Ναύπακτος: Το άγαλμα του Θερβάντες, ο Δον Κιχώτης και η σχέση τους με την Ελλάδα

08:02 10/12/2022 - Πηγή: NewsIt

Διαβάστε για τη ζωή και το έργο του Μιγκέλ ντε Θερβάντες Σααβέδρα. Η προσφορά του μεγάλου συγγραφέα που έλαβε μέρος στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου, ήταν σπουδαία.

Ο μεγαλύτερος συγγραφέας στην ισπανική γλώσσα και για πολλούς, ο κατ’ εξοχήν μυθιστοριογράφος παγκοσμίως… Ποιος ήταν ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες Σααβέδρα και ποια ήταν η σχέση του με την Ελλάδα.

Τα παιδικά και νεανικά χρόνια

του Θερβάντες

Ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες Σααβέδρα γεννήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 1547 και ήταν Ισπανός συγγραφέας. Ο Θερβάντες γεννήθηκε στο Αλκαλά ντε Ενάρες. Τέταρτος από τα συνολικά επτά παιδιά της οικογένειάς του. Καταγόταν από οικογένεια πρώην ευγενών. Ήταν γιος του χειρουργού Ροδρίγο ντε Θερβάντες και της Λεονόρ ντε Κορτίνας. Οι γονείς του ήταν πιθανώς εβραϊκής καταγωγής που αργότερα μεταστράφηκαν στον καθολικισμό.

Σε αντίθεση με την πλειοψηφία των Ισπανών λογοτεχνών της εποχής του, ο Θερβάντες δεν φοίτησε στο πανεπιστήμιο. Ωστόσο, από νεαρή ηλικία εκδήλωσε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη λογοτεχνία και εξελίχθηκε σε δεινό αναγνώστη λογοτεχνικών έργων.

Η συμβολή του στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου

Από το 1570, και για αρκετά χρόνια, πρόσφερε τις υπηρεσίες του ως επαγγελματίας στρατιώτης. Έλαβε μέρος στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου ως υπαξιωματικός του πολεμικού πλοίου Μαρκέσα (Marquesa), στην πολιορκία της Κέρκυρας (1571), καθώς και στην εκστρατεία της Τύνιδας.

Η ναυμαχία έγινε στις 7 Οκτωβρίου του 1571 αφενός μεταξύ των ενωμένων στόλων της Ισπανίας, της Βενετίας, της Γένουας, των Ιπποτών της Μάλτας, του δουκάτου της Σαβοΐας, του δουκάτου του Ουρμπίνο, του μεγάλου δουκάτου της Τοσκάνης και του Πάπα υπό την ονομασία Lega Santa (Ιερή Ένωση), αφετέρου δε του ενιαίου στόλου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στην είσοδο του Κορινθιακού Κόλπου -κοντά στις νήσους νότιες Εχινάδες και στο Ακρωτήριο Σκρόφα.

Οι απώλειες του οθωμανικού στόλου ήταν τεράστιες. Μόλις 40 πλοία εκ των 273 διέφυγαν την καταστροφή ή την αιχμαλωσία. Στο δε έμψυχο, οι απώλειες υπολογίσθηκαν σε 30.000 νεκρούς, και 15.000 αιχμαλώτους εκ των οποίων 1.500 ήταν Έλληνες.

Ο τραυματισμός του στο αριστερό χέρι και το άγαλμα προς τιμήν του

Κατά την διάρκεια της μάχης ο Θερβάντες τραυματίστηκε δύο φορές στο στέρνο. Ένας τρίτος τραυματισμός προκάλεσε μόνιμη βλάβη, αχρηστεύοντας το αριστερό του χέρι. Ο ίδιος, στον πρόλογο του δεύτερου μέρους του Δον Κιχώτη περιγράφει με υπερηφάνεια την συμμετοχή του στη μάχη. Μάλιστα, την χαρακτήρισε ως την πλέον ένδοξη των όσων είδαν ή θα δουν οι αιώνες.  Κατά την επιστροφή του στην Ισπανία, εργάστηκε στην Αυλή του Φιλίππου Β’ ως φοροεισπράκτορας. Λίγα χρόνια αργότερα εκδόθηκε ο πρώτος τόμος του Δον Κιχώτη(1605).

Σήμερα στη Ναύπακτο υπάρχει το άγαλμα του διάσημου συγγραφέα με ανασηκωμένο το δεξί χέρι. Το χέρι δηλαδή που σώθηκε στη μάχη και με το οποίο έγραψε όλα του τα λογοτεχνικά έργα. Το διασημότερο μυθιστόρημά του, ο Δον Κιχώτης, συγκαταλέγεται στα κλασικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Είναι μεταφρασμένο σε περισσότερες από εξήντα γλώσσες.

Ο Δον Κιχώτης και η προσφορά του στη λογοτεχνία

Το έργο περιγράφει τις περιπέτειες του πρωταγωνιστή Αλόνσο Κιχάδα. Ένας αγρότης ο οποίος πιστεύει ότι είναι ιππότης και παίρνει το όνομα Δον Κιχώτης. Στα βιβλία δεν αναγράφεται η τοποθεσία της κατοικίας του. Ωστόσο, μας λέει πως ζει μαζί με την ανηψιά του και την οικονόμο του σπιτιού του.

Ο Δον Κιχώτης είναι ερωτευμένος με μια νεαρή γειτόνισσα του, που από μόνος του την ονομάζει Δουλτσινέα. Προσπαθεί να την σώσει γιατί έχει πείσει τον εαυτό του ότι βρίσκεται κάτω από την επήρεια μαγικών. Τα ταξίδια του Δον μαζί με τον πιστό σύντροφο του ξεκινάνε και τις περισσότερες φορές δεν έχουν καλή κατάληξη. Προς το τέλος του δεύτερου βιβλίου βλέπουμε πως ο Δον Κιχώτης κατά κάποιο τρόπο βρίσκει τα λογικά του. Στο τέλος, επιστρέφει μαζί με τον φίλο και συνταξιδιώτη του πίσω στο σπίτι τους.

Ένας τοπικός θρύλος υποστηρίζει πως το μυθιστόρημα γράφτηκε σε φυλακή της πόλης Μάντσεγκαν (Manchegan), την περίοδο 1601-3. Ωστόσο, η μελέτη της βιογραφίας του Θερβάντες δεν επιβεβαιώνει τη φυλάκισή του εκεί. Σύμφωνα με άλλη πιθανή εκδοχή, ο Θερβάντες εμπνεύστηκε κατά την περίοδο που ήταν αιχμάλωτος στο Αλγέρι (1575-80).

Τα οικονομικά προβλήματα και οι κακουχίες

Το 1607 εγκαταστάθηκε στη Μαδρίτη, όπου ολοκλήρωσε το μεγαλύτερο μέρος του λογοτεχνικού έργου του. Επιστρέφοντας στην Ισπανία, ο Θερβάντες έζησε μια ζωή αρκετά διαφορετική. Αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά προβλήματα, πριν καθιερωθεί στον χώρο της λογοτεχνίας.

O Θερβάντες είχε ήδη παραχωρήσει τα δικαιώματα εκμετάλλευσης του μυθιστορήματος στον Ισπανό εκδότη Φρανθίσκο ντε Ρόβλες. Αποτέλεσμα ήταν να μην επωφεληθεί οικονομικά από τη μεταγενέστερη επιτυχία του.

Από το 1614 ξεκίνησε και η συγγραφή του δεύτερου μέρους του Δον Κιχώτη. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους εκδόθηκε μια πλαστή έκδοσή του, από τον Αλόνσο Φερνάντεθ ντε Αβεγιανέδα. Αυτό το γεγονός προκάλεσε την αντίδραση του Θερβάντες. Η δυσαρέσκειά του εκδηλώθηκε στον πρόλογο της πραγματικής έκδοσης του έργου (1615).

Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, ακολούθησαν ανατυπώσεις του στις Βρυξέλλες, στη Βαλένθια και στη Λισαβόνα. Οι πρώτες μεταφράσεις του ολοκληρώθηκαν το 1618 και το 1620, στη Γαλλική και Αγγλική γλώσσα.

Η προσωπική ζωή και το τέλος ενός μεγάλου συγγραφέα

Στα τέλη του 1584 παντρεύτηκε την, κατά είκοσι περίπου χρόνια νεότερή του, Καταλίνα ντε Σαλαθάρ ι Παλάθιος. Νωρίτερα είχε ήδη αποκτήσει μία κόρη, την Ισαμπέλ ντε Σααβέδρα, καρπό της σχέσης του με την Άνα ντε Βιγιαφράνκα.

Ο Θερβάντες πέθανε στις 22 Απριλίου του 1616. Η 23η Απριλίου ήταν η ημερομηνία της ταφής του, όπως βεβαιώνεται από το πιστοποιητικό έγγραφο της εποχής.

Στο βίντεο παρουσιάζεται η ετήσια αναπαράσταση της Ναυμαχίας της Ναυπάκτου. Διαφορετική από κάθε άλλη χρονιά, με την “ξεχωριστή συμμετοχή του Θερβάντες και πλήθος πολεμιστών να μάχονται για την επικράτηση της Χριστιανοσύνης στην Ευρώπη”. Φέτος η αναπαράσταση θα πραγματοποιηθεί στις 7 Οκτωβρίου, ενώ οι εκδηλώσεις θα ολοκλήρωθούν την Κυριακή 8 Οκτωβρίου.

Αποφθέγματα

Η αγάπη και ο πόλεμος είναι το ίδιο πράγμα… Και η στρατηγική και η τακτική το ίδιο εφαρμόσιμες και στα δύο.

Η ανάμνηση μιας προηγούμενης δυστυχίας, φέρνει μια καινούρια.

Ποιος άντρας μπορεί με σιγουριά να υποστηρίξει πως ξέρει, σε όλη της την ένταση, την τόσο αινιγματική γυναικεία ψυχή, και ποιος μπορεί ποτέ να ελπίζει ότι θα σταθεροποιήσει την τόσο ρευστή της φύση;

Εκείνος που κυκλοφόρησε ένα βιβλίο διέτρεξε ένα πολύ μεγάλο κίνδυνο από τους αναγνώστες του.

To άρθρο Ναύπακτος: Το άγαλμα του Θερβάντες, ο Δον Κιχώτης και η σχέση τους με την Ελλάδα δημοσιεύτηκε στο NewsIT .