Φιλική Εταιρεία: Η μυστική οργάνωση που ιδρύθηκε στην Οδησσό και σχεδίασε την Επανάσταση του 1821

07:45 25/3/2023 - Πηγή: TheCaller

Το 1814 ιδρύθηκε στην Οδησσό η Φιλική Εταιρεία, η μυστική οργάνωση που σχεδίασε την ελληνική επανάσταση του 1821.

Ιδρυτές ήταν ο Εμμανουήλ Ξάνθος από την Πάτμο, ο Νικόλαος Σκουφάς από το Κομπότι Άρτας και ο Αθανάσιος Τσακάλωφ από τα Ιωάννινα.

Επηρεασμένοι από τον Διαφωτισμό και τη Γαλλική επανάσταση οι Έλληνες έμποροι αποφάσισαν να δημιουργήσουν μια μυστική οργάνωση που θα είχε σκοπό τη «ανέγερσιν και απελευθέρωσιν

του Ελληνικού Έθνους και της Πατρίδoς μας», όπως ανέφερε ο Ξάνθος στα απομνημονεύματά του.

Αρχικά η Εταιρεία δραστηριοποιήθηκε στη Ρωσία και στελεχώθηκε από εμπόρους. Όταν ο Σκουφάς συνεργάστηκε με τον Άνθιμο Γαζή, του ανέθεσε τη διάδοση της Φιλικής Εταιρείας και τη μύηση κλεφτών και αρματολών της Στερεάς Ελλάδας και της Πελοποννήσου.

Οι οπλαρχηγοί Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Οδυσσέας Ανδρούτσος, Αναγνωσταράς, ο αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Δικαίος (Παπαφλέσσας), οι Φαναριώτες Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ήταν από τους πρώτους που μυήθηκαν στη Φιλική Εταιρεία.

Στη Φιλική Εταιρεία υπήρχε εσωτερική ιεραρχία με την ηγετική της ομάδα να ονομάζεται «η Αόρατος Αρχή».

Στη συνέχεια συστάθηκε από τον Σκουφά η «Αρχή των Δώδεκα Αποστόλων», που αποτελούταν από 12 ανθρώπους από διάφορες περιοχές της Ελλάδας και του εξωτερικού, οι οποίοι είχαν εντολή να μυήσουν Έλληνες. Τα μέλη της εταιρείας θα έπρεπε να είναι φιλοπάτριδες και να περάσουν με επιτυχία από τη διαδικασία μύησης.

Το κωδικό όνομα της Εταιρείας ήταν «Ναός» και στην αρχή είχε τέσσερις βαθμίδες μύησης: α) οι αδελφοποιητοί ή βλάμηδες,

β) οι συστημένοι,

γ) οι ιερείς και

δ) οι ποιμένες.

Το τελευταίο στάδιο της μύησης ήταν ο όρκος, ο οποίος γινόταν από ιερέα ασφαλές σπίτι. Ο υποψήφιος εμφανιζόταν με ένα μικρό κίτρινο κερί, ο μυητής έπαιρνε ένα εικόνισμα και το έστηνε στο τραπέζι και άναβαν το κερί. Ο μυητής ρωτούσε τελευταία φορά: «Μήπως δεν στοχάζεσαι τον εαυτόν σου εις αρκετήν δύναμην; Έχεις ακόμη καιρό να παραιτηθείς.. Από τον δεσμόν όπου εμβαίνεις μόνον o θάνατος θα ημπορεί να σε λυτρώσει! Σε ολίγoν κάθε μεταμέλειά σου θα είναι ασυγχώρητος!».

Ο υποψήφιος απαντούσε: «Το εστοχάστηκα και στέργω» και τότε ο μυητής έδινε το κερί στον υποψήφιο,  γονάτιζαν και οι δύο, έκαναν το σταυρό τους, ασπάζονταν την εικόνα και ορκιζόταν ότι θα πολεμούσε για την ελευθερία.

Το νέο μέλος της εταιρείας αποστήθιζε τον μυστικό κώδικα της οργάνωσης και αποκτούσε τη δική του συμβολική υπογραφή. Χαρακτηριστικά, αγκάθι ήταν ο εχθρός, δένδρα τα τουφέκια, δυστυχείς οι αρχιερείς, ευεργετικός ο Καποδίστριας, ίππος το μικρό καράβι, μπιλάντζον ο πόλεμος, παλαιότερος ο πατριάρχης, πλεονέκται οι Έλληνες έμποροι και σύννεφα τα μέλη της Εταιρείας.

Στη συνέχεια  του έδιναν ένα γράμμα που κουβαλούσε πάντα μαζί του και ονομαζόταν «γράμμα υπεροχής», το οποίο έδειχνε όταν συναντούσε κάποιον Συστημένο, αφού έκανε πρώτα όλες τις συνθηματικές χειρονομίες με τις οποίες διαπίστωσε αν έπρεπε να τον εμπιστευθεί.

Ο σημαντικότερος Μυητής της Εταιρείας ήταν ο Σκουφάς, ο οποίος μέχρι τον θάνατό του είχε μυήσει τα περισσότερα μέλη. Όταν ξέσπασε η ελληνική επανάσταση η Φιλική Εταιρεία αριθμούσε δεκάδες χιλιάδες μέλη.