Ποιες οι επιπτώσεις από την απομόνωση του Κατάρ στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας

16:19 5/6/2017 - Πηγή: Antinews

Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση ότι πέντε αραβικές χώρες διακόπτουν τις διπλωματικές σχέσεις με το Κατάρ, κρίσιμο σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών, ο υπουργός Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον πρότεινε να διαχειριστεί το αδιέξοδο με την ελπίδα να διατηρήσει τις προσπάθειες της διοίκησης Τραμπ να δημιουργήσει ευρείες συμμαχίες εναντίον του Ιράν και τρομοκρατικών ομάδων στη Μέση Ανατολή. "Σίγουρα θα ενθαρρύναμε τα μέρη να καθίσουν μαζί και να αντιμετωπίσουν αυτές τις διαφορές", δήλωσε ο Τίλερσον. "Εάν υπάρχει κάποιος ρόλος που μπορούμε

να διαδραματίσουμε όσον αφορά στη βοήθεια μας να τους αντιμετωπίσουν, πιστεύουμε ότι είναι σημαντικό το Συμβούλιο Συνεργασίας των Αραβικών χωρών του Κόλπου (GCC) να παραμείνει ενωμένο", ανέφερε.

Οι παρατηρήσεις του Τίλερσον, ο οποίος βρίσκεται στην Αυστραλία με τον υπουργό Άμυνας Τζιμ Μάτις, ήρθαν αμέσως μετά από την ανακοίνωση του Μπαχρέιν, της Αιγύπτου, της Σαουδικής Αραβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Υεμένης, ότι διακόπτουν τις διπλωματικές σχέσεις, καθώς και τα θαλάσσια και αεροπορικά ταξίδια από και προς το Κατάρ, ενδεχομένως εμποδίζοντας την πρόσβαση σε έναν σημαντικό σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών. Στη δήλωσή της, η Σαουδική Αραβία κάλεσε "όλες τις αδελφικές χώρες και εταιρείες" να κάνουν το ίδιο.

Οι πέντε χώρες διέκοψαν τις διπλωματικές σχέσεις λόγω μιας σειράς διαφορών που αφορούν την υποστήριξη του Κατάρ στη Μουσουλμανική Αδελφότητα και τη χορηγία του στο δορυφορικό κανάλι ειδήσεων Al Jazeera, το οποίο συχνά επικρίνει τις αρχές της Αιγύπτου και της Σαουδικής Αραβίας. Το Υπουργείο Εξωτερικών του Κατάρ εξέδωσε δήλωση με την οποία καλούσε τις αποφάσεις "αδικαιολόγητες". Η διάσπαση ήρθε δύο εβδομάδες μετά από την επίσκεψη του Τραμπ στην πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας, το Ριάντ, για να δείξει τις καλές προθέσεις του στο βασίλειο με την ελπίδα ότι η Σαουδική Αραβία θα μπορούσε να βοηθήσει τους εταίρους σουνιτικούς αραβικούς λαούς στον αγώνα ενάντια στον εξτρεμισμό και, μαζί με το Ισραήλ, να παρουσιάσουν ένα ενιαίο μέτωπο ενάντια στο Σιιτικό Ιράν.

Πράγματι, ο Τραμπ "ερωτεύθηκε" τόσο τους Σαουδάραβες που τους έθεσε ως το επίκεντρο μιας πιθανής ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων. Αλλά μια τέτοια συμφωνία βασιζόταν εν μέρει στον αραβικό κόσμο που ενώθηκε πίσω από τους Σαουδάραβες ως συνομιλητές, μια προοπτική πολύ λιγότερο πιθανή μετά τα γεγονότα της Δευτέρας.

Οι ήδη προβληματικές σχέσεις μεταξύ Κατάρ και Σαουδικής Αραβίας εντάθηκαν κι άλλο στα τέλη Μαΐου, όταν οι Σαουδάραβες κατηγόρησαν τον εμίρη του Κατάρ, Σεΐχη Τάμιμ Μπιν Χαμάντ αλ Τάνι, ότι ζητά την βελτίωση των σχέσεων με το Ιράν, τον περιφερειακό αντίπαλο του βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, και επέκριναν κάποια αραβικά κράτη του Κόλπου. Το Κατάρ επέμεινε ότι τα σχόλια ήταν έργο των χάκερ που "έσπασαν" τον ιστότοπο του κρατικού πρακτορείου ειδήσεων του Κατάρ και ζήτησε έρευνα. Αλλά οι Σαουδάραβες απέρριψαν αυτή την εξήγηση.

Υπάρχουν εδώ και καιρό διαφορές μεταξύ του Κατάρ και άλλων σουνιτικών αραβικών εθνών. Το Κατάρ, για παράδειγμα, παρείχε οικονομική υποστήριξη στη Μουσουλμανική Αδελφότητα στην Αίγυπτο, η οποία ήταν επικεφαλής στην πρώην κυβέρνηση της χώρας, και αντιτάχθηκε στην ανάληψη της κυβέρνησης από τις Αιγυπτιακές στρατιωτικές δυνάμεις, χαρακτηρίζοντάς τη παράνομο "πραξικόπημα". Η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ, που θεωρούν τη Μουσουλμανική Αδελφότητα απειλή για τη σταθερότητα στην περιοχή, υποστήριξαν την ανάληψη της εξουσίας από το στρατό στην Αίγυπτο.

Ο Τίλερσον και ο Μάτις, που εμφανίστηκαν στην πρώτη κοινή συνέντευξη Τύπου στο Σίδνεϊ μετά από συνομιλίες με τους Αυστραλούς ομολόγους τους, επέμειναν ότι η ρήξη των σχέσεων μεταξύ των αραβικών κρατών δεν θα υπονόμευε τον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους. "Είμαι βέβαιος ότι δεν θα υπάρξουν συνέπειες", δήλωσε ο Μάτις, ο οποίος ενημερώθηκε ιδιαίτερα για την απόφαση νωρίτερα σήμερα. Όμως, η κλιμάκωση της αντιπαράθεσης μεταξύ του Κατάρ και άλλων σουνιτικών αραβικών κρατών αποτελεί στην πραγματικότητα μια νέα και ανεπιθύμητη επιπλοκή για τον στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών, ο οποίος έχει καταβάλει έντονες προσπάθειες για τη δημιουργία ενός ευρύτερου στρατιωτικού συνασπισμού κατά του Ισλαμικού Κράτους.

Κάτι που εντείνει τις δυσκολίες είναι ότι οι αμερικανικές δυνάμεις έχουν σημαντικές εντολές που διανέμονται σε όλα τα έθνη. Η υπό αμερικανική ηγεσία διοίκηση των εναέριων δυνάμεων στον αγώνα ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος, για παράδειγμα, βρίσκεται στην αεροπορική βάση του Αλ Ουντέιτ στο Κατάρ. Το Κατάρ φιλοξενεί επίσης τα γραφεία της Κεντρικής Διοίκησης των Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία επιβλέπει όλες τις αμερικανικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν και τη Μέση Ανατολή. Το Μπαχρέιν φιλοξενεί τον Πέμπτο Στόλο του Πολεμικού Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα παρέχουν αεροπορικές βάσεις που χρησιμοποιούνται από τον συνασπισμό υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.

Διακόπτοντας τις σχέσεις με το Κατάρ, το Μπαχρέιν και τα ΗΑΕ δήλωσαν ότι θα ακολουθήσουν την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, διατάζοντας τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν το Κατάρ. Αλλά αυτό προκαλεί ένα ακανθώδες ερώτημα: Πώς μπορεί η αεροπορική εκστρατεία υπό την ηγεσία των Αμερικανών να περιλαμβάνει αεροπλάνα από τη Σαουδική Αραβία, το Μπαχρέιν και τα ΗΕΑ αν αυτές οι κυβερνήσεις δεν θα επιτρέπουν πλέον στους στρατιωτικούς τους αντιπροσώπους να βασίζονται ή ακόμα και να επισκέπτονται τα αμερικανικά αρχηγεία;

Πέρα από τις στρατιωτικές δυσκολίες, μια πληθώρα πολυεθνικών εταιρειών έχει επιχειρήσεις σε κάθε ένα από τα έθνη αυτά. Η έκκληση της Σαουδικής Αραβίας για αποχώρηση των εταιρειών από το Κατάρ θα μπορούσε να παρουσιάσει στα διεθνή στελέχη μια χιονοστιβάδα δύσκολων επιλογών για το πού θα μπορούν να κάνουν δουλειές.

nytimes.com

Διαβάστε περισσότερα