Για ένα ελεύθερο πανεπιστήμιο

16:25 23/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Τον Μάρτιο 2023, φοιτητές των ΕΑΑΚ, τα γνωστά δηλαδή τάγματα εφόδου, «έκαναν ντου» στο μάθημα της καθηγήτριας Πολιτικής Φιλοσοφίας Βάνας Νικολαΐδου-Κυριανίδου, που δίδασκε στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών υποχρεώσεών της στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η καθηγήτρια είναι από τα πρόσωπα που δεν σηκώνουν μύγα στο σπαθί τους στο Πανεπιστήμιο. Τους είπε αμέσως ότι αυτή δεν εκβιάζεται από κανέναν και τους παρακάλεσε να φύγουν από το μάθημα. Ηταν μάλιστα τόσο

αποφασιστική ώστε βρήκαν το θάρρος να διαμαρτυρηθούν και φοιτητές της – κι ήταν η πρώτη φορά που αποφασιστικά μια σιωπηλή πλειοψηφία στο Πανεπιστήμιο μίλησε, αψηφώντας τον φόβο.

Αλλά η Βάνα Νικολαΐδου-Κυριανίδου και τότε ήξερε και ξέρει ακόμα καλά ότι δεν ήταν η τελευταία φορά που θα την παρενοχλούσαν οι βίαιες μειοψηφίες στο όνομα του φοιτητικού συνδικαλισμού. Η δραστηριότητά της σε θέματα ιδεών είναι έντονη, οι απόψεις της είναι ενοχλητικές. Μελετήτρια της Χάνα Αρεντ, της θεωρητικού των ολοκληρωτισμών, ξέρει ότι καθήκον των πνευματικών ανθρώπων είναι να αντιτίθενται στο κακό, το οποίο «προκαλεί τη σκέψη, γιατί η σκέψη προσπαθεί να αγγίξει το βάθος, να φτάσει στις ρίζες».

Εξαιτίας των απόψεών της, ενοχλεί τους νεόκοπους ιδεολόγους των αμφιθεάτρων, που θεωρούν ότι είναι «επαναστατικό καθήκον» να την κάνουν κι αυτή να σωπάσει διά της βίας – όπως σωπαίνουν τόσοι και τόσοι στο Πανεπιστήμιο, φοιτητές και καθηγητές, για να μην μπλέξουν. Ηταν, συνεπώς, θέμα χρόνου το επόμενο χτύπημα.

Το οποίο εκδηλώθηκε με νέο «ντου» (από φοιτητές, φοιτήτριες και φοιτητά, σύμφωνα με την ιδιόλεκτο των κουκουλοφόρων που το έκαναν), κατά του γραφείου της στο Πανεπιστήμιο αυτή τη φορά, το οποίο βανδάλισαν, γράφοντας συνθήματα με σπρέι. Την κατηγορούν για τη θέση της μπροστά στη σύγκρουση Ισραήλ – Χαμάς (το τελευταίο επεισόδιό της είναι αποτέλεσμα, θυμίζω, της φονικής επίθεσης εξτρεμιστών οπλοφόρων της Χαμάς κατά αμάχων στο Ισραήλ, όπου δολοφόνησαν περισσότερους από χίλιους πολίτες και πήραν ομήρους πολλές και πολλοί εκ των οποίων ακόμα κρατούνται). Ουσιαστικά δηλαδή της προσάπτουν ότι δεν είναι αφελής και δεν αναπαράγει την ευκολία μιας αριστερής προσέγγισης που μιλά για σιωνιστική επιβολή στη Μέση Ανατολή. Κι ότι δεν είναι υπέρ της επιβολής όσων περιγράφει το σύνθημα «Από το ποτάμι στη θάλασσα», της εξαφάνισης δηλαδή του κράτους του Ισραήλ.

Οι εισβολείς, μεταξύ άλλων, κατέστρεψαν την αφίσα συνεδρίου για τον αντισημιτισμό, με την επιγραφή «Juden sind hier Unerwűnscht» (Οι Εβραίοι είναι ανεπιθύμητοι εδώ), αναπαραγωγή επιγραφών του ναζισμού, δηλωτική του διωγμού που οδήγησε στο Ολοκαύτωμα. Ψιλά γράμματα, για ομάδες που αντιλαμβάνονται την πολιτική σκέψη οπαδικά και σε επιχειρήματα απαντούν με συνθήματα.

Η Βάνα Νικολαΐδου-Κυριανίδου θα αγνοήσει και αυτή την πρόκληση και θα συνεχίσει τη δουλειά της. Πριν από λίγες ημέρες, με δική της πρόταση, το Πανεπιστήμιο Αθηνών αναγόρευσε ομότιμο διδάκτορα τον καθηγητή Πιερ-Αντρέ Ταγκιέφ, συστηματικό πολέμιο της πολιτικής των ταυτοτήτων, ο οποίος ετοίμασε μια ομιλία για τους ορισμούς του ρατσισμού σε σύγκρουση – εξηγώντας τι γίνεται σήμερα με τις πολιτιστικές διαφορές, «υπερεκτιμημένες τόσο από τους νεορατσιστές όσο και από τους νεοαντιρατσιστές που μετεωρίζονται και οι μεν και οι δε ανάμεσα στο δικαίωμα στη διαφορά και στο καθήκον διατήρησης των διαφορών».

Οφείλουμε να είμαστε με τη Βάνα Νικολαΐδου-Κυριανίδου, υπέρ της ελευθερίας του λόγου, κατά των δογματισμών και, επιτέλους, υπέρ ενός ελεύθερου Πανεπιστημίου. Είναι μια οφειλή του κράτους στους πολίτες του – και πρωτίστως στις φοιτήτριες και στους φοιτητές.