Εκλογικός γρίφος εν μέσω κρίσης

07:05 28/4/2022 - Πηγή: Το Ποντικι

Μπροστά σε ένα σαρανταήμερο – φωτιά βρίσκεται η κυβέρνηση, η οποία αναζητά το ταχύτερο δυνατό απαντήσεις σε μια σειρά μεγάλων προβλημάτων που απειλούν τη χώρα και την κυριαρχία της στο πολιτικό γίγνεσθαι.

Οι ελπίδες για μια σχετικά σύντομη αποκλιμάκωση της κρίσης που προκάλεσαν οι ανατιμήσεις στην ενέργεια – λόγω και του πολέμου στην Ουκρανία – πλέον έχουν γίνει… κουρέλια, καθώς διεθνείς οργανισμοί όπως η Παγκόσμια Τράπεζα προβλέπουν

ότι η πίεση από τις τιμές καυσίμων και τροφίμων όχι μόνο δεν θα μειωθεί, αλλά θα συνεχιστεί έως και το 2024.

Αργεί το τέλος του πολέμου

Ταυτόχρονα απομακρύνεται το ενδεχόμενο η σύρραξη Ρωσίας και Ουκρανίας να τελειώσει σύντομα. Αντιθέτως πλέον εκφράζονται φόβοι ότι η σύγκρουση θα επεκταθεί και στην περιοχή της Υπερδνειστερίας, καθώς η Μόσχα μοιάζει να επιδιώκει να αποκλείσει τελείως το Κίεβο από τον Εύξεινο Πόντο και να επεκτείνει την επιρροή της πέραν της περιοχής του Ντονμπάς στην ανατολική Ουκρανία.

Παράλληλα, η επιθετική κίνηση της Gazprom να διακόψει την παροχή φυσικού αερίου στην Πολωνία και τη Βουλγαρία, με το αιτιολογικό ότι δεν πληρώνουν σε ρούβλια, προβληματίζει πολύ την Αθήνα, η οποία στο τέλος Μαΐου θα πρέπει να πληρώσει τη Μόσχα για το αέριο που εισάγει, καθώς η Ελλάδα έχει συνταχθεί με τις χώρες της Ε.Ε. που αρνούνται να δεχθούν την πληρωμή σε ρούβλια.

Και, φυσικά, στο μέτωπο της ακρίβειας η κυβέρνηση βρίσκεται πλέον μεταξύ σφύρας και άκμονος καθώς, από τη μία πλευρά καλείται να διαχειριστεί τη διαρκώς αυξανόμενη δυσαρέσκεια – ου μην δε και οργή – των πολιτών από τους εξωφρενικούς λογαριασμούς ενέργειας και από την άλλη επιχειρεί να διατηρήσει ένα μίνιμουμ δημοσιονομικής πειθαρχίας για να μην ξεφύγουν τελείως τα μεγέθη.

Πιέσεις για πρόωρες εκλογές

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η «εξίσωση» που το Μαξίμου και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης καλούνται να λύσουν είναι πραγματικά εκρηκτική, ενώ τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο περίπλοκα από την παραδοσιακή τακτική της Ε.Ε. να αντιμετωπίζει τις κρίσεις με τους γνωστούς αργούς ρυθμούς της και με αποφάσεις που δεν δίνουν οριστικές λύσεις.

Η «εξίσωση» γίνεται ακόμα πιο δύσκολη καθώς βουλευτές της Ν.Δ. και στελέχη της κυβέρνησης αυξάνουν, σύμφωνα με πληροφορίες, την πίεση προς το Μαξίμου για πρόωρη προσφυγή σε εκλογές, με το σκεπτικό ότι ένας δεύτερος χειμώνας με τις τιμές της ενέργειας στη… στρατόσφαιρα δεν θα γίνει ανεκτός από τους πολίτες, οι οποίοι θα «εκδικηθούν» την κυβέρνηση στην κάλπη.

Το συνέδριο της Ν.Δ.

Στο πλαίσιο αυτό κυβέρνηση και Μαξίμου προετοιμάζονται για τρία «ορόσημα» μέσα στον Μάιο, από τα οποία θα εξαρτηθούν πολλά για το πώς θα κινηθεί η κυβέρνηση από εδώ και πέρα. Το πρώτο από αυτά είναι το 14ο συνέδριο της Ν.Δ., που θα πραγματοποιηθεί στο διάστημα 6-8 Μαΐου, οπότε θα αναδειχθούν τα μέλη της Πολιτικής Επιτροπής του κόμματος.

Πριν από μερικούς μήνες το συνέδριο αντιμετωπιζόταν ως μια διαδικασία πανηγυρικής επικύρωσης αποφάσεων και προετοιμασίας για τις εκλογές την άνοιξη του 2023. Ωστόσο, σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ και το συνέδριο αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον, τόσο ως προς τις αποφάσεις του όσο και ως προς το διαδικαστικό μέρος του.

Έτσι αναμένεται να φανεί αν και πώς βουλευτές και στελέχη της Ν.Δ. θα εκφράσουν την ανησυχία τους για τη φθορά της κυβέρνησης λόγω της ακρίβειας, αλλά και πώς η ανησυχία αυτή θα αποτυπωθεί στις αποφάσεις του συνεδρίου. Παράλληλα, ο πρόεδρος της Ν.Δ. και πρωθυπουργός αναμένεται να στείλει τα δικά του μηνύματα, τόσο προς τους πολίτες όσο και στο εσωτερικό του κόμματος, ζητώντας ενότητα και «διαφήμιση» του έργου της κυβέρνησης εν όψει των εκλογών.

Συνάντηση με Μπάιντεν

Εν συνεχεία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μεταβεί στην Ουάσιγκτον, όπου στις 16 Μαΐου θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, σε μια στιγμή που όλα τα «μέτωπα» είναι ανοιχτά και που οι Αμερικανοί φέρονται να επιδιώκουν να λάβουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις από την Αθήνα για διάφορα κρίσιμα ζητήματα.

Ανακοινώνοντας τη συνάντηση, ο Λευκός Οίκος έθεσε εν πολλοίς και την ατζέντα, η οποία περιλαμβάνει:

● την ενίσχυση της Ουκρανίας στον πόλεμο με τη Ρωσία και τις κυρώσεις κατά της Μόσχας,

● την ενεργειακή ασφάλεια και την κλιματική αλλαγή και

● την ενίσχυση του ρόλου του ΝΑΤΟ στην ευρύτερη περιοχή.

Όσον αφορά το πρώτο ζήτημα, πληροφορίες αναφέρουν ότι οι ΗΠΑ ζητούν από τις χώρες – μέλη του ΝΑΤΟ να συνεχίσουν να ενισχύουν με όπλα την Ουκρανία. Η Ελλάδα ήδη έχει στείλει κάποια οπλικά συστήματα στο Κίεβο, ωστόσο δεν δείχνει ιδιαίτερη προθυμία να αποστείλει βαρέα όπλα, ενώ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου τόνισε ότι «η χώρα δεν θα έχει κανενός είδους εμπλοκή με φυσική παρουσία στον πόλεμο της Ουκρανίας. Αυτό είναι απολύτως ξεκάθαρο».

Σχετικά με το ΝΑΤΟ, το μεγάλο «αγκάθι» μοιάζει να είναι ο αναβαθμισμένος ρόλος της Τουρκίας, η οποία δείχνει να επιδιώκει να παίξει ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας με τις «ευλογίες» της Ουάσιγκτον. Εδώ το ζήτημα είναι τι θα ζητήσουν οι Αμερικανοί από την Αθήνα, αλλά και τι θα ζητήσει η Αθήνα από τις ΗΠΑ.

Η κρίσιμη Σύνοδος Κορυφής

Τέλος, στις 30 και 31 Μαΐου, ο πρωθυπουργός θα μεταβεί στις Βρυξέλλες για την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. με αντικείμενο την ενεργειακή κρίση και τις αποφάσεις που η Ένωση θα πάρει – ή δεν θα πάρει… – για την αντιμετώπισή της, στο πλαίσιο που είχε τεθεί κατά τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του περασμένου Μαρτίου.

Η κυβέρνηση έχει εντάξει στην ατζέντα της Συνόδου Κορυφής τις προτάσεις Μητσοτάκη για πλαφόν στις τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου και για κοινή προμήθεια αερίου από την Ε.Ε. στα πρότυπα της προμήθειας των εμβολίων κατά του κορωνοϊού SARS-CoV-2, ωστόσο, παρότι ελπίζει ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα καταλήξουν εν τέλει σε μια απόφαση, παρά ταύτα προετοιμάζει και το δικό της «εθνικό σχέδιο» για την ενεργειακή κρίση.

Μάλιστα, όπως ανέφερε κατά το τελευταίο μπρίφινγκ ο Οικονόμου, «η χώρα επεξεργάζεται ένα δικό της εθνικό σχέδιο πιο αποφασιστικής στήριξης σε ό,τι αφορά τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, παράλληλα με τις πρωτοβουλίες που έχει αναπτύξει και συνεχίζει να υποστηρίζει ο πρωθυπουργός, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για την ανάγκη μιας ευρωπαϊκής απάντησης σε ένα πρόβλημα που είναι πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο».

Το «εθνικό σχέδιο»

Σε τι συνίσταται η «αποφασιστική στήριξη» μένει να φανεί – οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στόχος της κυβέρνησης είναι το όποιο σχέδιο να εφαρμοστεί από τον Ιούνιο και με ορίζοντα τουλάχιστον ώς το τέλος του 2022 –, ωστόσο κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι δύο είναι τα βασικά σενάρια που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο σε συνεργασία με το ΥΠΕΝ (δείτε σελίδα 8 για τις λεπτομέρειες).

Φυσικά, όλα θα εξαρτηθούν από τις δημοσιονομικές αντοχές της χώρας, ενώ όσον αφορά το ζήτημα της μείωσης του ΦΠΑ σε βασικά καταναλωτικά είδη, παρότι το σενάριο δεν αποσύρεται από το τραπέζι, το οικονομικό επιτελείο εκφράζει επιφυλάξεις τόσο για το αν η όποια μείωση φθάσει στις τιμές στο ράφι όσο και για την επίδραση που θα έχει μια τέτοια κίνηση στα δημόσια έσοδα, τα οποία μέχρι στιγμής πηγαίνουν καλά.

Πάντως, το βέβαιο είναι ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα και αποφασιστικά, καθώς, όπως αναφέρουν συνδικαλιστές της ΔΕΗ, οι απλήρωτοι λογαριασμοί ρεύματος πολλαπλασιάζονται διαρκώς, όπως και οι διακοπές ρευματοδότησης, αυξάνοντας επικίνδυνα τη δυσαρέσκεια των πολιτών και τη φθορά της κυβέρνησης, η οποία ήδη καταγράφεται δημοσκοπικά, με τη διαφορά Ν.Δ. – ΣΥΡΙΖΑ να μειώνεται διαρκώς και πλέον να εκτιμάται ότι βρίσκεται σε μονοψήφιο ποσοστό.

Ούτως ή άλλως, πολλές από τις αποφάσεις της κυβέρνησης θα εξαρτηθούν από τη Σύνοδο Κορυφής στα τέλη Μαΐου, ενώ σημειώνεται ότι στις 18 Μαΐου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα στείλει στις κυβερνήσεις των χωρών – μελών της Ε.Ε. τις προτάσεις της σχετικά με την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, προτάσεις επί των οποίων θα κληθεί να τοποθετηθεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Σύσκεψη στο Μαξίμου για το φυσικό αέριο

Εν τω μεταξύ, μήνυμα αισιοδοξίας επιχείρησε να στείλει το Μαξίμου σχετικά με την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, μετά την απόφαση της Ρωσίας να κόψει την παροχή φυσικού αερίου στην Πολωνία και τη Βουλγαρία.

Μετά την ευρεία σύσκεψη υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη, στην οποία συμμετείχαν ο ΥΠΕΝ και οι επικεφαλής της ΡΑΕ, της ΔΕΗ και της ΔΕΠΑ, αλλά και Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην Ε.Ε., από την κυβέρνηση ανακοινώθηκε ότι «υπάρχει ενεργειακή επάρκεια και δεν αναμένεται να προκύψει διαταραχή στην προμήθεια της χώρας. Οι επόμενες πληρωμές προς την Gazprom πρόκειται να γίνουν το τρίτο 10ήμερο του Μαΐου. Η Ελλάδα είναι και θα παραμείνει ενεργειακά ασφαλής».

Παράλληλα, έγινε αναφορά στο «αναλυτικό σχέδιο» του ΥΠΕΝ για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών σε οποιαδήποτε εξέλιξη, σχέδιο το οποίο περιλαμβάνει εναλλακτικά σενάρια για το φυσικό αέριο, όπως η αποθήκευση ποσοτήτων στην Ιταλία και η διασφάλιση επιπλέον φορτίων LNG για το διάστημα ώς τον Μάρτιο του 2023, αλλά και η αύξηση της τροφοδοσίας της χώρας με αζέρικο αέριο μέσω του αγωγού ΤΑΡ.

Να σημειωθεί εδώ ότι, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βούλγαρο ομόλογό του Κιρίλ Πέτκοφ, είπε ότι «η Ελλάδα θα βοηθήσει τη Βουλγαρία να αντιμετωπίσει τη νέα κατάσταση που προκλήθηκε από τις ρωσικές αποφάσεις για την ενέργεια». Σύμφωνα με το πρακτορείο, μια σκέψη που υπάρχει αφορά στην αντιστροφή της ροής του αγωγού TurkStream, που φέρνει ρωσικό αέριο στην Ελλάδα μέσω της Μαύρης Θάλασσας, της Τουρκίας και της Βουλγαρίας.

Διαβάστε επίσης:

Στη μάχη της ψήφου οι υποψήφιοι της ΝΔ – Κουβαλάνε από τώρα τον… σταυρό τους

Ο George Kennan και το μακροσκελές τηλεγράφημα

Διαδικασίες εξπρές για τα φορολογικά «πιστοποιητικά»