Τα «βρήκαν» Βερολίνο, Βρυξέλλες & Ουάσιγκτον για το χρέος με… αντάλλαγμα τις μεταρρυθμίσεις

18:41 16/10/2015 - Πηγή: Attiki Press

Μία συμφωνία για την αναδιάρθρωση του χρέους τον Δεκέμβριο και ένα «επενδυτικό σοκ», που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να επιστρέψει στην ανάπτυξη και να… βγει στις αγορές (για μικρά ποσά αρχικά) στο τέλος του 2016, περιλαμβάνει το σχέδιο των δανειστών για τη χώρα μας. Ως αντάλλαγμα ζητούν μεταρρυθμίσεις, κυρίως στο Ασφαλιστικό και συμμετοχή

στις διοικήσεις των τραπεζών!

Το «deal», σύμφωνα με πληροφορίες, έκλεισε στο περιθώριο της ετήσιας συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στη Λίμα του Περού, όπου –σε ουδέτερο έδαφος- συναντήθηκαν οι εκπρόσωποι της Ευρωζώνης, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γερμανίας. Η Αθήνα, που εκπροσωπήθηκε από τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο και τον υπουργό Εργασίας Γιώργο Κατρούγκαλο, πήρε σαφές μήνυμα: «Αν ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις και η αξιολόγηση του προγράμματος εντός χρονοδιαγράμματος και η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα γίνει και η αναδιάρθρωση του χρέους».

«Κλειδί» αποτελεί η μεταρρύθμιση στο Ασφαλιστικό, που σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι η μεγαλύτερη «πληγή» για τα ελληνικά δημοσιονομικά και συνδέεται με τη διόγκωση του χρέους, δεκαετίες τώρα. Μια «ματιά» στο ταμείο του Ασφαλιστικού συστήματος είναι αρκετή: Τα έσοδα από εισφορές υπολογίζονται σε περίπου 12 δισ. € ετησίως, ενώ οι δαπάνες για συντάξεις ξεπερνούν τα 20 δισ. €. Η «τρύπα» των 8 δισ. καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό, που αντλεί πόρους είτε από τη φορολογία, είτε από δανεικά.

Για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το Βερολίνο και τους δύσπιστους απέναντι στην Αθήνα εταίρους στην Ευρωζώνη, αναφέρουν καλά ενημερωμένες πηγές από τις Βρυξέλλες, κορυφαίο θέμα αποτελεί ο έλεγχος των διοικήσεων στις τράπεζες. Η παράμετρος αυτή, μάλιστα, αποτελεί σημαντική προϋπόθεση στη νέα προσπάθεια ανακεφαλαιοποίησης των συστημικών ελληνικών τραπεζών. Ο νόμος για τους όρους ανακεφαλαιοποίησης θα έρθει μέσα στο επόμενο δεκαήμερο και μεταξύ άλλων θα προβλέπει τον νέο, αναβαθμισμένο ρόλο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που στο εξής θα έχει λόγο και για τις διοικήσεις των τραπεζών. Οι πληροφορίες θέλουν το Ταμείο να αναθέτει σε εξωτερικό σύμβουλο την αξιολόγηση των διοικήσεων, διατηρώντας τον τελικό λόγο για την αντικατάσταση ή τη διατήρηση τους. Σημειώνουμε ότι το ΤΧΣ δεν ελέγχεται από την ελληνική κυβέρνηση και τέσσερα από τα εννέα μέλη του Γενικού του Συμβουλίου δεν είναι Έλληνες (Pierre Mariani, Wouter Devriendt, Steven Franck, Jón Sigurgeirsson).

Οι πληροφορίες θέλουν τη λύση για το ελληνικό χρέος να περιλαμβάνει:

– Επιμήκυνση.

– Μείωση επιτοκίων.

-Αποδοχή των ελληνικών ομολόγων, ως εγγύηση.

-Σταδιακή ένταξη της Ελλάδας στο «πρόγραμμα Ντράγκι».

Η συζήτηση για το ελληνικό χρέος θα έρθει ως συνέχεια της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, η οποία θα βασιστεί σε τοποθετήσεις Ελλήνων και ξένων επενδυτών, αλλά και στα συνολικά 25 δισ. ευρώ, που αποφασίστηκε να διατεθούν για τη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος.

Σε μια προσπάθεια αποκατάστασης της εμπιστοσύνης των αγορών απέναντι στην Ελλάδα, αλλά και απέναντι στο ενιαίο νόμισμα, οι δανειστές της χώρας πιέζουν την κυβέρνηση να προχωρήσει το συντομότερο στην υλοποίηση των προαπαιτούμενων. Μια τέτοια εξέλιξη θα διευκόλυνε την ολοκλήρωση της αξιολόγησης στο τέλος Νοεμβρίου και την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, ώστε στο τέλος του μήνα να ανακοινωθεί και επισήμως η συμφωνία για το ελληνικό χρέος, που θα επιτρέψει στους διεθνείς επενδυτές να αντιμετωπίσουν και πάλι την Ευρωζώνη με θετική προοπτική.

Την αποκατάσταση του κλίματος θα διαδεχθεί ένα «γενναίο» πακέτο επενδύσεων (μια «γεύση» περίπου 800 εκ. ευρώ θα πάρουμε μέχρι τέλος του μήνα και άλλων 2 δισ. ευρώ μέσα στους επόμενους 12 μήνες), με στόχο τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας και της επιστροφής σε –έστω μικρούς- ρυθμούς ανάπτυξης προς το τέλος του επόμενου έτους. Θα περιλαμβάνει τα περίπου 20 δισ. του ΕΣΠΑ και τα άλλα 35 δισ. ευρώ του «προγράμματος Γιούνκερ». Όπως επισημαίνουν πηγές από τις Βρυξέλλες, «μια τέτοια μεταστροφή στην εικόνα της ελληνικής οικονομίας, θα επέτρεπε στους οίκους αξιολόγησης να βελτιώσουν τις προβλέψεις τους, διαμορφώνοντας το κατάλληλο κλίμα, ώστε στα τέλη του 2016 με αρχές του 2017 η Ελλάδα να μπορούσε να δοκιμάσει την τύχη της στις αγορές με μικρές εκδόσεις ομολόγων».

Αστάθμητος παράγοντας, η αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις, αλλά και η αδιέξοδη… εμμονή των τεχνοκρατών της Ευρωζώνης σε μια ανελαστική, φοροεισπρακτική πολιτική, που αντί να διευκολύνει (π.χ. μέσω ευνοϊκών, μόνιμων ρυθμίσεων για χρέη στο Δημόσιο) την επιχειρηματικότητα, την εξαλείφει…

Οι «παίκτες» του παιχνιδιού

Μεταρρυθμίσεις, αξιολόγηση, ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών και έπειτα αναδιάρθρωση χρέους, είναι η «σειρά», που έχει συμφωνηθεί για τη διευθέτηση του ελληνικού προβλήματος. Ευρωπαϊκή Ένωση, ΗΠΑ, ΔΝΤ, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Βερολίνο, Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, Γαλλία, αξιοποίησαν την ευκαιρία της ετήσιας Συνόδου ΔΝΤ/Παγκόσμιας Τράπεζας στη Λίμα του Περού, για να «εξηγήσουν» στην Αθήνα τα όρια της ευελιξίας που (δεν…) έχει.

Σημαντική… λεπτομέρεια: Η επανεκλογή ή όχι της Christine Lagarde στο ΔΝΤ!

Jack Lew, υπουργός Οικονομικών ΗΠΑ

«Θα συνεχίσουμε να παροτρύνουμε τους Ευρωπαίους εταίρους να υλοποιήσουν τις δεσμεύσεις τους παρέχοντας μια ουσιαστική ελάφρυνση χρέους στην Ελλαδα», υποσχέθηκε στον Ευκλείδη Τσακαλώτο ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, ζητώντας από τις ελληνικές αρχές «να συνεχίσουν να εφαρμόζουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις».

Klaus Regling, επικεφαλής Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης

«Τηρείστε τις δεσμεύσεις σας και εμείς θα τηρήσουμε τις δικές μας», λέει στην Αθήνα ο επικεφαλής του ΕΜΣ. «Θέλουμε η Ελλάδα να προχωρήσει προς τη βιωσιμότητα του χρέους», δηλώνει με κάθε ευκαιρία, περιγράφοντας τον διαφορετικό τρόπο, με τον οποίο αντιμετωπίζει ο Μηχανισμός την περίπτωση της Ελλάδας σε σχέση με το ΔΝΤ. «Εμείς βλέπουμε πιο μακροπρόθεσμα από ό, τι συνηθίζει το ΔΝΤ. Διότι έχουμε δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο στην Ευρώπη, με τον ΕSM και τον EFSF. Τα δάνεια μας έχουν πολύ μεγαλύτερη διάρκεια από τα δάνεια του ΔΝΤ, οι όροι μας είναι καλύτεροι, τα επιτόκια μας είναι πολύ χαμηλότερα, και έχουμε προσφέρει ήδη μεγάλη βοήθεια».

Valdis Dombrovskis, αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Είναι αυτός που τολμά και μιλά για… ανάπτυξη, βάζοντας μάλιστα και χρονικό στόχο: «Κατά τη διάρκεια του επόμενου χρόνου, στο δεύτερο μισό του χρόνου, η ελληνική οικονομία θα επιστρέψει σε ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης. Εάν η Ελλάδα εργαστεί σοβαρά για να επανακτήσει την χρηματοπιστωτική της σταθερότητα, μπορεί να επιστρέψει στην ανάπτυξη».

Pierre Moscovici, Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων

«Είμαι πιο αισιόδοξος από ποτέ για την ικανότητα να έχουμε ένα επιτυχημένο πρόγραμμα και επιτυχείς μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα», σημειώνει ο Επίτροπος, ο οποίος μετέθεσε την επίσκεψη του στην Αθήνα (λόγω απώλειας της μητέρας του). Όταν θα έρθει θα «γράψει στο σημειωματάριο» του τα αιτήματα της Αθήνας (π.χ. για τις 100 δόσεις, το Ασφαλιστικό, τη φορολόγηση των ενοικίων) για να τα μεταφέρει στα κέντρα λήψης αποφάσεων, προς διερεύνηση.

Mario Draghi, πρόεδρος Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας

Βλέπει ότι οι αριθμοί δεν… βγαίνουν και δηλώνει: «Θα πρέπει να υπάρξει ένα στοιχείο ελάφρυνσης του χρέους». Επειδή ανησυχεί όμως ότι η Αθήνα θα επαναπαυθεί στις διαβεβαιώσεις της Ευρώπης σπεύδει να στείλει και ένα μήνυμα στην κυβέρνηση: «Προς το συμφέρον όλων είναι η ταχεία υλοποίηση των μέτρων που συμφωνήθηκαν». H Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ξεκίνησε την προηγούμενη εβδομάδα ένα περιορισμένο πιλοτικό πρόγραμμα για την αγορά ομολόγων μέσω δημοπρασιών (αντί μέσω ενδιάμεσων επενδυτικών οίκων), που εφαρμόζεται αρχικά από τρεις εθνικές κεντρικές τράπεζες – της Γαλλίας, της Ολλανδίας και της Λιθουανίας. Η ένταξη της Ελλάδας κάτω από την «ομπρέλα» του προγράμματος Draghi, θα αποτελούσε μια πραγματική λύση. Η ΕΚΤ εποπτεύει τις συστημικές τράπεζες και πιέζει για διοικήσεις, που δεν θα «ελέγχονται» ή δεν θα «προστατεύονται» από την εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση. Ο νέος ρόλος του ΤΧΣ φαίνεται να καλύπτει αυτήν την απαίτηση.

Wolfgang Schäuble, υπουργός Οικονομικών Γερμανίας

Τα βάζει με την Κομισιόν που άλλαξε τους όρους για να στηρίξει την ελληνική οικονομία με πόρους. «Δεν γίνεται να αλλάζει κανείς τους κανόνες για μια μόνο χώρα. Τι να πουν χώρες όπως η Ρουμανία και η Βουλγαρία που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα». Την ίδια ώρα όμως τα βάζει και με τον Μ. Draghi , «φέρνοντας» στη Γερμανική Βουλή νόμο, που αποκλείει κάθε παρέμβαση της… ΕΚΤ στις αποφάσεις για τις γερμανικές τράπεζες. Ακριβώς το αντίθετο θέλει για την Ελλάδα! Ανήκει σε αυτούς που εμπιστεύονται λιγότερο τις ελληνικές διαβεβαιώσεις, ζητώντας μια σχεδόν μόνιμη, αυστηρή δημοσιονομική πολιτική για την Ελλάδα, μέχρι τη στιγμή, που επιστρέψει η χώρα σε σημαντικά και επαναλαμβανόμενα πλεονάσματα.

Christine Lagarde, Γενική Διευθύντρια ΔΝΤ

Η συνάντηση της C. Lagarde με τον Ε. Τσακαλώτο στη Λίμα του Περού διήρκησε περίπου 20 λεπτά, ενώ τεχνικά κλιμάκια του ΔΝΤ συζήτησαν αναλυτικά με τον Γ. Κατρούγκαλο. Το μήνυμα της γενικής διευθύντριας του Ταμείου στην ελληνική κυβέρνηση ξεκάθαρο: Αν δώσετε λύση στο Ασφαλιστικό και δείξετε συνέπεια στην προώθηση των υπόλοιπων μεταρρυθμίσεων, εμείς θα σας στηρίξουμε στο θέμα του χρέους. Το Ταμείο επιμένει και πιέζει για την αναμόρφωση του Ασφαλιστικού, καθώς το συνδέει άμεσα με τη βιωσιμότητα του χρέους. Τα κλιμάκια του ΔΝΤ περιέγραψαν, σύμφωνα με πληροφορίες, στον Γιώργο Κατρούγκαλο (ο οποίος ταξίδεψε μέχρι τη Λίμα για να τα συναντήσει) το εύρος των αλλαγών, που επιθυμούν, ώστε να περιοριστούν τα ελλείμματα, να μειωθεί η δημόσια δαπάνη για τις συντάξεις, να απαλειφθούν διατάξεις, που χαρακτηρίζονται «προκλητικά ευνοϊκές» και να… «προσγειωθεί» το ύψος των συντάξεων, περίπου στο ίδιο επίπεδο για όλους. Η «συμμόρφωση» της Αθήνας στις «υποδείξεις» αυτές, θα έχουν ως αντάλλαγμα να συνεχίσει η πίεση εκ μέρους του ΔΝΤ για μια λύση στο θέμα του χρέους και για ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών χωρίς «bail in» στις καταθέσεις πάνω από 100.000€.

Jeroen Dijsselbloem, πρόεδρος Eurogroup

«Η διοίκηση των τραπεζών πρέπει να αλλάξει, να γίνουν ιδιωτικοποιήσεις και να υλοποιηθούν οι μεταρρυθμίσεις». Σε λίγες λέξεις περιγράφει τον «οδικό χάρτη», που κατά τη γνώμη του μπορεί να οδηγήσει στη λύση για την Ελλάδα. Συμφωνεί ότι πρέπει να γίνει μια εκτίμηση για τη μελλοντική πορεία της ελληνικής οικονομίας, αλλά σημειώνει: «Αυτό μπορεί να γίνει για ένα χρονικό ορίζοντα μερικών ετών. Είναι όμως αδύνατο να προβλέψει κανείς τις εξελίξεις 20 χρόνια αργότερα. Σε μια τέτοια περίπτωση πρέπει η ευρωζώνη να είναι έτοιμη να λάβει επιπρόσθετα μέτρα». Μιλάει για το ενδεχόμενο να επιμηκυνθεί ο χρόνος αποπληρωμής του χρέους και τονίζει ότι από πρακτικής απόψεως οι διαβουλεύσεις για το χρέος πρέπει να ολοκληρωθούν εντός του τρέχοντος έτους. Μιλάει για μια «βήμα προς βήμα διαδικασία» και προτείνει η αποπληρωμή του χρέους να μην ξεπερνά το 15% του ΑΕΠ, ετησίως. Άλλωστε, όπως σημειώνει το περιβάλλον του, κάτι τέτοιο ήδη προβλέπεται και από το καταστατικό του ΔΝΤ. Θεωρεί ότι η κα Lagarde είναι μια πολύ καλή συνομιλήτρια με την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, για αυτό στηρίζει την επανεκλογή της…