Πόσος από τον πληθυσμό της σημερινής Τουρκίας είναι Έλληνες;

09:46 22/3/2025 - Πηγή: Sportime

Η ακριβής εκτίμηση του πληθυσμού της σημερινής Τουρκίας που έχει ελληνική καταγωγή είναι δύσκολη, καθώς πολλοί ελληνικής καταγωγής πληθυσμοί είτε αφομοιώθηκαν είτε αναγκάστηκαν να αλλάξουν εθνική ταυτότητα κατά τη διάρκεια της ιστορίας. Ωστόσο, μπορούμε να εξετάσουμε το ζήτημα με βάση ιστορικά δεδομένα και εκτιμήσεις.

Πριν τη Μικρασιατική Καταστροφή, στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ζούσαν περίπου 2-2,5 εκατομμύρια Έλληνες, κυρίως στη Μικρά Ασία, τον Πόντο, την Ανατολική Θράκη και την Κωνσταντινούπολη.

Με τη Συνθήκη της Λωζάννης (1923), περίπου 1,2 εκατομμύρια

Έλληνες μετακινήθηκαν στην Ελλάδα μέσω της υποχρεωτικής ανταλλαγής πληθυσμών, ενώ 500.000 μουσουλμάνοι μετακινήθηκαν από την Ελλάδα στην Τουρκία.

Περίπου 100.000-120.000 Έλληνες έμειναν στην Τουρκία (κυρίως στην Κωνσταντινούπολη, την Ίμβρο και την Τένεδο), αλλά ο αριθμός τους μειώθηκε σημαντικά λόγω διώξεων, όπως το Πογκρόμ του 1955 και οι απελάσεις του 1964.

Υπήρχαν επίσης εξισλαμισμένοι ελληνικοί πληθυσμοί, όπως οι Καραμανλήδες (τουρκόφωνοι ορθόδοξοι χριστιανοί) και οι Κρυπτοχριστιανοί του Πόντου, πολλοί από τους οποίους εξισλαμίστηκαν αλλά κράτησαν ελληνική καταγωγή.

Σήμερα, ο ελληνικής καταγωγής πληθυσμός στην Τουρκία χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες. Οι Ρωμιοί (Έλληνες Ορθόδοξοι) είναι περίπου 1.500-3.000 άτομα και ζουν κυρίως στην Κωνσταντινούπολη, την Ίμβρο και την Τένεδο. Υπολογίζεται επίσης ότι τουλάχιστον 1-2 εκατομμύρια Τούρκοι έχουν ελληνικές ρίζες, κυρίως από εξισλαμισμένους πληθυσμούς (Πόντιοι, Καραμανλήδες, Κρητικοί μουσουλμάνοι, Βλάχοι της Ανατολίας). Την ίδια ώρα, υπάρχουν εκτιμήσεις ότι δεκάδες ή και εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι διατηρούν ελληνική καταγωγή, αν και δεν τη δηλώνουν ανοιχτά.

Δεν υπάρχει επίσημη καταγραφή, αλλά εκτιμάται ότι 1-3 εκατομμύρια άνθρωποι στη σύγχρονη Τουρκία έχουν ελληνική καταγωγή, αν και οι περισσότεροι έχουν ενσωματωθεί στον τουρκικό πληθυσμό.

Την ίδια ώρα, εντυπωσιακά είναι τα αποτελέσματα που έβγαλαν μελέτες DNA-Y χρωμοσώματος, καθώς σημαντικό ποσοστό του ανδρικού πληθυσμού της Τουρκίας φέρει γονίδια που σχετίζονται με Έλληνες και άλλους Μεσογειακούς λαούς.

Μια μελέτη του 2012 έδειξε ότι 15-25% του γενετικού υλικού του σύγχρονου τουρκικού πληθυσμού μπορεί να έχει ελληνική προέλευση.

Άλλες μελέτες δείχνουν ότι σε παράκτιες περιοχές (π.χ. Αιγαίο, Μαύρη Θάλασσα) το ποσοστό αυτό μπορεί να φτάνει έως και 30-35%.

Το DNA των Τούρκων περιέχει μόνο 10-15% κεντροασιατικά γονίδια, που σημαίνει ότι οι πληθυσμοί της Ανατολίας αφομοίωσαν κυρίως γηγενείς λαούς.

Διονύσης Αντωνέλλος για το sportime.gr.