Στο φως η «βιομηχανία» των παράνομων αναβολικών στην Ελλάδα: Ο τζίρος, οι εισαγωγείς, τα δίκτυα διανομής - Έρευνα του iEidiseis.gr

09:16 11/2/2025 - Πηγή: iEidiseis

Ο πρόεδρος του ΕΟΦ και ο διοικητής του ΕΟΚΑΝ αναλύουν στο iEidiseis την άνθιση του φαινομένου της εισαγωγής παράνομων και επικίνδυνων για την υγεία αναβολικών σκευασμάτων στη χώρα μας, την ώρα που εγχώρια και διεθνή κυκλώματα αποκομίζουν εκατομμύρια ευρώ από την πώλησή τους.

Την ευρεία έκταση του φαινομένου της παράνομης εισαγωγής αναβολικών σκευασμάτων στη χώρα μας, αναδεικνύει πρόσφατη πανευρωπαϊκή επιχειρησιακή δράση σε τρείς ηπείρους, με την κωδική ονομασία «Shield V».

Όπως ανακοινώθηκε, συνολικά συνελήφθησαν τριάντα άτομα που συμμετείχαν σε εννέα εγκληματικά δίκτυα με εθνική αλλά και υπερεθνική δράση. Παράλληλα, κατασχέθηκαν μεταξύ άλλων περισσότερα από 495.000 τεμάχια παράνομων φαρμακευτικών, ιατροτεχνολογικών και λοιπών παράνομων σκευασμάτων και 104 κιλά πρώτης ύλης. Αξίζει να σημειωθεί, πως σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των αστυνομικών αρχών, τα συνολικά έσοδα των εμπλεκόμενων, φαίνεται να υπερέβησαν τα 6.500.000 ευρώ.

«Πολύ εκτεταμένο το φαινόμενο στη χώρα μας»

Όπως φαίνεται όμως, η συγκεκριμένη υπόθεση, δεν αποτελεί ένα πρωτόγνωρο περιστατικό. Σύμφωνα με όσα σχολίασε στο iEidiseis ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), Ευάγγελος Μανωλόπουλος, «βάσει των καταγγελιών που λαμβάνουμε, φαίνεται πως το φαινόμενο της παράνομης εισαγωγής αναβολικών σκευασμάτων είναι πολύ εκτεταμένο στη χώρα μας. Την περασμένη χρονιά καταγράφηκε αύξηση σε σχέση με το 2023, στις υποθέσεις που έχουν ελεγχθεί από τον ΕΟΦ κι έχουν εντοπιστεί παράνομες ουσίες μέσα σε τέτοια σκευάσματα».

Αξίζει να σημειωθεί πως το 2022, ο ΕΟΦ συνεργάστηκε με τελωνεία και την Αστυνομία σε 70 περιπτώσεις εισαγωγής παράνομων αναβολικών σκευασμάτων. Συνολικά, υπήρξαν 7 σημαντικές υποθέσεις και εξετάστηκαν 204 διαφορετικοί κωδικοί αναβολικών σκευασμάτων.

Αντίστοιχα, το 2023, ο ΕΟΦ είχε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές σε 57 περιπτώσεις. Συνολικά, υπήρξαν 10 σημαντικές υποθέσεις και εξετάστηκαν 142 διαφορετικοί κωδικοί σκευασμάτων αναβολικών.

«Διαδίκτυο και γυμναστήρια τα κανάλια εισαγωγής»

Όπως σχολίασε ο ίδιος, «ορισμένες φορές, έπειτα από σχετικές καταγγελίες που λαμβάνουμε, ελέγχουμε και εντοπίζουμε ότι αυτά τα σκευάσματα, δεν έχουν τα συστατικά που υποτίθεται ότι έχουν. Άλλες φορές τα σκευάσματα μπορεί να μην είναι “καθαρά”, δηλαδή να έχουν παρασκευαστεί χωρίς τους σωστούς κανόνες, με αποτέλεσμα να είναι επικίνδυνα για μολύνσεις των ατόμων που τα χρησιμοποιούν. Άλλωστε, δίνονται χωρίς ιατρική συνταγή, χωρίς κανέναν έλεγχο. Εκεί έξω υπάρχει μια ζούγκλα σχετικά με τα αναβολικά και τη χρήση τους».

Αναφορικά με τον τρόπο που διοχετεύονται στην ελληνική αφορά τα παράνομα αναβολικά σκευάσματα, ο ίδιος επεσήμανε ότι «σε γενικές γραμμές υπάρχουν δύο οδοί. Αρχικά, είναι το διαδίκτυο μέσω του οποίου έρχονται τα σκευάσματα κυρίως από το εξωτερικό. Το άλλο κανάλι είναι μέσα από τα γυμναστήρια, που εισάγουν τέτοιου είδους προϊόντα, άλλες φορές νόμιμα κι άλλες παράνομα».

Σχετικά με την επικινδυνότητα από τη χρήση τέτοιων σκευασμάτων, ο κ. Μανωλόπουλος υπογράμμισε ότι «συχνά αναγράφουν ότι είναι φυσικά προϊόντα που αυξάνουν τη δύναμη, όμως όταν τα ελέγξουμε, βλέπουμε συνήθως ότι περιέχουν στεροειδή αναβολικά. Αυτές οι ουσίες επιβαρύνουν πολύ τον οργανισμό και μειώνουν το προσδόκιμο επιβίωσης».

«Παρασκευάζονται σε περίεργες αποθήκες»

Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Μανωλόπουλο, «δεν υπάρχει σχεδόν κανένα σκεύασμα που κυκλοφορεί σε γυμναστήριο και είναι ελεγμένο και υγιεινό. Το ζήτημα είναι ότι πρόκειται για ελεύθερη αγορά, επομένως δεν μπορεί να περιοριστεί. Μόνο έπειτα από καταγγελία μπορούμε να προβούμε σε έλεγχο».

Πρόκειται για κάτι που συμβαίνει, επειδή «αυτά τα σκευάσματα δεν ελέγχονται, κι ως αποτέλεσμα παρασκευάζονται σε περίεργα εργαστήρια, αυλές και αποθήκες και πάντως όχι σε εργοστάσια παραγωγής φαρμάκων που έχουν πολύ αυστηρούς κανόνες υγιεινής. Οι κύριες χώρες παρασκευής αυτών των ουσιών είναι η Ινδία, η Βραζιλία και η Κίνα».

Βέβαια, τα αναβολικά στη χώρα μας δεν φτάνουν στη χώρα μας μόνο από το εξωτερικό, καθώς σύμφωνα με τον κ. Μανωλόπουλο, «υπάρχουν και κυκλώματα που δρουν στην Ελλάδα, τα οποία στέλνουν σκευάσματα και στο εξωτερικό».

Πάντως, βάσει όσων υποστήριξε ο πρόεδρος του ΕΟΦ, «υπάρχουν εκατοντάδες ή και χιλιάδες τέτοια σκευάσματα, επομένως είναι πολύ δύσκολο να τα παρακολουθήσει κανείς. Αλλάζουν συνεχώς ονομασία. Δεν είναι εύκολο να ελεγχθεί η αγορά με όλες αυτές τις ιστοσελίδες που υπάρχουν και τα πωλούν. Κλείνουμε κάποια από αυτές τις ιστοσελίδες, επιβάλλουμε πρόστιμα και απευθείας ανοίγει κάποια άλλη».

Η διαδικασία του ελέγχου γίνεται ακόμη δυσκολότερη, καθώς σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΟΦ, «ο νόμος λέει ότι όλα αυτά τα σκευάσματα και τα συμπληρώματα διατροφής κάθε είδους, θα πρέπει να γνωστοποιούνται στον ΕΟΦ. Το πρόβλημα όμως είναι ότι πολλά από όσα κυκλοφορούν, δεν είναι γνωστοποιημένα. Αυτά τα προϊόντα δεν μπαίνουν στη διαδικασία έγκρισης όπως τα κανονικά φάρμακα, όπου θα πρέπει να κατατεθεί φάκελος και να έχουν γίνει μελέτες για τις ανεπιθύμητες δράσεις τους. Βέβαια, ακόμη και σε αυτά που μας έχουν γνωστοποιηθεί, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει κάτι επιλήψιμο. Συνήθως όμως τα ελέγχουμε έπειτα από καταγγελίες».

«Δεν μπορούμε να επιβάλλουμε καμία κύρωση»

Από την πλευρά του, ο Γρηγόρης Λέων, διοικητής του Εθνικού Οργανισμού Καταπολέμησης του Ντόπινγκ (ΕΟΚΑΝ), σχολίασε στο iEidiseis, πως σε ότι αφορά τον επαγγελματικό αθλητισμό, «το φαινόμενο του ντόπινγκ δεν έχει μεγαλύτερες διαστάσεις στην Ελλάδα από ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Το ποσοστό όσων επαγγελματιών αθλητών εντοπίζονται θετικοί κυμαίνεται στην Ελλάδα στο 0,42%. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος κυμαίνεται -αναλόγως τη χρονιά-, στο 0,40% – 0,45%, ενώ παγκοσμίως αυτό το ποσοστό ανέρχεται σε περίπου 0,60%».

Και μπορεί σύμφωνα με τον ίδιο, «να πραγματοποιούμε πολλούς και υψηλού επιπέδου ελέγχους στους επαγγελματίες αθλητές», εντούτοις διαφορετική είναι η πραγματικότητα σε ότι αφορά τον ερασιτεχνικό αθλητισμό. Δηλαδή, σύμφωνα με τον ίδιο, «Ο ΕΟΚΑΝ βάσει νόμου δεν έχει κανένα δικαίωμα να προβεί σε δειγματοληψία αθλούμενου, αν δεν υπάρξει συναίνεση του ίδιου. Ακόμη όμως και να υπάρξει τέτοια συναίνεση και να εντοπίσουμε θετικό δείγμα, δεν μπορούμε να επιβάλλουμε καμία κύρωση».

Επομένως, σύμφωνα με τον ίδιο, «σε αυτό το επίπεδο, προσπαθούμε να δουλέψουμε προληπτικά, μέσω της εκπαίδευσης και της πρόληψης. Ήδη έχουμε εκπονήσει κάποια εκπαιδευτικά προγράμματα για μικρότερες ηλικίες αλλά και τον ευρύτερο πληθυσμό, ενώ υπάρχουν σκέψεις να πραγματοποιήσουμε επιπλέον δράσεις με διάφορους φορείς, όπως αυτοί των ιδιωτικών γυμναστηρίων».

«Τζίρος δισεκατομμυρίων ευρώ»

Σχετικά με τους κινδύνους που ελλοχεύουν από τη χρήση αναβολικών σκευασμάτων, ο κ. Λέων ανέφερε πως «όποια ουσία μπαίνει στον οργανισμό μας, μπαίνει στην κεντρική κυκλοφορία και επηρεάζει όλα τα όργανα. Περισσότερο από όλα επηρεάζονται οι νεφροί και το ήπαρ που είναι τα φυσικά φίλτρα του οργανισμού. Αναλόγως με την ουσία, μπορεί να επιβαρυνθούν κι άλλα συστήματα, όπως το καρδιαγγειακό και το νευρικό σύστημα ή να προκαλέσουν ακόμη και θάνατο».

Ειδικά τα ανήλικα άτομα που βάσει όσων σχολίασε ο κ. Λέων, «έχουν ένα σώμα υπό διαμόρφωση, επιβαρύνουν τον οργανισμό τους πολύ περισσότερο απ’ ότι οι ενήλικες. Άλλωστε, ο χρήστης τέτοιων ουσιών θα αντιληφθεί το κακό που προκαλείται στο σώμα του, όταν είναι πλέον αργά. Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αρκετές από αυτές τις ουσίες, έχουν ενοχοποιηθεί ακόμη και για καρκινογενέσεις, οι οποίες προφανώς εμφανίζονται μετά από χρόνια».

Αναφορικά με το κόστος αυτών των σκευασμάτων, ο ίδιος υπογράμμισε ότι «ορισμένα είναι πολύ προσιτά και απευθύνονται ακόμη και σε ανθρώπους με πολύ χαμηλή οικονομική δυνατότητα. Υπάρχουν όμως και πιο εξελιγμένες ουσίες, που στοιχίζουν ακόμη και χιλιάδες ευρώ. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τον τζίρο αυτών των σκευασμάτων στην Ελλάδα, καθώς πολλά από αυτά αγοράζονται μέσω διαδικτύου από τρίτες χώρες. Παρόλα αυτά, τα ποσά είναι τεράστια. Άλλωστε, παγκοσμίως μιλάμε για μια αγορά πολλών εκατομμυρίων ή και δισεκατομμυρίων ευρώ».