Με διακυμάνσεις η σεισμική δραστηριότητα στις Κυκλάδες – Σταθερότητα ή αποκλιμάκωση; Τι λένε οι ειδικοί

12:52 13/2/2025 - Πηγή: TheCaller

Συνεχίζονται οι σεισμοί στη Σαντορίνη και τα γύρω νησιά, με τους επιστήμονες να μελετούν τη δραστηριοτητα αναλύοντας διαρκώς τα δεδομένα. Οι επιστήμονες συνεχίζουν να συλλέγουν πρόσθετα γεωλογικά και γεωφυσικά δεδομένα, για την πληρέστερη κατανόηση του φαινομένου. Όπως λένε, ακόμα δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις για το αν η ακολουθία προσεγγίζει το επίπεδο της αποκλιμάκωσης.

“Περιμένουμε μέρα με τη μέρα να δούμε κάποια διαφοροποίηση προς τη θετική κατεύθυνση, για να πούμε και εμείς έπειτα, στον τοπικό πληθυσμό,

αλλά και σε όλους τους Έλληνες ότι μπήκαμε σε φάση αποκλιμάκωσης. Αυτή τη στιγμή, όμως, δεν είναι τα δεδομένα τέτοια που να μας αφήνουν να κάνουμε κάτι τέτοιο. Σε σχέση με τις πρώτες ημέρες σαφέστατα υπάρχει μια πτώση. Αλλά από εκεί και πέρα, υπάρχει μια σταθερότητα. Δεν έχουμε επανέλθει στα πρώτα επίπεδα της σεισμικότητας. Ωστόσο, για να πούμε ότι γίνεται αποκλιμάκωση, θα πρέπει αυτή η πτώση να είναι διαρκής στον χρόνο και κάποια στιγμή να είναι εμφανής, να είναι πέρα των διακυμάνσεων της μικρής περιόδου σε επίπεδο ημέρας” τόνισε ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Βασίλης Καραστάθης, μιλώντας στο ΕΡΤNews.

Ειδική επιστημονική Ομάδα Διαχείρισης Κρίσεων και καταστροφών μεταβαίνει στη Σαντορίνη για την υποστήριξη των κατοίκων, ενώ το νησί θα επισκεφθεί και κλιμάκιο του ΠΑΣΟΚ.

Διπλή σεισμική δόνηση μεγέθους 4,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, με διαφορά ενός λεπτού, σημειώθηκε στη 1:00 μετά τα μεσάνυχτα μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού.

Ο πρώτος σεισμός 4,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σημειώθηκε στη 01:02, σε απόσταση 228 χλμ. νοτιοανατολικά της Αθήνας. Σύμφωνα με το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, το επίκεντρο της δόνησης εντοπίστηκε στον θαλάσσιο χώρο 23 χλμ. νοτιοδυτικά της Αρκεσίνης Αμοργού. Ένα λεπτό αργότερα στις 1:03, σύμφωνα με το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, σημειώθηκε και δεύτερη δόνηση 4,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ με το ίδιο επίκεντρο. Ο σεισμός έγινε σε απόσταση 229 χλμ. νοτιοανατολικά των Αθηνών.

Έχει ενεργοποιηθεί ένας ευρύτερος σεισμολόγος χώρος που αποτελείται από πολλές ρηξιγενείς ζώνες, οι οποίες πιθανότατα να έχουν ενεργοποιηθεί από τη διέλευση ρευστών από έναν μεγαλύτερο μαγματικό θάλαμο, δηλαδή μαγματικές διεργασίες μπορούν να κινήσουν τα ρήγματα χωρίς όμως να έχουμε την περίπτωση μιας τεράστιας ηφαιστειακής έκρηξης έτσι, έτσι όπως έχει ακουστεί και έχει φοβίσει τον κόσμο” τόνισε η καθηγήτρια Γεωλογίας του ΕΚΠΑ, Εύη Νομικού, μιλώντας στο ΕΡΤNews και την εκπομπή “Συνδέσεις”.

“Είναι ένα σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο, το οποίο το μελετάμε πολύ εντατικά και θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο να αναλύουμε και να συνδυάζουμε τα δεδομένα της μορφολογίας του πυθμένα, το τι βρίσκεται στο υπέδαφος μέσα στον υποθαλάσσιο πυθμένα και τι γίνεται στα βαθύτερα στρώματα στα έγκατα της γης” εξήγησε.

Την Τετάρτη στην Άνυδρο τοποθετήθηκε ένα σύστημα καταγραφής και μεταβολής του εδάφους, το οποίο παράλληλα θα παρακολουθεί και την σεισμική δραστηριότητα, ενώ σήμερα θα βρεθεί στην θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, το Ωκεανογραφικό Αιγαίο, με πολυμελή επιστημονική ομάδα.

Η ερευνητική ομάδα φέρει κατάλληλα επιστημονικά εργαλεία με τα οποία θα μπορεί να συλλέξει πρόσθετα δεδομένα γεωλογικά, γεωφυσικά, γεωχημικά, έτσι ώστε να υπάρχει μια πληρέστερη κατανόηση του φαινομένου.

Κατά μέσο όρο 100 δονήσεις ταρακουνούν κάθε μέρα τους κατοίκους των Κυκλάδων με τους ειδικούς να διαβεβαιώνουν πως δεν υπάρχει κίνδυνος για την ασφάλειά τους.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Διεπιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του ΕΚΠΑ, από την έναρξη της σεισμικής δραστηριότητας στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού στις 26 Ιανουαρίου έως και τις 10 Φεβρουαρίου 2025, το Εργαστήριο Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ έχει ανιχνεύσει και εντοπίσει συνολικά, με αυστηρά κριτήρια για τη διασφάλιση της ποιότητας των αποτελεσμάτων, περισσότερους από 15.300 σεισμούς με μεθόδους μηχανικής μάθησης, εκ των οποίων άνω των 13.200 με μεγέθη Μ³1.0.

Κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει πάντως πότε ακριβώς θα τελειώσει το φαινόμενο τοποθετώντας την εκτόνωσή του ακόμη και μετά το Πάσχα, αφού πρόκειται για μια αργόσυρτη φυσική διεργασία που απαιτεί γερά νεύρα, ψυχραιμία και τήρηση των κανόνων ασφαλείας. «Είναι κάτι το οποίο κρατάει εβδομάδες, συνήθως σε κάποιες περιπτώσεις και μήνες, περισσότερους καμιά φορά και από δύο και τρεις μήνες» τόνισε στο ΕΡΤNews ο καθηγητής Σεισμολογίας Κώστας Παπαζάχος.

Όσον αφορά στον κίνδυνο για πολύ μεγάλο σεισμό, ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών Κωνσταντίνος Συνολάκης, τόνισε στο ΕΡΤNews ότι υπάρχουν γεωλογικά όρια, δηλαδή ανάλογα με την περιοχή παραμόρφωσης, αν εξακολουθήσουμε να έχουμε επίκεντρα τα οποία προχωρούν προς τα βόρεια ή τα νότια, η περιοχή παραμόρφωσης, που θα μπορούσε να δώσει ένα μεγαλύτερο σεισμό, μεγαλώνει.

«Παρακολουθούμε με μεγαλύτερη ακρίβεια αν υπάρχει μετατόπιση επικέντρων και αυτό που μας απασχολεί είναι να μην ξεφύγει η σεισμικότητα από το συγκεκριμένο ρήγμα που έχει ήδη σπάσει[…] δεν έχουμε αποκλείσει και το ενδεχόμενο κάποιου μεγαλύτερου σεισμού» σημείωσε ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Βασίλης Καραστάθης.

Οι επιστήμονες πάντως είναι κατηγορηματικοί: οι μετακινήσεις του μάγματος των ηφαιστείων σε βάθος 5 χιλιομέτρων δεν αποτελούν ένδειξη ηφαιστειακής διέργεσης ή κίνδυνο έκρηξης.

«Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι υπάρχει δραστηριοποίηση του Κολούμπο, τέτοια που να δημιουργεί υποψίες» τόνισε από πλευράς του ο Κώστας Παπαζάχος.

«Δεν υπάρχει κανένας απολύτως κίνδυνος, υπάρχει δυνατότητα διαχείρισης μιας τέτοιας διέγερσης χωρίς να δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα ούτε για τη ζωή των ανθρώπων, ούτε για τη συνέχεια της οικονομικής ζωής» λέει ο ηφαιστειολόγος Γιώργος Βουγιουκαλάκης.

Η κα Νομικού σε ερώτηση για το εάν υπάρχει τελικά ένας συσχετισμός μεταξύ του μάγματος και των ρηγμάτων που έχουν ως αποτέλεσμα της δονήσεις απάντησε στο ΕΡΤNews: “Δεν το αρνηθήκαμε ποτέ. Πάντοτε λέγαμε ότι είναι ένας χώρος όπου έχεις ένα υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπου. Έχεις μαγματικές διεργασίες πολύ βαθύτερες, άρα πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά τη σχέση ηφαιστειότητας και τεκτονικής. Αυτά τα δύο μεγέθη αλληλοεπηρεάζονται. Δεν το αρνήθηκε κανένας, απλά οι μηχανισμοί γένεσης που μας δίνουν οι σεισμολόγοι δείχνουν ότι αυτοί οι σεισμοί είναι τεκτονικοί. Δηλαδή έχουμε μετακινήσεις του υποθαλάσσιου πυθμένα“.

Εν τω μεταξύ, ο ΓΓ Πολιτικής Προστασίας με απόφασή του προχώρησε στην κήρυξη σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Αμοργού της Περιφερειακής Ενότητας Νάξου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών που προέκυψαν από τη σεισμική δραστηριότητα που εκδηλώνεται το τελευταίο χρονικό διάστημα στην παραπάνω περιοχή.

Τα έκτακτα μέτρα στήριξης εργαζομένων αλλά και επιχειρήσεων που ισχύουν ήδη στην Σαντορίνη επεκτείνονται τώρα και στην Αμοργό και συγκεκριμένα:

Αναστολές συμβάσεων εργασίας από 1η Φεβρουαρίου μέχρι 3 Μαρτίου για όσους αναστέλλεται η σύμβαση εργασίας.Αποζημίωση ειδικού σκοπού 534 ευρώ και πλήρης ασφαλιστική κάλυψη επί του ονομαστικού μισθού.

Στην Αμοργό πραγματοποιήθηκε και ενημέρωση γονέων και μαθητών από τους διασώστες του Ερυθρού Σταυρού για τα μέτρα προφύλαξης σε περίπτωση μεγάλου σεισμού. Επίσης, κοινωνικοί λειτουργοί του Ερυθρού Σταυρού άρχισαν να επισκέπτονται τις ευάλωτες ομάδες στο νησί, δηλαδή ανθρώπους με κινητικά προβλήματα, ηλικιωμένους και τους φροντιστές τους.

Στο νησί της Σαντορίνης βρέθηκε χθες η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, η οποία είχε συνάντηση με τον δήμαρχο του νησιού. Μαζί της βρέθηκε συγκεκριμένη Ομάδα Διαχείρισης Κρίσεων του ΕΚΠΑ προκειμένου να υποστηρίξουν παιδιά και οικογένειες, ώστε διαχειριστούν τη δύσκολη κατάσταση που βιώνουν στο νησί.