Time: Ο αναχρονιστικός θεσμός της Βασιλείας

13:23 24/7/2013 - Πηγή: Antinews

Οι βασιλείς δεν είναι μόνο φανταχτεροί αναχρονισμοί, αλλά και η ζωντανή απόδειξη ιστοριών κακής διαχείρισης και αδικίας, σχολιάζει ο Ishaan Tharoor στο Time.

Πριν από τους τελευταίους δύο αιώνες, τα βασιλικά μωρά ήταν οι κυρίαρχοι παίκτες της ανθρώπινης ιστορίας. Οι γεννήσεις τους ήταν ευχάριστες περιστάσεις, στις οποίες συμμετείχαν οι αστρολόγοι και οι μοναχοί, με αυλικές ίντριγκες και περίτεχνες θυσίες στους θεούς. Η τύχη των βασιλείων – και όλες οι ατυχείς ψυχές που ζούσαν μέσα σε αυτά – συνδέονταν με την επιτυχή

παρουσίαση αυτών των βρεφών, που γεννήθηκαν με ένα θεϊκό δικαίωμα να εξουσιάζουν τους άλλους.

Χώρες και αυτοκρατορίες εξαρτιόνταν από την ύπαρξη των κληρονόμων –βασικά των αρσενικών κληρονόμων, για τη συνέχιση της σταθερότητας τους. Εξάλλου, από την αρχαιότητα μέχρι τον Διαφωτισμό, οι διαφορές σχετικά με τα βασιλικά μωρά πυροδότησαν μυριάδες πολέμους διαδοχής -μόνο τα μικροσκοπικά Βρετανικά Νησιά βιώσαν δεκάδες τέτοιους πολέμους. Τα λείψανα εκατομμυρίων ξεχασμένων χωρικών των οποίων το αίμα χύθηκε στο όνομα κάποιου πιθανού διαδόχου βρίσκονται ακόμη κάτω από έλη, ερήμους και πεδιάδες. Μπορούμε να πούμε χωρίς υπερβολή ότι η εμμονή του κόσμου με τα βασιλικά μωρά χτίστηκε σε ένα κρεβάτι από κρανία χιλιάδες χρόνια πριν.

Έτσι, συγχωρήστε με που αντιμετωπίζω με σύγχυση την χθεσινή άφιξη του Πρίγκιπα του Κέμπριτζ. Φυσικά, είναι αγένεια να μιλάς με πίκρα για ένα αθώο, νεογέννητο παιδί. Και, ναι, αυτός είναι απίθανο να προκαλέσει οποιαδήποτε βίαιη μάχη για το θρόνο, κυρίως επειδή η βρετανική μοναρχία λειτουργεί πλέον πολύ περισσότερο σαν ένα θεματικό πάρκο που κατοικείται από αδέξια, απειλούμενα είδη – η νικήτρια του Booker Prize, Χίλαρι Μαντέλ, παρομοίασε τη βασιλική οικογένεια με πάντα, «απροσάρμοστα σε οποιοδήποτε σύγχρονο περιβάλλον»- παρά σαν ένας τόπος αιώνων άδικων προνομίων και αυτοκρατορικής εξουσίας. Αλλά όλοι οι άνθρωποι του 21ου αιώνα που ήταν μάρτυρες του τσίρκου #RoyalBaby θα πρέπει να αισθάνονται κάτι παραπάνω από ενοχλημένοι.

Άλλοι μου λένε να μην το παίρνω και τόσο σοβαρά. Θα έπρεπε να απολαμβάνω την φάρσα και τον παραλογισμό του θεάματος – όπου τα διεθνή μέσα ενημέρωσης μαζεύτηκαν γύρω από το παλάτι και περίμεναν για ώρες στην πιθανότητα να χαζέψουν σε ένα φανταχτερό πίνακα ανακοινώσεων πως μια γυναίκα γέννησε ένα αγόρι. Το έντονο ενδιαφέρον κάποιων για τη βρετανική βασιλική οικογένεια διαφέρει ελάχιστα από αυτό για το Jersey Shore και άλλα παρόμοια φανταχτερά ριάλιτι σόου. Τι θα κάνει τώρα το ζευγάρι; Τι θα φορέσει αυτή; Με ποιον θα παίζει το μωρό; Πώς θα τα βγάλουν πέρα;

Αλλά η βρετανική βασιλική οικογένεια δεν είναι απλά κάτι αξιοπερίεργο για τα ταμπλόιντ. Και παρά την κοινωνική και μιντιακή φρενίτιδα που περιβάλλει το γεγονός, δεν υπήρχε τίποτα «σύγχρονο» σε αυτό. Ο τονισμός των δημοκρατικών κινήσεων, τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και αλλού στην Κοινοπολιτεία, είναι απόδειξη της ανησυχίας που δημιουργεί ο παρατεταμένος θεσμός της μοναρχίας στο μυαλό πολλών, που πραγματικά νοιάζονται για τις αξίες της δημοκρατίας. Και για αυτούς, όπως εγώ, οι οποίοι προέρχονται από χώρες που υπάγονταν κάποτε στο Βρετανικό Στέμμα, η βασιλική οικογένεια δεν είναι μόνο ένας φανταχτερός αναχρονισμός, αλλά και ο ζωντανός σύνδεσμος με ιστορίες αποικιοκρατικής κακοδιοίκησης και αδικίας.

Στο βιβλίο του «Ornamentalism», ο βρετανός ιστορικός Ντέιβιντ Κάνανταϊν, που διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Princeton, καταγράφει με λεπτομέρειες πόσο απαραίτητη ήταν η βρετανική βασιλική οικογένεια στην οικοδόμηση των δικτύων πατρωνίας και εξουσίας που επέτρεψε στην Βρετανική Αυτοκρατορία «να μη δύει ποτέ ο ήλιος». Στις αποικίες τους, οι Βρετανοί σάρωσαν τους τοπικούς μεγιστάνες, σουλτάνους και οπλαρχηγούς, σε ένα στερέωμα με τον Βρετανό βασιλιά ή βασίλισσα να είναι σταθερά στο επίκεντρο. «Όλες οι ιεραρχίες της αυτοκρατορίας θα κατέληγαν σε άμεση υποταγή στο μονάρχη», γράφει. Η επίδειξη που συνεπάγεται αυτό- τιμές και ευγενή τάγματα και τελετουργικές πομπές – ήταν κάτι πολύ πραγματικό για τη διατήρηση της βρετανικής κυριαρχίας. Σημαντικοί αυτοκρατορικοί εκπρόσωποι και πρόξενοι, γράφει Κάνανταϊν, ήταν «ζωντανά χριστουγεννιάτικα δέντρα με πόδια, με άστρα και περιλαίμια, μετάλλια και γαλόνια, ρούχα από ερμίνα και στέμματα».

Έτσι, μου είναι δύσκολο να παρακολουθήσω τις αρρωστημένες τελετουργίες των σημερινών Ουίνδσορ – τα καβαλέτα τους, τα καπέλα τους, την αστεία σύνταξή τους – χωρίς να βλέπω τα παλαιότερα έθιμα μιας πολύ πιο ισχυρής επιχείρησης. Οι υπερασπιστές της βρετανικής μοναρχίας και παρόμοια συμβολικά ιδρύματα στην Ευρώπη ισχυρίζονται ότι οι βασιλείς τους είναι κάτι πανάρχαιο και καλοήθες, στοιχεία ενότητας στην ταραγμένη σύγχρονη εποχή. Αυτό που κάνουν στην πραγματικότητα, όμως, είναι να επικαλούνται τα συναισθήματα του Έντμουντ Μπερκ, νονού του βρετανικού συντηρητισμού στον 18ο αιώνα, ο οποίος καθώς παρακολουθούσε τις βασιλοκτονικές αναταραχές της Γαλλικής Επανάστασης και τη σύλληψη της Μαρίας Αντουανέτας ανατρίχιασε από τρόμο για αυτό που χανόταν: «Ποτέ, ποτέ πια, δεν θα δούμε μια τόσο γενναιόδωρη αφοσίωση στην κατάταξη … τέτοια περήφανη υποταγή, τέτοια αξιοπρεπή υπακοή, τέτοια υποταγή της καρδιάς, η οποία διατηρείται ζωντανή, ακόμη και αν είναι υποτελής, το πνεύμα μιας δοξασμένης ελευθερίας!

Μετά από δύο αιώνες και πλέον, η αίσθηση της ανθρωπότητας για την ελευθερία της δεν έχει ανάγκη από «αξιοπρεπή υπακοή» ή «υπερήφανος υποταγή» σε ανίσχυρους, διακοσμητικούς μονάρχες. Συγχαίρω τους Ουίνδσορ για τη γέννηση του νέου πρίγκιπα. Αλλά ελπίζω να είναι μετρημένες οι μέρες της βασιλείας του.

ideas.time