Ο Ερντογάν, ο Πούτιν και το ευαίσθητο θέμα του Τουρκικού Αγωγού

14:35 8/8/2016 - Πηγή: Antinews

Οι πρόεδροι της Ρωσίας και της Τουρκίας αναμένεται να αποκαταστήσουν τις σχέσεις τους και να ανανεώσουν τη συμφωνία για τον αγωγό φυσικού αερίου, σε μια συνάντηση στην Αγία Πετρούπολη την Τρίτη.

Η αναβίωση του έργου του Τουρκικού Αγωγού αναμένεται να είναι το συγκεκριμένο αποτέλεσμα της συνάντησης μεταξύ του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του Τούρκου ομολόγου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην Αγία Πετρούπολη την Τρίτη. Οι πρόεδροι θα συζητήσουν

εκ νέου και την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού σταθμού της Τουρκίας, στο Ακούγιου, ο οποίος έχει καθυστερήσει σημαντικά.

Ο κύριος στόχος αυτής της συνάντησης, η οποία κανονίστηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα, είναι να σηματοδοτήσει την αναθέρμανση των σχέσεων μεταξύ της Ρωσίας και της Τουρκίας. Τον Νοέμβριο του 2015, υπήρξαν πολλά συγκρουόμενα συμφέροντα στη Συρία και η κατάρριψη ενός ρωσικού βομβαρδιστικού από εναέριες δυνάμεις της Τουρκίας. Ο Πούτιν και ο Ερντογάν ανυπομονούν να δείξουν στα έθνη τους, στον κόσμο και ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ότι η διαμάχη τους τελείωσε. Προτίθενται να στείλουν ένα μήνυμα προς τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο, το Παρίσι και, φυσικά, την Ουάσιγκτον: μπορούμε να είμαστε φίλοι και χωρίς εσάς ή ακόμη και εναντίον σας.

Η ανταλλαγή απόψεων και οι δηλώσεις φιλίας δεν θα λάβουν χώρα σε ουδέτερο έδαφος - στο περιθώριο της συνεδρίασης της G20, για παράδειγμα. Ο Ερντογάν, ο οποίος ζήτησε συγγνώμη τον Ιούνιο για την κατάρριψη του αεροπλάνου και το θάνατο των δύο πιλότων, θα συναντήσει τον Πούτιν στην πόλη όπου ο Ρώσος πρόεδρος γεννήθηκε. Αυτό ενισχύει την εντύπωση ότι ο Πούτιν έχει αναδειχθεί νικητής από την βραχύβια σύγκρουσή τους, τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά. Ήθελε τον Τουρκικό Αγωγό φυσικού αερίου και θα τον έχει.

Αλλά σε ποια μορφή; Και με ποιο τίμημα; Εκεί, ο Ερντογάν θα μπορούσε να αποδειχθεί ο νικητής. Εάν οι πρόεδροι αποφασίσουν να οικοδομήσουν έναν μόνο αγωγό κατά μήκος της διαδρομής αντί για δύο, θα ήταν προς όφελος της Άγκυρας. Ή, για την ακρίβεια: η Μόσχα, και η Gazprom συγκεκριμένα, θα είναι σε μειονεκτική θέση.

Υποκατάστατο για έναν άλλο αγωγό

Για χρόνια, το Κρεμλίνο έχει κάνει προτεραιότητά του να θέσει τέλος στη μεταφορά του ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, από όπου ρέει δυτικά προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά υπάρχει επίσης μια γραμμή που διακλαδίζεται προς το νότο. Αυτή η γραμμή περνά μέσα από τη Μολδαβία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, και παρέχει επίσης στην Τουρκία τη ρωσική ενέργεια.

Αρχικά, ο αγωγός μέσω της Ουκρανίας επρόκειτο να αντικατασταθεί από τον South Stream, ο οποίος αποτελείται από τέσσερις διακλαδώσεις με συνολική χωρητικότητα 63 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων το χρόνο. Επρόκειτο να περάσει από το ρωσικό λιμάνι της Ανάπα κατά μήκος της Μαύρης Θάλασσας στη Βουλγαρία και από εκεί στην Αυστρία. Ωστόσο, το έργο παραβίασε τους κανονισμούς της ΕΕ.

Και έτσι, μετά από μια συνάντηση με τον Ερντογάν στην Άγκυρα το Δεκέμβριο του 2014, ο Πούτιν ανακοίνωσε ξαφνικά ότι ο αγωγός της Μαύρης Θάλασσας θα εκτρέπεται προς τη δυτική Τουρκία, όπου τρεις από τις τέσσερις διακλαδώσεις θα συνεχίσουν στα ελληνικά σύνορα - τα σύνορα με τον κύριο καταναλωτή ρωσικού φυσικού αερίου: την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή ήταν η γέννηση του Τουρκικού Αγωγού.

Λίγο αργότερα, όμως, το έργο σταμάτησε. Ξαφνικά η Τουρκία δεν ενδιαφερόταν για τη διέλευση μεγάλων ποσοτήτων ρωσικού φυσικού αερίου πια και οι αξιωματούχοι ήθελαν μόνο μία διακλάδωση για να καλύψουν τις εγχώριες ανάγκες. Στη συνέχεια καταρρίφθηκε το ρωσικό μαχητικό και για πάνω από ένα εξάμηνο το έργο φαινόταν "πεθαμένο".

Η επιμονή της Άγκυρας

Κανείς δεν μιλάει για τέσσερις διακλαδώσεις πια. Αλλά μια ενιαία γραμμή με χωρητικότητα 15,75 δις κυβικά μέτρα θα ήταν η πιο δαπανηρή επιλογή για την Gazprom - και ως εκ τούτου η λιγότερο συμφέρουσα. Η κρατική ρωσική εταιρεία θα πρέπει να δαπανήσει αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια τα οποία έχει δανειστεί για να θέσει ένα σχετικά μικρό αγωγό στα βάθη της Μαύρης Θάλασσας και την κατασκευή όλων των αναγκαίων υποδομών για την τουρκική ακτή. Και ο μοναδικός σκοπός αυτού θα είναι να αντικαταστήσει έναν χερσαίο αγωγό που λειτουργεί ήδη πολύ καλά.

Μια δεύτερη διακλάδωση, δεν θα καταστήσει, βέβαια, τον Τουρκικό Αγωγό πιο οικονομικά αποδοτικό, αλλά τουλάχιστον θα αυξήσει τον κύκλο εργασιών. Η Gazprom θα μπορούσε στη συνέχεια να παρέχει αέριο στην Ελλάδα και την Ιταλία, μέσω του σχεδιαζόμενου αγωγού Ποσειδών. Ωστόσο, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Μόσχα, ο Τούρκος αναπληρωτής πρωθυπουργός Μεχμέτ Σιμσέκ έκανε λόγο για μόνο διακλάδωση. Η Άγκυρα δεν φαίνεται να δείχνει διάθεση για συμβιβασμό.

Έτσι ο Πούτιν μπορεί κάλλιστα, με το να είναι απόλυτα επικεντρωμένος στον γεωπολιτικό στόχο του να αφαιρέσει τη μεταφορά του φυσικού αερίου από την Ουκρανία, να επιβάλλει μια επιβάρυνση στην Gazprom, που θα φέρει την κρατική εταιρεία στο απόλυτο όριο - και σε μια εποχή που δεν υπάρχουν λεφτά. Η Gazprom θα έπρεπε να επενδύσει ένα δυσανάλογο ποσό χρημάτων στη Μαύρη Θάλασσα για έναν μόνο Τουρκικό Αγωγό και ενδεχομένως να καθυστερήσει τον αγωγό Nord Stream 2 κατά μήκος της Βαλτικής, ο οποίος θα έχει ετήσια δυναμικότητα 55 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων.

Εις βάρος της Ρωσίας, ο Ερντογάν θα πάρει έναν ολοκαίνουργιο υποβρύχιο αγωγό που δεν θα υπόκειται σε κανέναν κίνδυνο μεταφοράς- και ως εκ τούτου, σε μακροπρόθεσμη βάση, η Τουρκία θα πάρει ακόμη φθηνότερο φυσικό αέριο, καθώς το κόστος διέλευσης που επιβάλλεται επί του παρόντος από διάφορες χώρες κατά μήκος της διαδρομής δεν θα ισχύει πλέον.

Επιπλέον, ο Ερντογάν θα εξασφάλιζε τη διαρκή ευγνωμοσύνη του Αζερμπαϊτζάν. Ο στενός περιφερειακός σύμμαχος έχει ήδη τοποθετήσει τον αγωγό TANAP στην Ελλάδα μέσω Τουρκίας, και δεν έχει απολύτως κανένα ενδιαφέρον για ένα ανταγωνιστικό ρωσικό σχέδιο για τον εφοδιασμό της νότιας Ευρωπαϊκής Ένωσης.

dw.com

Διαβάστε περισσότερα