Βαρδής Βαρδινογιάννης: Η εξορία, η απόπειρα δολοφονίας του από τη 17Ν και η φιλία με τους Κένεντι

10:10 13/11/2024 - Πηγή: Emea.gr

Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης έφυγε από τη ζωή το πρωί της Τρίτης 12 Νοεμβρίου, σε ηλικία 91 ετών, με τον θάνατό του να σημαδεύει την ελληνική πραγματικότητα και να δίνει τέλος σε μία ολόκληρη εποχή, καθώς επρόκειτο για ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα του ελληνικού επιχειρείν, με την επιχειρηματική αλλά και φιλανθρωπική του δράση εντός και εκτός συνόρων. 

Ο μεγιστάνας της ναυτιλίας το τελευταίο διάστημα αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας, τα οποία επιδεινώθηκαν ιδιαίτερα μετά τον θάνατο της συζύγου του, Μαριάννας

Βαρδινογιάννη. 

Η αποτίμηση της περιουσίας που δημιούργησε ο Βαρδής Βαρδινογιάννης κατά τη διάρκεια της ζωής του, το 2024 αποτιμάται στα 2,7 δισ. δολάρια, ενώ ως επικεφαλής του Ομίλου Βαρδινογιάννη και ένας από τους ισχυρότερους παράγοντες της ελληνικής οικονομίας, βρισκόταν επί σειρά ετών στην 1.575η θέση της λίστας με τους δισεκατομμυριούχους του πλανήτη, αλλά και στον κατάλογο των ισχυρών παραγόντων της παγκόσμιας ναυτιλίας, με το όνομά του να είναι γνωστό σε ολόκληρο τον κόσμο, όχι μόνο λόγω των επιχειρηματικών του δράσεων, αλλά και λόγω της μεγάλης προσπάθειάς του να προβάλλει διεθνώς την Ελλάδα. 

Το Πολεμικό Ναυτικό και η εξορία στην Αμοργό

Ο «πατριάρχης» της οικογένειας Βαρδινογιάννη γεννήθηκε στην Επισκοπή Ρεθύμνου, τον Δεκέμβριο του 1933 και ήταν το πέμπτο από τα οκτώ παιδιά (Παύλος, Αμαλία, Σήφης, Νίκος, Γιώργος, Θεόδωρος και Ελένη) του Ιωάννη Βαρδινογιάννη και της Χρυσής Θεοδωρουλάκη. Δεν ξέφυγε από την οικογενειακή παράδοση και μπήκε και εκείνος στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, από όπου αποφοίτησε το 1955 για να ενταχθεί το Πολεμικό Ναυτικό, με όνειρο να γίνει αξιωματικός και να ανέλθει στις ηγετικές θέσεις του Σώματος. 

Η χούντα του 1967 ανέτρεψε τα σχέδιά του με τους επικεφαλής της να του ζητούν να αποστρατευτεί, όταν αρνήθηκε να μεταφέρει εξόριστους στα ξερονήσια, ως κυβερνήτης πλοίου. 

Μετά τη δυσμενή μετάθεση, ήρθε και ο διωγμός, για να εξοριστεί τελικά στην Αμοργό, πριν αποστρατευτεί, με πλούσιο αντιστασιακό έργο κατά τη διάρκεια της θητείας του. Διατήρησε ωστόσο επαφές με συναδέλφους του και μάλιστα στην επιχείρηση ανταρσίας από το αντιτορπιλικό «Βέλος ΙΙ» ο ίδιος είχε ενημερωθεί και στήριζε την προσπάθεια. Χαρακτηριστικό είναι ότι αργότερα προσέφερε εργασία σε όσους αξιωματικούς του Πολεμικού Ναυτικού το επιθυμούσαν στη Motor Oil. 

Ο ίδιος δεν είχε μιλήσει ποτέ δημόσια για τα χρόνια της εξορίας στην Αμοργό, η Μαριάννα Βαρδινογιάννη ωστόσο σε μία από τις τελευταίες συνεντεύξεις της είχε διηγηθεί πώς γνώρισε τον σύζυγό της και πώς έφυγε και εκείνη μαζί του στην Αμοργό. «Κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στο γυμνάσιο, γνώρισα τον Βαρδή, έναν νεαρό αξιωματικό του Ναυτικού από το νησί της Κρήτης. Παντρευτήκαμε και ξεκινήσαμε τη ζωή μας μαζί σε πολύ νεαρή ηλικία», είπε για να διηγηθεί πως «Τα πρώτα χρόνια ήταν πολύ δύσκολα λόγω της δικτατορίας στην Ελλάδα. Ο σύζυγός μου ήταν αντίθετος σε αυτό το καθεστώς και εκδιώχθηκε από το Ναυτικό, φυλακίστηκε και στη συνέχεια στάλθηκε στην εξορία. Αν και είχα ένα νεογέννητο μωρό και δύο μικρά παιδιά, ένιωσα την ανάγκη να τον στηρίξω κι έτσι τον ακολούθησα στην εξορία, στην Αμοργό. Εκεί μείναμε σε ένα μικρό δωμάτιο χωρίς ηλεκτρικό και θέρμανση. Τα βγάλαμε πέρα χάρη στη γενναιοδωρία των ντόπιων που μας αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή, και πρέπει να σας πω πως ακόμα και σήμερα έχουμε στενούς δεσμούς με τους ανθρώπους αυτούς.

»Τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν γεμάτα από όλες τις εμπειρίες της ζωής, εύκολες και δύσκολες. Αυτή η πορεία με δίδαξε πως η ζωή είναι απρόβλεπτη και πολλές φορές σκληρή. Δεν πρέπει ποτέ να το βάζουμε κάτω. Θα ανατρέξω στα σοφά λόγια του Nelson Mandela: “..Rising every time we fall”. Να πέφτεις και να ξανασηκώνεσαι. Αυτό είναι η ζωή».

Σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είχε γράψει: «Εκεί ένιωσα και δεν θα το ξεχάσω ποτέ, πόση ζεστασιά και πόση καλοσύνη μπορεί να χωρέσει ένα τόσο δα καμαράκι. Ήταν η αλληλεγγύη των ντόπιων που μας κράτησε όρθιους και τους ευχαριστώ μέσα από τα βάθη της καρδιάς μου για αυτή τους την αγάπη και τη συμπαράσταση. Όλοι τότε μαζί και ο κίνδυνος απέναντί μας. Το τότε δεν συγκρίνεται με το τώρα. Γιατί ο εχθρός, ο κίνδυνος είναι διαφορετικός» και συνόδεψε το κείμενό της με μία παλιά φωτογραφία του ζευγαριού από την Αμοργό. 

Ο Βαρδής και η Μαριάννα Βαρδινογιάννη απέκτησαν μαζί πέντε παιδιά, τον Γιάννη, την Χριστιάνα, τον Γιώργο, τον Νίκο και την Βαρδιάννα, ενώ έζησαν για να χαρούν εγγόνια αλλά και δισέγγονα. 

Η Motor Oil, οι Άραβες και ο Παναθηναϊκός

Μετά την εξορία ασχολήθηκε με τις επιχειρήσεις της οικογένειάς του και αμέσως μετά τον θάνατο του αδελφού του Νίκου ανέλαβε το τιμόνι ενός εκ των μεγαλύτερων επιχειρηματικών ομίλων της χώρας μας το 1972, με διεθνές φάσμα δραστηριοτήτων, που εκτείνεται μέχρι και σήμερα από τον πετρελαϊκό, τον εφοπλιστικό, τον τραπεζικό αλλά και τον ξενοδοχειακό χώρο μέχρι και τα ΜΜΕ.

Ναυαρχίδα του ομίλου θεωρείται η μονάδα των διυλιστηρίων της Motor Oil Ελλάς, ενώ μεταξύ των σημαντικότερων επιχειρήσεων είναι επίσης οι: Vegas Oil and Gas (Αίγυπτος), Avin Oil, Τράπεζα Πειραιώς, ANEK Lines, Ελλάκτωρ, Star Channel, Alpha TV, NJV Athens Plaza, AVE Group of Companies, Odeon, κ.ά. Επικεφαλής της Motor Oil σήμερα είναι ο γιος του Γιάννης, ενώ το ΔΣ είναι στελεχωμένο από ανθρώπους εμπιστοσύνης του ίδιου του Βαρδή.

Το επιχειρηματικό του δαιμόνιο ήταν τέτοιο που το 1996 έκανε την μεγάλη έκπληξη στον παγκόσμιο κλάδο των καυσίμων, με τη συμφωνία της Motor Oil με τον αραβικό κολοσσό πετρελαιοειδών, Aramco, που περιελάμβανε τη μετοχική αναδιάρθρωση της ελληνικής εταιρείας, με ίσο μερίδιο συμμετοχής 50% για κάθε πλευρά και αποτέλεσε μία από τις μεγαλύτερες ξένες επενδύσεις που είχαν γίνει ποτέ, έως τότε, στην Ελλάδα. Το 2005, τελικά, η Motor Oil εξαγόρασε και πάλι το μερίδιο των Αράβων, που είχε ήδη εδραιωθεί στον κλάδο παγκοσμίως.

Στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης εισήλθε στο τέλος της δεκαετίας του 80 και συγκεκριμένα το 1989 όταν ίδρυσε τον τηλεοπτικό σταθμό Mega, που κατείχε μέχρι το 2019, και το Star, ενώ το 2018 απέκτησε και τον Alpha.

Τον Ιούλιο του 1979 η οικογένεια Βαρδινογιάννη απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο της ΠΑΕ Παναθηναϊκός και πρόεδρος τοποθετήθηκε ο Γιώργος Βαρδινογιάννης, ο οποίος παρέμεινε στη θέση αυτή για σχεδόν 21 χρόνια, με την ομάδα να σημειώνει κάποιες από τις μεγαλύτερες επιτυχίες στην ιστορία του. 

Η οικογένεια Βαρδινογιάννη, που κατείχε συλλογικά το 54% της ΠΑΕ, καθώς τότε δεν επιτρεπόταν σε ένα πρόσωπο να κατέχει πάνω από 20%, μέσα σε αυτό το διάστημα είδε τον Παναθηναϊκό να κατακτά έξι Πρωταθλήματα, εννιά Κύπελλα, τρία Σούπερ Καπ και δύο φορές έφτασε μία «ανάσα» από την κορυφή του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, το σημερινό Champions League. Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ο Βαρδής δεν ηγήθηκε ποτέ της ΠΑΕ πολύ συχνά, συζητούσε τακτικά με τον «Καπετάνιο» για τα ζητήματα της ομάδας και μάλιστα πολύ συχνά ήταν και παρών στους αγώνες. 

«Σούταρε πέναλτι ο Σαραβάκος και βρήκε το δοκάρι»

Τον Νοέμβριο του 1990 ο Βαρδής Βαρδινογιάννης έγινε στόχος της οργάνωσης 17 Νοέμβρη, που εξαπέλυσε δολοφονική επίθεση σε βάρος του, με τρεις ρουκέτες , που βρήκαν στόχο το αυτοκίνητό στο οποίο επέβαινε, στην πλατεία Διλβόη της Νέας Ερυθραίας. Ο 57 ετών τότε επιχειρηματίας σώθηκε, χάρη στην πολύ ισχυρή θωράκιση του οχήματος.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής, αμέσως μετά την απόπειρα σε βάρος του, σε συνομιλία με τον στενό του φίλο Αντώνη Λιβάνη, που τότε ήταν διευθυντής του πολιτικού γραφείου του Ανδρέα Παπανδρέου, φέρεται να του είπε με απίστευτη ψυχραιμία την περίφημη φράση: «…Σούταρε πέναλτι ο Σαραβάκος και βρήκε το δοκάρι…»

Το 2002 ο Χριστόδουλος Ξηρός παραδέχθηκε ότι συμμετείχε στην απόπειρα δολοφονίας του Βαρδινογιάννη όπως και ακόμη τρία μέλη της τρομοκρατικής οργάνωσης.

Η φιλία με τους Κένεντι

Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης συγκαταλεγόταν στους επιφανείς επιχειρηματίες παγκοσμίως και είχε συνάψει σχέσεις με σπουδαία πρόσωπα του διεθνούς επιχειρηματικού και πολιτικού κόσμου, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα την φιλία του με την οικογένεια Κένεντι.

Μάλιστα, ο γάμος της Ρόρι Κένεντι, κόρης του Ρόμπερτ και της Έθελ Κένεντι με τον Μαρκ Μπέιλι, γιορτάστηκε στην έπαυλη της οικογένειας Βαρδινογιάννη στην Εκάλη, όπως και ο γάμος της Κόρτνεϊ Κένεντι, μεγαλύτερης αδελφής της Ρόρι, με τον Πολ Χιλλ γιορτάστηκε στο πολυτελές γιοτ Varmar.

Ο Έλληνας επιχειρηματίας αφήνει πίσω του ένα τεράστιο έργο, βαριά παρακαταθήκη στους συνεχιστές του, αφού πέρα από την διοίκηση των επιχειρήσεων, υπάρχει και το πλούσιο φιλανθρωπικό έργο που προσέφερε μαζί με τη σύζυγό του Μαριάννα.