Η ιταλική τράπεζα που βρίσκεται στο κέντρο της διαμάχης για την Ευρώπη

15:26 12/7/2016 - Πηγή: Antinews

Οι Βρυξέλλες παίζουν επικίνδυνα παιχνίδια με το ιταλικό τραπεζικό σύστημα και οι δύο πλευρές παλεύουν με εξαιρετικά απρόβλεπτη έκβαση. Η Ιταλία θέλει να χρησιμοποιήσει το δημόσιο χρήμα για να καλύψει τις ασθενέστερες τράπεζες της και να τις βοηθήσει ώστε να συνεχίζουν να δανείζουν. Αλλά μετά την οικονομική κρίση, οι ρυθμιστικές αρχές έχουν αγωνιστεί να εξασφαλίσουν ότι οι τράπεζες

δεν είναι πλέον πολύ μεγάλες για να αποτύχουν και έχει καταστεί σχεδόν αδύνατο να χρησιμοποιήσουν τα χρήματα των φορολογουμένων.

Στη μέση αυτής της αντιπαράθεσης είναι η Banca Monte dei Paschi di Siena, η τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας από πλευράς περιουσιακών στοιχείων, η οποία έχει την υψηλότερη αναλογία επισφαλών δανείων προς το σύνολο των δανείων και τις μετοχές χαμηλότερης αξίας. Αυτό έχει κορυφωθεί, διότι τα stress tests στα τέλη του Ιουλίου είναι πιθανό να εκθέσουν περαιτέρω τις ιταλικές κεφαλαιακές ανάγκες. Και προς το παρόν, δεν υπάρχουν ιδιώτες επενδυτές που φαίνονται διατεθειμένοι να επενδύσουν.

Τα πράγματα έγιναν χειρότερα μετά το βρετανικό δημοψήφισμα που πυροδότησε μια πανευρωπαϊκή ρευστοποίηση στα αποθέματα των τραπεζών, αφήνοντας μεγάλες ιταλικές τράπεζες δανεισμού όπως η UniCredit με λιγότερο από το ένα τέταρτο της λογιστικής αξίας. Η Monte dei Paschi συναλλάσσεται με λιγότερο από το ένα δέκατο.

Η λύση είναι νομικά δύσκολη και επισφαλής. Εάν χρησιμοποιηθεί το δημόσιο χρήμα, κινδυνεύουν με υπονόμευση οι νέοι κανονισμοί στην πρώτη δοκιμασία τους. Αν όχι, το ιταλικό τραπεζικό σύστημα θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια πλήρη συστημική κρίση.

Στο παρελθόν, το δημόσιο χρήμα δεν θα θεωρούνταν καν επιλογή, εκτός αν μια τράπεζα κατέρρεε. Και στις μέρες μας, οι κανόνες έχουν αλλάξει ώστε να είναι πολύ δύσκολο να χρησιμοποιήσουν τα κεφάλαια των φορολογουμένων ακόμη και αν συμβεί μια κατάρρευση.

Αλλά η Monte dei Paschi δεν καταρρέει. Αναμένεται μόνο να χρειαστούν κεφάλαια για να έχει τις ελάχιστες απαιτήσεις ώστε να πετύχει στο stress test. Σε αυτήν την περίπτωση, στην Ευρώπη, το δημόσιο χρήμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μια λεγόμενη προληπτική ανακεφαλαιοποίηση υπό αυστηρές προϋποθέσεις. Η τράπεζα πρέπει να είναι φερέγγυα, δεν θα πρέπει να υπάρχει καμία πιθανότητα να συγκεντρώσει τα χρήματα από ιδιώτες και, το πιο σημαντικό, το χρήμα δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για να αναπληρώσει τις πρόσφατες ή πιθανές μελλοντικές ζημίες.

Αυτό είναι δύσκολο επειδή οι εποπτικές αρχές έχουν πει στην Monte dei Paschi να πουλήσει τα περισσότερα επισφαλή δάνειά της, κάτι το οποίο κατά πάσα πιθανότητα θα οδηγήσει σε απώλειες. Αλλά αν μπορεί να παρακάμψει το ζήτημα αυτό και να πάρει δημόσιο χρήμα, οι ευρωπαϊκοί κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις λένε ότι οι μικρότεροι ομολογιούχοι πρέπει να υποστούν κάποιες απώλειες. Αυτό είναι ενοχλητικό, διότι πολλά από αυτά τα κατώτερα ομόλογα κατέχουν ιδιώτες επενδυτές.

Τα μεγαλύτερα ομόλογα και οι καταθέσεις δεν απειλούνται, διότι καμία από τις τράπεζες που θα μπορούσε να κάνει μια προληπτική ανακεφαλαιοποίηση δεν θα κατέρρεε. Αλλά εξακολουθεί να υπάρχει φόβος ότι οι απώλειες των κατώτερων ομολόγων θα μπορούσαν να προκαλέσουν ευρύτερες ρευστοποιήσεις όλων των τραπεζικών ομολόγων από ιδιώτες επενδυτές ή ακόμη και ένα κύμα αναλήψεων των καταθέσεων από τις πιο αδύναμες τράπεζες. Οι ιταλικές καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ προστατεύονται από την ασφάλιση των καταθέσεων και η Ιταλία κατατάσσει νομικά όλες τις καταθέσεις ανώτερα από οποιοδήποτε τραπεζικό χρέος. Ωστόσο, αυτά τα πράγματα δεν γίνονται πάντα καλά κατανοητά και δεν εμπνέουν εμπιστοσύνη στους αποταμιευτές.

Η ρήτρα εξαίρεσης των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις είναι ότι οι απώλειες αυτές μπορούν να αποφευχθούν εάν θέτουν σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Στην ιταλική πλευρά νομίζουν ότι αυτό θα συμβεί -αλλού στην Ευρώπη υπάρχουν αμφιβολίες.

Τυχόν απώλειες σε κατώτερο ομόλογα δεν θα είναι αρκετά μεγάλες για να δημιουργήσουν μια κρίση: αυτό που έχει σημασία είναι το πώς αντιδρούν οι αποταμιευτές. Αν θα μπορούσαν με κάποιο τρόπο να αποζημιωθούν οι κατώτεροι ομολογιούχοι, αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει. Αλλά ένα παραπάτημα μπορεί να είναι καταστροφικό.

wsj.com

Διαβάστε περισσότερα