Το ερώτημα του Μαΐου

07:25 26/2/2014 - Πηγή: Matrix24

Κατά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου των αυτοδιοικητικών εκλογών 2010, η τότε κυβέρνηση υποστήριζε ότι οι πολίτες καλούνται να ψηφίσουν με κριτήριο την ικανότητα των δημάρχων και περιφερειαρχών να εφαρμόσουν τον Καλλικράτη.

Αντίθετα σύσσωμη η αντιπολίτευση με πρώτη τη ΝΔ επιδίωκε να μετατρέψει τις αυτοδιοικητικές σε δημοψήφισμα υπέρ ή κατά του Μνημονίου.

Έως τις 22 Οκτωβρίου 2010,

15 ημέρες πριν από τις εκλογές της 7ης Νοεμβρίου, φαινόταν ότι η λογική του αντιμνημονιακού δημοψηφίσματος είχε επικρατήσει. Ο Γιάννης Δημαράς προηγείτο στα γκάλοπ για την Περιφέρεια Αττικής τόσο στον α” όσο και στον β΄ γύρο.

Τρεις ημέρες μετά όμως, στις 25 Οκτωβρίου 2010, ο τότε πρωθυπουργός άλλαξε εκλογική στρατηγική. Φοβούμενος ότι πιθανή νίκη Δημαρά στην πολυπληθέστερη περιφέρεια της χώρας θα αποδυναμώσει την κυβέρνηση και θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός αντιμνημονιακού πασοκογενούς κόμματος στα αριστερά του ΠαΣοΚ, δηλώνει σε διακαναλική συνέντευξη ότι σε περίπτωση που ηττηθούν οι αυτοδιοικητικοί υποψήφιοι του Κινήματος θα αναγκαστεί να προσφύγει σε πρόωρες κάλπες.

Το κλίμα τελικώς άλλαξε, ο Σγουρός κέρδισε τον α” γύρο αφήνοντας το Δημαρά στην τρίτη θέση ενώ οι υποψήφιοι του ΠαΣοΚ επικράτησαν στις 8 από τις 13 περιφέρειες της χώρας.

Σήμερα το εκλογικό σκηνικό παρουσιάζει μερικές αναλογίες.

Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να μετατρέψει τις ευρωπαϊκές και (λιγότερο) τις περιφερειακές εκλογές σε δημοψήφισμα υπέρ ή κατά της «μνημονιακής» κυβέρνησης. Μέχρι στιγμής προηγείται στις μετρήσεις για τις ευρωεκλογές ενώ στην Περιφέρεια Αττικής, όπως έδειξε πρόσφατη δημοσκόπηση της Marc, οι τρεις πιθανοί υποψήφιοι (Σγουρός, Παχατουρίδης, Δούρου) κινούνται σε ποσοστά κάτω του 20% σε μικρή απόσταση ο ένας από τον άλλον.

Ωστόσο ο κυβερνητικός συνασπισμός δεν έχει σηκώσει ουσιαστικά το γάντι δηλώνοντας για παράδειγμα ότι σε περίπτωση που τα τα αρνητικά μηνύματα των δημοσκοπήσεων επιβεβαιωθούν στην κάλπη, θα αναγκαστεί να προσφύγει σε πρόωρες εκλογές.

Βεβαίως οι τότε συνθήκες διαφέρουν από τις σημερινές σε αρκετά σημεία.

Τότε η κυβέρνηση του ΠαΣοΚ είχε μόλις ένα χρόνο ζωής, η κοινή γνώμη θεωρούσε τον Καραμανλή ως το βασικό υπεύθυνο για την κρίση, η εφαρμογή του Μνημονίου ήταν ακόμα στην αρχή και γενικότερα επικρατούσε αισιοδοξία ότι η κρίση θα τελειώσει σύντομα.

Αντίθετα σήμερα η κυβέρνηση έχει ήδη 2 χρόνια ζωής και η κοινωνία είναι καταπονημένη μετά από 5 συνεχή χρόνια ύφεσης.
Παρ’ όλα αυτά, ο κυβερνητικός συνασπισμός είναι σήμερα σε θέση να πολιτικοποιήσει τις διπλές εκλογές του Μαϊου.

Για δύο λόγους.

Πρώτον, διότι η πλειονότητα της κοινής γνώμης – όπως δείχνουν όλες ανεξαιρέτως οι μετρήσεις – απορρίπτει τις πρόωρες εκλογές επιζητώντας την πολιτική σταθερότητα.

Δεύτερον, γιατί από τη στιγμή που η διαπραγμάτευση για τη μείωση του χρέους προγραμματίζεται, καταπώς φαίνεται, μετά τις 25 Μαΐου το ζήτημα του χειρισμού της αναμένεται να κυριαρχήσει στην προεκλογική περίοδο. Πολύ περισσότερο δε όταν η απάντηση στο ερώτημα του Μαΐου «ποιος θέλετε να χειριστεί τη διαπραγμάτευση;» δεν θα κριθεί τόσο στην ικανότητα των προσώπων όσο στις στρατηγικές της διαπραγμάτευσης των προσώπων.

Η συγκυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου επιδιώκει μία αμοιβαία επωφελή συμφωνία με τους Ευρωπαίους η οποία θα επιτυγχάνει την ελάφρυνση του χρέους διασφαλίζοντας την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ.

Αντίθετα ο ΣΥΡΙΖΑ αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο ρήξης με τους Ευρωπαίους και κήρυξης μονομερούς στάσης πληρωμών που θα οδηγήσει αναπόφευκτα τη χώρα εκτός ευρώ.

Είναι χαρακτηριστική άλλωστε η δήλωση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης χθες στο Βήμα της Κυριακής: «εάν οι συνομιλίες οδηγήσουν στην απόρριψη κάθε συζήτησης για την περικοπή του χρέους, τότε θα διακόψουμε τις δαπάνες για την εξυπηρέτησή του χρέους, ακόμα και μονομερώς αν χρειαστεί, για να εξυπηρετήσουμε τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας».
Συνεπώς το σκηνικό των εκλογών είναι πιθανό να αλλάξει μορφή.

* Ο κ. Πάνος Κολιαστάσης είναι πολιτικός αναλυτής στο ΙΣΤΑΜΕ.