Η πραγματική απειλή για την Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στην Ουκρανία και όχι στην Ελλάδα

Η πιο άμεση απειλή για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφορά μια χώρα που δεν ανήκει καν στην Ευρώπη. Η μεγαλύτερη απειλή για τα γεωστρατηγικά και τα μελλοντικά οικονομικά της συμφέροντα προέρχεται από την Ουκρανία και όχι την Ελλάδα. Ανεξαρτήτως ποιες είναι οι απόψεις του καθενός για ένα πιθανό Grexit, η προοπτική ενός χρεοκοπημένου ουκρανικού κράτους ή μιας ακόμα προσάρτησης ουκρανικών επαρχιών στην Μόσχα θα επιφέρει πολλές άσχημες συνέπειες για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ένα καταστροφικό γεγονός στην Ουκρανία θα σημάνει διεθνώς την ανικανότητα της Ένωσης να υπερασπιστεί τα κοινά της συμφέροντα στις ανατολικές της επαρχίες. Το αποτέλεσμα της ευρωπαϊκής πολιτικής απέναντι στην Μόσχα και το Κίεβο μπορούν είτε να καταστρέψουν ή να ενδυναμώσουν περαιτέρω το εγχείρημα της ενωμένης Ευρώπης.

Η κατάσταση στην Ουκρανία είναι σοβαρή. Οι πιο πρόσφατοι οικονομικοί δείκτες καταγράφουν πτώση 21.1% στη βιομηχανική παραγωγή της χώρας τον Μάρτιο σε σύγκριση με το αντίστοιχο ποσοστό του Μαρτίου 2014, λίγες μέρες μετά την ενσωμάτωση της Κριμαίας στην Ρωσία. Η κεντρική τράπεζα της χώρας υπολογίζει την πτώση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) σε 15% από τα περσινά του επίπεδα. Οι προβλέψεις για τον ετήσιο πληθωρισμό της χώρας ανέρχονται στο 35%. Μέχρις ότου να εκταμιευθεί η πρώτη δόση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στις αρχές Μαρτίου, τα ταμιακά διαθέσιμα της χώρας ανέρχονταν σε 5 δις δολάρια. Η ουκρανική κεντρική τράπεζα προβλέπει οικονομική σταθερότητα για το εγγύς μέλλον, τηρούμενης όμως της υφιστάμενης εκεχειρίας.

Τα θετικά νέα για την Ευρωπαϊκή Ένωση αφορούν την προσήλωση της ηγεσίας του πρωθυπουργού Αρσένι Γιατσένιουκ στον τομέα των μεταρρυθμίσεων. Πράγματι, η κυβέρνηση Γιατσένιουκ είναι η πιο φιλική σε μεταρρυθμίσεις ηγεσία στην ιστορία της χώρας. Επιπλέον, η χώρα δεν έχει άλλη επιλογή από το να δώσει προτεραιότητα στον τομέα των μεταρρυθμίσεων εφόσον στερείται τις βασικές υποδομές μιας μοντέρνας οικονομίας. Η νέα κυβέρνηση έχει μέχρις στιγμής δείξει θετικό δείγμα γραφής με την καταγραφή προόδου στην καταπολέμηση της διαφθοράς. Ωστόσο το οικονομικό κόστος του πολέμου στην ανατολική Ουκρανία και οι οικονομικές αστοχίες των προηγούμενων κυβερνήσεων έχουν φέρει την χώρα στα πρόθυρα πτώχευσης και κρίσης αφερεγγυότητας.

Δύο πράγματα συνεπώς πρέπει να συμβούν. Πρώτον, η Ουκρανία πρέπει να επαναδιαπραγματευτεί μια αναδιάρθρωση του χρέους της κάτω από σκληρές προϋποθέσεις. Από την πλευρά της η αμερικανό-ουκρανή υπουργός οικονομικών της χώρας Ναταλία Γιαρέσκο, υποστηρίζει πως μια επέκταση των χρονικών περιθωρίων αποπληρωμής του υφιστάμενου χρέους δεν θα είναι αρκετή για να επιστρέψει η χώρα σε καθεστώς φερεγγυότητας. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, θα πρέπει να υπάρξει και διαγραφή ενός σεβαστού ποσού του χρέους. Η υπουργός μάλιστα θεωρεί μια πιθανή απομοίωση του χρέους ως τη δεύτερη μεγαλύτερη πηγή εσόδων για την χώρα μετά τα υπάρχοντα δάνεια.

Παρόλα αυτά, όπως αποδεικνύει η περίπτωση της Ελλάδος, υπάρχουν πολλές επιπλοκές σε θέματα διαγραφής χρέους, με σημαντικότερο θέμα εξ’ αυτών την υψηλή συγκέντρωση των μεγαλύτερων ποσοστών χρέους στα χέρια λίγων πιστωτών. Η αμερικανική επενδυτική εταιρεία Φράνκλιν Τέμπλετον είναι αυτή τη στιγμή ο πρώτος πιστωτής της Ουκρανίας με την ρωσική κυβέρνηση, και ρωσικά τραπεζικά τράστ να ακολουθούν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επομένως θα πρέπει να κατασκευάσει μια στρατηγική περιορισμού και αντιμετώπισης της κρίσης όταν η στιγμή θα έρθει που η Ουκρανία θα κηρύξει στάση πληρωμών για τα χρέη της προς την Μόσχα και άλλες ρωσικές επιχειρήσεις.

Δεύτερον, η Ουκρανία θα χρειαστεί επιπρόσθετη οικονομική βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η βοήθεια αυτή πρέπει να αποτελείται από δάνεια και χορηγίες εφόσον μια αναδιάρθρωση του χρέους της δεν είναι αρκετή από μόνη της για να κλείσει τις ανοικτές πληγές του πολέμου. Μέχρι στιγμής, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δώσει πάνω από 1.6 δις ευρώ σε μακρο-οικονομική βοήθεια και 250 εκατομμύρια ευρώ σε χορηγίες για την δημοσιονομική σταθεροποίηση της χώρας. Η Ελλάδα παραδείγματος χάριν, έλαβε 100 φορές παραπάνω βοήθεια από την Ουκρανία σε ποσό που ανέρχεται στα 195 δις ευρώ μέχρι σήμερα. Η Ελλάδα βεβαίως είναι μέλος της Ένωσης και της Ευρωζώνης, η βοήθεια όμως που πρέπει να εκλάβει η Ουκρανία – σε σύγκριση πάντα με την Ελλάδα – είναι πολύ μικρότερη. Εξάλλου, από τις δύο χώρες, η Ουκρανία είναι μεγαλύτερη χώρα σε πληθυσμό, εκτάσεις και οικονομικά μεγέθη.

Μια αναδιάρθρωση του ουκρανικού χρέους και η συνεχιζόμενη παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλευρό της Ουκρανίας είναι τα καλύτερα εχέγγυα για την επανάκαμψη της χώρας. Εξάλλου, η Ουκρανία για τις Βρυξέλλες δεν θεωρείται μόνο μια επικερδής μελλοντική επένδυση αλλά και μια μοναδική ευκαιρία για να ενδυναμώσει τον φθίνοντα γεωστρατηγικό της ρόλο στην περιοχή γύρω από τον Καύκασο.

Πηγή: Financial Times

Διαβάστε περισσότερα

Keywords
Τυχαία Θέματα