Γρηγόρης Στεργιούλης: Μετά την πανδημία, τι;;;

13:39 9/4/2020 - Πηγή: iEidiseis

Ο ρόλος που μπορεί και πρέπει να παίξει το Enterprise Greece.

Ένα (κορο)νέο φάντασμα πλανιέται πάνω από τον κόσμο. Είναι το φάντασμα του κορονοϊού και των επιπτώσεων του... Με κομμένη την ανάσα η παγκόσμια κοινότητα αναζητά τρόπους και μεθόδους αντιμετώπισης του. Ορισμένοι δεν φοβούνται μόνο για την παγκόσμια υγεία σήμερα, αλλά και για την παγκόσμια οικονομία αύριο, εκτιμώντας ότι τα θύματα της οικονομική ύφεσης μπορεί να είναι περισσότερα και από τα θύματα της πανδημίας.

Επίκαιρη επομένως η συζήτηση που έχει ανοίξει για την «επόμενη ημέρα». Το πώς θα βγούμε από την κρίση και σε

τι κατεύθυνση θα κινηθούμε όταν επανέλθει η «κανονικότητα» εξαρτάται πολύ από τις στρατηγική που θα ακολουθηθεί και τις πολιτικές που θα εφαρμοστούν. Η ΕΕ φαίνεται ότι δεν είναι σε θέση να δώσει απαντήσεις, υποτασσόμενη στα συμφέροντα μερίδας χωρών με επικεφαλής την Γερμανία. Μας ανησυχεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι η αντιμετώπιση της κρίσης COVID19 από την δική μας κυβέρνηση έχει επικεντρωθεί κυρίως στο «περιοριστικό» των κοινωνικών επαφών μέρος (σωστά σε γενικές γραμμές), ενώ κρίνεται ανεπαρκής η προσπάθεια στήριξης της οικονομίας και της εργασίας.

Εκείνο που έχει λείψει στην κυβερνητική αντιμετώπιση, πέρα από το προφανές της σημαντικής ενίσχυσης των υποδομών υγείας (άνθρωποι και εξοπλισμός) και της γενναίας στήριξης της οικονομίας (τουλάχιστον στα επίπεδα των άλλων χωρών της ΕΕ) αλλά, ίσως μέσο/μακροπρόθεσμα το σημαντικότερο, μια στρατηγική επαναπροσδιορισμού του ρόλου της Ελλάδας στον διεθνή καταμερισμό εργασίας. Και κυρίως στην ενίσχυση της εξωστρέφειας της χώρας, την μόνη κατεύθυνση που μπορείτε να εξασφαλίσει την πρόοδο της χώρας και των πολιτών, δεδομένου το ότι η επιδημία αναμένεται να φέρει τα πάνω κάτω στον κόσμο μας που θα είναι πολύ διαφορετικός από αυτά που ξέραμε. Και η Ελλάδα πρέπει και μπορεί να είναι από την σωστή πλευρά της ιστορίας.

Ακούσαμε πολλά από την Νέα Δημοκρατία πριν τις εκλογές του Ιουλίου το 2019 σχετικά με την δυνατότητα και την πολιτική βούληση να στήριξη την εξωστρέφεια και την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Μια «πιο φιλική» κυβέρνηση, με στήριξη στους «αρίστους» θα απογείωνε την οικονομία και την εξωστρέφεια της χώρας

Ποια όμως είναι η πραγματικότητα; Πολλά μπορούν να ειπωθούν από την μέχρι τώρα πραγματικότητα, εφόσον θεωρούμε ότι καλύτερα να βγουν συμπεράσματα νωρίς (με την επιφύλαξη του σχετικά μικρού χρονικού διαστήματος), παρά να περιμένει κάνεις να επιβεβαιώσει τα καταστροφικά δυνητικά αποτελέσματα που φαίνεται να διαμορφώνονται

Σημείωση: Τα παρακάτω σχόλια αφορούν στην πραγματικότητα της χώρας σε σχέση με την εξωστρέφεια (και τις δράσεις της κυβέρνησης) πριν την εμφάνιση της πανδημίας. Εννοείται ότι η σημερινή πραγματικότητα αλλάζει προς το δραματικά χειρότερο. Όμως αυτό δεν πρέπει να αποτελεί άλλοθι για αδράνεια από την πλευρά της πολιτείας. Το αντίθετο, σε συνθήκες κρίσης πρέπει (και μπορεί) η χώρα όχι μόνο να ανακάμψει γρήγορα αλλά και να ενισχύσει την διεθνή της θέση

1. Πρώτη παρατήρηση – Εξαγωγές

Όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα (στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ) οι εξαγωγές:

Α. Πριν την κρίση κυμαίνονταν σε επίπεδα κάτω των 20 δις Ευρώ, μετά το 2010 έφτασαν στα περίπου 25 δις και μειώθηκαν το 2016 στα επίπεδα των 22/23 δις

Β. Από το 2016 και μετά όμως εκτινάχτηκαν, για να φτάσουν το 2019 τα 34 δις Ευρώ . Απετέλεσαν δε την ατμομηχανή της γνωστής ανάπτυξης που παρουσίασε η χώρα μέχρι και το 3ο τρίμηνο του 2019

Γ. Μετά τον Δεκέμβριο του 2019, οι εξαγωγές δείχνουν να «λαχανιάζουν».

Δ. Ενδεχομένως θα πει κάποιος, είναι λογικό, έχουμε φτάσει σε σχετικά πολύ υψηλά επίπεδα. Ναι, όμως δεν έχουμε εξαντλήσει τις δυνατότητες μας και για να συνεχιστεί η ανοδική πορεία χρειάζονται συγκεκριμένες δράσεις. Ποιες είναι όμως αυτές?

Μια πολύ συνεκτική παρουσίαση των σχετικών δράσεων είναι αυτή που αναφέρεται στο πρόγραμμα δράσεων του οργανισμού Enterprise Greece για το 2019 που διαμορφώθηκε από την προηγούμενη διοίκηση. Και που βέβαια υπήρχε η πρόθεση να επικαιροποιείται συνεχώς

2. Κυβερνητικές Δράσεις – Enterprise Greece

Ο Οργανισμός Enterprise Greece είναι δυνητικά ένα πολύ ισχυρό εργαλείο για την εξωστρέφεια της χώρας. Χρησιμοποιείται όμως σωστά; Ας δούμε μερικά στοιχεία:

-Δυστυχώς δεν φαίνεται να έχει διαμορφωθεί επικαιροποιημενο σχέδιο δράσεων για το 2020.

- Φαίνεται να μην συνεχίζει την ανοδική πορεία του. Χαρακτηριστικό είναι ότι το σύνολο σημαντικών δράσεων (εκθέσεις, υποστήριξη επενδυτών, οργάνωση συναντήσεων κλπ.) του Enterprise Greece που ήταν:

2016: 38

2017: 81

2018: 93

2019: 80

2020: 27 (τουλάχιστον όπως φαίνεται στο site του οργανισμού την 3.4.2020

3. Τι πρέπει και μπορεί να γίνει

Η έξοδος της χώρας από το δράμα της κρίσης του COVIOD19, δεν θα γίνει από μόνη της, Χρειάζονται συγκεκριμένες και στοχευμένες δράσεις

Α. Για την άμεση ανακούφιση και στήριξη της οικονομίας.

Διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων και της εργασίας. Σε τελική ανάλυση, δεν υπάρχει οικονομία αν οι άνθρωποι δυστυχούν. Η στήριξη των εργαζόμενων θα διασφαλίσει και την αποκατάσταση της εγχώριας ζήτησηςΣτήριξη των επιχειρήσεων τόσο για να επιβιώσουν στην κρίση (επιδοτήσεις, φορολογικές κλπ. διευκολύνσεις, χρηματοδότηση)Παροχή υποστήριξης (με στοχευμένες ενισχύσεις και χρηματοοικονομική βοήθεια) για να έχουν την κατάλληλη υποδομή και πόρους για να επανέλθουν και να αναπτυχθούν με το πέρασμα της κρίσηςΣτήριξη του Τραπεζικού συστήματος για να μπορεί να παίξει το ρόλο του στη στήριξη της οικονομίαςΜέτρα που προφανώς συναντούν την υποστήριξη ευρυτέρων πολιτικών χώρων και, το σημαντικότερο, της κοινωνίας

Β. Δράσεις υποστήριξης των επιχειρήσεων και των εργαζόμενων ώστε να βγούμε από την κρίση όρθιοι. Ειδικότερα υποστήριξη των κλάδων στόχων με ειδική στόχευση στις κατάλληλες αγορές ώστε να διατηρηθούν και να ενισχυθούν οι προσβάσεις της χώρας μας. Η Enterprise Greece έχει από το 2019 ένα πολύ καλά διαμορφωμένο πλαίσιο σε αυτή την κατεύθυνση (που πρέπει να επικαιροποιείται συνεχώς) π.χ. από το σχέδιο δράσης 2019

Τουρισμός &ακίνηταΕνέργεια (παραδοσιακοί κλάδοι, αλλά και Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας)Νέες τεχνολογίες (Πληροφορική, Βιοτεχνολογία, Μικροηλεκτρονική)ΑγροδιατροφήΤεχνολογίες περιβάλλοντος (διαχείριση αστικών και αγροτικών αποβλήτων, διαχείριση υδάτων)Εφοδιαστική αλυσίδαΦάρμακα και ιατρικές υπηρεσίεςΚέντρα Ενδοομιλικών και υποστηρικτικών προς τρίτους υπηρεσιώνΔημιουργικές και πολιτιστικές βιομηχανίεςΦυσικά καλλυντικά σκευάσματαΝαυτιλιακός εξοπλισμός

Γ. Δράσεις για την γρήγορη και αποφασιστική εξωστρεφή ανάπτυξη της Ελλάδας (ακόμα και μέσα στην κρίση αξιοποιώντας μια σειρά πλεονεκτήματά μας) με εξωστρεφή προσανατολισμό π.χ.

Προσέλκυση επενδύσεων ( Αποστολές στο εξωτερικό, Υποδοχή ξένων αποστολών, Συμμετοχή σε εκδηλώσεις τρίτων, Συνδιοργάνωση, διοργάνωση εκδηλώσεων εντός Ελλάδος)Υποστήριξη Επενδυτών (Διαμόρφωση στρατηγικών, ενημερωτικές εκδηλώσεις, Πρακτική υποστήριξη επιτάχυνσης διαδικασιώνΠρακτική υποστήριξη Στρατηγικών Επενδύσεων από την αρχική επαφή με τους επενδυτές έως την έγκριση από την Κυβέρνηση και την παρακολούθηση της υλοποίησηςΕνημέρωση και επικοινωνία (προβολή της Ελλάδας, των Περιφερειών της και των Ελλήνων επιχειρηματιών στους διεθνείς θεσμικούς εταίρους, δικτύωση µε εταίρους σε διεθνές, εθνικό και τοπικό επίπεδο , συντονισμός µε γραφεία ΟΕΥ, Υπουργείο Εξωτερικών, προβολή των επενδυτικών ευκαιριών και των εξαγωγικών δυνατοτήτων της χώρας, προβολή και επικοινωνία της συνολικής επενδυτικής και εξαγωγικής στρατηγικής της χώρας διεθνώς, προβολή και προώθηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου της χώρας για τις στρατηγικές επενδύσεις αλλά και των επενδυτικών συνθηκών και ευκαιριών κλπ.Άμεσα μέτρα για την αύξηση της κατανάλωσης ελληνικών προϊόντων στα ξενοδοχεία που θα λειτουργήσουνΣχέδιο έκτακτης προώθησης των ελληνικών εξαγώγιμων προϊόντων από τους εμπορικούς ακόλουθους των πρεσβειών του εξωτερικούΠροώθηση των ελληνικών εξαγωγών μέσω της ατζέντας των επισήμων συνομιλιών του πρωθυπουργού η ανώτατων κυβερνητικών στελεχών με ομολόγουςΣύνταξη έκτακτου σχεδίου δράσης προώθησης των ελληνικών εξαγωγών από τον οργανισμό enterprise Greece σε συνεργασία με περιφέρειες επαγγελματικούς φορείς και ομοσπονδίεςΠρόγραμμα προώθησης κατανάλωσης ελληνικών προϊόντων στην ελληνική αγορά έναντι των εισαγωγώνΕνίσχυση του Enterprise Greece με ολοκλήρωση της πρόσληψης μέσω ΑΣΕΠ 62 εργαζόμενων (διεκόπη από τη σημερινή κυβέρνηση).Επαναφορά του EG στο υπουργείο οικονομίας και ανάπτυξης

Πιστεύω ότι αν σχεδιάσουμε την επόμενη μέρα στις παραπάνω κατευθύνσεις η Ελλάδα μπορεί να βγει από την κρίση με βελτιωμένες τις προοπτικές μας και ενισχυμένο το ρόλο μας. Αλλά θα χρειαστεί σκληρή και μεθοδική δουλειά, με κοινωνική ευαισθησία και ριζοσπαστική σκέψη και δράση

ΥΓ: Ένα παράδειγμα του πως η εξωστρέφεια μπορεί να αλλάξει το ρόλο της Ελλάδας, ακόμα και σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα.

Έχει γίνει ευρύτερα γνωστή η δυνατότητα του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης να παράγει ιδιαίτερα αποτελεσματικές προστατευτικές μάσκες, χρησιμοποιώντας νέα υλικά και τεχνολογία παραγωγής με τρισδιάστατη εκτύπωση. Η εύκολη λύση είναι να συγχαίρουμε τους επιστήμονες και να είμαστε ευχαριστημένοι με τις 100 μάσκες ανά 2 ημέρες που μπορούν να παράγουν με ότι έχουν.

Η έξυπνη λύση όμως είναι να βρούμε τρόπο (και υπάρχουν πολλοί) να φέρουμε αυτή την ιδέα σε βιομηχανική κλίμακα αυξάνοντας την εκθετικά παραγωγική δυνατότητα της τεχνολογίας και να κατακλύσουμε τον κόσμο. Μπορεί να φαίνεται ακραίο, όμως είναι σημαντικό να δει κανείς πως άλλες χώρες, εταιρείες και οργανισμοί επαναπροσδιορίζουν τον εαυτό τους στη δίνη της επιδημίας (πχ. Εταιρεία αυτοκίνητων στην Κίνα δημιούργησε εργοστάσιο παραγωγής αντισηπτικών)

Είναι ευκολότερο να το λες παρά να το κάνεις, αλλά από μια ηγεσία που βλέπει στο μέλλον αυτό περιμένει κανείς. Αλλιώς δεν είναι ηγεσία, είναι διαχειριστές
Και το συγκεκριμένο είναι ένα μόνο παράδειγμα. Είμαστε γνωστές των πάμπολλων ιδεών της επιχειρηματικής και επιστημονικής κοινότητας, που όμως μέχρι στιγμής δεν βρίσκουν απήχηση

Γρηγόρης Στεργιούλης, Πρώην διευθύνων σύμβουλος Enterprise Greece, Πρώην διευθύνων σύμβουλος ΕΛΠΕ.