Σαντορίνη: Εγκαθίστανται τέσσερις νέοι υποθαλάσσιοι σεισμογράφοι – Μελετούν το ηφαίστειο

11:58 4/2/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Τέσσερις νέας τεχνολογίας φορητούς υποθαλάσσιους σεισμογράφους που θα μελετήσουν το υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπου στη Σαντορίνη θα εγκατασταθεί σήμερα Τρίτη 4 Φεβρουαρίου μέσα στην καλδέρα του Κολούμπου και δίπλα στο υποθαλάσσιο ρήγμα της Ανύδρου.

Την εγκατάσταση θα πραγματοποιήσει διεθνής ομάδα ερευνητών, στην οποία συμμετέχουν επιστήμονες από το Κέντρο Ωκεάνιων Ερευνών GEOMAR Helmholtz του Κιέλου και το πανεπιστήμιο του Πότσνταμ, καθώς και η καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας του τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ,

Εύη Νομικού.

Η διεθνής ερευνητική ομάδα βρίσκεται στη Σαντορίνη συμμετέχοντας στην ωκεανογραφική αποστολή MSM132. Στόχος τους είναι να εξερευνήσουν τα υποθαλάσσια ηφαιστειακά κέντρα στο νησί και να κατανοήσουν τις γεωλογικές διεργασίες που συμβαίνουν σε αυτά.

Εξοπλισμένοι με ειδικούς σένσορες οι υποθαλάσσιοι σεισμογράφοι

Οι υποθαλάσσιοι σεισμογράφοι που θα εγκατασταθούν είναι εξοπλισμένοι με ειδικούς σένσορες για να μετράνε τη μικροσεισμικότητα του χώρου, τις μετακινήσεις του εδάφους, αλλά και τις φυσικοχημικές παραμέτρους του νερού.

Είχε προηγηθεί η τοποθέτηση τον περασμένο Δεκέμβριο ακόμα τριών υποθαλάσσιων σεισμογράφων μέσα στον κρατήρα του Κολούμπου και πέντε στη θαλάσσια περιοχή Κολούμπου και ρήγματος Ανύδρου.

Η επιλογή της περιοχής για τη διεξαγωγή της αποστολής είχε γίνει ήδη στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου, καθώς πρόκειται για μια περιοχή με ιστορικό πολυάριθμων ηφαιστειακών εκρήξεων και σεισμικών γεγονότων στο παρελθόν.

Ωστόσο, η παρούσα συγκυρία θα βοηθήσει τους επιστήμονες να έχουν στη διάθεσή τους περισσότερα επιστημονικά δεδομένα.

«Η ερευνητική αποστολή ήταν προγραμματισμένη να γίνει, ωστόσο οι επιστήμονες που δουλεύουμε στην περιοχή είμαστε παρόντες και αναλύουμε συνεχώς τα δεδομένα που προκύπτουν από τη σεισμική δραστηριότητα για να ενημερώνουμε τις Αρχές και τους κατοίκους», ανέφερε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η Εύη Νομικού.

Οι σεισμογράφοι αυτοί θα παραμείνουν στον υποθαλάσσιο χώρο για τέσσερις ημέρες και στη συνέχεια θα ανασυρθούν για να αναλυθούν τα δεδομένα. Η έρευνα θα επαναληφθεί για όσο συνεχίζεται η σεισμική δραστηριότητα.

«Ο στόχος μας με αυτές τις μετρήσεις είναι να συλλέξουμε σε σύντομο χρονικό διάστημα δεδομένα για τη μικροσεισμικότητα της περιοχής, τα οποία θα συνδυαστούν με τους χερσαίους σεισμογράφους, έτσι ώστε να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα στην ανάλυση των σεισμών», υπογράμμισε η κ. Νομικού.

Από τις 27 Ιανουαρίου και μετά οι σεισμοί που σημειώνονται εντοπίζονται στον θαλάσσιο χώρο βορειοανατολικά της Σαντορίνης, σε μια περιοχή η οποία γειτνιάζει με το υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπου.

«Η έντονη σεισμική δραστηριότητα δίπλα σε ένα υποθαλάσσιο ηφαίστειο μπορεί να εξασθενήσει»

Όπως επισήμανε η κ. Νομικού, «κατά την κρίση του 2011-2012, η σεισμική δραστηριότητα που είχαμε μέσα στην καλδέρα της Σαντορίνης για 14 μήνες, δεν οδήγησε σε ηφαιστειακή έκρηξη. Η έντονη σεισμική δραστηριότητα δίπλα σε ένα υποθαλάσσιο ηφαίστειο μπορεί να εξασθενήσει χωρίς να οδηγηθεί σε μία υποθαλάσσια έκρηξη. Ωστόσο, είναι επιτακτική η ανάγκη παρακολούθησης του υποθαλάσσιου ηφαιστείου με την τοποθέτηση ειδικών οργάνων που να μετρούν τις αλλαγές της χημικής σύστασης των αερίων και υγρών που εκλύονται από τις υδροθερμικές καμινάδες στα 500 μέτρα βάθος».

Τα αποτελέσματα της έρευνας θα συνδυαστούν με τις μετρήσεις του υποθαλάσσιου παρατηρητηρίου SANTORY, το οποίο έχει συλλέξει δεδομένα από τον Δεκέμβριο του 2022. Ακολούθως θα αναλυθούν για να βρεθούν διαφορές στη συμπεριφορά του ηφαιστείου. Η ψηφιακή πλατφόρμα του SANTORY παρέχει στην επιστημονική κοινότητα και το κοινό πολύτιμες πληροφορίες για το υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπου.

Η κ. Νομικού τονίζει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ τη σημασία της συνέχισης παρακολούθησης του υποθαλάσσιου ηφαιστείου του Κολούμπου από το SANTORY.

Σημειώνεται ότι το συγκεκριμένο ερευνητικό πρόγραμμα, στο οποίο ηγείται το ΕΚΠΑ, ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2024 και, όπως διευκρινίζει η κ. Νομικού, είχε ζητηθεί η χρηματοδότησή του από τον δήμο Θήρας, αίτημα που παρέμενε σε εκκρεμότητα. Η ίδια έχει ζητήσει εκ νέου από την Πολιτεία τη συνέχιση της χρηματοδότησης του SANTORY.

Παπανικολάου: Το μέγιστο που περιμένουμε είναι 5,5 έως το πολύ 6 Ρίχτερ

Ο τρόπος που καταγράφονται και παρακολουθούνται οι σεισμοί τις τελευταίες δεκαετίες έχει αλλάξει επισήμανε ο ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας, Δημήτρης Παπανικολάου, στο MEGA. Τόνισε ότι πλέον η επιστημονική κοινότητα μπορεί να μιλά βάσει δεδομένων.

Αυτός είναι ο λόγος που για τις πρόσφατες σεισμικές δονήσεις οι επιστήμονες μπορούν να προχωρήσουν σε εκτιμήσεις για μέγεθος που μπορεί να φτάσει ένας σεισμός, δεδομένων όλων των καταγραφών που έχουν συλλεγεί και αξιοποιηθεί τα τελευταία χρόνια.

«Είμαι περήφανος που έχω μαθητές την κ. Νομικού, τον κ. Λέκκα, και πολλούς άλλους που έχουν μια εντελώς άλλη αντίληψη και ξεφύγαμε από την δεκαετία του ’80, που οι επιστήμονες ήταν περισσότερο γνωστοί για τις κόντρες τους», είπε ο κ. Παπανικολάου.

Ακολούθως τόνισε πως «το κλειδί είναι ότι έχουμε στοιχεία πάνω στα οποία βγάζουμε τις απόψεις μας. Μέχρι πριν από 15 χρόνια τα στοιχεία ήταν στατιστικής φύσης. Κοιτάζαμε τι ξέραμε για τους σεισμούς και προσπαθούσαμε να βγάλουμε συμπεράσματα. Το μεγαλύτερο ατού τώρα είναι ότι έχουμε χαρτογραφήσει το ηφαίστειο Κολούμπο».

Σύμφωνα με τον ίδιο, «στη συνέχεια ξέρουμε για την ηφαιστειακή δραστηριότητα. Έχουμε 12 ηφαιστειακούς κρατήρες ΒΑ του Κολούμπο. Ακριβώς σε αυτή την περιοχή των κρατήρων του Κολούμπο είναι που νότια μέχρι την νήσο Άνυδρο γίνεται όλη αυτή η δραστηριότητα».

Όσα είπε ο Δημήτρης Παπανικολάου στο MEGA: