Ο εφιαλτικός κόσμος των νευροτοξικών ουσιών

18:40 8/3/2018 - Πηγή: Protagon

Για μια ακόμη φορά τα τελευταία χρόνια η Βρετανία γίνεται θέατρο ενός κατασκοπευτικού θρίλερ που προκαλεί έντονη ανησυχία. Δώδεκα χρόνια μετά την δολοφονία με νευροτοξικό παράγοντα του ρώσου πρώην πράκτορα Σεργκέι Λιτβινένκο, ο οποίος είχε βρει καταφύγιο στην Βρετανία, το σκηνικό επαναλαμβάνεται. Την περασμένη Κυριακή, ο πρώην αξιωματικός των μυστικών υπηρεσιών της Ρωσίας, Σεργκέι Σκριπάλ, που είχε εκδιωχθεί από τη χώρα του το 2010 (σε μία ανταλλαγή πρακτόρων που θύμιζε Ψυχρό Πόλεμο) και ζούσε στην πόλη Σόλσμπερι της Νότιας

Αγγλίας έπεσε θύμα επίθεσης που διαπράχθηκε ξανά με τη χρήση νευροτοξικού παράγοντα. Μαζί με τον Σκριπάλ που πιστεύεται ότι συνεργαζόταν πλέον με τις μυστικές υπηρεσίες της Βρετανίας βρισκόταν και η κόρη του η οποία επίσης εκτέθηκε στο ισχυρό δηλητήριο.

Στιγμιότυπο από παλαιό βίντεο που δείχνει τον Σκριπάλ να συλλαμβάνεται από πράκτορες (φωτό: RTR/via Reuters)

Η επίθεση στον Λιτβινένκο είχε γίνει με πολώνιο, ένα νευροτοξικό παράγοντα που δρα αργά στον οργανισμό. Αυτή την φορά όπως όλα δείχνουν χρησιμοποιήθηκε νευροτοξικός παράγοντας που όχι μόνο δρα πολύ γρήγορα στον οργανισμό αλλά δεν εξαφανίζεται γρήγορα από την ατμόσφαιρα ή την επιφάνεια στην οποία βρίσκεται. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να εκτεθεί σε αυτόν τον νευροτοξικό παράγοντα και ένας αστυνομικός που έσπευσε αμέσως στο σημείο όπου βρίσκονταν ο 66χρονος Σκριπάλ και η 33χρονη κόρη του Γιούλια.

Ο αρχηγός της αντιτρομοκρατικής μονάδας της Σκότλαντ Γιαρντ, Μαρκ Ρόουλι, επιβεβαίωσε ότι οι τρεις άνθρωποι είναι θύματα νευροτοξικού παράγοντα και ότι νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση. Εχουν γίνει, είπε, οι σχετικές αναλύσεις για την ταυτότητα της ουσίας που χρησιμοποιήθηκε στην επίθεση αλλά προς το παρόν τα αποτελέσματα δεν θα δημοσιοποιηθούν.

Ο Ρόουλι ενημέρωσε ότι εκατοντάδες στελέχη των αστυνομικών και μυστικών υπηρεσιών της Βρετανίας εργάζονται σε 24ωρη βάση στην υπόθεση.

Το πολώνιο 210 είναι από τους νέους πιο επικίνδυνους νευροτοξικούς παράγοντες

Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η εφημερίδα Guardian, από τις καταγραφές των καμερών που είναι τοποθετημένες κοντά στο σημείο (ένα παγκάκι σε εμπορικό κέντρο) όπου κάθονταν ο Σκριπάλ με την κόρη του έχουν εντοπισθεί ένας άντρας και μια ξανθιά γυναίκα, που η παρουσία και οι κινήσεις τους έχουν προκαλέσει υποψίες και αναζητούνται από τις αρμόδιες βρετανικές υπηρεσίες. Ο Ρόουλι ζήτησε επίσης από τους πολίτες που τυχόν έχουν δει ή έχουν καταγράψει κάτι με το κινητό τους τηλέφωνο στο συγκεκριμένο σημείο, την επίμαχη ώρα, να επικοινωνήσουν με την αστυνομία ή αν θέλουν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους να στείλουν τις πληροφορίες ή το υλικό που τυχόν έχουν στην διάθεση τους στην ιστοσελίδα της βρετανικής αστυνομίας.

Ο αρχηγός της αντιτρομοκρατικής μονάδας της Σκότλαντ Γιαρντ Μαρκ Ρόουλι και η επικεφαλής των υγειονομικών υπηρεσιών Σάλι Ντέιβις (φωτό: REUTERS/Henry Nicholls)

Οι μυστικές υπηρεσίες της Βρετανίας προσπαθούν τώρα να διαπιστώσουν πώς έφτασε ο συγκεκριμένος νευροτοξικός παράγοντας στην χώρα και αν υπάρχουν και άλλες ποσότητες εκτός από αυτές που χρησιμοποιήθηκαν στην επίθεση. Με βάση τις πρώτες πληροφορίες που είναι διαθέσιμες, ειδικοί κάνουν λόγο για κάποιον, νέας γενιάς, εξελιγμένο νευροτοξικό παράγοντα ο οποίος δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να έχει δημιουργηθεί από ερασιτέχνη χρησιμοποιώντας οδηγίες που βρήκε στο Διαδίκτυο. Οπως λένε οι ειδικοί, η δημιουργία μιας τέτοιας ουσίας απαιτεί εξειδικευμένο προσωπικό, εργαστηριακές εγκαταστάσεις και υλικά που δεν βρίσκεις σε ένα σουπερμάρκετ ή ένα φαρμακείο.

Πώς δρουν οι τοξίνες

Το πρώτο πράγμα που κάνει ένας νευροτοξικός παράγοντας και ειδικότερα ένα νευροτοξικό αέριο είναι να αυξάνουν πολύ τις ποσότητες των υγρών που παράγουν οι βλεννογόνες μεμβράνες. Ετσι αρχίζει να παράγεται πολύ σάλιο, η μύτη αρχίζει να «τρέχει» έντονα ενώ τα μάτια αρχίζουν να δακρύζουν. Είναι τόσο έντονη η ροή των υγρών που στο στόμα σχηματίζεται αφρός, ένα σύμπτωμα που είναι χαρακτηριστικό του αερίου σαρίν -το οποίο έγινε γνωστό όταν χρησιμοποιήθηκε το 1994 από μια θρησκευτική σέχτα στην Ιαπωνία σε επίθεση εναντίον πολιτών στο μετρό- και έκτοτε χρησιμοποιείται συχνά, με πιο πρόσφατη τη χρήση του στον πόλεμο που διεξάγεται στην Συρία.

Οταν το αέριο χτυπήσει το νευρικό σύστημα και αρχίζει να επηρεάζει τους νευροδιαβιβαστές, η πρώτη λειτουργία στην οποία έχει άμεση επίπτωση είναι η όραση. Τα μάτια αρχίζουν να πονούν και δεν μπορούν να αντιδράσουν στο φως και το θύμα γρήγορα δεν μπορεί πλέον να δει. Αν τελικά το θύμα δεν χάσει την ζωή του και καταφέρει να επιζήσει είναι πολύ πιθανό να χάσει μόνιμα την όρασή του. Η επίθεση στους νευροδιαβιβαστές έχει ως αποτέλεσμα να εμποδίζεται η επικοινωνία του εγκεφάλου με το υπόλοιπο σώμα.

Ετσι προοδευτικά το θύμα δεν μπορεί πλέον να κινήσει τα άκρα του. Παράλληλα αρχίζει να δημιουργείται πρόβλημα με το αναπνευστικό σύστημα και το στομάχι ενώ διακόπτεται προοδευτικά η δυνατότητα ομιλίας και εμφανίζονται σπασμοί και κράμπες στο σώμα. Ταυτόχρονα, η αντίδραση του οργανισμού και η προσπάθεια να αποβάλει το δηλητήριο έχει ως αποτέλεσμα να ξεκινά μια ανεξέλεγκτη αποβολή ούρων και κοπράνων.

Η χημική δομή ενός μορίου του νευρικού παράγοντα VX

Η πιθανότητα να επιβιώσει κάποιος από την έκθεσή του σε ένα νευροτοξικό παράγοντα σχετίζεται άμεσα με το είδος του και φυσικά την δόση στην οποία θα εκτεθεί. Από τα πιο θανατηφόρα είναι το αέριο VX αφού ακόμη και ελάχιστη ποσότητα θα οδηγήσει γρήγορα (μέσα σε λίγα λεπτά ή το πολύ μια ώρα) στον θάνατο ενώ ακόμη και αν έχει στην διάθεσή του κάποιο αντίδοτο θα πρέπει να το πάρει αμέσως μετά την έκθεση στον παράγοντα αφού σε διαφορετική περίπτωση δεν θα λειτουργήσει.

Η ιστορία

Η χρήση χημικών όπλων δεν είναι βέβαια κάτι καινούργιο. Τα χημικά όπλα αναπτύχθηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα και έκαναν την εμφάνισή τους στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η πρώτη εμφάνιση χημικών όπλων, σύμφωνα με τους ιστορικούς, έγινε στην μάχη στην πόλη Υπρ στην Φλάνδρα.

Οι τύποι των όπλων που χρησιμοποιήθηκαν κυμαίνονταν από χημικές ουσίες που έκαναν του στρατιώτες ανίκανους να πολεμήσουν, όπως δακρυγόνα και το καυστικό αέριο μουστάρδας, σε θανατηφόρους παράγοντες όπως το φωσγένιο και το χλώριο. Αν και τόσο η Γερμανία όσο και οι Σύμμαχοι είχαν αποθηκευμένες τεράστιες ποσότητες χημικών όπλων τελικά υπό τον φόβο των αντιποίνων δεν χρησιμοποιήθηκαν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Βέβαια οι Γερμανοί χρησιμοποίησαν υδροκυάνιο για την εξόντωση των Εβραίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Στην πορεία, εκτός από τα αέρια, αναπτύχθηκαν και δύο ακόμη ανάλογοι τύποι όπλων, τα βιολογικά και τα ραδιολογικά. Τα μεν ραδιολογικά προσβάλλουν τους ανθρώπους μέσω της ραδιενέργειας που εκπέμπουν, τα δε βιολογικά μέσω των παθογόνων παραγόντων από τους οποίους αποτελούνται (κυρίως μικροβίων ή ιών). Στην κατηγορία των ραδιενεργών ήταν και το πολώνιο που χρησιμοποιήθηκε εναντίον του Λιτβινένκο.

The post Ο εφιαλτικός κόσμος των νευροτοξικών ουσιών appeared first on Protagon.gr.