Η επιστήμη της συστολής: Γιατί κάποιοι είναι ντροπαλοί και κάποιοι άλλοι όχι
Για ορισμένους ανθρώπους, το να πρέπει να πάνε σε ένα πάρτι ή να μιλούν σε μια αίθουσα με πολύ κόσμο είναι κάτι που αποτελεί πραγματικό εφιάλτη. Γιατί κάποιοι από εμάς είναι «προγραμματισμένοι» να είναι ντροπαλοί;
Μήπως η ιδέα του να κάνετε... mingling [να κάνετε «σοσιαλάιζινγκ» δηλαδή] σε ένα πάρτι κάνει την σπονδυλική σας στήλη να συσπάται από τρόμο; Ή η σκέψη να κάνετε μια παρουσίαση μπροστά σε ένα δωμάτιο γεμάτο κόσμο σας κάνει να νιώθετε μέχρι και... σωματικά άρρωστοι; Αν ναι, τότε δεν είστε οι μόνοι.
«Θεωρούμε τη συστολή ως ένα ιδιοσυγκρασιακό χαρακτηριστικό και η ιδιοσυγκρασία
Η ίδια λέει ότι μόνο το 30% περίπου της συστολής και της ντροπαλότητας ως χαρακτηριστικό οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες και το υπόλοιπο προκύπτει ως «αντίδραση στο κοινωνικό περιβάλλον».
Τα περισσότερα από όσα γνωρίζουμε για τη γενετική της συστολής προέρχονται από μελέτες που συγκρίνουν την συστολή σε πανομοιότυπους διδύμους - οι οποίοι είναι τέλεια γενετικά αντίγραφα ο ένας του άλλου - με μη πανομοιότυπους διδύμους, οι οποίοι μοιράζονται μόνο τα μισά περίπου από τα ίδια γονίδια.
Την τελευταία δεκαετία περίπου, επιστήμονες όπως η Eley έχουν αρχίσει να εξετάζουν το ίδιο το DNA για να προσπαθήσουν να βρουν γενετικές παραλλαγές που μπορεί να έχουν επίδραση στην προσωπικότητα και την ψυχική υγεία.
«Δεν θα υπάρχει ένα, δέκα ή ακόμη και εκατό γονίδια που εμπλέκονται, θα υπάρχουν χιλιάδες γονίδια», λέει η Eley. «Έτσι, αν σκεφτείτε ολόκληρο το γονιδίωμα και για τους δύο γονείς [ενός παιδιού] υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες σχετικές γενετικές παραλλαγές».
Έτσι, το περιβάλλον είναι σχεδόν πιο σημαντικό για την ανάπτυξη τέτοιου είδους χαρακτηριστικών, λέει η ίδια. Και ένα από τα ενδιαφέροντα πράγματα σχετικά με τη γενετική είναι ότι μας ωθεί να εξάγουμε πτυχές του περιβάλλοντος που ταιριάζουν με τις πραγματικές μας προδιαθέσεις.
Για παράδειγμα, ένα ντροπαλό παιδί μπορεί να είναι πιο πιθανό να απομονωθεί σε μια παιδική χαρά και να παρακολουθεί όλους τους άλλους παρά να συμμετέχει. Αυτό το κάνει να αισθάνεται πιο άνετα όταν είναι μόνο του, επειδή αυτό γίνεται η κοινή του εμπειρία.
«Δεν είναι ότι είναι το ένα ή το άλλο- είναι και τα δύο [σ.σ: γονίδια και περιβάλλον] και συνεργάζονται», λέει η Eley. «Είναι ένα δυναμικό σύστημα. Και εξαιτίας αυτού, μπορείτε πάντα να το αλλάξετε μέσω ψυχολογικών θεραπειών που μπορούν να σας διδάξουν τεχνικές αντιμετώπισης».
Η Chloe Foster, κλινική ψυχολόγος στο Centre for Anxiety Disorders and Trauma στο Λονδίνο, λέει ότι η ντροπαλότητα από μόνη της είναι αρκετά συνηθισμένη και φυσιολογική και δεν προκαλεί προβλήματα, εκτός αν εξελιχθεί σε περισσότερο κοινωνικό άγχος.
Η Foster λέει ότι οι άνθρωποι που θεραπεύει ζητούν βοήθεια επειδή «αρχίζουν να αποφεύγουν πολλά πράγματα που πρέπει να κάνουν». Μπορεί να είναι το να μην μπορούν να μιλήσουν σε ανθρώπους στη δουλειά, να δυσκολεύονται να κοινωνικοποιηθούν ή να βρεθούν σε μια κατάσταση όπου αισθάνονται ότι θα κριθούν ή θα αξιολογηθούν από άλλους ανθρώπους.
Η Eley λέει ότι μπορεί να υπάρχουν εξελικτικοί λόγοι για τους ανθρώπους να αναπτύσσουν ντροπαλά χαρακτηριστικά προσωπικότητας.
«Ήταν χρήσιμο να έχεις ανθρώπους στην ομάδα σου που έβγαιναν εκεί έξω να εξερευνούν και να συμμετέχουν σε νέες ομάδες, αλλά ήταν επίσης χρήσιμο για ανθρώπους που αποστρέφονταν περισσότερο τον κίνδυνο, είχαν μεγαλύτερη επίγνωση της απειλής», επισημαίνει.
Η αποτελεσματικότερη θεραπείαΠροσθέτει δε ότι η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) είναι η πιο αποτελεσματική ψυχολογική θεραπεία για τα άτομα που έχουν συστολή και κοινωνικό άγχος. Αυτή η τεκμηριωμένη θεραπεία λειτουργεί προσπαθώντας να αλλάξει τα πρότυπα σκέψης και συμπεριφοράς σας.
«Η CBT σας βοηθά να εντοπίσετε αυτού του είδους τις αρνητικές σκέψεις, καθώς και να συνειδητοποιήσετε ότι ορισμένες συμπεριφορές που νομίζουμε ότι μας βοηθούν, όπως η εκ των προτέρων πρόβα του τι πρόκειται να πείτε ή η αποφυγή της οπτικής επαφής, μπορεί στην πραγματικότητα να μας κάνουν να αισθανόμαστε περισσότερο κοινωνικά ανήσυχοι», τονίζει.
«Μερικές φορές το πρόβλημα είναι ότι οι άνθρωποι που δυσκολεύονται με κάτι όπως η δημόσια ομιλία λόγω συστολής, συχνά θέτουν στον εαυτό τους πολύ υψηλά πρότυπα για το πώς θα πρέπει να αποδώσουν σε μια τέτοια κατάσταση», εξηγεί η ίδια.
«Μπορεί να πιστεύουν ότι δεν πρέπει να "μασάνε" τα λόγια τους ή ότι πρέπει να είναι πολύ, πολύ ενδιαφέροντες και ότι όλοι πρέπει να είναι εντελώς απορροφημένοι σε αυτό που λένε όλη την ώρα».
Εάν είναι σε θέση να ανακουφίσουν τον εαυτό τους από την πίεση, επιτρέποντας στον εαυτό τους μικρές παύσεις για να πάρουν μια ανάσα, μπορεί να βοηθήσουν στην ανακούφιση από αυτό το άγχος.
«Ένα άλλο πράγμα που θα μπορούσε να βοηθήσει είναι να προσπαθήσετε να επικεντρωθείτε εξωτερικά σε ό,τι συμβαίνει γύρω σας, αντί εσωτερικά στο πώς το άγχος σας κάνει να αισθάνεστε σωματικά. Η εστίαση στο ακροατήριο και όχι στον εαυτό σας μπορεί να σας βοηθήσει να ασχοληθείτε λιγότερο με το αν "μασάτε" τα λόγια σας», συμβουλεύει.
Προτείνει επίσης να προκαλείτε τον εαυτό σας με το να είστε πιο ανοιχτοί σε νέες καταστάσεις. «Όσο περισσότερο μπορείτε να εμπλέκεστε σε κοινωνικές καταστάσεις, τόσο μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση θα αποκτήσετε», λέει.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αλλάξετε το modus operandi σας. Ρωτήστε τον εαυτό σας τι φοβάστε περισσότερο στις κοινωνικές καταστάσεις. Ανησυχείτε μήπως φανείτε βαρετοί; Ή μήπως ξεμείνετε από πράγματα να πείτε; Όσο περισσότερα γνωρίζετε για το άγχος σας, τόσο περισσότερο μπορείτε να αρχίσετε να το αμφισβητείτε.
Η Jessie Sun, διδακτορική φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Davis της Καλιφόρνια που ερευνά την ψυχολογία της προσωπικότητας, τονίζει ότι η συστολή και η εσωστρέφεια δεν είναι το ίδιο πράγμα (που συχνά τις θεωρούμε παρόμοιες).
Οι ντροπαλοί άνθρωποι είναι συχνά εσωστρεφείς, αλλά μπορεί επίσης να είναι κατά βάση... εξωστρεφείς με ένα άγχος που τους εμποδίζει ως προς στην κοινωνικότητα. Και οι μη ντροπαλοί εσωστρεφείς μπορεί να είναι κοινωνικά ικανοί, αλλά απλώς να προτιμούν τον... εαυτό τους ως παρέα.
Η Sun λέει ότι «η προσωπικότητα είναι σταθερά ένας από τους ισχυρότερους παράγοντες της ευτυχίας και η εξωστρέφεια έχει ιδιαίτερα ισχυρές σχέσεις με την ευημερία».
«Οι άνθρωποι που είναι εξωστρεφείς τείνουν να βιώνουν περισσότερα συναισθήματα ενθουσιασμού, ενθουσιασμού και χαράς, ενώ οι άνθρωποι που είναι εσωστρεφείς τείνουν να βιώνουν αυτά τα συναισθήματα λιγότερο συχνά», λέει.
Το ερώτημα που απασχολεί τους ψυχολόγους τώρα είναι: θα μπορούσαν όμως και οι εσωστρεφείς να πάρουν μέρος σε αυτή τη χαρά και τον ενθουσιασμό - απλά ενεργώντας εξωστρεφώς;
Η Sun και οι συνάδελφοί της έκαναν ένα πείραμα. Ζήτησαν από τους ανθρώπους να συμπεριφέρονται εξωστρεφώς για μια ολόκληρη εβδομάδα - που είναι μεγάλο χρονικό διάστημα για κάποιον που είναι ντροπαλός. «Τους ζητήσαμε να φέρονται τολμηροί, ομιλητικοί, εξωστρεφείς, δραστήριοι και διεκδικητικοί όσο το δυνατόν περισσότερο», λέει η ίδια.
Διαπίστωσαν ότι για τους ανθρώπους που ήταν ούτως ή άλλως αρκετά εξωστρεφείς, το να είναι σταθερά εξωστρεφείς για μια εβδομάδα σήμαινε ότι βίωναν περισσότερα θετικά συναισθήματα και ένιωθαν πιο «αυθεντικοί» - περισσότερο σαν τον εαυτό τους.
Αλλά οι άνθρωποι που ήταν πιο εσωστρεφείς δεν βίωσαν τόσο πολύ αυτή την ώθηση στα θετικά συναισθήματα. Και οι άνθρωποι που ήταν ακραία εσωστρεφείς στην πραγματικότητα ένιωθαν πιο κουρασμένοι και βίωναν περισσότερα αρνητικά συναισθήματα.
«Νομίζω ότι το κύριο μάθημα», λέει η Sun, «είναι ότι είναι μάλλον υπερβολικό να ζητάμε από εσωστρεφείς ή πολύ ντροπαλούς ανθρώπους να συμπεριφέρονται εξωστρεφώς όσο μπορούν για μια ολόκληρη εβδομάδα».
Ο ρόλος της διαφορετικής εθνικής κουλτούραςΕίδαμε πώς το περιβάλλον μας παίζει μεγάλο ρόλο στο αν είμαστε ντροπαλοί ή όχι - αλλά θα μπορούσε η κάθε εθνική κουλτούρα να επηρεάσει και το πόσο ευτυχισμένοι είστε αν είστε εκ φύσεως εσωστρεφής;
Οι κάτοικοι των ΗΠΑ λέγεται ότι εκτιμούν την αυτοπεποίθηση, την εξωστρεφή συμπεριφορά έναντι της εσωστρέφειας, ενώ μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι σε μέρη της Ασίας, συμπεριλαμβανομένης της Ιαπωνίας και της Κίνας, το να είσαι ήσυχος και συγκρατημένος είναι πιο επιθυμητό.
Παρά τις πολιτισμικές αυτές διαφορές, η Sun λέει ότι η έρευνα φαίνεται να δείχνει ότι οι εξωστρεφείς τείνουν να είναι πιο ευτυχισμένοι ακόμη και στις χώρες όπου η εσωστρέφεια είναι περισσότερο σεβαστή, αλλά ο βαθμός ευτυχίας είναι λιγότερο έντονος σε αυτές τις χώρες.
Έτσι, ενώ η έρευνα δείχνει ότι οι εξωστρεφείς καταλήγουν να είναι πιο ευτυχισμένοι όπου κι αν βρίσκονται στον κόσμο, το να είσαι εσωστρεφής δεν είναι απαραίτητα αρνητικό - όπως και το να είσαι εξωστρεφής δεν είναι πάντα θετικό.
«Μην θεωρείτε την εσωστρέφεια ως κάτι που πρέπει να θεραπευτεί», καταλήγει με νόημα η Susan Cain στο βιβλίο της «Quiet: The Power of Introverts in a World that Can't Stop Talking».
Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- «Τα 6 Ρίχτερ είναι ο μικρός Σεισμός»: Ακραία προειδοποίηση του σεισμολόγου, Άκη Τσελέντη – Αυτό είναι το χειρότερο που έρχεται
- Τέμπη: Μήνυση Καρυστιανού στον εφέτη ανακριτή
- Χριστίνα Κοραή: «Δύο γυναίκες πήραν τους νεφρούς της αδερφής μου και δύο άνθρωποι τα μάτια της»
- Τέμπη: Οι πραγματογνώμονες ταυτοποίησαν την εμπορική αμαξοστοιχία
- Χαμός στον αέρα του OPEN με ψευτο-ιερέα: «Πρόσεχε τι λες Μπαλασκάκο» – «Όταν σε συλλάβουν θα σε ξυρίσουν»
- Επίθεση στο σπίτι του Κ. Τασούλα: Έντονη αντίδραση της κυβέρνησης – Πυρά Μαρινάκη στην αντιπολίτευση
- Επίθεση στο Μόναχο: Το προφίλ του δράστη - "Καμία επιείκεια" λέει ο Σολτς
- Πιερία: Οι ανατριχιαστικές ζωγραφιές του 3χρονου που αποκάλυψαν την δολοφονία του Σιαμήτρα
- ΕΔΕ μετά από καταγγελία γονέων για εγκαύματα σε βρέφος από ορό στο Νοσοκομείο του Βόλου
- ΣΥΡΙΖΑ: Χυδαιότητες του Μακάριου Λαζαρίδη κατά του Μπάρκα
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις iEfimerida
- Η Κίνα επιδοτεί τους γάμους -Πόσα δίνει, τα έξτρα «μπόνους»
- Ανάλυση CNN: To τέλος των σχέσεων ΗΠΑ-Ευρώπης όπως τις γνωρίζαμε -Ο Τραμπ φέρνει τα πάνω κάτω
- Τάκης Οικονομόπουλος: Συγκίνηση στο τελευταίο «αντίο» στον θρυλικό τερματοφύλακα [εικόνες]
- Η επιστήμη της συστολής: Γιατί κάποιοι είναι ντροπαλοί και κάποιοι άλλοι όχι
- Ιταλία: Η Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου «αξίζει» 900 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με έρευνα
- Τι συνέβη στο «πιο δυνατό αγόρι του κόσμου»: Bodybuilder από τα 6 του, έγινε διάσημος στα '90s
- Βόρεια Κορέα: Ταξιδιωτικά πρακτορεία επιστρέφουν για πρώτη φορά στη χώρα μετά το 2020
- Tο εργαλείο ομορφιάς που αναζωογονεί το δέρμα μετά τα 50, σύμφωνα με φαρμακοποιό
- Σοφία Παυλίδου - Μάνος Παπαγιάννης: Αντιμέτωποι ξανά στα δικαστήρια οι δύο ηθοποιοί
- Σε αδιέξοδο η Αυστρία -Βαθαίνει η πολιτική κρίση καθώς η ακροδεξιά αποτυγχάνει να σχηματίσει κυβέρνηση
- Τελευταία Νέα iEfimerida
- Η επιστήμη της συστολής: Γιατί κάποιοι είναι ντροπαλοί και κάποιοι άλλοι όχι
- Ιταλία: Η Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου «αξίζει» 900 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με έρευνα
- Παπαδόπουλος: Μείωση των σεισμών στην Σαντορίνη το τελευταίο 24ωρο -Αποφόρτιση ή έρχεται ισχυρότερος;
- Tο εργαλείο ομορφιάς που αναζωογονεί το δέρμα μετά τα 50, σύμφωνα με φαρμακοποιό
- Τρόμος σε τσίρκο στην Κίνα: Λέαινα επιτέθηκε σε εργαζόμενο στη διάρκεια παράστασης [βίντεο]
- Περιφέρεια Αττικής: Νέο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων «Ενεργώ για τον Δήμο»
- Κωνσταντίνος Αργυρός: Η πρώτη on camera αντίδραση για το ατύχημα της Αλεξάνδρας Νίκα
- Mερτς: Ο Μασκ θα αντιμετωπίσει συνέπειες για ανάμειξη στη γερμανική πολιτική σκηνή
- Στα «ύψη» το ρούβλι και οι ρωσικές μετοχές μετά την τηλεφωνική επικοινωνία Τραμπ-Πούτιν
- Ανάλυση CNN: To τέλος των σχέσεων ΗΠΑ-Ευρώπης όπως τις γνωρίζαμε -Ο Τραμπ φέρνει τα πάνω κάτω
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Το γιαούρτι μπορεί να προστατεύει από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, υποστηρίζει μελέτη
- Επίθεση στο Μόναχο: Το προφίλ του δράστη - "Καμία επιείκεια" λέει ο Σολτς
- Cage-free αυγά στην ΑΒ Βασιλόπουλος: Η πρώτη ελληνική αλυσίδα σούπερ μάρκετ που καταργεί τα αυγά κλωβοστοιχίας
- Σεισμοί στις Κυκλάδες: Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύχθηκε η Ανάφη
- Συνολάκης για Σαντορίνη: Υπάρχουν τρία βασικά σενάρια – «Είμαστε σε αχαρτογράφητα νερά»
- Τέμπη και πραγματογνώμονες
- Η Ακροδεξιά σε νέα συσκευασία
- Ακουσε το «SOS» της Μονεμβασιάς
- Τ.Θεοδωρικάκος: Ενισχύουμε και εκσυγχρονίζουμε τον θεσμό των επιμελητηρίων
- Χριστίνα Κοραή: «Δύο γυναίκες πήραν τους νεφρούς της αδερφής μου και δύο άνθρωποι τα μάτια της»
