Υοu ‘ve got mail…

16:34 14/10/2024 - Πηγή: Marketing Week

Τις προηγούμενες ημέρες το θέμα επανήλθε στην επικαιρότητα, όταν υποψήφιος για την προεδρία πολιτικού κόμματος, αλλά και εν ενεργεία δήμαρχος, έκανε ακριβώς το ίδιο, στέλνοντας σε εκατοντάδες e-mail ανυποψίαστων πολιτών ενημέρωση για τις πολιτικές του θέσεις. Η πρωτοβουλία αυτή έφερε εκ νέου στην επικαιρότητα το ζήτημα των προσωπικών δεδομένων στην πολιτική επικοινωνία. Οι συζητήσεις που ακολούθησαν από επικοινωνιολόγους, νομικούς, πολιτικούς και δημοσιογράφους ανέδειξαν την ανάγκη επαναξιολόγησης των όρων της πολιτικής επικοινωνίας και την προσαρμογή τους στα σημερινά δεδομένα. Από τη μία είναι

σαφές ότι δεν μπορεί η πολιτική επικοινωνία να ξαναγυρίσει στην αφισοκόλληση και στην ντουντούκα, αλλά από την άλλη, οι δυνατότητες της τεχνολογίας και του διαδικτύου προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να διέπονται από αυστηρούς όρους και κανόνες. Ειδικά από τη στιγμή που στην εκλογική διαδικασία συμμετέχουν πλέον και Έλληνες του εξωτερικού, είναι σαφές ότι θα πρέπει και οι υποψήφιοι να έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν με κάποιο τρόπο μαζί τους. Και νομίζω όλοι συμφωνούμε, πως το να τους στέλνουν ενημέρωση μέσω… ταχυδρομείου είναι διαδικασία ακριβότερη, ξεπερασμένη, αναποτελεσματική αλλά -το κυριότερο- επιβαρυντική για το περιβάλλον.

Πώς ορίζεται όμως ο όρος «προσωπικά δεδομένα»; Σύμφωνα με τον Κανονισμό της Ε.Ε (2016/679), ως «προσωπικό δεδομένο» ορίζεται οποιαδήποτε πληροφορία που αφορά ταυτοποιημένο ή ταυτοποιήσιμο, άμεσα ή έμμεσα, με τη χρήση οποιουδήποτε αναγνωριστικού στοιχείου ταυτότητας, εν ζωή φυσικό πρόσωπο. Αντιστοίχως, «επεξεργασία» ορίζεται κάθε πράξη ή σειρά πράξεων που διενεργείται σε προσωπικά δεδομένα. Βάσει των ανωτέρω, τα e-mail στα οποία περιλαμβάνεται το ονοματεπώνυμο του χρήστη, είτε ολόκληρο είτε τα αρχικά, συνιστούν προσωπικά δεδομένα. Εξαίρεση αποτελούν διευθύνσεις όπως π.χ. [e-mail]. Mέχρι το 2022, η πολιτική επικοινωνία συμπεριλαμβάνονταν στο πεδίο εφαρμογής του νόμου 3471/2006, ο οποίος ρύθμιζε την «αζήτητη» επικοινωνία για σκοπούς «απευθείας εμπορικής προώθησης προϊόντων ή υπηρεσιών για κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς». Από το 2022 όμως το Συμβούλιο της Επικρατείας έβγαλε την πολιτική επικοινωνία από το νόμο αυτό, καθώς εκτίμησε ότι αυτή ως λειτουργία «διενεργείται στο πλαίσιο του γενικού δικαιώματος συμμετοχής στην πολιτική ζωή της χώρας, του δικαιώματος των πολιτών στην πληροφόρηση και της εκπλήρωσης της συνταγματικής αποστολής των πολιτικών κομμάτων». Ο νομοθέτης επισήμαινε ότι αυτό δεν σημαίνει ότι η πολιτική επικοινωνία θα είναι ανεξέλεγκτη, αλλά ότι «θα υπόκειται και θα εναρμονίζεται με το πρωτογενές και παράγωγο ενωσιακό δίκαιο».

Επί του πρακτέου, αυτό σημαίνει ότι η ενημέρωση των δύο παραπάνω πολιτικών που στάλθηκε ηλεκτρονικά, θα έπρεπε να συνοδεύεται από έτερο ενημερωτικό σημείωμα στο οποίο θα περιέχονταν όλες οι κανονιστικά προβλεπόμενες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν στην πηγή των δεδομένων τους. Προφανώς κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Επισημαίνεται πως οι ποινές για τη μη τήρηση των προβλεπόμενων ξεκινούν από την επιβολή διοικητικού προστίμου και φτάνουν μέχρι και σε ποινική δίωξη.
Σε κάθε περίπτωση, τα παραπάνω γεγονότα θα πρέπει να προβληματίσουν επικοινωνιολόγους και πολιτικούς, όσον αφορά στους όρους με τους οποίους γίνεται η πολιτική επικοινωνία. Είναι σαφές ότι το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο έχει ξεπεραστεί από τις εξελίξεις και πρέπει να αναθεωρηθεί άμεσα. Ίσως και η ΕΔΕΕ θα έπρεπε να αναλάβει σχετική πρωτοβουλία. Μάλιστα το timing είναι καλό δεδομένου ότι οι επόμενες εκλογικές διαδικασίες αργούν χρονικά, οπότε υπάρχει ο χρόνος για συζήτηση και αποφάσεις.