«Βόμβα» στην προεκλογική περίοδο βάζει η Novartis – Επικίνδυνο τοξικό κλίμα στη χώρα

08:04 5/1/2019 - Πηγή: In.gr

«Άκου λαμόγιο της Ακροδεξιάς». Αυτός ήταν ο τρόπος με τον οποίο πλέον ο Παύλος Πολάκης αναφέρεται στον αντιπρόεδρο της ΝΔ, Άδωνι Γεωργιάδη, όταν γράφει άλλο ένα ποστ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την υπόθεση Novartis, με τον Γεωργιάδη στο παρελθόν να έχει χαρακτηρίσει εντός κοινοβουλίου τον αναπληρωτή υπουργό Υγείας «γαϊδούρι που κρύβεται πίσω

από τη βουλευτική ασυλία».

Προφανώς και δεν είναι η πρώτη βαριά ή σκληρή διατύπωση που έχει ακουστεί στην ελληνική κοινοβουλευτική αντιπαράθεση, έστω και εάν θυμίζει περισσότερο το «τενεκές ξεγάνωτος» του Βαγγέλη Γιαννόπουλου, παρά το πιο σκληρό αλλά και πιο λόγια διατυπωμένο «αρχιερέας της διαπλοκής» που είχε κάποτε πει ο Κώστας Καραμανλής για τον Κώστα Σημίτη ή το «Εφιάλτης» που είχε χρησιμοποιήσει ο Αντρέας Παπανδρέου για τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.

Όμως, αυτό που κάνει τη διαφορά στις μέρες μας είναι ακριβώς ο τρόπος που πάμε σε μια μεγάλη πόλωση, πριν καλά καλά ξεκινήσει επίσημα η προεκλογική εκστρατεία. Η διαπίστωση ότι πλέον ο πολιτικός λόγος συχνά αντιγράφει την οξύτητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αποτυπώνει ταυτόχρονα και την αδυναμία της πολιτικής συζήτησης να μπορεί να έχει ένα πιο ουσιαστικό περιεχόμενο. Αυτά που κάποτε ήταν το «συμπλήρωμα» (ενίοτε και το «αλατοπίπερο») της προεκλογικής αντιπαράθεσης τώρα έχουν γίνει το κέντρο της.

Η επιλογή της κυβέρνησης για εργαλειοποίηση της ποινικής διερεύνησης

Βασική ευθύνη για αυτή την κατάσταση έχει ο τρόπος που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ επέλεξε να χρησιμοποιήσει την ποινική διερεύνηση υποθέσεων που αφορούν κύρια το χώρο της υγείας.

Είναι προφανές ότι στην κυβέρνηση εξαρχής είχαν σκοπό πέραν όλων των άλλων μέτρων πολιτικής να προσπαθήσουν να δείξουν ότι φέρνουν το «παλαιό πολιτικό σύστημα» προ των ευθυνών του, συμπεριλαμβανομένων και των ποινικών.

Η τοποθέτηση αυτή είναι η «προέκταση» του σχήματος για το λεγόμενο «ηθικό πλεονέκτημα της αριστεράς» ενώ αποτελούσε ούτως ή άλλως και μία από τις δεσμεύσεις που ο ΣΥΡΙΖΑ υποτίθεται ότι είχε αναλάβει έναντι της αγανακτισμένης ελληνικής κοινωνίας των πρώτων χρόνων εφαρμογής των μνημονίων.

Από ένα σημείο και μετά, ιδίως μετά τη στιγμή που και ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε να εφαρμόζει μνημονιακές πολιτικές λιτότητας, οι οποίες σε τίποτα σχεδόν δεν διέφεραν από τις αντίστοιχες πολιτικές που είχαν εφαρμόσει οι προηγούμενες κυβερνήσεις των «μνημονιακών κομμάτων», η κυβέρνηση έπρεπε να αναζητήσει μια άλλη διαχωριστική γραμμή που να τέμνει το πολιτικό σύστημα και αυτή δεν μπορούσε παρά να είναι αυτή που αφορούσε τα «σκάνδαλα».

Όμως, αυτό το είδος προσέγγισης στη διερεύνηση υποθέσεων ήταν και ταυτόχρονα και η βασιλική οδός για υποθέσεις που δεν ψάχνονταν σε βάθος, όπου το βασικό ήταν το επικοινωνιακό και όχι το ποινικό αποτέλεσμα, η στοχοποίηση πολιτικών αντιπάλων και όχι η πραγματική εκρίζωση μηχανισμών που αναπαράγουν υπαρκτά φαινόμενα διαφθοράς.

Γι’ αυτό και μπορεί βάσιμα να υποστηριχτεί ότι είναι μια διαδικασία που θα οδηγήσει ταυτόχρονα στη σπίλωση αλλά και στην ασυλία και τελικά απλώς θα εμπεδώσει στην κοινή γνώμη την πεποίθηση ότι υπάρχει γενικευμένη διαπλοκή αλλά και γενικευμένη ατιμωρησία.

Από την άλλη, οφείλουμε να υπογραμμίσουμε ότι σε διάφορες στιγμές ήταν και η αντιπολίτευση αυτή που δείχνει να προκρίνει μια ανάλογη μετατόπιση της πολιτικής αντιπαράθεσης σε ζητήματα που αφορούν ποινικές ευθύνες, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τη διαρκώς επανερχόμενη αναφορά σε μελλοντική ποινική διερεύνηση του υποτιθέμενου κόστους των πρώτων έξι μηνών διαπραγμάτευσης από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.

Ο εγκλωβισμός στη λογική της πόλωσης

Όμως, το πρόβλημα είναι ότι είναι πάρα πολύ πιθανό να πάμε με αυτό τον τρόπο σε όλη την προεκλογική περίοδο. Να φτάσουμε, δηλαδή, στις εκλογές με μια αντιπαράθεση στην οποία θα πρωταγωνιστούν οι χαρακτηρισμοί, οι ανταλλαγές κατηγοριών, οι υποσχέσεις για μελλοντικές καταδίκες και οι προσωπικές επιθέσεις.

Μόνο που αυτό θα σημαίνει ότι δεν υπάρχει πραγματικό περιθώριο για ουσιαστική αντιπαράθεση, για κατάθεση προγραμματικών προτάσεων, για διάλογο πάνω στα ανοιχτά ερωτήματα για το μέλλον της χώρας.

Σε μια συγκυρία όπου η παγκόσμια οικονομία είναι σε ένα μεταίχμιο, η Ευρώπη ταλαντεύεται ανάμεσα στο βάθεμα της ολοκλήρωσης και τις ακόμη πιο αποκλίνουσες τάσεις, η χώρα μόλις βγήκε από την τραυματική εμπειρία των μνημονίων και το ζήτημα μιας αναπτυξιακής πορείας εκκρεμεί, το πολιτικό σύστημα δείχνει να προτιμά απλώς τη φραστική όξυνση και την προσπάθεια χάραξης διαχωριστικών γραμμών.

Προφανώς και ένας βαθμός πόλωσης είναι αναμενόμενος σε μια προεκλογική περίοδο και επίσης προφανές είναι ότι τα κόμματα θα προσπαθήσουν να ορίσουν και διαχωριστικές γραμμές ως προς το ύφος και το ήθος της εξουσίας που εκπροσωπούν. Όμως, από αυτό μέχρι το να έχει σταματήσει ουσιαστικά η πολιτική αντιπαράθεση επί συγκεκριμένων θέσεων έχει μια μεγάλη απόσταση.

Η ανάγκη επανεκκίνησης της πολιτικής συζήτησης

Όλα αυτά καθιστούν αναγκαία μια επανεκκίνηση της ουσιαστικής πολιτικής συζήτησης και αντιπαράθεσης στη χώρα μας. Ακόμη και εάν η κυβέρνηση δείχνει προς το παρόν να καλύπτεται από την πολιτική πρακτική – και αισθητική…– του Παύλου Πολάκη, χρειάζεται οι λοιπές πολιτικές δυνάμεις να επιμείνουν σε μια αντίρροπη πορεία.

Αυτό δεν μπορεί να σημαίνει συγκάλυψη ως προς υπαρκτές νοσηρές καταστάσεις ή ασυλία για πραγματικές ευθύνες των προηγούμενων ετών. Όμως, αυτά είναι υπόθεση που πρέπει απερίσπαστη η δικαιοσύνη να εξετάσει.

Από εκεί και πέρα αυτό που χρειάζεται είναι να επιστρέψει επειγόντως η πολιτική συζήτηση.

Η ελληνική κοινωνία έχει ανάγκη να ακούσει πραγματικά σχέδια για το αύριο, χρειάζεται να δει προτάσεις οικονομικής πολιτικής, ιδέες για την ανάπτυξη, προγράμματα για την υγεία και την παιδεία, στρατηγικές για την άμυνα και τα εθνικά ζητήματα.

Θέλει να ακούσει προτάσεις για την αύξηση της απασχόλησης, για την διατήρηση και διεύρυνση του κοινωνικού κράτους, για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας σε ένα περιβάλλον όλο και πιο δύσκολο. Θέλει θέσεις και όχι «φολκλόρ» ή συνθήματα ως προς τη θέση της χώρας την περιοχή και το διεθνές περιβάλλον γενικότερα.

Χρειάζεται να δει επιτέλους μια συζήτηση όπου λέξεις και έννοιες θα αποκτούν ξανά νόημα και όπου οι αντιπαραθέσεις θα ξαναγίνουν ιδεολογικές και όχι «επικοινωνιακές».

Για να μπορέσουμε να πάμε σε εκλογές όπου οι πολίτες θα δίνουν ξανά «ψήφο εμπιστοσύνης» σε κόμματα και πολιτικές και όχι απλώς «ψήφο διαμαρτυρίας εναντίον όσων κυβερνούσαν μέχρι τώρα».

Γιατί διαφορετικά ο κίνδυνος είναι να εμπεδωθεί στην κοινωνία η πεποίθηση ότι τα κόμματα δεν είναι εργαστήρια παραγωγής πολιτικών αλλά απλοί νομείς της εξουσίας, ότι οι πραγματικές αποφάσεις παίρνονται αλλού και ότι το κίνητρο των πολιτικών είναι τα «παράπλευρα οφέλη» της εξουσίας και όχι το κοινωνικό συμφέρον. Γιατί αυτό απλώς διαμορφώνει ένα ακόμη πιο τοξικό κλίμα απονομιμοποίησης της πολιτικής και το έδαφος μιας ακόμη πιο βαθιάς κρίσης των δημοκρατικών θεσμών.