Στο φως το DNA των ονείρων

13:38 3/9/2018 - Πηγή: Protagon

Οπως σε όλα όσα συμβαίνουν στον ανθρώπινο οργανισμό έτσι και στην λειτουργία των ονείρων εμπλέκονται γονιδιακές λειτουργίες. Επιστήμονες στο διάσημο ερευνητικό ινστιτούτο Riken στην Ιαπωνία ανακοίνωσαν ότι εντόπισαν δύο κυτταρικούς υποδοχείς που παίζουν κεντρικό ρόλο στην παραγωγή ονείρων στα θηλαστικά. Οπως αναφέρει σε δημοσίευμα της η ιστοσελίδα livescience οι ερευνητές μελέτησαν ποντίκια και διαπίστωσαν ότι δύο υποδοχείς νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο είναι υπεύθυνοι για την πιο γνωστή φάση του ύπνου η οποία είναι γνωστή

με τον όρο REM (rapid eye movement) δηλαδή ταχεία κίνηση των ματιών.

Κατά τη διάρκεια του ύπνου REM ο εγκέφαλος παρουσιάζει έντονη ηλεκτρική δραστηριότητα, χαρακτηριστική του άγρυπνου, του αφυπνισμένου εγκεφάλου. Γι’ αυτό και τα όνειρα που βλέπει κάποιος σε αυτή την φάση του ύπνου είναι πολύ έντονα και «ζωντανά» σε σχέση με εκείνα άλλων φάσεων. Μάλιστα οι ερευνητές σε δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Cell Reports» αναφέρουν ότι κατάφεραν να εντοπίσουν και κάποιες κατηγορίες ονείρων που σχετίζονται με την λειτουργία αυτών των δύο γονιδίων. Μία από αυτές τις κατηγορίες ονείρων είναι εκείνη που κάποιος βλέπει τον εαυτό του να βρίσκεται κάπου μαζί με άλλους ανθρώπους (στο σχολείο, στο γραφείο κ.α.) αλλά να είναι γυμνός. Τα δύο γονίδια εμπλέκονται επίσης στα όνειρα στα οποία κάποιος βιώνει απώλεια δοντιών ή ότι το σώμα του αιωρείται ψηλά.

«Η ανακάλυψη αυτή είναι σημαντική επειδή συνδέει τα προβλήματα στον ύπνο και ειδικότερα την έλλειψη ύπνου με την εμφάνιση ψυχιατρικών νοσημάτων. Κατανοώντας τους βασικούς μηχανισμούς του ύπνου οι ειδικοί θα μπορέσουν να αναπτύξουν νέες θεραπείες που θα στοχεύουν τόσο στην βελτίωση της ποιότητας του ύπνου όσο και στην αντιμετώπιση ψυχιατρικών προβλημάτων. Ο υγιής ύπνος είναι εξαιρετικά σημαντικός στην ποιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης ενώ διαταραχές στον ύπνο μπορεί να έχουν πολύ σημαντικές παρενέργειες στον ανθρώπινο οργανισμό. Γνωρίζουμε διάφορα πράγματα για την λειτουργία του ύπνου αλλά ο μοριακός μηχανισμός του παραμένει ανεξερεύνητος. Κάθε νέα αποκάλυψη σε αυτόν τον τομέα θα βοηθά στην ανάπτυξη καινούργιων θεραπειών για παθήσεις που σχετίζονται με τον κακό ύπνο» αναφέρει Χιρόκι Ουέντα, επικεφαλής της μελέτης. Εχει διαπιστωθεί ότι τα προβλήματα στην φάση REM συνδέονται με την εμφάνιση άνοιας, Πάρκινσον και άλλες νευρολογικές ασθένειες. Ο κακός ύπνος γενικότερα έχει συνδεθεί επίσης με αύξηση του κινδύνου να εμφανίσει κάποιος αυτοκτονικές τάσεις.

Η μελέτη στη φάση REM

Η επιστημονική κοινότητα είχε καταφέρει να διαπιστώσει ότι στο πέρασμα από την φάση REM στην επόμενη φάση, την λεγόμενη φάση μη-REM (Non REM) όπου τα όνειρα είναι πιο «θολά» και λιγότερο επιδραστικά, εμπλέκεται ο νευροδιαβιβαστής ακετυλοχολίνη. Ομως υπάρχουν 16 τύποι κυτταρικών υποδοχέων στον εγκέφαλο με τους οποίους μπορεί να αλληλεπιδράσει η ακετυλοχολίνη και δεν είχε διαπιστωθεί ποιοι από αυτούς εμπλέκονται στην φάση REM.

Χρησιμοποιώντας την νέα επαναστατική μέθοδο γονιδιακής «κοπτοραπτικής» Crirpr οι ερευνητές έκαναν συνεχείς τροποποιήσεις στα γονίδια ποντικών ώστε να ελέγχουν την αλληλεπίδραση της ακετυλοχολίνη με κάθε ένα από τους 16 υποδοχείς ξεχωριστά ώστε να διαπιστώσουν ποιοι υποδοχείς έπαιζαν ρόλο στον ύπνο και ποια ακριβώς ήταν αυτή η εμπλοκή.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η παρουσία των υποδοχέων Chrm 1 και Chrm 3 στην λειτουργία του ύπνου είναι κρίσιμη και πολύ πιο σημαντική από εκείνη άλλων υποδοχέων. Τα ποντίκια που είχαν τροποποιηθεί γονιδιακά ώστε να μην διαθέτουν αυτούς τους δύο υποδοχείς είχαν σοβαρές διαταραχές στον ύπνο.

Η απώλεια του ενός εκ των δύο υποδοχέων είχε ως αποτέλεσμα τα ποντίκια να κοιμούνται τρεις ώρες λιγότερο από το κανονικό και να έχουν προβλήματα τόσο στην φάση REM όσο και στην φάση μη-REM.

Η απώλεια και των δύο υποδοχέων αποδείχτηκε ότι στερούσε από τα ποντίκια την φάση REM στο σύνολο της. Προς έκπληξή τους όμως οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα ποντίκια που είχαν χάσει την φάση REM από τον ύπνο τους κατάφερναν να επιβιώσουν ενώ μέχρι σήμερα η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι δεν μπορεί επιζήσει ένας οργανισμός χωρίς την φάση REM. Οι ερευνητές δεν μπορούν να εξηγήσουν το φαινόμενο αυτό και εικάζουν ότι ίσως αυτό συνέβη επειδή επρόκειτο για γενετικά τροποποιημένα πειραματόζωα μέσα σε ελεγχόμενο εργαστηριακό περιβάλλον και ότι σε κανονικές συνθήκες στην φύση η απώλεια της φάσης REM πιθανότατα σημαίνει και απώλεια της ζωής. «Η έρευνα αυτή μπορεί να βοηθήσει στον μοριακό καθορισμό της φάσης REM και να αποκαλύψει τους μηχανισμούς της και την σχέση της με εγκεφαλικές λειτουργίες όπως η μνήμη και η μάθηση» αναφέρει ο Ουέντα.

The post Στο φως το DNA των ονείρων appeared first on Protagon.gr.