Οι μύθοι που κατέρρευσαν

18:14 28/2/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Εν πρώτοις, μια διαπίστωση. Το πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), που παρουσιάστηκε χθες στην ΕΣΗΕΑ, διαλύει ζωτικές πλάνες της δημόσιας συζήτησης, βάζει τέλος στη συνωμοσιολογία και επαναφέρει τα πράγματα στην αρχική κοίτη τους, την κοίτη της ανεξάρτητης δικαιοσύνης, που είναι υπεύθυνη να αποδώσει ευθύνες και να καταλογίσει ποινές.

Δυο τρία πράγματα που κατάλαβα ακούγοντας την ενημέρωση για το πόρισμα:

Η συζήτηση για την υπαιτιότητα του

δυστυχήματος επέστρεψε στους ηθικούς αυτουργούς. Και στον βασικό ηθικό αυτουργό, που είναι ο σταθμάρχης, ο οποίος ήταν μόνο ένα μήνα σε αυτή τη θέση και επέλεξε να χαράξει χειροκίνητα τη διαδρομή του επιβατικού τρένου μέχρι την έξοδο του σταθμού της Λάρισας, αν και στο παρελθόν είχε κάνει πολλές φορές αυτόματες χαράξεις. Επιλέγοντας τη χειροκίνητη χάραξη της διαδρομής δεν πρόσεξε ότι το κλειδί 118 Α/Β βρισκόταν σε λάθος θέση, λόγω μιας προηγούμενης διαδρομής, με αποτέλεσμα το Intercity να τοποθετηθεί στη λάθος γραμμή, όπου ήδη κινούνταν η εμπορική αμαξοστοιχία. Τη θέση του συγκεκριμένου κλειδιού φαίνεται ότι δεν παρατήρησε ούτε ο οδηγός της αμαξοστοιχίας. «Κατά λάθος, θεωρούμε» είπε ο πολιτικός μηχανικός Αστέριος Αλεξάνδρου. Πάντως, όπως τεκμαίρεται από τα ηχητικά, γνωρίζουμε ότι τέσσερις ώρες πριν από το δυστύχημα, ο σταθμάρχης είχε βάλει και τον προαστιακό στη λάθος γραμμή, κάτι που όμως το αντιλήφθηκε ο μηχανοδηγός. Το δικαστήριο πρέπει να διευκρινίσει γιατί ο σταθμάρχης επέλεξε τη χειροκίνητη χάραξη και όχι την αυτόματη.

Κατά τα άλλα, φαίνεται ότι καταρρέουν πολλοί μύθοι που υποστηρίζονται μήνες τώρα, τεκμηριώνεται δηλαδή ότι η χρήση όρων όπως «Εγκλημα» και «Συγκάλυψη» είναι απλώς ορολογίες χειραγώγησης, όπως φαινόταν από την πρώτη στιγμή από στοιχειωδώς έμπειρους αναλυτές της ψυχολογίας του πλήθους. Καταρχάς, καταρρίπτεται ο μύθος ότι το εμπορικό τρένο μετέφερε ξυλόλιο ή όποιο εύφλεκτο φορτίο «από τα Σκόπια» που δεν είχε δηλωθεί. Το εμπορικό τρένο δεν μετέφερε τίποτα. Η έκρηξη έγινε στο επιβατικό τρένο, που πήγαινε στη Θεσσαλονίκη, αυτό που καταστράφηκε ήταν το βαγόνι του εστιατορίου και ό,τι κάηκε ήταν σε αυτό το βαγόνι, στο γειτονικό του και στο βαγόνι όπου ήταν τα υπολείμματα της μηχανής. Τι ακριβώς μετέφερε το επιβατικό τρένο παραμένει προς διερεύνηση, όπως προς διερεύνηση παραμένουν τα ίχνη από τις ουσίες που βρέθηκαν, μάλλον και από ειδικότητες (π.χ. χημικών μηχανικών) που δεν συμμετείχαν στον ΕΟΔΑΣΑΑΜ.

Καταρρέει επίσης η κατηγορία του εσκεμμένου «μπαζώματος», της κατά διαταγής αλλοίωσης του τοπίου για να αποκρυβούν στοιχεία. Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ περιγράφει αδυναμία συντονισμού των εμπλεκόμενων υπηρεσιών και άγνοια όσων χειρίστηκαν εξαρχής, ανοργάνωτα και χαοτικά, τη διάσωση. Αγνοια πρωτοκόλλων και αμέλεια είναι ο κανόνας του Δημοσίου – και απλώς αυτό αναδείχθηκε με μεγάλη σαφήνεια και στην περίπτωση αυτή.

Τέλος, υπήρξε εκτεταμένη αναφορά στη συστηματική κρατική ολιγωρία για τη βελτίωση των σιδηροδρόμων, που συμπλέει με τις πρακτικές των δημόσιων φορέων του ΟΣΕ και με τα συνδικάτα – ενώ ευθύνες πρέπει να έχει και η ανεξάρτητη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), την οποία έχει διορίσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Προφανώς, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει αναλογικά πολιτικές ευθύνες για το μπάχαλο των σιδηροδρόμων – αλλά χρειάζεται να δούμε τι είχε αλλάξει ως το δυστύχημα και τι άλλαξε μετά.

Κρατώ κάτι ακόμα: τη διαβεβαίωση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, που συστήθηκε απ’ αυτή την κυβέρνηση με αρνητικές ψήφους της αντιπολίτευσης, ότι ουδείς κυβερνητικός παρενέβη στο έργο του. Κάτι που λέει πολλά για την πολιτική σπέκουλα που ανέπτυξαν οι έμποροι του πόνου – οι έμποροι των Τεμπών.