Η τελευταία πράξη του Φιντέλ

10:31 21/12/2012 - Πηγή: Antinews

Το πρωί της 10ης Δεκεμβρίου, ο πρόσφατα επανεκλεγμένος πρόεδρος της Βενεζουέλας, Ούγκο Τσάβες, επιβιβάστηκε στο ιδιωτικό τζετ του στην Αβάνα για να υποβληθεί για τέταρτη φορά σε χειρουργική επέμβαση για τον καρκίνο.

Περιτριγυρισμένος από τον στενό του κύκλο, ο 58χρονος λαϊκιστής, φορώντας μια φόρμα σε μπλε και λευκό, στάθηκε στην κορυφή της σκάλας του αεροπλάνου του, αγκάλιασε τους στενότερους συμβούλους του, σήκωσε

τη γροθιά του και φώναξε «¡Hasta siempre la vida» (Εσαεί, στη ζωή!)

Μια μέρα πριν, ο Τσάβες παραδέχθηκε αυτό που είχαν συμπεράνει πολλοί: ότι ο καρκίνος του επέστρεψε. Τον Ιούνιο του 2011 είχε υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση στην Αβάνα για την αφαίρεση ενός όγκου από τη λεκάνη του, αλλά αρνήθηκε να αποκαλύψει οποιεσδήποτε άλλες λεπτομέρειες.

Από την αρχή, το θέμα ήταν γιατί ο Τσάβες επέλεξε τη χειρουργική επέμβαση και θεραπεία στην Κούβα αντί για τη Βενεζουέλα, η οποία μπορεί να υπερηφανεύεται για τους φημισμένους ειδικούς της. Ο αποφασιστικός παράγοντας, όπως φαίνεται, δεν ήταν η ανώτερη ιατρική περίθαλψη, αλλά η εγγύηση του απορρήτου υπό την επίβλεψη του ζωντανού μέντορά του και πιο στενού του φίλου, Φιντέλ Κάστρο. Στην Κούβα, η υγεία και όλα τα προσωπικά στοιχεία σχετικά με τον μέγιστο ηγέτη αντιμετωπίζονται ως κρατικά μυστικά.

Ο Κάστρο είναι ένας στρατηγός, ο οποίος έχει πλήρη επίγνωση ότι αν ο ηγέτης της Βενεζουέλας υποκύψει στην ασθένεια, ο κίνδυνος στην Κούβα θα μπορούσε να είναι η σοβαρότερη πρόκληση από την απώλεια της σοβιετικής πατρωνίας το 1991. Για τους αρχάριους, ο Τσάβες παρέχει στην Κούβα το εκπληκτικό ποσό των 115.000 βαρελιών πετρελαίου κάθε ημέρα –δωρεάν.

Το ενδιαφέρον του Κάστρο όμως για την υγεία του Τσάβες έχει και άλλες προεκτάσεις, πέρα ​​από την πολιτική. Μετά από τα προβλήματα υγείας του Κάστρο που τον οδήγησαν στην επίσημη αποχώρησή του, ο Τσάβες, ο οποίος είναι σχεδόν 30 χρόνια μικρότερος του Κάστρο και τον αποκαλεί mi padre (πατέρα), έχει γίνει μια σταθερή παρουσία στο πλευρό του. «Εδώ με τον Φιντέλ, που γιορτάζει τα 85α γενέθλιά του! Viva Fidel!» έγραψε ο Τσάβες στο tweeter τον Αύγουστο του 2011.

Η σχέση μεταξύ Κάστρο και Τσάβες είναι αναμφισβήτητα η πιο συναρπαστική πολιτική συμμαχία στην Αμερική. Το 1994 ο Τσάβες πέταξε στην Αβάνα για να συναντήσει τον πολιτικό του ήρωα, που τον περίμενε στο αεροδρόμιο. Ήταν η αρχή μιας αξιοσημείωτης σχέσης ανάμεσα στους δύο άντρες και στις δύο χώρες που βαπτίστηκε «Venecuba».

Από τότε, οι δύο ηγέτες –σύμβολα έχουν γιορτάσει πολλά γενέθλιά τους μαζί. Στα 75α του το 2001, ο Κάστρο πήγε στο Καράκας για μια γιορτή που οργάνωσε ο Τσάβες και ακολούθησε κρουαζιέρα μέσα στα τροπικά δάση της Βενεζουέλας. Ήταν μια επίσκεψη, δήλωσε ο Τσάβες, που «μας έδωσε την ευκαιρία να δείξουμε πόσο πολύ τον αγαπάμε».

Γι ‘αυτό λοιπόν οι δύο πιο διαβόητοι ισχυροί άντρες της Λατινικής Αμερικής, των οποίων η συμβίωση επέτρεψε την εδραίωσή τους στην εξουσία για πολλά χρόνια, τώρα βρίσκονται να αλληλοβοηθιούνται μπροστά στο θάνατο. Αυτό που απομένει να δούμε είναι ποιος από τους δύο -ο σουλτάνος ​​του πετρελαίου της Βενεζουέλας ή ο επαναστάτης αντάρτης της Κούβας- θα είναι ο πρώτος που θα πάρει ο Χάρος.

Το καλοκαίρι που μας πέρασε, μια αιώνια Fidelista και ένας πρώην ανώτερος υπουργός στην κυβέρνηση της Κούβας βρέθηκαν μαζί με έναν πολύ γνωστό συγγραφέα σε ένα διαμέρισμά της Αβάνας. Μετά από μερικά ποτά, ο πρώην επίσημος εξέπληξε τον καλεσμένο του. Χαμήλωσε τη φωνή του και είπε: «κανείς δεν αναμένει να τα καταφέρει ο Φιντέλ ως τον Δεκέμβριο». Και τότε, με ένα στεγνό γέλιο, πρόσθεσε «φυσικά, θα τα καταφέρει μέχρι τον Μάρτιο!»Το να συγχύζει τους εχθρούς του ήταν ανέκαθεν το αγαπημένο άθλημα του Φιντέλ. Τον Οκτώβριο θριάμβευσε για μια ακόμη φορά, όταν οι φήμες τον ήθελαν σε κατάσταση φυτού ή νεκρό.

Κάτι έπρεπε να γίνει με την εξουσία στην Κούβα. Αποφασίστηκε ότι ο γιος του Κάστρο Άλεξ, ένας φωτογράφος και μπον βιβέρ της νυχτερινής Αβάνας, θα έπαιρνε κάποιες φωτογραφίες. Λίγες εικόνες θραύση. Οι φωτογραφίες που δείχνουν έναν ηλικιωμένο Κάστρο με ένα καρό πουκάμισο και ψάθινο σομπρέρο να στηρίζεται σε ένα μπαστούνι, γρήγορα ανέστειλαν τις νεκρολογίες του Τύπου. Το ίδιο και οι δηλώσεις του Κάστρο που είπε «δεν θυμάμαι καν τι είναι πονοκέφαλος». Ήταν ένα κλασικό νοκ άουτ του Κάστρο στους αντιπάλους του, που ενέπνευσε τίτλους όπως «Ο Φιντέλ δεν είναι νεκρός- Για άλλη μια φορά».

Τα κουτσομπολιά όμως στην άρχουσα τάξη της Αβάνας, που είναι γνωστή ως νομενκλατούρα, έλεγαν ότι ο άνθρωπος που κυβερνά το νησί τους από το 1959 δεν θα αντέξει πολύ. Το πρώτο τεκμήριο, επεσήμαναν, ήταν το γεγονός ότι οι πρόσφατες φωτογραφίες τραβήχτηκαν από τον γιο του και όχι από κάποιον ανεξάρτητο φωτογράφο- και έδειχναν αναμφισβήτητα έναν γερασμένο και αδύναμο Κάστρο.

Επιπλέον, ο Κάστρο δεν είχε εμφανιστεί δημόσια για έξι μήνες, μέχρι που έκανε μια αιφνιδιαστική επίσκεψη στον Πάπα Βενέδικτο, στην πρεσβεία στο Βατικανό, το Μάρτιο. Οι παρατηρητές της συνάντησης τον περιγράφουν ασταθή που χρειαζόταν βοήθεια για να περπατήσει και να καθίσει.

Ίσως το πιο αποκαλυπτικό ήταν ότι ο περίφημος για τη φλυαρία του Κουβανός δεν είχε δημοσιεύσει ούτε μία από τις στήλες του «Reflections» από τον Ιούνιο. Όταν δημοσιεύθηκαν οι φωτογραφίες του γιου του ανακοινώθηκε ότι σταματά και τη στήλη του. Ήταν επίσημο: ο μάστερ των ομιλιών, που το 1986 μιλούσε επί 7 ώρες και 10 λεπτά, δεν θα έγραφε ή θα μιλούσε ξανά δημόσια.

Ένας στενός φίλος του Κάστρο και της οικογένειάς του επισκέφθηκε πρόσφατα την ένωση Κάστρο στο Σιμπονέι, ένα σικ δυτικό προάστιο της Αβάνας. «Η μνήμη του Φιντέλ δεν είναι τόσο καλή» εκμυστηρεύτηκε σε φίλο του. «Δεν ξέρει ποιος είναι μερικές φορές, η μνήμη του τον ξεγελά και χρειάζεται βοήθεια». Ένας υπάλληλος στο Υπουργείο Υγείας –που γνωρίζει τις λεπτομέρειες της κατάστασης του Κάστρο- εικάζει ότι η μνήμη του έχει επηρεαστεί από τις πολλές αναισθησίες λόγω των επεμβάσεων τα τελευταία έξι χρόνια.

Ο Κάστρο είναι μια σκιά του εαυτού του. Η επιβίωσή του εξαρτάται από την προσεκτική ιατρική φροντίδα και μια αυστηρά πειθαρχημένη διατροφή. Η σύζυγός του Ντάλια Σότο ντελ Βάγιε, κάνει ό,τι δεν μπορεί ο Φιντέλ να κάνει για τον εαυτό του.

Ο σκηνοθέτης και συγγραφέας Σαούλ Λαντάου θυμάται μια επίσκεψη στο σπίτι του Κάστρο πριν από δύο χρόνια με τον ηθοποιό Ντάνι Γκλόβερ και τον τραγουδιστή Χάρι Μπελαφόντε. Και οι δυο δούλευαν στην ταινία Will the Real Terrorist Please Stand Up, ένα έργο αγαπημένο του Κάστρο, γύρω από την υπόθεση των Πέντε Κουβανών, οι οποίοι είχαν καταδικαστεί για κατασκοπεία στις ΗΠΑ. «Έχετε ακριβώς τρεις ώρες με τον Φιντέλ» τους είπε η Σότο ντελ Βάγιε ευγενικά. Ακριβώς τρεις ώρες αργότερα, επανεμφανίστηκε με ένα σφιχτό χαμόγελο και σήκωσε το χέρι της. Αν και ο Φιντέλ βρισκόταν στη μέση μιας πρότασης τον διέκοψε. «Αρκετά» είπε. «Του είπε ότι η συνέντευξη τελείωσε και αυτός υπάκουσε», λέει ο Λαντάου, «κάτι που είναι θαυματουργό!»

Κανείς, απολύτως, τον τελευταίο μισό αιώνα δεν έχει πει στον Φιντέλ Κάστρο τι να κάνει ή πότε να μιλήσει. Ειδικά μια γυναίκα -ακόμα και αν είναι η μητέρα των πέντε παιδιών, από μια ντουζίνα που έχει. Ενας πρώην υπουργός θυμάται τον Κάστρο και κορυφαία στελέχη στο σπίτι όπου ζει και σήμερα. Η Σότο ντελ Βάγιε, νέα, ξανθιά και όμορφη τότε, ήταν πάντα παρούσα. Όλοι ήξεραν ότι ήταν η σύζυγος του Φιντέλ. Αν το ‘φερνε η περίσταση, θα τη σύστηνε ως συντρόφισσα Ντάλια. Πράγματι, ο Κάστρο την παντρεύτηκε πολλά χρόνια αφού γέννησε τα πέντε παιδιά τους. Μόλις το 2003 την ανακάλυψαν τα κουβανικά media. Δεν υπήρχε καμία επίσημη πρώτη κυρία της Κούβας.

Ενώ η ζωή του Κάστρο έχει μπερδέψει πολλούς, ήταν μια οικογενειακή παράδοση. Ο πατέρας του, Άνχελ, ένας αυτοδημιούργητος μεγαλοκτηνοτρόφος, καταδέχτηκε να παντρευτεί τη μητέρα των επτά παιδιών του πολλά χρόνια αφότου τα παιδιά μεγάλωσαν. Και όπως και ο πατέρας του, ο Κάστρο είχε συχνά πολλές σχέσεις με τις οποίες απέκτησε τουλάχιστον άλλα πέντε παιδιά (εκτός από τον Φιντελίτο, τον γιο του από τον πρώτο γάμο του).

Σήμερα, όμως, αφού άντεξε στωικά ερωτοδουλειές δεκαετιών, η Σότο ντελ Βάγιε απολαμβάνει την αναμφισβήτητη εξουσία. Η ζωή του Κάστρο είναι κυριολεκτικά στα χέρια της. «Έχει τα κλειδιά του βασιλείου τώρα», λέει μια έμπιστη της οικογένειας. Κανείς δεν επισκέπτεται τον σύζυγό της, χωρίς να το ξέρει. Και έχει αναλάβει πλήρως την θεραπευτική αγωγή του. Φροντίζει επίσης τη διατροφή του. Το ζευγάρι έχει ελαχιστοποιήσει τη ζάχαρη, τον καφέ και το αλκοόλ. Ο Κάστρο παίρνει επίσης κινέζικα βότανα, που παρασκευάζουν οι πιο επίλεκτοι βοτανολόγοι της Κίνας και αποστέλλονται μέσω της κινεζικής πρεσβείας στην Αβάνα.

Ο Κάστρο δεν ξέχασε ποτέ το παραπάτημα που είχε. Το 2004, ο Κάστρο παραπάτησε και έπεσε, ενώ τη σκηνή απαθανάτισε ένας φωτογράφος. Προσγειώθηκε μπρούμυτα τραυμάτισε την επιγονατίδα του και έσπασε το χέρι του. Έκτοτε δεν μπορεί να σηκώσει το δεξί του χέρι.

Ο Λαντάου παρατήρησε ότι ο Κάστρο ήταν ευγενής με τα μέλη της οικογένειας, ένα γιο και ένα τσούρμο εγγόνια, αλλά, δεν υπήρχαν εμφανείς αποδείξεις της αγάπης του. Από αυτή την άποψη, είναι το ακριβώς αντίθετο από τον μικρότερο αδελφό του, Ραούλ, ο οποίος είναι συναισθηματικός με την οικογένεια.

«Λέει συνέχεια ότι έχει αποσυρθεί» λέει ο Λαντάου. Τριγύρω στο σπίτι υπήρχαν στοίβες βιβλία και στο κεντρικό τραπέζι το βιβλίο του Μπαράκ Ομπάμα The Audacity of Hope, με υπογραμμισμένες σελίδες. «Ήταν πολύ εντυπωσιασμένος με τον Ομπάμα», λέει ο Λαντάου. Αποχαιρετώντας τους, ο Κάστρο τους είπε χαριτολογώντας, «τώρα μπορείτε να πείτε ότι έχετε μιλήσει με τους νεκρούς».

Το 1994, κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης με τον τότε-67χρονο Κάστρο για το περιοδικό Vanity Fair, τον ρώτησαν εάν θα αποχωρήσει ποτέ. Σταμάτησε λίγο και μετά είπε: «Να αποχωρήσω; Οι επαναστάτες δεν αποσύρονται –είναι σαν τους συγγραφείς!». αφαιρούν περισσότερο από τους συγγραφείς». Αλλά αν το έκανε ποτέ, πρόσθεσε, «το πρώτο πράγμα που θα κάνω είναι να γράψω ένα βιβλίο, καταγράφοντας τις εμπειρίες μου», είπε. Όπερ και έκανε το 2007.

Προς το τέλος της τρίωρης ομιλίας μας, ζήτησα από τον Κάστρο να απαντήσει σε μια υπόθεση: τι θα συμβεί στην Κούβα, αν ένα απρόβλεπτο ατύχημα ή μια ασθένεια τον βγάλει εκτός μάχης; «Ειλικρινά, δεν νομίζω ότι θα συμβεί κάτι», είπε χωρίς δισταγμό. «Η κυβέρνηση θα προσαρμοστεί γρήγορα σε αυτή την κατάσταση. Έχουμε όλους τους πολιτικούς και νομικούς μηχανισμούς. Η ζωή στη χώρα δεν θα σταματήσει ούτε για ένα λεπτό».

Και έτσι έγινε. Η μετάβαση της εξουσίας στον αδελφό του Φιντέλ, Ραούλ, επικεφαλής των κουβανικών ενόπλων δυνάμεων από το 1959, ήταν εξαιρετικά ομαλή. Η αλήθεια είναι ότι τα πρώτα τέσσερα χρόνια, ο Κάστρο μεταμορφώθηκε από επικεφαλής στρατηγό σε επικεφαλής της ανακατωσούρας, χωλαίνοντας τις πολυπόθητες οικονομικές μεταρρυθμίσεις του Ραούλ. Το τελευταίο έτος όμως, καθώς η μνήμη του έχει εξασθενίσει και οι σωματικές αναπηρίες του έχουν μεγαλώσει, ο Φιντέλ Κάστρο τελικά εγκατέλειψε τα ηνία στο τροπικό νησί του.

Ο προβληματικός ηγέτης της Βενεζουέλας έχει μάθει ένα πράγμα από την μάχη του μέντορά του με το θάνατο. Το γεγονός ότι ο Ούγκο Τσάβες όρισε διάδοχο, τον αντιπρόεδρο Νικολάς Μαδούρο, δείχνει ότι η κατάστασή του είναι σοβαρή και θα παραμείνει για θεραπεία στην Αβάνα για αρκετό καιρό. Η Εθνοσυνέλευση γνωρίζει ότι είναι πιθανόν να μην επιστρέψει στο Καράκας για την τελετή ορκωμοσίας του στις 10 Ιανουαρίου. Μάλιστα, κυβερνητικά στελέχη παραδέχθηκαν ότι υπήρχαν εσωτερικές επιπλοκές στην πολύωρη χειρουργική επέμβαση του Τσάβες την περασμένη Τρίτη, ενώ η μετεγχειρητική διαδικασία είναι πολύπλοκη. Ωστόσο ο Τσάβες αναμφισβήτητα έχει εμπνευστεί από την εξαπάτηση του θανάτου του Κάστρο.

Ακόμη και ο θάνατος όμως μπορεί να μην είναι αρκετός για να φιμώσει τον Φιντέλ Κάστρο. Οι εχθροί μας δεν πρέπει να αυταπατώνται», είπε στον τελευταίο βιογράφο του. «Αν πεθάνω αύριο η επιρροή μου μπορεί πραγματικά να αυξηθεί» είπε. «Μπορεί να με μεταφέρουν σαν τον Ελ Σιντ, που ακόμα και νεκρό οι άνδρες του τον περιέφεραν πάνω στο άλογό του, κερδίζοντας μάχες». Ή τουλάχιστον έτσι ελπίζει.

Thedailybeast