«Για μια νέα Μεταπολίτευση: επιτακτική και επείγουσα η Συνταγματική Αναθεώρηση»

07:41 1/5/2014 - Πηγή: Matrix24

Είναι η γνωστή ρήση του Σολωμού: «Το έθνος πρέπει να θεωρεί εθνικό ότι είναι αληθές».

Το Σύνταγμα του 1975 ήταν πραγματικά πρωτοποριακό Σύνταγμα για την εποχή του. Δυστυχώς όμως υπήρξε μη συνετή εφαρμογή του σε πολλές περιπτώσεις, οφειλομένη κυρίως σε εκείνους που είχαν ταχθεί να το τηρούν.Το Σύνταγμα του 1975 υπέστη, εξαιρετικά άστοχες προσπάθειες

αναθεωρήσεώς του :Το 1986 προέβη στην παντελή αποδυνάμωση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας και την μεταβολή του συστήματος σε «Πρωθυπουργοκεντρικό», αλλά και το 2001 η Συνταγματική Αναθεώρηση, που ήταν πολύ εκτεταμένη, δεν είχε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.

Η σημερινή κρίση είναι αδιάψευστος μάρτυρας της αποτυχίας.

Ο Τόπος πλέον χρειάζεται «ΜΙΑ ΝΕΑ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ».

Οπως έχει διατυπώσει με τρόπο κλασσικό ο Montesquieu, το καλύτερο πολίτευμα είναι εκείνο στο οποίο υπάρχουν θεσμικά όρια στην υπερβολική συγκέντρωση της εξουσίας, και τα καλύτερα όρια είναι όταν τα πράγματα έχουν έτσι διευθετηθεί "ώστε η (μια) εξουσία να αναχαιτίζει την (άλλη) εξουσία". Η δημοσιονομική κρίση,αλλά και η σοβούσα κοινωνική αναταραχή και ανωμαλία, απεκάλυψε πλήρως την επιτακτική ανάγκη,για την αναμόρφωση του πολιτικού συστήματος μέσω μίας νέας ουσιαστικής και δραστικής συνταγματικής Αναθεωρήσεως. Σε κάθε περίπτωση η Αναθεώρηση του Συντάγματος πρέπει να έχει κατά την γνώμη μας, τα εξής ενδεικτικά χαρακτηριστικά

1.-Προϋπόθεση επιτυχίας της Αναθεώρησης είναι η απόλυτη καθιέρωση αμοιβαίας λογοδοσίας και διαφάνειας όλων των οργάνων του Κράτους και η ενδυνάμωση του Δημοκρατικού Πολιτεύματος.

2.-Αποτελεί προϋπόθεση της αναθεωρητικής λειτουργίας,η ενδυνάμωση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας,όπως αυτές ίσχυαν υπο το αρχικό Σύνταγμα του 1975 (άρθρο 35: Αρμοδιότητες που δεν έχρηζαν υπουργικής υπογραφής, άρθρα 38 παρ. 3, 39 παρ. 1: Σύγκληση του Υπουργικού Συμβουλίου και του Συμβουλίου της Δημοκρατίας υπό την προεδρία του, άρθρο 42: Κύρωση των νόμων, άρθρο:48 Κήρυξη της χώρας σε κατάσταση πολιορκίας, άρθρο 37: διορισμός Πρωθυπουργού, άρθρο 38: παύση της Κυβερνήσεως),με σκοπό την δημιουργία ισορροπίας μεταξύ των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας και των εκλεγμένων Κυβερνήσεων.

Οι αρμοδιότητες αυτές (προ του 1985) του ΠτΔ ήταν σαφείς, συγκεκριμένες και διατηρούσαν ένα καθεστώς ισορροπίας στη συνύπαρξή του με τις εκλεγμένες κυβερνήσεις.

3.-Ο ΠτΔ να εκλέγεται για μια μόνο θητεία έξι ετών, χωρίς δικαίωμα επανεκλογής.

4.-Η απόλυτη καθιέρωση της Δικαστικής Ανεξαρτησίας, με την επιλογή της Ηγεσίας της Δικαιοσύνης από τις Ολομέλειες των Ανωτάτων Δικαστηρίων,τροποποιουμένου σχετικά του άρθρου 90 παρ 5 Σ. Η επιταχυνση απονομής της δικαιοσύνης είναι πλέον θέμα Συνταγματικής Επιταγής,όπως και η διαφύλαξη της Ανεξαρτησίας της.

5.-Η αναβίβαση του ΑΕΔ,σε Συνταγματικό Δικαστήριο, που θα επιλύει τελικώς άμεσα τα πάσης φύσεως συνταγματικά ζητήματα, με την χορήγηση και δικαιώματος ατομικής προσφυγής από οποιονδήποτε πολίτη και την καθιέρωση προληπτικού ελέγχου συνταγματικότητος των νόμων και των κανονιστικών πραξεων από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Ολες χωρίς καμιά εξαίρεση οι πράξεις των αλλών λειτουργιών(Εκτελεστικής και νομοθετικής και των interna corporis (εσωτερικά ζητήματα) της Βουλής) πρέπει να ελέγχονται από τα δικαστήρια κατά το άρθρο 93 παρ. 4Σ. « Ο «διάχυτος» δικαστικός έλεγχος, όπως ισχύει σήμερα (άρθρ. 93 παρ. 4 και 101 παρ.1ε Συντάγματος), επιβάλλεται και, πρέπει, να διατηρηθεί, αφού αυτό αποτελεί, ιστορικό και ουσιαστικώς ορθό επίτευγμα της δημοκρατίας και ειδικότερη έκφραση και εφαρμογή της ιεραρχίας των κανόνων του δικαίου, ουσιαστικό στοιχείο της λειτουργικής ανεξαρτησίας των δικαστών και εν τέλει θεμελιώδη εγγύηση του κράτους δικαίου. Όπως έχει αποκρυσταλλωθεί στη συνείδηση των νομικών και όσων από τους πολίτες έχουν γνώση του θέματος, ο διάχυτος έλεγχος αποτελεί το στολίδι της νομολογίας και της ελληνικής έννομης τάξης και συναρτάται απόλυτα με το δεδικασμένο»

6.- Εκλογή λαϊκών δικαστών :Στα Ανώτατα Δικαστήρια επιλέγονται (εκτός επετηρίδος) από τις Ολομέλειές τους κατά το 1/10 Δικαστές με ή χωρίς θητεία, που δεν προέρχονται όμως από το Δικαστικό Σώμα,διαθέτουν επαρκή νομική παιδεία και θα μεταφέρουν το λαϊκό αίσθημα στο δικαστήριο(όπως συμβαίνει με το ΑΕΔ στο οποίο συμμετέχουν σήμερα καθηγητές Πανεπιστημίου).

7.-Καθιέρωση θεσμού Γενικού Ελεγκτή Νομιμότητας:με την μετατροπή της Γενικής Επιτροπείας της Επικράτειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου σε ανεξάρτητο δικαστικό ελεγκτή νομιμότητας για τη διαφύλαξη της σύννομης και χρηστής διοικητικής δράσης που επάγεται δημοσιονομικό αποτέλεσμα και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Στο Γενικό Ελεγκτή Νομιμότητας υπάγονται διοικητικά όλοι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του Κράτους.

8.-Η μείωση του αριθμού των βουλευτών: σε 200.Τα μέλη της Κυβερνήσεως να μην υπερβαίνουν τους 20.

9.-Η κατάργηση κάθε μορφής προνομίου ή ασυλίας: για τους βουλευτές και Υπουργούς. Η θέσπιση ασυμβίβαστου του αξιώματος του υπουργού με την ιδιότητα του βουλευτή.

10.-Η καθιέρωση μόνιμων Αναπληρωτών Υπουργών: στα Υπουργεία Παιδείας, Αμυνας και Εξωτερικών και επί του Προϋπολογισμού, με 6ετή θητεία και εκλογή τους που θα επιλέγονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή με αυξημένη πλειοψηφία από την Βουλή και θα έχουν την ευθύνη της συνέχισης της εθνικής πολιτικής .

11.-Η δημιουργία εκλογικών περιφερειών με γνώμονα την διαίρεση σε επίπεδο Περιφερειών, με βουλευτές Περιφέρειας και μόνιμο εκλογικό σύστημα. Να καθιερωθεί ασυμβίβαστο μεταξύ υπουργικής και βουλευτικής ιδιότητας. Οι υπουργοί να κωλύονται να είναι υποψήφιοι βουλευτές μετά τη λήξη της θητείας τους, για την επόμενη βουλευτική περίοδο .

12. Προτείνεται, επίσης, ανώτατο όριο θητειών για όλα τα αιρετά αξιώματα: Για τους βουλευτές το όριο αυτό θα είναι δύο θητείες.

13- Η διαμόρφωση και η συνεπής εφαρμογή ενός αξιόπιστου και αποτελεσματικού συστήματος ελέγχου των πολιτικών δαπανών και χρηματοδοτήσεων μέσω αποκλειστικά της Δικαιοσύνης, με την ευθύνη του Γενικού Ελεγκτή Νομιμότητας .

14.Η δημιουργία του το ΑΣΔΥ: (Ανώτατο Συμβούλιο Δημόσιων Υπηρεσιών) με ευθύνη την οργάνωση και τη διοίκηση του προσωπικού των δημοσίων Υπηρεσιών.- Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι ένα νέο ΑΣΔΥ το οποίο (όπως π.χ. η Civil Service Commission στη M. Βρετανία) θα έχει σημαντικούς υλικούς και ανθρώπινους πόρους, ηγεσία με κύρος και αυτονομία από το κομματικοκρατικό κατεστημένο. Ενας τέτοιος οργανισμός θα μπορούσε να ελέγχεται δημοκρατικά από μια διακομματική επιτροπή του Κοινοβουλίου,με δικαστικές εγγυήσεις. Στο μηχανισμό αυτό ν’ απορροφηθεί το ΑΣΕΠ.

Ο Αριστοτέλης πρώτος όρισε το πολίτευμα ως [...την τάξιν ταις πόλεσι την περί τας αρχάς, τίνα τρόπον νενέμηνται και τι το κύριον της πολιτείας, και τι το τέλος της εκάστης κοινωνίας εστί..], (Πολιτικ. Γ' 5) ορισμός που ισχύει ακόμα και σήμερα. Η δημοκρατία είναι το πολίτευμα όπου η εξουσία πηγάζει από τον λαό, ασκείται από τον λαό και υπηρετεί τα συμφέροντα του λαού και αυτό γίνεται με κανόνες που το Σύνταγμα επιβάλλει, έτσι η σημερινή κρίση επιβάλλει την προσαρμογή του Συντάγματος μας για την θωράκιση της Ελληνικής Πολιτείας,στις καινούργιες πραγματικότητες.

«Η Ελλάδα επιζεί ακόμα, επιζεί νομίζω μέσα από διαδοχικά θαύματα» Ν.Καζαντζακης

*Ο Αντώνης Π. Αργυρός είναι τ.Υπουργός Επικρατείας, Δικηγόρος ΑΠ.email :[e-mail]