«Κλειδί» το ΣτΕ για τη λειτουργία των ιδιωτικών ΑΕΙ

16:41 23/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Το «κλειδί» για τα ιδιωτικά ΑΕΙ στη χώρα μας, ένα ζήτημα με συνταγματικές προεκτάσεις, που ακουμπά και τα πεδία της οικονομίας και της κοινωνίας, κρατά στα χέρια της η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Στις 11 Απριλίου οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των δύο πλευρών θα διασταυρώσουν τα ξίφη τους και θα αναπτύξουν τα επιχειρήματά τους ενώπιον των ανώτατων δικαστών, που θα συνεδριάσουν υπό τον πρόεδρο του ΣτΕ Μιχάλη Πικραμένο, ακολουθώντας – όπως και οι εισηγητές της σύνθεσης – το χρονικό όριο

των εξάλεπτων αγορεύσεων, που έχει υιοθετηθεί προκειμένου να ολοκληρώνεται η εκδίκαση τέτοιων σοβαρών υποθέσεων μέσα σε συγκεκριμένο πλαίσιο, καθώς το δικαστήριο έχει περάσει πλέον σε νέα εποχή, όπως φάνηκε και στη διάρκεια της πρόσφατης συζήτησης για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό.

Η υπόθεση της ίδρυσης και λειτουργίας των ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα, που έχει προκαλέσει έντονες αναταράξεις και σε πολιτικό επίπεδο, έφτασε ενώπιον του ΣτΕ έπειτα από προσφυγή που έχουν καταθέσει από τον περασμένο Νοέμβριο η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού ΑΕΙ (ΠΟΣΔΕΠ) και επτά πανεπιστημιακοί διδάσκαλοι και, όπως ήταν αναμενόμενο, λόγω της σοβαρότητάς της θα κριθεί από την Ολομέλεια του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι από την κρίση των ανώτατων δικαστικών λειτουργών, που θα είναι οριστική και αμετάκλητη, θα εξαρτηθούν η εφαρμογή του νόμου και η λειτουργία των μη κρατικών πανεπιστημίων στη χώρα μας, γι΄ αυτό και η απόφασή τους αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Συγκεκριμένα, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού ΑΕΙ (ΠΟΣΔΕΠ) και οι πανεπιστημιακοί διδάσκαλοι που πρσέφυγαν στο ΣτΕ ζητούν να ακυρωθούν ως αντισυνταγματικές οι διατάξεις του Νόμου 5094/2024 που προβλέπουν την ίδρυση και λειτουργία παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων με τη μορφή Νομικού Προσώπου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ).

«Πυρά» στις υπουργικές αποφάσεις

Ωστόσο, επειδή δεν μπορεί να προσβληθεί ο επίμαχος νόμος, η πανεπιστημιακή κοινότητα στρέφει τα «πυρά» της στις υπουργικές αποφάσεις που εκδόθηκαν, κατ΄ εξουσιοδότηση του νόμου αυτού.

Στην αίτησή τους οι πανεπιστημιακοί καθηγητές υπογραμμίζουν ότι η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων πρόκειται να οδηγήσει σε κλείσιμο τμημάτων των πανεπιστημίων στην Ελλάδα επί ζημία της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης και των μελών ΔΕΠ αυτής. Οι καθηγητές θεμελιώνουν το έννομο συμφέρον τους στο άρθρο 16 του Συντάγματος και το ηθικό έννομο συμφέρον τους λόγω της προσβολής του κύρους τους από την αναγνώριση καθηγητών ΝΠΠΕ, οι οποίοι ουδόλως προβλέπεται αλλά ούτε απαιτείται να έχουν τα προσόντα, την ακαδημαϊκή ελευθερία και τη διαδικασία εκλογής και εξέλιξης όπως των πανεπιστημιακών καθηγητών του άρθρου 16 του Συντάγματος.

Οι προσβαλλόμενες υπουργικές αποφάσεις όχι μόνο δεν επιβάλλονται από το ευρωπαϊκό δίκαιο, αλλά αντίκεινται και σε διατάξεις του ενωσιακού δικαίου.

Επικαλούνται μάλιστα ότι η πρόβλεψη του Νόμου 5094/2024 για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια «έρχεται σε κατάφωρη αντίθεση με την απόλυτη απαγόρευση από το Σύνταγμα άλλης μορφής νομικών προσώπων, εκτός από ΝΠΔΔ, για την παροχή ανώτατης εκπαίδευσης και λόγω της αντισυνταγματικότητας αυτής πρέπει οι προσβαλλόμενες πράξεις να ακυρωθούν».

Και με όριο το άρθρο 16 του Συντάγματος επισημαίνουν ότι η συγκεκριμένη διάταξη παραβιάζεται λόγω «έλλειψης σαφών κριτηρίων και πλήρους αοριστίας των διατάξεων του Νόμου 5094 του 2024 αναφορικά με τις προϋποθέσεις και το ελάχιστο του ποιοτικού περιεχομένου της εκπαιδευτικής και της συμφωνίας μεταξύ του μητρικού ιδρύματος και παραρτήματος στην Ελλάδα». Δηλαδή «χορηγείται εν λευκώ γενική και αόριστη εξουσιοδότηση από τον νόμο στα ισχύοντα στο μητρικό ίδρυμα της αλλοδαπής».

Ομως, ούτε από τον επίμαχο νόμο προβλέπεται κρατική εποπτεία επί των Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ), όπως επιτάσσει το Σύνταγμα, αλλά και δεν είναι σύμφωνη με το δίκαιο της ΕΕ «η πρόβλεψη για μη κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα πανεπιστημιακής εκπαίδευσης».