Πώς εξαφανίστηκε το Άγαλμα του Ολυμπίου Διός;

15:39 17/2/2025 - Πηγή: Sportime

Στην καρδιά της αρχαίας Ολυμπίας, μέσα στον ναό του Δία, βρισκόταν ένα από τα σπουδαιότερα έργα τέχνης της αρχαιότητας. Το Άγαλμα του Ολυμπίου Διός, φιλοτεχνημένο από τον Φειδία γύρω στο 435 π.Χ., δεν ήταν απλώς ένα αριστούργημα της γλυπτικής. Ήταν μια επιβλητική παρουσία, ένας θεός καθισμένος σε χρυσό και ελεφαντόδοντο, που κοιτούσε από ψηλά όσους πλησίαζαν, γεμίζοντάς τους δέος. Με ύψος περίπου 13 μέτρων, το κολοσσιαίο αυτό άγαλμα ήταν ένα από τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου

Κόσμου, ένα θαύμα που δεν έμελλε να επιβιώσει στους αιώνες.

Ο Φειδίας, ήδη διάσημος από το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς στον Παρθενώνα, κατέφυγε στην Ολυμπία έπειτα από κατηγορίες εναντίον του στην Αθήνα. Εκεί, του δόθηκε η ευκαιρία να δημιουργήσει ένα ακόμη πιο φιλόδοξο έργο. Το άγαλμα του Δία δεν ήταν ένα απλό γλυπτό, αλλά μια σύνθεση υλικών και χρωμάτων που το έκαναν να μοιάζει ζωντανό. Το σώμα του ήταν φτιαγμένο από ξύλινο σκελετό, επενδυμένο με φύλλα χρυσού και πλάκες ελεφαντόδοντου. Τα μάτια του από πολύτιμους λίθους έμοιαζαν να σε διαπερνούν, ενώ το στεφάνι του από πράσινο σμάλτο τον έκανε να φαίνεται θεϊκός.

Η δύναμη του αγάλματος ξεπερνούσε τα σύνορα της Ελλάδας. Ρωμαίοι αυτοκράτορες, όπως ο Καλιγούλας, επιχείρησαν να το μεταφέρουν στη Ρώμη και να του αλλάξουν το πρόσωπο, μα το εγχείρημα σταμάτησε όταν –σύμφωνα με τις πηγές– ένας κεραυνός χτύπησε το πλοίο που προοριζόταν να το μεταφέρει. Ωστόσο, η μεγαλύτερη απειλή δεν προερχόταν από τους Ρωμαίους, αλλά από τον ίδιο τον χρόνο και την αλλαγή των θρησκευτικών αντιλήψεων. Το 393 μ.Χ., ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος Α’ απαγόρευσε τους Ολυμπιακούς Αγώνες και οι ναοί της Ολυμπίας εγκαταλείφθηκαν. Το άγαλμα είτε καταστράφηκε εκεί από πυρκαγιά, είτε μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου βρήκε το τέλος του σε μια μεγάλη φωτιά το 475 μ.Χ.

Ό,τι απέμεινε από το έργο του Φειδία χάθηκε για πάντα, αφήνοντας πίσω του μόνο περιγραφές και απεικονίσεις σε αρχαία νομίσματα. Το 1875, Γερμανοί αρχαιολόγοι αποκάλυψαν τα ερείπια του ναού του Δία, αλλά από το άγαλμα δεν είχε μείνει τίποτα. Μόνο ένα εργαστήριο, όπου ο Φειδίας κάποτε δούλεψε, και μια επιγραφή πάνω σε μια κούπα: “ΦΕΙΔΙΟΥ ΕΙΜΙ” – “Ανήκω στον Φειδία”.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.