Η κρίση του ΣΥΡΙΖΑ, η επιστροφή του ΠΑΣΟΚ, ένα ερώτημα κι ένα στοίχημα

09:25 18/10/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Η φράση «Νέα κατάσταση, νέα καθήκοντα», ιστορική για την Αριστερά, καθώς συνδέεται με τη λήξη του εμφυλίου και τα δεδομένα που αυτή δημιούργησε, αλλά και τετριμμένη τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της πληθωριστικής χρήσης της, φαίνεται ότι αποτυπώνει με μεγάλη σαφήνεια τα όσα συμβαίνουν στον χώρο της κεντροαριστερής και αριστερής αντιπολίτευσης.

● Νέα κατάσταση σίγουρα έχουμε, καθώς οι εκλογές

του ΠΑΣΟΚ, η δημοσκοπική άνοδός του και ταυτόχρονα η κρίση διαρκείας, τα φαινόμενα διάλυσης και η – επίσης δημοσκοπική – κατάρρευση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης δημιουργούν δεδομένα μη αναστρέψιμα σε ορατό χρόνο.

● Αυτή η νέα κατάσταση, η οποία δεν είναι γραμμική εξέλιξη της προηγούμενης αλλά έχει προκύψει από την πλήρη ανατροπή της, δημιουργεί νέους ρόλους και, φυσικά, νέα πολιτικά καθήκοντα – και περιορισμούς – στα δύο μεγαλύτερα κόμματα του χώρου της Κεντροαριστεράς / Αριστεράς.

Η άκυρη συνεργασιολογία

Κατ’ αρχάς τελείωσε η – εκπορευθείσα από πλευρές εντός και πέριξ του ΣΥΡΙΖΑ – συνεργασιολογία, η οποία ήθελε ένα είδος συμπόρευσης με το ΠΑΣΟΚ και τη δημιουργία μιας μεγάλης κεντροαριστερής παράταξης. Ήδη από τότε όμως σημειώναμε, μεταξύ άλλων, στο «Ποντίκι» («Κεντροαριστερά άκυρη από την εκκίνηση», 27.6.2024): «Πολλοί επιλέγουν να κάνουν άλμα προς τα εμπρός με σημαία τις αναζητήσεις περί ενιαίας Κεντροαριστεράς. Όμως ας μην κοροϊδευόμαστε. Η συζήτηση αυτή είναι άκυρη από την εκκίνηση».

Πολλοί οι λόγοι της «ακυρότητας» και τους έχουμε κατ’ επανάληψη καταγράψει έκτοτε. Ωστόσο αυτό το εξαρχής ανυπόστατο πολιτικό θέμα κράτησε πολλούς σε βαθιά ύπνωση για μήνες, μέχρι που ήρθε η σκληρή πραγματικότητα να φέρει την τυπική λήξη του και να τους επαναφέρει στη σκληρή πραγματικότητα. Δύο οι σημαντικότεροι λόγοι:

● Η αποκάλυψη – σε κοινή πλέον θέα – της ακαταλληλότητας του ΣΥΡΙΖΑ ως πιθανού εταίρου. Έτσι κι αλλιώς με πρόεδρο τον Στέφανο Κασσελάκη δεν υπήρχε καμιά πιθανότητα συνεννόησης ούτε εντός ούτε εκτός κόμματος. Ο Αλέξης Τσίπρας κουβαλούσε όλο το φορτίο της πολυετούς σύγκρουσης με το ΠΑΣΟΚ και της προσπάθειάς του να το αφανίσει. Άλλη εκδοχή συνομιλητή από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει προκύψει.

● Η ηχηρή καταψήφιση της πρότασης αυτής – με αποκλειστικό φορέα τον Χάρη Δούκα – στις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ, καθώς ο δήμαρχος Αθηναίων κατέγραψε μόλις 21% στον πρώτο γύρο και ηττήθηκε με διαφορά 20% στον δεύτερο. Το ΠΑΣΟΚ ενέκρινε την αυτονομία του όπως την περιέγραψε ο Νίκος Ανδρουλάκης και στο εσωτερικό του κατεγράφη ένα καθαρό 40% κεντρώας και κεντροδεξιάς απόχρωσης από τον Παύλο Γερουλάνο και την Άννα Διαμαντοπούλου, που ούτε καν συζητούσαν για συγχρωτισμό με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Το αδιέξοδο

Η κατάρρευση του μύθου περί συνεργασίας φέρνει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αντιμέτωπο με τον χειρότερο εαυτό του. Η άνευ όρων και ορίων σύγκρουση στο εσωτερικό του απαγορεύει κάθε πρόβλεψη για το μέλλον του χώρου που κάποτε εξέφραζε – ο οποίος ούτως ή άλλως συρρικνώνεται ραγδαία. Το μόνο βέβαιο αυτήν την ώρα είναι η διάσπαση, η οποία δεν είναι σαφές αν θα δημιουργήσει έστω ένα βιώσιμο τμήμα από αυτό που σήμερα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ.

Το δημοσκοπικό 6,5% έως 9% προϊδεάζει για πολιτική και εκλογική περιθωριοποίηση τουλάχιστον ενός, αν όχι και των δύο πλευρών του, ιδιαίτερα μάλιστα εάν επαληθευτεί το σενάριο που κάνει λόγο για αλλαγή του εκλογικού νόμου και καθιέρωση ορίου 5% για είσοδο στη Βουλή.

Το χειρότερο είναι ότι, ενώ το ΠΑΣΟΚ έχει λύσει τα εσωτερικά του θέματα και ετοιμάζει τη μεγάλη επίθεση για να διασφαλίσει την πλήρη κυριαρχία του στην ευρύτερη πολιτική του γειτονιά, η σφοδρή σύγκρουση μεταξύ του Κασσελάκη και της νέας πλειοψηφίας των «87» δεν θα λήξει σύντομα. Άλλωστε, ακόμη και αν τηρηθεί το γνωστό χρονοδιάγραμμα για συνέδριο στις 8 Νοεμβρίου και εκλογές στις 24 Νοεμβρίου και 1η Δεκεμβρίου, ο χρόνος είναι πολύς και η ένταση της σύγκρουσης τόσο μεγάλη ώστε να απαγορεύει προβλέψεις για το τι μπορεί να συμβεί μέχρι τότε.

Η πρόκληση

Σε αυτό το κλίμα κρίσης και αυτοδιάλυσης του ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ καλείται να αναλάβει τον ρόλο του αντίπαλου δέους έναντι της Ν.Δ. και να μετατρέψει σε όπλο του τον συσχετισμό δυνάμεων και την πολυχρωμία απόψεων που κατεγράφη στις εσωκομματικές εκλογές των τελευταίων ημερών.

● Για ένα κόμμα σε κρίση αυτή η καταγραφή θα μπορούσε να είναι προβληματική.

● Για ένα κόμμα σε άνοδο είναι πλεονέκτημα.

Το ερώτημα είναι αν και πώς ο Ανδρουλάκης μπορεί να δημιουργήσει μια νέα σύνθεση και ένα πολιτικό στίγμα που θα διατηρήσει τον σοσιαλδημοκρατικό χαρακτήρα του ΠΑΣΟΚ – στον οποίο ο ίδιος ορκίζεται – και ταυτόχρονα θα ενισχύσει την ικανότητά του να «συνομιλεί» και να φαίνεται ελκυστικός προορισμός

● τόσο για ψηφοφόρους με αριστερά χαρακτηριστικά που πλέον απορρίπτουν τον ΣΥΡΙΖΑ

● όσο και, κυρίως, για ένα κοινό που τα τελευταία χρόνια έχει προτιμήσει την κεντροδεξιά Νέα Δημοκρατία.

Αυτή η σύνθεση, προφανώς, απαιτεί όχι μόνο πρόσωπα τα οποία μπορούν να είναι ελκυστικά σε προσωπικό επίπεδο, αλλά και πρόγραμμα δομημένο και σοβαρό, το οποίο θα απαντά σε προκλήσεις τις οποίες εδώ και μια δεκαετία το ΠΑΣΟΚ έχει αντιμετωπίσει μόνο θεωρητικά και όχι από κυβερνητική θέση και ρόλο.

Επιπλέον ο Ανδρουλάκης θα πρέπει να διαχειριστεί τις αρχηγικές φιλοδοξίες που δημιούργησε το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου της εκλογής προέδρου με τρόπο που να μην παραγάγει μια καταστροφική διαρχία και ταυτόχρονα να δώσει τη δυνατότητα σε όλα τα λουλούδια (και τα… μπουμπούκια) να ανθίσουν προς όφελος του κόμματος. Είναι, χωρίς αμφιβολία, η πιο δύσκολη πολιτική άσκηση που έχει αντιμετωπίσει…

Διαβάστε επίσης:

ΣΥΡΙΖΑ: Κλιμακώνεται ο πόλεμος – Συνεδριάζει η Πολιτική Γραμματεία, στο τραπέζι το θέμα του «παράλληλου» μητρώου Κασσελάκη

Μισές αλήθειες στα ελληνοτουρκικά

Έχασα κι εγώ μια γάτα