Το μοναδικό σχολείο στον κόσμο που δεν έχει τάξεις ή βαθμούς

17:12 8/1/2025 - Πηγή: Sportime

Φανταστείτε ένα σχολείο όπου οι μαθητές δεν υποχρεώνονται να παρακολουθούν μαθήματα, δεν δίνουν εξετάσεις, δεν παίρνουν βαθμούς και έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν τα δικά τους ενδιαφέροντα για μάθηση. Αυτό το “πρωτοποριακό” σχολείο υπάρχει και λέγεται Summerhill. Το Summerhill είναι το πιο διάσημο εναλλακτικό σχολείο στον κόσμο, και ξεχωρίζει για τον ιδιαίτερο τρόπο που προσεγγίζει την εκπαίδευση.

Η Ιστορία του Summerhill

Το Summerhill ιδρύθηκε το 1921 από τον Αλεξάντερ Σάιντ, έναν Βρετανό παιδαγωγό και φιλόσοφο, ο οποίος πίστευε ότι η εκπαίδευση θα έπρεπε να βασίζεται στην ελευθερία

και την προσωπική επιλογή. Ο στόχος του ήταν να δημιουργήσει ένα σχολείο που θα επιτρέπει στα παιδιά να αναπτύξουν τη δική τους προσωπικότητα και να μάθουν με φυσικό τρόπο, χωρίς την πίεση και τους περιορισμούς του παραδοσιακού σχολείου. Το Summerhill βρίσκεται στην περιοχή του Σάφολκ στη Βρετανία και λειτουργεί ακόμα και σήμερα, προσφέροντας έναν εντελώς διαφορετικό τύπο εκπαίδευσης.

Χωρίς Τάξεις και Βαθμούς

Στο Summerhill, οι μαθητές δεν είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθούν συγκεκριμένα μαθήματα ή να ακολουθούν το παραδοσιακό πρόγραμμα σπουδών. Αντί να υπάρχουν αυστηρές τάξεις και καθημερινές ώρες διδασκαλίας, οι μαθητές μπορούν να επιλέξουν ποια μαθήματα θέλουν να παρακολουθήσουν και ποια όχι. Αυτό τους δίνει την ελευθερία να επιλέξουν την κατεύθυνση της μάθησής τους, βασισμένοι στα δικά τους ενδιαφέροντα και ανάγκες.

Η φιλοσοφία πίσω από αυτή την ελευθερία είναι ότι η μάθηση δεν πρέπει να είναι μια υποχρέωση ή κάτι που επιβάλλεται από εξωτερικούς παράγοντες, αλλά μια διαδικασία που πηγάζει από την προσωπική επιθυμία και περιέργεια του παιδιού. Αυτή η προσέγγιση βοηθά στην ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης και της δημιουργικότητας των μαθητών, επιτρέποντάς τους να ανακαλύψουν τα ταλέντα τους χωρίς τον φόβο της αποτυχίας ή των περιοριστικών κανόνων.

Όσον αφορά τους βαθμούς, στο Summerhill δεν υπάρχουν. Η αξιολόγηση των μαθητών δεν γίνεται μέσω εξετάσεων ή τυποποιημένων τεστ, αλλά μέσω συζητήσεων και αξιολογήσεων που βασίζονται στην προσωπική ανάπτυξη και την πρόοδο των μαθητών. Ο δάσκαλος στο Summerhill δεν είναι το απόλυτο αυθεντία, αλλά καθοδηγητής και συνεργάτης που στηρίζει το μαθητή στην προσωπική του πορεία.

Δημοκρατική Διακυβέρνηση

Το Summerhill έχει ένα πολύ ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που το καθιστά μοναδικό: τη δημοκρατική διακυβέρνηση. Όλοι οι μαθητές, ανεξαρτήτως ηλικίας, συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τη λειτουργία του σχολείου. Κάθε εβδομάδα, οι μαθητές και οι δάσκαλοι συναντώνται σε μια συνέλευση για να αποφασίσουν για τους κανόνες του σχολείου, τις δραστηριότητες και άλλες σημαντικές πτυχές της καθημερινής ζωής. Αυτό το σύστημα βοηθά τα παιδιά να κατανοήσουν τις έννοιες της υπευθυνότητας, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης.

Στην Πρακτική

Στην καθημερινή ζωή του σχολείου, οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν πώς να οργανώσουν την ημέρα τους. Μπορούν να συμμετέχουν σε δραστηριότητες όπως οι τέχνες, ο αθλητισμός, η μουσική, οι επιστήμες, η γεωργία ή ακόμα και να αφιερωθούν στο διάβασμα και τη μελέτη ανεξάρτητα. Οι δάσκαλοι βρίσκονται εκεί για να καθοδηγήσουν τα παιδιά όταν το ζητήσουν, αλλά το σημαντικότερο είναι ότι τα παιδιά μαθαίνουν να είναι υπεύθυνα για τη δική τους μάθηση και ανάπτυξη.

Οι Αντιδράσεις και η Κριτική

Το Summerhill έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις, τόσο θετικές όσο και αρνητικές. Υποστηρικτές του σχολείου θεωρούν ότι η προσέγγιση αυτή βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν την αυτοεκτίμηση, τη δημιουργικότητα και τις κοινωνικές τους δεξιότητες, προετοιμάζοντάς τα για μια ζωή γεμάτη επιλογές και υπευθυνότητα. Αντίθετα, οι επικριτές του θεωρούν ότι αυτό το μοντέλο εκπαίδευσης δεν προετοιμάζει τα παιδιά για τις απαιτήσεις της πραγματικής ζωής και την ανάγκη για δομή και πειθαρχία.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.