Οι φανέλες και οι φαβέλες είναι ο ίδιος Κόσμος

07:10 18/6/2014 - Πηγή: Matrix24

Η φωτογραφία είναι καθηλωτική. Σε πρώτο πλάνο μία βραζιλιάνικη φαβέλα στο χλωμό, πορτοκαλί φως του δρόμου. Στο βάθος ολόφωτο σαν εξωγήινο διαστημόπλοιο το γήπεδο.

Είναι η εικόνα του Κόσμου μας εν έτη 2014. Μέσα της χωρούν όλες οι αντιθέσεις, όλες οι αντιφάσεις, όλες οι βουβές ή εκρηκτικές συγκρούσεις της ιστορίας. Ο Πόλεμος και η Ειρήνη. Ο Πλούτος και η απόλυτη Φτώχεια. Το Εγκλημα και η Αθωότητα. Ολες οι καταστάσεις και όλοι ρόλοι που έχουν παιχτεί

και ξαναπαιχτεί χιλιάδες φορές από την εποχή της Ρώμης μέχρι και το Μουντιάλ της Βραζιλίας.

Δεν μπορείς να δεις τη μισή εικόνα αυτού του κόσμου και να αγνοήσεις την άλλη μισή. Οσο ανόητο κι αν είναι να αγνοείς τις φαβέλες παρακολουθώντας τις έγχρωμες, πανάκριβες φανέλες των εθνών να διεκδικούν ένα τόπι, άλλο τόσο απλοϊκό είναι να λες πως μέσα στα πανάκριβα γήπεδα δεν λειτουργία μια πανάρχαια τελετή που συνεπαίρνει εκατομμύρια ανθρώπους. Το να βλέπεις τον κόσμο ασπρόμαυρο είναι μία ακόμη στρέβλωση της συνείδησης. Δεν δίνει απαντήσεις. Εφησυχάζει μόνο. Κι αυτό με τη σειρά του οδηγεί στην αποδοχή των διαχωρισμών ή μίας μοίρας –διόλου κοινής- που δεν μπορεί να αλλάξει.

Το ότι τα αθλητικά παπούτσια του Νεϊμάρ κοστίζουν όσο το εισόδημα δύο χρόνων μίας οικογένειας που ζει στις φαβέλες δεν σημαίνει ότι ένα ξυπόλητο παιδάκι που κλωτσάει μια ξεφούσκωτη μπάλλα δεν ονειρεύεται κάθε βράδυ ότι θα του μοιάσει.

Ναι, είναι πολλά τα λεφτά που τζογάρονται σε αυτό το παγκόσμιο πανηγύρι του ποδοσφαίρου. Αν όμως στη μία πλευρά της ζυγαριάς βάλεις όλες μαζί τις πολυεθνικές, τα στοιχήματα, τους χορηγούς, την FIFA, τις ομάδες-επιχειρήσεις και στην άλλη βάλεις τα όνειρα και τις ελπίδες θα δεις ότι αυτή ισορροπεί. Εστω και για λίγο. Για λίγες ημέρες. Και είναι αυτά τα 90 λεπτά του κάθε αγώνα που ο κόσμος γίνεται Ενα. Που τα τείχη γκρεμίζονται και οι πάνοπλες αστυνομικές φρουρές σκορπίζονται. Που το άγχος της δουλειάς παραμερίζεται και η πείνα μετριάζεται.

Παρακολουθώντας το φετεινό Μουντιάλ χαίρομαι που παρά τις λυσσαλέες, τα τελευταία χρόνια, προσπάθειες προπονητών και παραγόντων να ομογενοποιήσουν τον τρόπο που παίζεται το ποδόσφαιρο εξαφανίζοντας τις ιδιαιτερότητες της κάθε ομάδας και της κάθε εθνικής σχολής ποδοσφαίρου, αυτές πέφτουν στο κενό. Ο Σκολάρι –ένας μετριότατος προπονητής- δεν έχει καταφέρει τους Βραζιλιάνους να παίζουν σαν Αγγλοι ούτε σαν Γερμανοί. Οι Γκανέζοι δεν πρόκειται να παίξουν ποτέ σαν τους Ιταλούς ούτε οι Ιάπωνες σαν τους Ισπανούς. Η ομοιομορφία –σημάδι παρακμής- δεν επικρατεί. Τουλάχιστον όχι ακόμη. Εξακολουθούμε να κουβαλάμε τη διαφορετικότητά μας. Κι αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ακόμη ελπίδα. Να, ένας ακόμη λόγος να παρακολουθείς, με πλάγιο βλέμμα, το ποδόσφαιρο χωρίς να ρίχνεις δογματικό «ανάθεμα» αλλά και χωρίς να αφήνεις στην άκρη την αμφισβήτηση αυτού που βλέπεις.

Το Μουντιάλ δεν έχει ανάγκη εξειδανίκευσης ούτε ωραιοποίησης. Το να το παρακολουθείς, να χαίρεσαι με τη νίκη της ομάδας σου ή της ομάδας που προτιμάς σε κάθε αγώνα ή το να λυπάσαι για την ήττα της, δεν σημαίνει ότι ξεχνάς την πραγματικότητα.

Το Μουντιάλ όμως μπορεί να γίνει μια άσκηση ωστε να μάθουμε να σκεφτόμαστε έγχρωμα και όχι ασπρόμαυρα. Ωστε να μάθουμε να επιλέγουμε όχθη χωρίς να αγνοούμε το ίδιο το ποτάμι που τρέχει ανάμεσά τους. Ωστε να κατανοήσουμε πως σε έναν κόσμο που τα περισσότερα πράγματα πουλιούνται και αγοράζονται υπάρχει χώρος για το όνειρο. Κυρίως, υπάρχει χώρος για τον Ανθρωπο. Είτε αυτός λούζεται από τους προβολείς του Μαρακανά είτε από το χλωμό φως της φαβέλας.