Χορηγοί, δεισιδαίμονες και διαγωγή κοσμία

00:06 25/4/2020 - Πηγή: Mononews

Εκστρατεία για χορηγούς

Κλειστά τα μουσεία αλλά τα έξοδα τρέχουν. Κι όταν πρόκειται για μουσεία ιδιωτικά, ενταγμένα κι αυτά ασφαλώς στην γενικότερη αναστολή λειτουργίας, η κατάσταση είναι ιδιαιτέρως κρίσιμη. Μη λαμβάνοντας κρατική ενίσχυση –πλην ελαχίστων από αυτά και πάντως σε περιορισμένη έκταση–  η λειτουργία τους, όταν και όπως ανοίξουν εκ νέου, προδιαγράφεται προβληματική. Ουδεμία έκπληξη. Η πανδημία επιτείνει τα υπάρχοντα προβλήματα, δημιουργεί  καινούργιες ανάγκες και η επόμενη μέρα φαντάζει εφιαλτική. Και σ΄αυτόν τον τομέα. Δεν είναι πολλά τα μεγάλα ιδιωτικά μουσεία στην Ελλάδα,

αν δεν υπάρχει όμως ένα στιβαρό κληροδότημα πίσω τους –που σπανίως συμβαίνει αυτό– τότε μόνον οι χορηγοί και οι δωρητές μπορούν να το σώσουν. Γι΄αυτό καλά κάνει το Μουσείο Μπενάκη με την εκστρατεία του για την εξεύρεση χρημάτων, που θα του δώσουν τη δυνατότητα να συνεχίσει απρόσκοπτα τη λειτουργία του. Σ΄όλον τον κόσμο γίνεται αυτό, παντού άλλωστε η τέχνη έχει ανάγκη από χορηγία, από την άλλη όμως είναι λυπηρό, που ένα τέτοιο ίδρυμα με τόση ιστορία και τόση προσφορά αδυνατεί να αντεπεξέλθει οικονομικά. Παρά τις μεγάλες χορηγίες που στηρίζουν τη δράση του εδώ και χρόνια το Μουσείο Μπενάκη περνώντας, όπως και όλοι άλλωστε, μέσα από την τεράστια οικονομική κρίση των τελευταίων ετών κατόρθωσε να διασωθεί αλλά όπως αποδεικνύεται όχι ολοκληρωτικά. Φταίει ότι «μεγάλωσε» πολύ έχοντας και ένα και δύο και πέντε μουσειακά κτήρια συν άλλες μικρότερες συλλογές; Φταίει που το κοινό δεν ανταποκρίθηκε, όπως υπολογιζόταν; Μπορεί και τα δύο μαζί ή και άλλα… Κρίμα πράγματι.

 Διαγωγή κοσμία

Πόσες αποβολές χρειάζονταν στο Γυμνάσιο για να λάβεις διαγωγή «κοσμία»; Αν θυμάται κανείς, το λέει… Αν όχι, θα περιμένουμε από την ερχόμενη σχολική χρονιά, που η αναγραφή της διαγωγής των μαθητών στα απολυτήρια θα είναι υποχρεωτική. Οπισθοδρομικό; Μπορεί και όχι. Αν το σχολείο είναι ένα αναγκαστικό μέρος, όπου πηγαίνει κανείς υποχρεωτικά για κάποια χρόνια ώστε να βρει ύστερα μια καλή δουλειά, τι μπορεί να τον νοιάζουν οι τιμωρίες και τα σχόλια στο απολυτήριό του… Από την άλλη η πραγματική έννοια του «γυμνασίου» δεν έχει να κάνει μόνον με την διδακτέα ύλη νομίζω αλλά και με την γενικότερη μόρφωση του παιδιού, την καλλιέργεια του πνεύματος και του ήθους, τη διαμόρφωση χαρακτήρα. Κι αν από τη μία μεριά υπάρχει η επιβράβευση με όποιο τρόπο –βαθμούς, επαίνους κλπ– γιατί να μην υπάρχει και η αντίθετη τοποθέτηση.

Από την άλλη βέβαια όλα απαιτούν και τους κατάλληλους δασκάλους, γιατί τα μαθηματικά και η ιστορία μπορεί να διδάσκονται ευκολότερα από τις διδαχές εκείνες, που βγάζουν καλύτερους ανθρώπους. Κι αυτό δεν υπάρχει σε κανένα βιβλίο.

 Σύγχρονες δεισιδαιμονίες

Στην αρχαία Ελλάδα –και όχι μόνον– τις αρρώστιες τις έδιναν οι θεοί. Κι όλα τα δεινά, δικό τους κατόρθωμα ήταν. Το αυτό… γινόταν και στον Μεσαίωνα και προχωρώντας ακόμη περισσότερο, φθάνοντας κι ως τις μέρες μας δηλαδή, υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν, πως μία επιδημία σημαίνει, ότι ο θεός έχει αποφασίσει να τιμωρήσει τους ανθρώπους. Να δεχθώ ότι στην αρχαιότητα όλη αυτή η στάση, πηγάζοντας από τη άγνοια και τον φόβο του αγνώστου και από την άλλη από την ανάγκη του ανθρώπου να προστατευτεί με κάποιο τρόπο απ΄ όσα αναπάντεχα του συνέβαιναν, ήταν φυσική. (Αν και οι φιλόσοφοι από πολύ νωρίς είχαν αρχίσει να βάζουν τα πράγματα στη θέση τους.) Με δυσκολία ωστόσο θα δεχθώ την αντίστοιχη κατάσταση στον Μεσαίωνα και όχι μόνον της Δύσης, όπου κάθε αντιφρονών κατέληγε στην πυρά ως αμαρτωλός αλλά και στο δικό μας Βυζάντιο, όπου εντάξει, πιο πολιτισμένοι ήμασταν, δεν καίγαμε γυναίκες ως μάγισσες αλλά και πάλι η επικρατούσα θεοκρατική αντίληψη έβαζε τους δικούς της όρους. Όσο για σήμερα… Με την πανδημία που ξέσπασε και στη χώρα μας αναφύηκαν κι ένα σωρό θαμμένες (;) αναχρονιστικές αντιλήψεις. Παιδί της άγνοιας η δεισιδαιμονία, που άνθισε επί αιώνες και χιλιετίες, πώς είναι δυνατόν να βρίσκει έδαφος και σήμερα; Κι όμως. Μια «βόλτα» στο διαδίκτυο και θα την βρει κανείς σε άπειρες μορφές της. Ως και η πυρκαγιά στη Παναγία των Παρισίων πριν ένα χρόνο ήταν προάγγελος για ορισμένους, της σημερινής επιδημίας (Γιατί καθυστέρησε τόσο, άγνωστο…).