Γιατί οι Αρχαίοι Έλληνες μισούσαν το 17;

10:47 19/2/2025 - Πηγή: Sportime

Ο αριθμός 17 θεωρείται σήμερα ένας απλός, συνηθισμένος αριθμός. Όμως, στην αρχαιότητα, οι Έλληνες δεν τον έβλεπαν με καλό μάτι. Στην πραγματικότητα, ο αριθμός αυτός είχε μια δυσμενή φήμη, τόσο στην αρχαία Ελλάδα όσο και στη Ρώμη. Για τους Έλληνες, οι αριθμοί δεν ήταν απλά μαθηματικά σύμβολα· είχαν φιλοσοφική, θρησκευτική και μυστικιστική σημασία. Ο Πυθαγόρας και οι μαθητές του θεωρούσαν ότι οι αριθμοί έκρυβαν μυστικά για τη δομή του κόσμου. Και το 17… ήταν ένας αριθμός που χαλούσε την αρμονία.

Ο λόγος για αυτή την προκατάληψη

βρίσκεται στην αριθμητική του τοποθέτηση. Το 17 βρίσκεται ανάμεσα στο 16 και το 18, δύο αριθμούς που θεωρούνταν τέλειοι από τους Πυθαγόρειους. Το 16 (4×4) και το 18 (2×9) ήταν απόλυτα ισορροπημένοι, ενώ το 17 έσπαγε αυτή τη συμμετρία. Για τους αρχαίους Έλληνες, η ισορροπία και η αρμονία ήταν θεμελιώδεις αρχές, τόσο στα μαθηματικά όσο και στη φιλοσοφία, και το 17 αποτελούσε μια διαταραχή.

Επιπλέον, στην αρχαία Ελλάδα, το 17 εμφανιζόταν σε αρνητικές μαθηματικές καταστάσεις. Για παράδειγμα, όταν οι Πυθαγόρειοι προσπαθούσαν να σχηματίσουν γεωμετρικά σχήματα με τη βοήθεια του αριθμού 17, αυτός τους οδηγούσε σε ασύμμετρες μορφές που δεν ταίριαζαν με τις αισθητικές και μαθηματικές τους αντιλήψεις. Έτσι, ο αριθμός αυτός απέκτησε μια αρνητική φήμη, που πέρασε και στους Ρωμαίους.

Στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, το 17 έγινε συνώνυμο της κακοτυχίας, καθώς στην αριθμητική του μορφή, XVII, μπορεί να αναγραμματιστεί ως “VIXI”, που σημαίνει “έχω ζήσει”, μια φράση που υπονοεί θάνατο. Η προκατάληψη αυτή συνεχίστηκε στην Ιταλία και τη Δυτική Ευρώπη, όπου το 17 θεωρείται ακόμα και σήμερα γρουσούζικος αριθμός, αντίστοιχος του 13 στις αγγλοσαξονικές χώρες.

Έτσι, η αποστροφή των αρχαίων Ελλήνων προς το 17 δεν ήταν απλώς δεισιδαιμονία, αλλά μια βαθύτερη φιλοσοφική και μαθηματική ανησυχία για την αρμονία των αριθμών και την ισορροπία του κόσμου.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.