Βλασφημία στην Εθνική Πινακοθήκη: Περί τέχνης, ορίων και άλλων «δαιμονίων»

21:43 12/3/2025 - Πηγή: Sportime

Με αφορμή τις απίστευτες ηλιθιότητες που έχουν ακουστεί τις τελευταίες μέρες για τη βλάσφημη έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη, είναι ευκαιρία να δώσουμε μερικές απαντήσεις και μερικά επιχειρήματα για όλον τον woke «σανό» που αναμασούν τα μηρυκαστικά της τηλεόρασης και του διαδικτυακού τύπου.

Ας δούμε λοιπόν τα πιο κοινότοπα «τσιτάτα» που ακούστηκαν από τους σκοταδόψυχους που θέλουν σώνει και καλά να παρουσιάσουν τα καλλιτεχνικά κοπρίσματα του Χριστόφορου Κατσαδιώτη ως… απαύγασμα του ελληνικού πολιτισμού.

«Οι επίμαχες εικόνες στην πινακοθήκη είναι μορφή τέχνης»

Τέχνη

σημαίνει δημιουργία. Αν δεν είναι αποτέλεσμα έμπνευσης και δημιουργίας, τότε δεν είναι τέχνη. Αλλιώς μπορούμε να μπούμε σε σουρεάλ ατραπούς παράνοιας, λέγοντας ότι και μια γκρεμισμένη μάντρα είναι… τέχνη. Στα εκτρώματα του Κατσαδιώτη δεν υπάρχει καμία δημιουργία και φυσικά καμία έμπνευση. Υπάρχει μόνο καταστροφή μιας αρχαίας, αναγνωρισμένης, ιστορικής και θεολογικής τέχνης, της Βυζαντινής αγιογραφίας.

Πέρα από τη βλάσφημη πλευρά της υπόθεσης, αυτό που πράττει ουσιαστικά ο Κατσαδιώτης είναι να τραμπουκίζει ως «καλλιτέχνης» άλλους καλλιτέχνες. Τους Βυζαντινούς αγιογράφους που διαμέσου της παράδοσης αιώνων μετέφεραν στο ξύλο τη σεπτή μορφή της Παναγίας. Είναι δηλαδή σαν να αντιγράψουμε έναν εμβληματικό πίνακα του Γκόγια, να τον μετατρέψουμε σε μια χυδαία καρικατούρα που χλευάζει το αυθεντικό έργο και να τον παρουσιάσουμε ως δική μας… τέχνη.

Η παραποίηση αναγνωρισμένων έργων (όπως είναι άλλωστε και οι Βυζαντινές αγιογραφίες) δεν είναι τέχνη, αλλά πλαστογράφηση και καταστροφή της τέχνης. Με λίγα λόγια η «τέχνη» του Κατσαδιώτη είναι αντάξιας ποιότητας με την «τέχνη» που παρήγαγαν με τις βαριοπούλες τους οι τζιχαντιστές που έσπαγαν αρχαία γλυπτά στην Παλμύρα. Άρα λοιπόν αυτό που κάνει ο Κατσαδιώτης δεν είναι μόνο ανήθικο ως πράξη θρησκευτικού μίσους, δεν είναι μόνο αντιδημοκρατικό, δεν είναι μόνο άτεχνο, είναι και αντιδεοντολογικό προς την ίδια την υπόσταση του (κάθε) καλλιτέχνη.

«Οι επίμαχες εικόνες δεν έχουν να κάνουν με την Παναγία και τους Αγίους, αλλά με κάποιον… άλλο συμβολισμό που δανείστηκε τη μορφή τους»

Ναι, ακούστηκε και αυτή η ανοησία. Έγιναν ξαφνικά όλα τα κνώδαλα της τηλεόρασης… κριτικοί υψηλής τέχνης. Και μας λένε «δεν είναι αυτό που νομίζετε, απλά εσείς οι διαμαρτυρόμενοι χριστιανοί είστε απολίτιστοι και δεν κατανοείτε την… έμπνευση του καλλιτέχνη». Μας εμπαίζουν κατάμουτρα δηλαδή. Κρύβονται πίσω από το δράμι της νοημοσύνης που διαθέτουν.

Πέρα από το ότι είναι πασιφανές πως τα έργα αυτά δεν συμβολίζουν τίποτε άλλο παρά τη βλασφημία, για να τελειώνουμε με αυτό το γελοίο επιχείρημα, αρκεί να κάνει ο οποιοσδήποτε ένα απλό ζουμ στα εικαστικά εξαμβλώματα του Κατσαδιώτη. Στις εικόνες με το ασημί μεταλλικό φύλλο θα δείτε τα γράμματα: «ΜΡ ΘΥ». Μήτηρ Θεού. Η Παναγία. Είναι τα γράμματα που γράφονται σε όλες τις Βυζαντινές αγιογραφίες της Θεοτόκου. Σε άλλη μεταλλική εικόνα είναι χαραγμένο: «Άγιος Γεώργιος». Σε άλλη: «Αρχάγγελος Μιχαήλ». Και στους ζωγραφισμένους πίνακες είναι φαρδιά – πλατιά τα ονόματα των Αγίων.

Φανταστείτε δηλαδή να εξέθετε κάποιος σε ένα δημόσιο μουσείο μια προσβλητική απεικόνιση του (όποιου) πρωθυπουργού με παραποιημένα χαρακτηριστικά, να έγραφε και το ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ του πρωθυπουργού, αλλά να ισχυριζόταν ο καλλιτέχνης ότι δεν είναι ο πρωθυπουργός αυτός που βλέπουμε αλλά κάτι… άλλο. Και ότι φταίμε εμείς που είμαστε «σκοταδιστές» και δεν αντιλαμβανόμαστε ότι δεν απεικονίζεται ο (ονομασμένος στο έργο) πρωθυπουργός. Με μια τέτοια προπαγανδιστική σχιζοφρένεια εμπαίζουν τη νοημοσύνη και την πίστη μας.

«Ο καλλιτέχνης δεν ήθελε να προκαλέσει – δεν είχε αντιχριστιανικό κίνητρο»

Σε αυτόν τον ισχυρισμό, αρκεί μόνο να παραθέσουμε δυο σειρές από τα λόγια του ίδιου του Κατσαδιώτη, σε συνέντευξη που έδωσε ΜΕΤΑ το περιστατικό στην Εθνική Πινακοθήκη. Εκεί ο ταλαίπωρος κακοτέχνης παρουσιάζει τους Χριστιανούς σαν φαντασιόπληκτους που βλέπουν οράματα και πιστεύουν σε παραμύθια που είναι πιο ακραία και από τον Χάρι Πότερ.

Συγκεκριμένα όταν τον ρώτησαν αν πιστεύει ότι η «τέχνη» του μπορεί να προσβάλλει τον θεατή, εκείνος απάντησε:

«Αν ο θεατής βλέπει οράματα με αρχαγγέλους και θεωρεί τη μάνα του ως Παναγία, μπορεί να προσβληθεί. Δεν το είχα φανταστεί ποτέ. Μιλάμε για φαντασία πέραν του Χάρι Πότερ…». Δεν χρειάζεται να προσθέσω κάτι άλλο.

«Η τέχνη δεν έχει όρια»

Αυτό και αν βαρεθήκαμε να το ακούμε. Σε ένα πολιτισμένο κράτος δεν υπάρχει τίποτα που να εκδηλώνεται στο δημόσιο βίο και να μην υπόκειται σε κάποια όρια και περιορισμούς. Το μόνο πράγμα που δεν επιδέχεται ορίων, είναι η βλακεία που ανθεί σε έναν εγκέφαλο.

Η τέχνη είναι έκφραση ελευθερίας και κάθε ελευθερία εκτείνεται ως εκεί που ξεκινά η ελευθερία των άλλων. Και ιδιαίτερα όταν αυτοί οι «άλλοι» αποτελούν το 90% του συνολικού πληθυσμού της Ελλάδας που είναι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, τότε η ίδια η φύση της δημοκρατίας ορίζει ότι οι ιδέες της πλειοψηφίας πρέπει να γίνουν ακόμη πιο σεβαστές. Αν κάποιοι δυσκολεύονται να ανιχνεύσουν τα όρια της τέχνης, οφείλουν να συμμορφωθούν τότε με τα όρια της δημοκρατίας, τα όρια του σεβασμού, τα όρια της προσβολής, τα όρια της ανεκτικότητας.

Η τέχνη σαφώς και έχει όρια, γιατί και η ηθική που την ορίζει έχει όρια ή τουλάχιστον θα όφειλε να έχει, σε μια κοινωνία που θέλει να διαφέρει από ζούγκλα. Οποιαδήποτε μορφή έκφρασης που δεν περιορίζεται από όρια, είναι εν δυνάμει άσκηση βίας. Η βλασφημία είναι μορφή ψυχολογικής βίας, ρητορική μίσους και ρατσισμός. Αυτές είναι προφανέστατες πράξεις εκτός ορίων που θα έπρεπε να είναι και ποινικά κολάσιμες.

Πως ανακαλύφθηκε ξαφνικά όριο στην τέχνη, όταν η Λίνα Μενδώνη απαγόρευε τα Μπολσόι και όλες τις Ρωσικές καλλιτεχνικές παραστάσεις; Τελικά φαίνεται ότι τους σώθηκαν όλα τα ηθικά όρια της τέχνης και φυλάσσουν μόνο τα πολιτικά, που τα μεταχειρίζονται όταν και όπως τους συμφέρει. Διότι πολιτικό όριο είναι ότι ποτέ δεν ξεπερνούνται τα όρια του σεβασμού στο Ισλάμ στα καλλιτεχνικά σαλόνια της χώρας μας. Και πολιτική απόφαση είναι επίσης όταν η μόνη θρησκεία που υβρίζεται συνεχώς στην Ελλάδα, είναι η χριστιανική.

Να θέσουμε και ένα ερώτημα:

Ακόμα και στην παρακμή της εποχής μας, θα τολμούσε κάποιος αχρείος να κάνει «τέχνη» χλευάζοντας σε δημόσια θέα πχ. νεκρούς Παλαιστίνιους ή νεκρούς Ισραηλινούς ή νεκρούς Ρώσους από τις τελευταίες πολεμικές συγκρούσεις; Φυσικά και όχι. Θα ήταν μια κτηνώδης πράξη που θα την καταδίκαζαν οι πάντες, θα τιμωρούνταν ποινικά, και κανείς δεν θα μπορούσε να απολογηθεί λέγοντας «έκανα τέχνη και η τέχνη δεν έχει όρια».

Εμείς οι Χριστιανοί που ευλαβούμαστε και τιμούμε ιστορικά πρόσωπα που έζησαν και έπαθαν και μαρτύρησαν στη γη, τον Κύριο μας Ιησού Χριστό, την Παναγία μας, τον Άγιο Γεώργιο, τον Άγιο Χριστόφορο, γιατί δεν δικαιούμαστε να μπαίνει όριο στο συλλογικό μας σέβασμα;

Αφήστε λοιπόν την υποκριτική καραμέλα ότι η τέχνη δεν έχει όρια. Έχει και παραέχει, αλλά είναι τα όρια που ορίζει η ατζέντα σας.

«Η καταδίκη των συγκεκριμένων έργων είναι ‘’μεσαίωνας’’ – Πρέπει να προστατέψουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά»

Πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα οφείλουμε να προστατέψουμε την πνευματική μας κληρονομιά. Τον Χριστό, την Παναγία, τους Αγίους μας. Ο πολιτισμός δεν είναι θεότητα και δεν μας προάγει στη σωτηρία. Είναι μια υλική αξία που μάλιστα κακοποιείται βάναυσα στην εποχή μας, χωρίς να δίνει κανείς από αυτούς δεκάρα.

Αν φτάσουν να θεωρούνται κομμάτια της πολιτιστικής μας κληρονομιάς οι βλάσφημες καλικαντζούρες του Κατσαδιώτη, τότε «δυστυχώς επτωχεύσαμεν». Αλίμονο μας. Εκεί που σκούπιζε τα πινέλα του ο Γκόγια σίγουρα θα είχαν σχηματιστεί πιο «σαγηνευτικά» έργα.

Η πολιτιστική κληρονομιά που οφείλουμε να προστατέψουμε είναι η αρχαία και παγκοσμίως αναγνωρισμένη τέχνη της Βυζαντινής αγιογραφίας, η οποία κοσμεί μνημεία ανεκτίμητης αξίας σε όλη την Ελλάδα και τον κόσμο. Τα τερατουργήματα του Κατσαδιώτη δεν είναι ούτε μια λερή σταγόνα στον ωκεανό, σε σχέση με όσα έχει προσφέρει στην πολιτιστική μας κληρονομιά η Βυζαντινή τέχνη.

Η κληρονομιά προστατεύεται με το να τη διαφυλάττεις, όχι με το να την γελοιοποιείς και να την παραχαράζεις, όπως πασχίζει να κάνει ο guest star της Εθνικής Τερατοθήκης. Αυτό είναι σκοταδισμός. Αυτό είναι απολίτιστη κουλτούρα. Και την πληρώνουμε από τους φόρους μας. Είναι σαν να λέμε ότι ένα κακοφορμισμένο αγαλματάκι που θα φτιάξω τώρα από πηλό και θα μοιάζει με αποκρουστικό ξόανο της Αφροδίτης της Μήλου, έχει περισσότερη αξία προστασίας από την τέχνη που δημιούργησε την ίδια την Αφροδίτη της Μήλου.

Σε τέτοια σχιζοφρένεια μας υποβάλλουν. Τόσο απεγνωσμένοι είναι να δικαιολογήσουν το μίσος τους για την Ορθόδοξη πίστη που μεταχειρίζονται τα πιο γελοία, τα πιο αυτοαναιρούμενα, τα πιο γραφικά επιχειρήματα που εμφανίστηκαν στην μεταπολιτευτική ιστορία του δημόσιου διαλόγου.

Ελευθέριος Ανδρώνης για το sportime.gr.