«Το προσφυγάκι» της Ελένης Λαδιά

08:16 12/3/2022 - Πηγή: Diastixo

Ήρθε από την Μ. Ασία το άγαλμα αυτού του νηπίου, που με δυσκολία ακόμη στέκεται όρθιο, όπως δηλοί το άνοιγμα των ποδιών του. Φοράει μια χοντρή κουκούλα για το κρύο και κρατά στα χεράκια του, μπροστά στο στήθος του, ένα σκυλάκι. Χρονολογείται στον 1ο μ.Χ. αι., αλλά το πρωτότυπό του θα ήταν ένα ωραιότατο έργο πιθανώς του 3ου π.Χ. αι. Το μικρασιατικό προσφυγάκι βρίσκεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών.

{loadmodule mod_adsence-inarticle-makri} {loadposition adsence-inarticle-makri}

Πού πάει αυτό το μικρό

προσφυγάκι ολομόναχο και κυνηγημένο, αν ξεχάσουμε πως δεν είναι ολομόναχο μέσα στους αιώνες, γιατί πριν και μετά από αυτό ξεχύθηκαν εκατοντάδες προσφυγάκια! Αυτά που κατάφεραν με την βοήθεια της τύχης να επιζήσουν στην ξενιτιά, αφήνοντας πίσω τους την δική τους γη, γιατί κάποιος άρπαγας ήθελε να την οικειοποιηθεί. Είδαμε προσφυγάκια διαφόρων χρωμάτων και λαών, άλλοτε μαυρισμένα, καμωμένα από έβενο, κι άλλοτε ξανθά με χρυσά μαλλάκια, όπως είχε ο μικρός πρίγκιπας του Εξιπερί. Προσφυγάκια που κατέληξαν στα φανάρια των δρόμων για ζητιανιά, προσφυγάκια μισοπνιγμένα στην λέμβο κι άλλα κρεμασμένα από τον μητρικό μαστό.

{jb_quote}Παιδιά τρομαγμένα και κυνηγημένα σαν πουλάκια, που βγήκαν να τραγουδήσουν την άνοιξη, κι ας είναι σκληρή από εχθρικές επιθέσεις και παγωμένη ατμόσφαιρα.{/jb_quote}

Ανάμεσα στα συντρίμμια από τους βομβαρδισμούς της πατρίδας τους βρίσκονταν σπαραγμένα και τα παιχνίδια τους, ο μεγάλος λούτρινος αρκούδος, κι οι παρατημένες πλαγγόνες κατά τον δρόμο της φυγής. Να κι ένα μεγαλύτερο προσφυγάκι από αυτό του Μουσείου, περπατά ολομόναχο στην μεγάλη λεωφόρο της βομβαρδισμένης πόλης του και κλαίει. Ακούγονται οι γεμάτοι παράπονο λυγμοί του, κοφτοί σαν κομμένοι με μαχαίρι. Είναι καταλλήλως ενδεδυμένο λόγω του πολικού ψύχους: φορά πλεκτό καπέλο, κασκόλ χοντρό γύρω από τον λαιμό, παλτό με κουκούλα, κρατώντας στο δεξί χέρι μια σακούλα με τα απαραίτητα που του έδωσε η μάνα του και στο αριστερό μια σοκολάτα, που δεν αποτελεί όμως παρηγορία. Περπατά κουρασμένο, με αργά βήματα σαν γερασμένο. Παιδιά τρομαγμένα και κυνηγημένα σαν πουλάκια, που βγήκαν να τραγουδήσουν την άνοιξη, κι ας είναι σκληρή από εχθρικές επιθέσεις και παγωμένη ατμόσφαιρα.

Ποιος όμως δεν σκέφτεται αυτά τα παιδιά, που χτυπιούνται και πεθαίνουν από τον πόλεμο άρρωστα και αφυδατωμένα; Ποιος τολμά να φοβερίσει τα παιδιά, αφού πλέον ξέρουμε πως δεν υπάρχουν δράκοι και μπαμπούλες; Ποιος; Στην μυθολογία ο νεογέννητος Ζευς κινδυνεύει να καταβροχθιστεί από τον πατέρα του, ο παις Διόνυσος διαμελίζεται από τους Τιτάνες, ο μικρός Ποσειδών σώθηκε τελικώς από την παιδοκτονία του Κρόνου, ο νήπιος Ηρακλής πνίγει τα φίδια-δράκοντες, που του έστειλε η ζηλότυπη και οργισμένη Ήρα. Ναι, στην μυθολογία ήταν στόχος το θεϊκό παιδί· ενώ τώρα, σε ένα πολύ προχωρημένο στάδιο πολιτισμού, στόχος είναι το καθημερινό παιδάκι με τις κακοποιήσεις, τις βιαιοπραγίες και τους πολέμους. Στην αρχαιότητα ο θάνατος των παιδιών ήταν συνηθισμένο φαινόμενο: τα παιδιά πέθαιναν από φυσικό θάνατο, από ασθένειες, από έλλειψη υγιεινής περίθαλψης κι από ατυχήματα. Ενώ τώρα που η ανθρωπότητα εξερευνά το διάστημα, στρέφει τα βόλια της στο παιδί, αφήνοντάς το νεκρό, ορφανό ή προσφυγάκι. Θαμμένο στην γη, με μάνα την γη, ή περιπλανώμενο στην γη.