Πριν έρθει η πατάτα στην Ελλάδα, τι φτιάχναμε αντί για κοτόπουλο με πατάτες στο φούρνο;

13:06 2/2/2025 - Πηγή: Sportime

Ένα από τα πιο αγαπημένα φαγητά που φέρνει οικογένειες γύρω από το τραπέζι είναι το κοτόπουλο με πατάτες στο φούρνο. Η μυρωδιά του καθώς ψήνεται αργά, η γεύση του χρυσαφένιου ψημένου κοτόπουλου, το ζουμί που δένει με τις πατάτες, όλα μαζί δημιουργούν μια αίσθηση ζεστασιάς και οικειότητας. Είναι ένα φαγητό που οι περισσότεροι έχουμε συνδέσει με Κυριακές στο σπίτι, οικογενειακές συγκεντρώσεις, και μαγειρέματα με αγάπη. Όμως, αν γυρίσουμε τον χρόνο πίσω, σε μια Ελλάδα

που δεν είχε ακόμη γνωρίσει την πατάτα, τι έβαζαν τότε οι γιαγιάδες μας στον φούρνο αντί για αυτό το κλασικό πιάτο;

Η απάντηση βρίσκεται σε μια διαφορετική κουζίνα, όπου τα υλικά που σήμερα θεωρούμε δεδομένα δεν υπήρχαν. Η πατάτα ήρθε στην Ελλάδα σχετικά αργά, τον 19ο αιώνα, και καθιερώθηκε ως βασικό τρόφιμο χάρη στις πρωτοβουλίες του Ιωάννη Καποδίστρια. Μέχρι τότε, όταν οι νοικοκυρές ήθελαν να ετοιμάσουν ένα αντίστοιχο χορταστικό φαγητό στον φούρνο, χρησιμοποιούσαν λαχανικά, όσπρια, ή ακόμη και ψωμί ως συνοδευτικό του κοτόπουλου ή άλλων κρεάτων.

Στη θέση της πατάτας, τα πιο συνηθισμένα συνοδευτικά ήταν:

Κολοκύθια και μελιτζάνες: Οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν λαχανικά της εποχής τους, τα οποία έκοβαν σε μεγάλα κομμάτια και έψηναν στον φούρνο μαζί με το κρέας, αφήνοντάς τα να απορροφήσουν τους χυμούς και τα αρώματα του.

Κουκιά, ρεβίθια ή φασόλια: Αντί για πατάτες, τα όσπρια συχνά έμπαιναν στον φούρνο μαζί με το κρέας, δημιουργώντας έναν πλούσιο ζωμό που έδινε γεύση στο φαγητό.

Ψωμί: Μια παλιά συνήθεια ήταν να τοποθετούν φέτες ψωμιού κάτω από το κοτόπουλο ή το αρνί, ώστε να ρουφήξουν τα ζουμιά και να αποκτήσουν μια απολαυστική γεύση.

Μακαρόνια ή τραχανάς: Αν και λιγότερο συνηθισμένο, κάποιοι συνδύαζαν το κρέας με ζυμαρικά, ιδιαίτερα προς το τέλος του ψησίματος, για να τραβήξουν τη γεύση και τα αρώματα του φαγητού.

Το κοτόπουλο, μάλιστα, δεν ήταν πάντα το κρέας της επιλογής. Πριν γίνει ευρέως διαθέσιμο, πιο συνηθισμένο ήταν το αρνί, το κατσίκι ή ακόμη και το χοιρινό, ειδικά σε αγροτικές περιοχές όπου το κοτόπουλο προοριζόταν κυρίως για αυγά. Στις Κυριακές και τις γιορτές, το κρέας ψηνόταν αργά στον ξυλόφουρνο, ενώ το άρωμα των μυρωδικών – ρίγανη, θυμάρι, σκόρδο και λεμόνι – απλωνόταν στο σπίτι, όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα όταν βάζουμε το κοτόπουλο με τις πατάτες να ψηθούν.

Ακόμα και χωρίς πατάτες, τα φαγητά αυτά είχαν την ίδια σημασία: έφερναν τους ανθρώπους κοντά, γέμιζαν το σπίτι μυρωδιές, δημιουργούσαν αναμνήσεις γύρω από το τραπέζι. Κάπως έτσι, όταν τελικά η πατάτα μπήκε στη ζωή μας, βρήκε τη θέση της δίπλα στο κρέας και έγινε το αγαπημένο συνοδευτικό, μετατρέποντας το κοτόπουλο με πατάτες στο φούρνο σε ένα από τα πιο διαχρονικά ελληνικά πιάτα.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.