Η Αθήνα θα ξαναβρεί το φως της

15:07 2/6/2013 - Πηγή: Παρασκηνιο

Των Α. Λυγδιανού, Χ. Αποστολόπουλου, Ε. Κολιού

Η Αθήνα ανέκαθεν στην ιστορία αποτελούσε τον φάρο του πολιτισμού και ήταν μέσα στις πόλεις που ο κάθε άνθρωπος θα έπρεπε να επισκεφτεί τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του. Αυτά στο παρελθόν. Σήμερα, εμείς οι ίδιοι έχουμε απαξιώσει τόσο την πόλη μας, ώστε πολλές φορές προσπαθούμε να αποφύγουμε το πέρασμα από το κέντρο της Αθήνας.

Η πρωτεύουσα της Ελλάδας

είναι εδώ και πολλά χρόνια το κέντρο υποδοχής λαθρομεταναστών όλης της Ευρώπης, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα όχι μόνο τη συμφόρηση, αλλά και την «ευδοκίμηση» παράνομων δραστηριοτήτων. Το ιστορικό Κέντρο πλέον είναι παραδομένο στους εμπόρους ναρκωτικών, προαγωγούς, λαθρέμπορους και σε όποιον άλλο ασκεί παράνομη δραστηριότητα.

Η βαριά βιομηχανία του τόπου μας, ο τουρισμός, «αιμορραγεί» στο Κέντρο. Οι λόγοι πολλοί και διαφορετικοί. Πότε κάποια πορεία θα κάνει το Κέντρο απροσπέλαστο, με την οσμή των δακρυγόνων να είναι αποπνικτική ή κάποιος ταξιτζής θα προσπαθήσει να βγάλει τα «σπασμένα» της χρονιάς χρεώνοντας με υπέρογκα ποσά τον ταξιδιώτη για μία κούρσα Σύνταγμα – Ομόνοια. Οπως και να έχει, αυτό που θα έπρεπε να αποτελεί διαφήμιση για τον τόπο μας είναι τελικά δυσφήμιση.

Τον τελευταίο καιρό, ωστόσο, γίνονται προσπάθειες να καθαρίσει το Κέντρο, κυρίως από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και προσωπικά από τον υπουργό Ν. Δένδια. Ηδη, τα αποτελέσματα της δουλειάς του είναι ορατά, αλλά τα πράγματα στο Κέντρο έχουν πάρει τέτοια τροπή που χρειάζεται ακόμα δρόμος για να πούμε ότι η κατάσταση γίνεται υποφερτή. Από την πλευρά του Δήμου Αθηναίων, τα πράγματα είναι στάσιμα ή μάλλον οι ενέργειες που γίνονται είναι ελάχιστες και τα αποτελέσματα μηδαμινά. Ο κ. Καμίνης έχει αφήσει τα προβλήματα να γιγαντωθούν και πλέον χρειάζονται ριζοσπαστικές λύσεις για να διορθωθεί, έστω και στο ελάχιστο, η κατάσταση.

Το «Π» θίγει όλα τα προβλήματα στο κέντρο της Αθήνας για τον επισκέπτη, τον κάτοικο, τον εργαζόμενο, ακόμα και για τον μετανάστη. Πώς μπορούμε να κάνουμε την πόλη μας πιο όμορφη; Πώς θα γίνει το Κέντρο και πάλι κατοικήσιμο; Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε απαντήσεις, αλλά και να αναδείξουμε όλα τα προβλήματα της Αθήνας, προτείνοντας ταυτόχρονα λύσεις.

Σκανδιναβικό μοντέλο Δένδια για τις διαδηλώσεις

Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Δένδιας, όπως είχε δηλώσει στο προηγούμενο φύλλο του «Π», έχει βάλει στόχο να κάνει το κέντρο της Αθήνας όχι μόνο προσβάσιμο και κατοικήσιμο, αλλά και να επιστρέψει η παλιά του αίγλη. Μέσα σε αυτές τις ενέργειες είναι και οι διαδηλώσεις που κάνουν απροσπέλαστο το Κέντρο, με αποτέλεσμα κάτοικοι, εργαζόμενοι αλλά και οι επισκέπτες να αγκομαχούν, προκειμένου να διαδηλώσουν μια χούφτα άνθρωποι που κλείνουν δρόμους και εμποδίζουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς να κινηθούν.

Στόχος του κ. Δένδια δεν είναι φυσικά η απαγόρευση των διαδηλώσεων, αλλά αυτές να γίνονται χωρίς να δημιουργούν τα προβλήματα που προαναφέραμε. Στο πλαίσιο αυτό, ο υπουργός συναντήθηκε στις αρχές της εβδομάδας με εκπροσώπους της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, με θέμα την οριοθέτηση των μικρών διαδηλώσεων στο κέντρο της Αθήνας.

Ο κ. Δένδιας ζήτησε να λαμβάνονται μέτρα, ώστε να μην κλείνουν οι δρόμοι από μικρές διαδηλώσεις και να μη δημιουργείται κυκλοφοριακό πρόβλημα. Ο υπουργός θέτει ως προτεραιότητα αυτό να γίνει κατ’ αρχάς την τουριστική περίοδο, ώστε να μην ταλαιπωρούνται οι επισκέπτες στην ελληνική πρωτεύουσα.

Αυτό είναι ένα πρώτο βήμα από τα πολλά που σχεδιάζει ο Νίκος Δένδιας και έχουν ως στόχο να ξαναγίνει η πρωτεύουσα της Ελλάδας μία βιώσιμη πόλη και να ελαχιστοποιήσει τα προβλήματα που μπορούν να διορθωθούν άμεσα με συνεννόηση και κατανόηση από μερίδα πολιτών.

Τα συσσίτια και οι νεόπτωχοι

Η φτώχεια και η εξαθλίωση, καθώς και η αδυναμία εκπλήρωσης βασικών βιοποριστικών αναγκών, ανήκουν εδώ και καιρό στη σφαίρα της ελληνικής πραγματικότητας. Οχι μόνο έχουν «χτυπήσει την πόρτα» χιλιάδων συμπολιτών και συνανθρώπων μας, αλλά έχουν «κατοικοεδρεύσει» στα νοικοκυριά και στα σπίτια τους. Δυστυχώς, δεν είναι μόνο τα γνωστά, λίγο έως πολύ, σε όλους μας προβλήματα επιβίωσης που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες, παράνομοι και μη, που βρίσκονται στη χώρα μας. Πρώην επιχειρηματίες, πρώην αυτοαπασχολούμενοι, πρώην υψηλόβαθμα στελέχη επιχειρήσεων, μισθωτοί που απολύθηκαν από τη δουλειά τους και άλλοι πολλοί, που σε μια άλλη εποχή, εκτός κρίσης, θα ζούσαν αξιοπρεπώς και ανθρωπίνως, αποτελούν μια νέα κατηγορία πολιτών που δημιούργησε η κρίση: είναι οι νεόπτωχοι της εποχής μας.

Χωρίς διακρίσεις

Η κρίση δεν κάνει διακρίσεις. Αλλοδαποί και ημεδαποί περιμένουν καθημερινά στην ουρά, προκειμένου να πάρουν ένα πιάτο φαγητό και ένα κομμάτι ψωμί, στα συσσίτια που προσφέρονται από την Αρχιεπισκοπή Αθηνών και τις περιφερειακές μητροπόλεις σε διάφορες κεντρικές πλατείες της Αθήνας. Με 170.000 νοικοκυριά να μην είναι σε θέση να πληρώσουν τα χρέη τους, σύμφωνα με στοιχεία του ΙΝ.ΚΑ και δύο εκατ. Ελληνες να βρίσκονται υπό τα όρια της φτώχειας, και χωρίς μάλιστα να μπορούμε να υπολογίσουμε με ακρίβεια τις χιλιάδες των μεταναστών στη χώρα μας, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς πως η κατάσταση φτάνει στο απροχώρητο και οι συγκεντρώσεις στα κοινωνικά συσσίτια είναι αθρόες.

Το «Π» βρέθηκε σε κάποια εξ αυτών στο κέντρο της Αθήνας και πραγματικά αδυνατεί να σας μεταφέρει αν πρέπει κανείς να νιώθει ντροπή ή ευγνωμοσύνη για την ύπαρξή τους στην Ελλάδα. Αποτροπιασμός και ντροπή είναι τα πρώτα συναισθήματα που εγείρουν οι πρωτόγνωρες εικόνες εξαθλίωσης και ένδειας που συναντά κανείς σε αυτά, βλέποντας ανθρώπους, Ελληνες και μη, που κάποτε είχαν αξιοπρέπεια, δουλειές και κύρος, να ζητούν ελεημοσύνη και να παρακαλούν για ένα ακόμα πιάτο φαγητό, ούτως ώστε να πάνε και στα παιδιά τους. Εικόνες που σε τίποτα δεν θυμίζουν ευρωπαϊκή χώρα του 21ου αιώνα και που σε καμία περίπτωση δεν είναι το μέλλον που οραματιζόμαστε για τα παιδιά μας. Από την άλλη μεριά, όμως, βλέποντας κανείς την εθελοντική υπερπροσπάθεια που γίνεται για να εξυπηρετηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι άποροι, νιώθει πως τουλάχιστον η ανθρωπιά και το φιλότιμο, λέξεις αμιγώς ελληνικές, δεν έχουν εγκαταλείψει τη χώρα.

Η ανυπαρξία του Καμίνη

Τα συσσίτια διαρκούν συνήθως δυο ώρες και αφού οι άνθρωποι χορτάσουν –κάπως– την πείνα τους ό,τι περίσσευμα υπάρχει δίνεται σε αυτούς που το έχουν περισσότερο ανάγκη. Αναμφίβολα, μετά από τέτοιες πολυπληθείς μαζώξεις και πολύωρα γεύματα είναι φυσικό και επόμενο ο περίγυρος να κατακλύζεται από σκουπίδια, αποφάγια, πλαστικά, έντομα και αδέσποτα. Στο σημείο αυτό, λοιπόν, πρέπει να τονίσουμε πως μολονότι ο Δήμος Αθηναίων γνωρίζει για τα συσσίτια της Αρχιεπισκοπής αλλά και τη «Γη μαδιάμ» που επακολουθεί, αργεί χαρακτηριστικά να στείλει τα απορριμματοφόρα και τα συνεργεία καθαρισμού να συμμαζέψουν την περιοχή, με αποτέλεσμα αυτή να αποτελεί μια ανθυγιεινή εστία μικροβίων, για πολλές ώρες. Γιατί πάντα, ακόμα και σε τέτοιου είδους ευγενείς πρωτοβουλίες, πρέπει να υπάρχουν ψεγάδια;

Το… άστεγο πρόβλημα

Στην Ελλάδα της δημοσιονομικής ύφεσης και της κοινωνικής εξαθλίωσης, το φαινόμενο της έλλειψης στέγης έχει γιγαντωθεί, με περισσότερους από 20.000 συμπολίτες μας να διαβιούν στους δρόμους ή σε ακατάλληλες συνθήκες στέγασης, βιώνοντας δυστυχώς την πιο ακραία μορφή φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Οι περισσότεροι από εμάς στο άκουσμα της λέξης «άστεγος» έχουμε στο μυαλό μας αποφυλακισμένους, χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών και διάφορες άλλες ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι έτσι. Σε πολλές περιπτώσεις, πρόκειται για ανθρώπους που άλλοτε χαρακτηρίζονταν ως συνηθισμένοι μικροαστοί, άνθρωποι της διπλανής πόρτας, οι οποίοι δεδομένης της ανεργίας και της κρίσης που πλήττει σχεδόν όλες τις ηλικίες και τις επαγγελματικές κατηγορίες βρέθηκαν εξαπίνης στον δρόμο.

Οι άνθρωποι αυτοί μεταπήδησαν ξαφνικά από την αστική τάξη στην πιο ακραία μορφή κοινωνικού περιθωρίου, χωρίς ενδιάμεσα στάδια, χωρίς προειδοποιήσεις, χωρίς να είναι προετοιμασμένοι για τίποτε σαν κι αυτό. Εχουν για στέγη μια γέφυρα, ή κάποιο παλιό μηχανοστάσιο, για κρεβάτι μια καλά φυλαγμένη γωνία ή ένα χαρτόκουτο και για μαξιλάρι τις αναμνήσεις της ζωής που είχαν και τις ελπίδες για ένα πιο ευοίωνο μέλλον. Δυστυχώς, για την πλέον ευπαθή κοινωνική ομάδα και για ένα φαινόμενο που τείνει να πάρει εκρηκτικές διαστάσεις λίγα έχουν γίνει.

Μοναδικό «φως στο τούνελ» αποτελεί το πρόγραμμα στήριξης αστέγων «Κλίμακα», που λειτουργεί με πρωτοβουλία του φορέα και στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε χορηγίες, καθώς επίσης και σε εθελοντική εργασία ευαισθητοποιημένων πολιτών. Ωστόσο, όσους ξενώνες κι αν μισθώσουν κι όσα γεύματα και να προσφέρουν, αν δεν μεριμνήσει και δεν ενδιαφερθεί η ίδια η πολιτεία επαρκώς λίγα μπορούν να γίνουν.

Οι «ενοικιαστές των πεζοδρομίων», όπως οι ίδιοι αποκαλούν τους εαυτούς τους περιπαικτικά, αναδεικνύουν με τις ίδιες τους τις ζωές, τώρα περισσότερο από ποτέ, το έλλειμμα κοινωνικών, στεγαστικών και προνοιακών πολιτικών στη χώρα μας. Εν έτει 2013, η εφαρμογή ενός συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος, όπως το δικαίωμα στη στέγη, παραμένει «μετέωρο» και ζητούμενο από την ελληνική πολιτεία.

Ο φαύλος κύκλος της εγκληματικότητας

«Αστεγοι μετανάστες ζουν στον δρόμο και κάνουν την ανάγκη τους εκεί, με αποτέλεσμα διαρκώς να υπάρχει μια πολύ άσχημη μυρωδιά στην όλη περιοχή, η οποία είναι μια απέραντη εστία μικρόβιων», περιγράφει η κ. Χριστοδουλοπούλου, ιδιοκτήτρια ταξιδιωτικού γραφείου στην Πειραιώς.

Η κ. Χριστοδουλοπούλου περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί στην πλατεία του Αγίου Κωνσταντίνου, με τα φαινόμενα της εμπορίας ναρκωτικών και της πορνείας να είναι καθημερινά. Τονίζει ότι δεν κατηγορεί τους μετανάστες και τους αστέγους, αλλά αναφέρει ότι δεν δίνεται μόνιμη λύση.

Αυτό που γίνεται μόνο είναι η ανακύκλωση της εγκληματικότητας. «Η Αστυνομία, όταν υπάρχει ανάγκη, επεμβαίνει και κάνει τη δουλειά της σωστά», μας λέει, «αλλά τα αποτελέσματα είναι πρόσκαιρα. Ανακουφίζεται η περιοχή προσωρινά, αλλά η εγκληματικότητα ”σπρώχνεται” δίπλα σε κάποια άλλη περιοχή. Και μετά από λίγες ώρες επιστρέφουν πάλι. Φαύλος κύκλος, δηλαδή».

Τα «λουκέτα»

Τα καταστήματα το ένα μετά το άλλο βάζουν λουκέτο. «Είναι φυσιολογικό να κλείνουν, όταν δεν κυκλοφορεί ”νορμάλ” άνθρωπος στο κέντρο της Αθήνας. Πώς να μείνουν ανοιχτές οι επιχειρήσεις;», διερωτάται ο κ. Βαρελάς, ιδιοκτήτης περιπτέρου.

Η Ομόνοια έχει γίνει πεδίο μάχης και κανείς πολίτης δεν τολμά να κυκλοφορήσει αργά τη νύχτα. Ακόμα και πολύ νωρίς το πρωί, όμως, οι εικόνες που αντικρίζει είναι αντίθετες. Από τη μία, οι άνθρωποι που έχουν ξυπνήσει από τα χαράματα για να πάνε στις δουλειές τους. Από την άλλη, μεθυσμένοι, ναρκομανείς και λαθρομετανάστες.

«Οταν υπάρχει αστυνομική παρουσία αποχωρούν. Οταν φεύγουν οι αστυνομικοί, γυρνάνε. Τίποτα, ουσιαστικό, δηλαδή. Γίνεται ένα διαρκές κρυφτό ανάμεσα σε αστυνομικούς και εγκληματίες», αναφέρει ο κ. Βαρελάς και προσθέτει ότι «η μόνη λύση είναι 24ωρη παρουσία της Αστυνομίας στην Ομόνοια».

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΛ.ΑΣ.

Η ασφάλεια και η σωστή αστυνόμευση των πολιτών είναι τα κυριότερα όπλα για την ομαλή λειτουργία της κοινωνίας. Καθημερινά οι αστυνομικοί ρίχνονται στη μάχη για την προστασία των πολιτών, αλλά και την εξάλειψη κάθε μορφής παραβατικότητας.

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Αστυνομίας, σε γενικές γραμμές, το έτος 2012 καταγράφονται διακυμάνσεις στη συχνότητα διάπραξης συγκεκριμένων αδικημάτων. Συγκεκριμένα, σε εγκλήματα όπως ληστείες, κλοπές, διαρρήξεις, κλοπές οχημάτων κ.λπ. παρατηρείται μεσοσταθμικά μια ποσοστιαία μείωση της τάξης του 7,5 %, σε σύγκριση με το 2011.

Οπως αναφέρουν τα στοιχεία της Αστυνομίας, το προηγούμενο έτος 2012 συνελήφθησαν συνολικά 184.000 περίπου άτομα για εγκλήματα και αξιόποινες συμπεριφορές κακουργηματικού και πλημμεληματικού χαρακτήρα. Από αυτά,15.642 άτομα συνελήφθησαν για ληστείες, κλοπές και διαρρήξεις σπιτιών, αυτοκινήτων, καταστημάτων, τραπεζών κ.λπ.

Οπως δείχνουν τα γραφήματα, το 2012 διαπράχθηκαν σε όλη την επικράτεια 5.992 ληστείες, έναντι 6.636 για το έτος 2011. Επίσης, διαπράχθηκαν 324 απόπειρες ληστείας, έναντι 289 που είχαν καταγραφεί το 2011. Επίσης, κατά την ίδια χρονιά, το 2012, διαπράχθηκαν σε όλη την επικράτεια 87.912 κλοπές και διαρρήξεις, δηλαδή 9.013 λιγότερες σε σχέση με το 2011. Επισημαίνεται ότι το 2012 και σε αυτή την κατηγορία των αδικημάτων καταγράφονται τα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας τριετίας (με 90.931 κλοπές-διαρρήξεις το 2010).