Απέναντι στο κουρελόχαρτο

21:35 26/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Αργά το βράδυ της 26ης Ιουνίου 2015 ο Αλέξης Τσίπρας με διάγγελμά του προς τον ελληνικό λαό ανήγγειλε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, με αντικείμενο ένα κείμενο στα αγγλικά, που ήταν μια τεχνοκρατικού περιεχομένου πρόταση των ευρωπαίων εταίρων προς την κυβέρνηση. Οπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων,

η πρόταση αυτή δεν ήταν καν η τελευταία που είχαν απευθύνει οι εταίροι. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, δεν ήταν οριστική· υπήρχε ανά πάσα στιγμή το ενδεχόμενο οι εταίροι να την ανακαλέσουν ή να την τροποποιήσουν, με αποτέλεσμα το δημοψήφισμα να μην έχει καν αντικείμενο. Το χρονικό διάστημα μέχρι το δημοψήφισμα ήταν μόλις μια εβδομάδα. Το εκλογικό σώμα κλήθηκε εν ολίγοις να συμμετάσχει σε μια συνταγματική παρωδία που εξευτέλιζε τον θεσμό του δημοψηφίσματος ήδη κατά την πρώτη εφαρμογή του υπό το καθεστώς του Συντάγματος 1975.

Είχαν προηγηθεί έξι μήνες διακυβέρνησης από τους ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, με την κοινωνία καθημερινά να παρακολουθεί αποσβολωμένη την «περήφανη διαπραγμάτευση» της κυβέρνησης με τους ευρωπαίους εταίρους.  Οσοι παρακολουθούσαν από κοντά τις εξελίξεις, γνώριζαν πως η παραμονή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αυτό που με τόσους κόπους και θυσίες είχαν κατορθώσει διαδοχικές κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης, κρεμόταν από μια κλωστή. Την επομένη του διαγγέλματος η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διέκοψε την παροχή ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες και επιβλήθηκαν έλεγχοι κεφαλαίων με ημερήσιο όριο ανάληψης 60 ευρώ με αποτέλεσμα να σχηματιστούν ουρές μπροστά στα ΑΤΜ των τραπεζών και τα πρατήρια βενζίνης. Ενα εκλογικό σώμα σε περιδίνηση από την αλλεπάλληλη διαδοχή ραγδαίων εξελίξεων, κλήθηκε μέσα σε εκβιαστικές συνθήκες να κρίνει τις τύχες της χώρας για τις επόμενες δεκαετίες.

Στις 30 Ιουνίου διεξήχθη η πρώτη λαϊκή συγκέντρωση υπέρ του ΝΑΙ στην πλατεία Συντάγματος. Ηταν μια συγκέντρωση με ξεχωριστή φυσιογνωμία. Για πρώτη φορά βρέθηκαν μαζί, χωρίς κομματικά σύμβολα και συνθήματα, μόνο με ελληνικές σημαίες και πανό υπέρ της παραμονής στο ευρώ, οι πολίτες εκείνοι που είχαν συνειδητοποιήσει ότι το πραγματικό διακύβευμα του δημοψηφίσματος δεν ήταν το κουρελόχαρτο που δίκην σκιάχτρου ανέμιζε ο Αλέξης Τσίπρας, αλλά η παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη· ενδεχομένως και στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς τα κείμενα για τη νομισματική ένωση δεν προέβλεπαν την περίπτωση αποχώρησης κράτους μέλους από τη ζώνη του ευρώ.

Η θλιβερή συνέχεια είναι γνωστή. Συντριπτική επικράτηση του ΟΧΙ, πανικός στο Μέγαρο Μαξίμου, σύγκληση του Συμβουλίου πολιτικών αρχηγών που αποφασίζει να στηρίξει τον Τσίπρα στις Βρυξέλλες, υπόσχεση του ίδιου ότι δεν θα προκαλέσει πρόωρες εκλογές, υπογραφή του τρίτου και σκληρότερου μνημονίου, αθέτηση της υπόσχεσης από τον Τσίπρα και μεγάλη εκλογική νίκη των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ στις εκλογές του Σεπτεμβρίου, παρά τον εξευτελισμό του θεσμού του δημοψηφίσματος, παρά την κωλοτούμπα στις Βρυξέλλες, παρά την υπογραφή του επαχθέστερου μνημονίου, παρά την εξαπάτηση των κομμάτων της αντιπολίτευσης, παρά το γεγονός ότι είχαν παίξει τη χώρα στα ζάρια…

Εκτοτε, παρόλο που ο ΣΥΡΙΖΑ έχει υποστεί επανειλημμένες εκλογικές ήττες, δεν έχουμε δει κάποια σοβαρή αυτοκριτική, έστω από κάποια στελέχη του. Και όμως ακούμε σήμερα μέλη της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ να μιλούν για «κυβέρνηση των προοδευτικών δυνάμεων» μαζί με όλους αυτούς που πρωταγωνίστησαν στην εξαπάτηση του ελληνικού λαού εκείνη τη μοιραία εβδομάδα του καλοκαιριού του 2015.  Μήπως επιτέλους ήρθε η ώρα να μας εξηγήσει το ΠΑΣΟΚ τι ακριβώς εννοεί με την καραμέλα του «προοδευτικού»; Γιατί η αντίθεση προς τον Μητσοτάκη δεν φτάνει πια. Οι καιροί έχουν αλλάξει…

Ο Γιώργος Καμίνης είναι πρώην δήμαρχος Αθηναίων, πρώην βουλευτής ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ