Εμανουέλ Μακρόν: Τελευταία ευκαιρία ή παγίδα;

07:03 24/2/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Αυτή την εβδομάδα, ο Εμανουέλ Μακρόν διασώθηκε παρά… τρίχα από ένα ακόμη κάζο ολκής στο εσωτερικό. Το κατάφερε δε μόνο εξαιτίας του νέου «δώρου» που δέχθηκε από τον ακροδεξιό Εθνικό Συναγερμό, της Μαρίν Λεπέν, που αποφάσισε να απέχει από τη σχετική ψηφοφορία (όπως έχει κάνει και με τις προτάσεις μομφής σε βάρος της κυβέρνησης του Φρανσουά Μπαϊρού), επιτρέποντας έτσι στην υποψηφιότητα του εκλεκτού του γάλλου προέδρου για την

προεδρία του Συνταγματικού Δικαστηρίου, Ρισάρ Φεράντ, να γίνει δεκτή με διαφορά μίας μόλις ψήφου.

Παρ’ όλα αυτά, οι πάντες συνειδητοποίησαν για μια ακόμη φορά ότι το πολιτικό μέλλον του Μακρόν εντός συνόρων κρέμεται κυριολεκτικά από μία κλωστή, η οποία μάλιστα κινδυνεύει να κοπεί ανά πάσα στιγμή, προκαλώντας μια ελεύθερη και παταγώδη πτώση, με ανυπολόγιστες συνέπειες για τον ίδιο και συνολικά τη Γαλλία. Ισως να είναι και αυτός ένας από τους λόγους που τον οδήγησαν πάλι στην αγαπημένη του «έξοδο κινδύνου»: την ευρωπαϊκή και διεθνή διπλωματία, που του προσφέρει συνήθως τη δυνατότητα να εμφανίζεται πιο αξιόπιστος και ισχυρός από ό,τι στην πραγματικότητα είναι.

Θεωρητικά, η συγκυρία δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερη για τον Μακρόν, καθώς την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ αποφάσιζε να ταπεινώσει την Ευρώπη, αποκλείοντάς την από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το Ουκρανικό, η Γερμανία οδεύει προς πρόωρες εκλογές και, πιθανότατα, μια παρατεταμένη περίοδο πολιτικής και κυβερνητικής αβεβαιότητας. Κάτι που σημαίνει, με τη σειρά του, πως μπροστά στον γάλλο πρόεδρο μοιάζει να έχει ανοιχτεί πεδίο δόξης λαμπρό, δίνοντάς του τη δυνατότητα να πάρει τα ηνία της παραπαίουσας ΕΕ στα χέρια του – ένα ρόλο, άλλωστε, τον οποίο ποτέ δεν έκρυψε ότι επιθυμούσε διακαώς.

Μήπως, όμως, αντί για μεγάλη – και ενδεχομένως τελευταία για τον ίδιο – ευκαιρία, πρόκειται για μια θανάσιμη παγίδα; Μήπως, δηλαδή, όπως θα έλεγε και ο σοφός λαός, ο Μακρόν «εκεί που πάει για μαλλί, βγει και κουρεμένος»; Μήπως, αντί να καταφέρει να ξαναστήσει στα πόδια της την Ευρώπη και να πιστωθεί την επιτυχία, επιταχύνει την κρίση και τον κατακερματισμό της, με συνέπεια να χρεωθεί και το αντίστοιχο πολιτικό κόστος;

Η αλήθεια είναι πως οι εξελίξεις τρέχουν με τόσο μεγάλη ταχύτητα, που ο Μακρόν – όπως και συνολικά η ΕΕ – θα πρέπει να αποδειχθεί πολύ ευέλικτος και ικανός (ακόμη και για «κωλοτούμπες») εάν θέλει να τις παρακολουθήσει. Πολύ περισσότερο καθώς η γραμμή χαράσσεται μακριά από το Παρίσι και τα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων: Αφενός στην Ουάσιγκτον και τον Λευκό Οίκο, όπου ο γάλλος πρόεδρος σπεύδει την ερχόμενη εβδομάδα με τον βρετανό πρωθυπουργό μήπως και καταλάβουν τι πραγματικά επιδιώκει ο Τραμπ και καταφέρουν να τον «συνετίσουν». Και αφετέρου, στη Μόσχα και το Κρεμλίνο, με τον δίαυλο όμως που συνέδεε τη Γαλλία και την Ευρώπη μαζί τους να έχει κλείσει προ πολλού, ενώ η αποκατάστασή του ενέχει τον κίνδυνο να ερμηνευθεί ως συνθηκολόγηση απέναντι στον Πούτιν.

Οσα συνέβησαν την τελευταία εβδομάδα επιβεβαιώνουν την κρισιμότητα της κατάστασης και τις εξαιρετικά λεπτές ισορροπίες. Την περασμένη Παρασκευή, για του λόγου το αληθές, ο Μακρόν διαβεβαίωνε μέσω των «Financial Times» ότι «το μοναδικό ερώτημα που τίθεται αυτή τη στιγμή είναι κατά πόσο ο πρόεδρος Πούτιν προτίθεται ειλικρινά και αξιόπιστα να διαπραγματευθεί για μια εκεχειρία πάνω σε αυτή τη βάση», η οποία δεν θα συνιστά άνευ όρων παράδοση για την Ουκρανία. Για να προσθέσει πως «ύστερα από αυτό, εναπόκειται στους Ουκρανούς να διαπραγματευτούν με τη Ρωσία».

Μέσα σε μερικά 24ωρα, όμως, η εικόνα άλλαξε άρδην. Η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ και Ρωσίας στη Σαουδική Αραβία, η πρώτη μετά το ξέσπασμα του πολέμου, έδειξε ότι οι βασικοί πρωταγωνιστές δεν είναι διατεθειμένοι να περιλάβουν στα σχέδιά τους ούτε την Ουκρανία ούτε την Ευρώπη. Θεωρούν δε ήδη «τελειωμένο» τον πρόεδρο της πρώτης, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ενώ για τη δεύτερη πιστεύουν ότι δεν αποτελεί αξιόπιστο και χρήσιμο συνομιλητή σε αυτή τη φάση – ειδικά καθώς είναι χωρισμένη σε πολιτικά βιλαέτια.

Είναι προφανές, λοιπόν, ότι ο Μακρόν αναγκάστηκε να αναθεωρήσει τα σχέδιά του, ώστε να μη μείνει εντελώς έξω από τον χορό. Θα τα καταφέρει, όμως;

Το σίγουρο είναι ότι το «άτι» της Ευρώπης και πιο συγκεκριμένα της ΕΕ δεν είναι στα καλύτερά του και δεν επιτρέπει στον Μακρόν να ποντάρει σε αυτό τα ρέστα του. «Υπάρχουν πολλά ευρωπαϊκά σχέδια και ιδέες, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων πολύ προωθημένων αναφορικά με την άμυνα και την ασφάλεια (…) όμως δεν υφίστανται εκείνα τα πολιτικά και στρατιωτικά εργαλεία, ενώ η πολιτική βούληση έχει υπονομευθεί από μία Ακροδεξιά η οποία είναι εχθρική απέναντι στην ευρωπαϊκή ενοποίηση και φιλική προς τον Τραμπ και τον Πούτιν», όπως χαρακτηριστικά σημείωνε πρόσφατο η ισπανική «Εl Pais» σε κεντρικό της άρθρο.

Την ίδια στιγμή, η εμπειρία του Ολαφ Σολτς, ο οποίος μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία έκανε λόγο για «αλλαγή εποχής» (Zeitwende) και επιχείρησε να πάρει τη μεγάλη «στροφή» οδηγήσει τη χώρα του με ασφάλεια σε αυτή τη νέα εποχή, κάθε άλλο παρά ενθαρρυντική είναι για τον Μακρόν. Ο καγκελάριος της Γερμανίας οδεύει προς μια ιστορικών διαστάσεων ήττα στις πρόωρες εκλογές αυτής της Κυριακής, υποχρεώνοντας τον πρόεδρο της Γαλλίας να σκεφτεί μήπως τα πάντα είναι μάταια…