Γ. Βουγιουκαλάκης για Κυκλάδες: Δεν ανησυχεί για το Κολούμπο

15:23 12/2/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Για την σεισμική ακολουθία που σημειώνεται στις Κυκλάδες μίλησε ο Γιώργος Βουγιουκαλάκης, Ηφαιστειολόγος, μέλος της Εθνικής Επιτροπής για την παρακολούθηση και εκτίμηση του κινδύνου των ενεργών ηφαιστείων του Αιγαίου.

Ο κ. Βουγιουκαλάκης ανέλυσε σε ραδιοφωνική εκπομπή, στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8, το φαινόμενο που έχει προκαλέσει ανησυχία στους ειδικούς τις τελευταίες μέρες.

Τα ενεργά ηφαίστεια

«Στη Σαντορίνη έχουμε δύο ενεργά ηφαίστεια, οι Καμένες μέσα στην Καλντέρα και το Κολούμπο στον υποθαλάσσιο χώρο. Οι Καμένες βρίσκονται σε μια κατάσταση ελαφράς διέγερσης από τον Ιούλιο. Έχει ενημερωθεί το Υπουργείο, είχε εκδοθεί τότε και ένα αντίστοιχο δελτίο που λέει ότι βρίσκεται σε μια διέγερση το ηφαίστειο, ότι το παρακολουθούμε με ένα πολυπαραμετρικό πλήρες δίκτυο και αν οτιδήποτε αλλάξει διαρκώς το βλέπουμε και αν χρειαστεί να ληφθεί οποιοδήποτε μέτρο θα ληφθεί. Άρα αυτό να το ξεκαθαρίσουμε. Καμία σχέση με την σεισμική διέγερση που υπάρχει τώρα στην Άνυδρο. Εμφανίστηκε τον Ιούλιο. Η διέγερση όπως ξέρετε ξεκίνησε τον Ιανουάριο. Αυτό λοιπόν είναι ένα σημείο ξεχωριστό. (…) Όλο αυτό το διάστημα, ούτε ένα επίκεντρο πέφτει μέσα στην Καλντέρα. Δεν υπάρχει μέσα στην Καλντέρα επίκεντρο. Υπάρχουν πολύ μικρά επίκεντρα τα οποία από τη δραστηριότητα αυτή που ξεκίνησε τον Ιούλιο και συνεχίζει, δηλαδή σεισμοί, υπάρχουν δύο μεγάλοι που ήταν γύρω στο 3. Οι σεισμοί που μιλάμε τώρα μέσα στην Καλντέρα δεν τις καταλαβαίνουν ούτε οι κάτοικοι ούτε κανείς. Είναι 1, ένα και κάτι, ένα παρακάτω. Για εμάς τους ηφαιστειολόγους είναι πολύ σημαντικό γιατί αυτοί μας δίνουν πληροφορίες για το αν το ηφαίστειο προσπαθεί να κάνει κάτι. Άρα ξεχωρίζουμε το φαινόμενο, τη διαδικασία Καλντέρας, με τη διαδικασία που είναι σε δράση επάνω» εξήγησε αρχικά ο κ. Βουγιουκαλάκης, σύμφωνα με δημοσίευμα της ΕΡΤ.

«Στο δεύτερο, που επίσης είναι σημαντικό, το Κολούμπο, είναι ένα ηφαίστειο που έχει και αυτό μία ηλικία καμιά 300αριά, ίσως και παραπάνω χιλιάδες χρόνια η βάση του και αναπτύχθηκε μετά την τελευταία έκρηξη το 1650. Αυτό λοιπόν το ηφαίστειο είναι ενεργό, έχει μελετηθεί ειδικά τα τελευταία χρόνια διεξοδικά από πλήθος ομάδες επιστημόνων, ερευνητών, γεωλόγων, ηφαιστειολόγων γεωφυσικών κτλ., έχουμε εντοπίσει και το θάλαμο που υπάρχει λιωμένο πέτρωμα και το βάθος και τη διάστασή του -κτλ. Εμείς ως Κρατικό Γεωλογικό Ινστιτούτο εκπονήσαμε το 23-24, ένα πλήρες πρόγραμμα με τη διεθνή ηφαιστειολογική κοινότητα που εκτιμά και ποιοτικά και ποσοτικά τους κινδύνους και έχουμε όλα τα σενάρια. Όπως είναι και στην Καμένη τα σενάρια που έχουμε, προβλέπονται στο Τάλως, το πρόγραμμα που υπάρχει για την Πολιτική Προστασία, αν η Καμένη ξεκινήσει να κάνει κάτι, τι θα κάνει η πολιτεία. Για το Κολούμπο που υπάρχουν τώρα επίσης όλα αυτά τα σενάρια και προβλέψεις και χάρτες επικινδυνότητας, πιστεύω ότι η πολιτεία θα τα εξετάσει και θα μπουν στην αναθεώρηση του επόμενου Τάλως. Να τονίσουμε ότι μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει ούτε ένα επίκεντρο, ούτε ένας σεισμός στην περιοχή που εμείς την λέμε ηφαιστειακό πεδίο Κολούμπου. Επίσης δεν έχουμε καταγράψει ούτε ένα φαινόμενο, ούτε ένα γεγονός που να μπορεί να μας οδηγήσει σε ανησυχία για το τι θα γίνει στο Κολούμπο» προσέθεσε ο κ. Βουγιουκαλάκης.

Η περίπτωση της Καμένης

Η Καμένη βρίσκεται σε αυτή την ανησυχία, σημείωσε. «Θα δούμε, Θα το παρακολουθήσουμε, θα δούμε πώς θα εξελιχθεί. Θα μας πει το ηφαίστειο. Γιατί, όπως λένε και οι συνάδελφοί σεισμολόγοι, ότι δεν μπορούν να κάνουν τώρα μια πρόβλεψη αν και πότε θα σταματήσει και με ποια μορφή η σεισμική διέγερση, γιατί δεν έχεις ένα εργαλείο να το κάνεις και στα ηφαίστεια είναι το ίδιο, μας προειδοποιούν, αλλά δεν μας λένε πότε θα κάνουν. (…) Από αυτό που γράφουν οι σεισμογράφοι, τα δίκτυα παρακολούθησης τοπογραφικής παραμόρφωσης, τα δίκτυα παρακολούθησης της σύστασης των αερίων και της θερμοκρασίας, υπάρχουν δεκάδες σταθμοί και δίκτυα που καταγράφουν. Εμείς παρακολουθούμε κάθε μέρα, βλέπουμε αν και τι μετακινείται, το ερμηνεύουμε σε σχέση με την πιθανότητα μετακίνησης του μάγματος και βγάζουμε συμπεράσματα» τόνισε.

Ο κ. Βουγιουκαλάκης επισήμανε επίσης, «αν λοιπόν αυτή η διέγερση συνεχισθεί και το ηφαίστειο αποφασίσει να ενεργοποιηθεί, θα έχουμε κάποια στιγμή σε πέντε μήνες, δέκα μήνες, σε δεκαπέντε, αυτό δεν μπορούμε να το προσδιορίσουμε μια έκρηξη σαν αυτή που έζησε η Σαντορίνη το 1925. Το 1925 είχαμε μια θεαματική έκρηξη στη Σαντορίνη, είναι η πρώτη έκρηξη που είναι καταγραμμένη σε κινηματογραφική ταινία. Θα το έχετε δει και εσείς, φωτογραφίες πολλές κτλ. Είναι μια έκρηξη από την οποία δεν πέθανε ούτε σπουργίτι. Το 1925 που είχαν άλλα μέσα από αυτά που διαθέτουμε εμείς και ως επιστήμονες και ως Πολιτική Προστασία, οπότε καταλαβαίνετε ότι δεν υπάρχει κανένας απολύτως κίνδυνος. Δηλαδή, υπάρχει δυνατότητα διαχείρισης μίας τέτοιας διέγερσης, μίας τέτοιας ηφαιστειακής δραστηριότητας, χωρίς να δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα ούτε για τη ζωή των ανθρώπων, ούτε για την συνέχεια της οικονομικής και της κοινωνικής ζωής. Προφανώς θα υπάρχουν διάφορες δυσκολίες. Θα πρέπει να διαχειριστούμε την ηφαιστειακή τέφρα,  αυτό το λεπτόκοκκο τριμμένο πέτρωμα που θα φτάνει πότε πότε στα Φηρά ή στο αεροδρόμιο, κάποια αέρια που κάποιες φορές θα έχουν λίγες παραπάνω συγκεντρώσεις, αλλά είναι ζητήματα που έχουν αντιμετωπιστεί παντού στον πλανήτη, είναι ζητήματα που περιγράφονται στο Τάλως, στο σχέδιο με πολύ μεγάλη λεπτομέρεια τι πρέπει να γίνει και πώς πρέπει να γίνει πιστεύω ότι με μια σωστή διαχείριση κανένα πρόβλημα δεν θα υπάρξει για την Σαντορίνη».