Uber και ελεύθερη αγορά

15:24 23/9/2017 - Πηγή: Antinews

Η Ιδέα φαίνεται και είναι αρχικά απλή. Το διαδίκτυο είναι στη διάθεσή μας και μπορεί να αποτελέσει το μέσο για να ξεπεραστούν, όλοι οι μεσάζοντες και η γραφειοκρατία. Οι παράγοντες δηλαδή, που με βάση τους θεωρητικούς της ελεύθερης αγοράς, αλλά και τους προπαγανδιστές της οικονομίας των παραγωγών, επιβαρύνουν την τιμή των προϊόντων. Το αποτέλεσμα διπλά οδυνηρό. Και οι καταναλωτές δεν παίρνουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες στις συμφερότερες τιμές και οι παραγωγοί δεν εισπράττουν το δίκαιο μερίδιο του κέρδους για την προσπάθειά τους.

Με το διαδίκτυο ωστόσο όλα φαίνεται κατ’ αρχήν να άλλαξαν.

Η αμεσότητα της επικοινωνίας μεταξύ της προσφοράς και ζήτησης, είναι το ιδεατό μέσο για να ξεπεραστούν σειρά από ενδιάμεσους και ενδεχομένως ‘αχρείαστους’ σταθμούς. Εκεί κοντά ωστόσο ελλοχεύει και ο κίνδυνος της υπερβολής και ίσως της ‘ζούγκλας’.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Uber. Πατώντας σε μια αναμφίβολα έξυπνη ιδέα, ‘βγήκε στην αγορά’ των μεταφορών, με ελάχιστο κόστος για τους καταναλωτές σε σχέση με τα ισχύοντα. Τον αρχικό ενθουσιασμό ακολούθησε η ανασύνταξη. Γιατί όπως η ιδέα της ελεύθερης αγοράς, χωρίς στρεβλώσεις και τεχνητά μονοπώλια, ευνόησε την ιδέα, η αρχή του αποδοτικού ανταγωνισμού, υποχρεώνει όλους να ξεκινούν από την ίδια βάση. Κατά το κοινώς λεγόμενο ‘να παίζουν με τους κανόνες’. Και οι κανόνες αυτοί έχουν κόστος. Είναι όμως αναγκαίοι.

Από τη μια διασφαλίζουν ότι δεν μπορεί να υπάρχει υγιής ανταγωνισμός, έχοντας από τη μια τους επαγγελματίες του κλάδου να υπόκεινται σε μια σειρά υποχρεώσεων και ενδεχομένως εισφορών, συνυπολογιζομένης της επένδυσης που έχουν ήδη πραγματοποιήσει για την αγορά και συντήρηση του εξοπλισμού τους και από την άλλη τους νέους διεκδικητές, που χωρίς οποιαδήποτε υποχρέωση να διεκδικούν και να παίρνουν σημαντικό μερίδιο της αγοράς.

Μια τέτοια εκδοχή δεν είναι υγιής ανταγωνισμός. Και δεν μπορεί να λειτουργήσει. Ανατρέπει βασικά και κύρια την ιδέα της ελεύθερης αγοράς, που αποτελεί και το εισιτήριο εισόδου για τις νέου είδους επιχειρήσεις. Που είναι κάτι παραπάνω από καλοδεχούμενος, αφού όσο περισσότεροι είναι οι διεκδικητές τόσο καλύτερες θα είναι οι υπηρεσίες και από πλευράς ποιότητας αλλά και από πλευράς κόστους για τους καταναλωτές.

Οι ‘απαντήσεις’ από Δικαστήρια και Διοικητικές Αρχές δεν άργησαν να έρθουν. Το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων αναμένεται μέσα στους επόμενους μήνες να εκδώσει την απόφασή του μετά την προσφυγή των Γαλλικών και Ισπανικών Ενώσεων Αυτοκινητιστών. Η εισήγηση είναι να αντιμετωπιστεί η Uber, όχι ως εταιρεία λογισμικού που παρέχει υπηρεσίες διαμεσολάβησης, αλλά ως εταιρεία μεταφοράς προσώπων. Εξέλιξη που θα εξορθολογίσει την αγορά και θα υποχρεώνει την Uber να ανταποκριθεί σε σειρά υποχρεώσεων όπως οι ανταγωνιστές της. Αλλά και η αρμόδια Αρχή Μεταφορών του Λονδίνου αποφάσισε να μην ανανεώσει την άδειά της, γιατί δεν ανταποκρίνεται σε σειρά υποχρεώσεων που αφορούν την ασφάλεια των επιβατών που εξυπηρετεί και τη δυνατότητα των διωκτικών αρχών να παρεμβαίνουν σε περιπτώσεις εγκληματικών ενεργειών.

Εξελίξεις ενδιαφέρουσες που αποδεικνύουν ότι οι θεσμοί της ελεύθερης αγοράς έχουν αντανακλαστικά. Και δεν απαξιώνονται από καταχρηστικές εφαρμογές. Αλλά και δεν δικαιώνουν όσους επί δεκαετίες δημιούργησαν και συντήρησαν ‘άβατα’ ,που ζημίωσαν την οικονομία και τον καταναλωτή. Οι ευκαιρίες υπάρχουν. Οι κανόνες διασφαλίζουν την προοπτική τους.

Διαβάστε περισσότερα