Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος: «Η απόσταση ανάμεσα στα φεστιβάλ και τα Οσκαρ έχει μικρύνει πάρα πολύ»

07:41 2/3/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Ο κινηματογράφος είναι η τέχνη του φωτός και της σκιάς, των λέξεων που δεν ειπώθηκαν αλλά προκάλεσαν έντονα συναισθήματα, των εικόνων που χαράσσονται στη μνήμη. Ολης αυτής της συνθήκης, λάτρης είναι και ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος. Ο δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου, με βλέμμα που διαβάζει πέρα από το προφανές και εμπειρία χρόνων που ξεφεύγει

από τη μεγάλη οθόνη, στην παρουσία του στη μικρή έχει καταφέρει να μην είναι απλώς ένας θεατής της έβδομης τέχνης αλλά συνομιλητής της.

Σας βρίσκουμε λίγες μέρες μετά την επιστροφή σας από την Μπερλινάλε. Εχοντας την εμπειρία τόσων χρόνων από τα μεγάλα κινηματογραφικά φεστιβάλ, πώς τα βλέπετε πλέον; Γιατί συνήθως το κοινό μένει στη λαμπερή εικόνα τους με τους αστέρες του Χόλιγουντ και τα κόκκινα χαλιά.

Αυτό είναι αλήθεια. Υπάρχουν πολλά φεστιβάλ που γίνονται μέσα στο φεστιβάλ. Το ένα είναι για τους δημοσιογράφους, τους κριτικούς κινηματογράφου κι ένα μεγάλο μέρος του κοινού, ειδικά στο Βερολίνο. Εκεί μιλάμε για το καλλιτεχνικό κομμάτι και τις ταινίες που αποκαλύπτονται. Υπάρχει επίσης το φεστιβάλ των αγοραστών και πωλητών, το market, το οποίο είναι πολύ έντονο στις Κάννες και στο Βερολίνο. Τέλος, είναι και το κομμάτι των σταρ που όλα τα φεστιβάλ ψάχνουν με τον δικό τους τρόπο, ανάλογα με τον αντίκτυπο που έχουν και τον τρόπο που μπορούν να γίνουν μαγνήτες. Εκεί, οι Κάννες το έχουν λίγο παραπάνω γιατί το έχουν καλλιεργήσει όπως και η Βενετία που είναι το παλαιότερο φεστιβάλ. Το Βερολίνο, άλλες φορές είναι λιγότερο λαμπερό, άλλες ανάλογα με τη χρονιά, περισσότερο. Καταλαβαίνω ότι αυτό είναι που προσελκύει τους περαστικούς, τους ταξιδιώτες, τους ντόπιους που συνωστίζονται, χαζεύουν, βγάζουν τις φωτογραφίες τους, παίρνουν ένα κομμάτι, αλλά είναι κάτι που προσωπικά δεν με ενδιαφέρει πολύ από ένα σημείο και έπειτα. Το παρατηρώ, εάν ερωτηθώ κι έχω μία άποψη για το τι έγινε, θα το πω μ’ έναν πιο ουδέτερο τρόπο. Γιατί αυτό που με ενδιαφέρει είναι το πώς ένα φεστιβάλ σού προτείνει κάτι καινούργιο ή σου θυμίζει ποιοι είναι οι master. Κατά τη γνώμη μου αυτή είναι και η ουσία του. Καμιά φορά, αναρωτιούνται μερικοί παρατηρητές, λίγο πιο ψύχραιμοι, πώς είναι δυνατόν, σε μία χρονιά που έκλεψε την παράσταση στο κόκκινο χαλί ο τάδε, να βραβεύεται κάποιος πολύ άγνωστος. Ετσι είναι όμως τα φεστιβάλ. Ακόμα και τα Οσκαρ όπως έχουν εξελιχθεί με τη διεθνοποίησή τους, την αλλαγή στον τρόπο που εκτιμούν το σινεμά ως έναν παγκόσμιο οργανισμό που αλληλεπιδρά και όχι μια τοπική βιομηχανία, βραβεύουν ή έχουν υποψήφια φιλμ που είναι περισσότερο φεστιβαλικά. Η απόσταση ανάμεσα στα μεγάλα φεστιβάλ και τα Οσκαρ έχει μικρύνει πάρα πολύ. Το βλέπουμε τα τελευταία δέκα χρόνια πολύ πιο έντονα με σκηνοθέτες που κάνουν ταινίες που παλιότερα τα Οσκαρ πολύ δύσκολα θα λάμβαναν υπόψη τους, όπως ο Λάνθιμος. Το 25% αυτών που ψηφίζουν πλέον δεν ζουν στην Αμερική αλλά εκτός. Επίσης θεωρούν ότι το σύγχρονο σινεμά δεν είναι το μελόδραμα των στούντιο ή οι μεγάλες κόμικ περιπέτειες, αλλά είναι οι ταινίες που μπορεί να φτιαχτούν και σε μια άλλη χώρα. Αν παρατηρήσει κανείς επίσης την τελευταία εικοσαετία, οι μη Αμερικανοί που παίρνουν τα Οσκαρ δεν είναι μόνο Αγγλοι. Μπορεί να ξενίσει αυτούς που πιστεύουν ότι τα Οσκαρ είναι μια καθαρή υπόθεση γιορτινού γκλάμουρ, αλλά νομίζω ότι θυμούνται πολύ παλιές δεκαετίες. Δεν συμβαίνει πια αυτό.

Μια κι αναφερθήκατε στα Οσκαρ, έρχεται αύριο η φετινή τελετή. Προς τα πού βλέπετε να κινούνται οι απονομές;

Φέτος η ιστορία είναι πολύ μπερδεμένη. Το «Brutalist» είναι μια ταινία που προσωπικά μου άρεσε πάρα πολύ. Βρήκα ότι είναι ένα σινεμά που λειτουργεί σε πολλά επίπεδα, σε απορροφά και παράλληλα λειτουργεί πολύ θεματικά και πολύ κινηματογραφικά. Από την άλλη μεριά βέβαια, απόρησα πόσοι θα μπορούσαν από τα μέλη της Ακαδημίας να τη δουν ολόκληρη και εκεί που πρέπει για να την εκτιμήσουν, δηλαδή στη μεγάλη οθόνη, δεδομένων των πυρκαγιών που είχαν ξεσπάσει στην Καλιφόρνια. Αρα λοιπόν, μια πιο «εύκολη» προτίμηση θα ήταν πιο λογική. Υποθέτουμε πως ευνοείται το «Εμίλια Πέρεζ» από όλο αυτό, αλλά η ταινία αυτοπυροβολήθηκε με την ιστορία της Κάρλα Σοφία Γκασκόν, η οποία είναι ένα πολύ ενδιαφέρον παράδειγμα του πώς η woke κουλτούρα τιμώρησε ένα δικό της παιδί. Μάλιστα πήρε η μπάλα σχεδόν ολόκληρη την ταινία. Εχασε τις όποιες πιθανότητες είχε στις κατηγορίες καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας και σεναρίου κι αυτή τη στιγμή, το μόνο Οσκαρ που έχει σίγουρο είναι της Ζόε Σαλντάνα στον δεύτερο ρόλο. Η ίδια φρόντισε, επειδή κατάλαβε ως Αμερικανίδα τι έπρεπε να κάνει, να πάρει απόσταση από την υπόθεση Γκασκόν κι αυτό νομίζω ότι τη σταθεροποίησε στην κατηγορία της. Από κει και πέρα, θα πάρει μάλλον το τραγούδι με ένα από τα δύο που είναι υποψήφια, με το «El mal», που είναι και η καλύτερη σκηνή του έργου και συνοψίζει πώς ο Οντιάρ οραματίστηκε αυτή την ιστορία σε επίπεδο αφήγησης, με τη μουσική, τον χορό και τα λόγια. Ως προς την κατηγορία της διεθνούς ταινίας είναι 50-50 οι πιθανότητες να το πάρει, γιατί το «I’m still here» είναι μια πολύ πιο στέρεη επιλογή. Είναι μια ταινία ενός εγνωσμένης αξίας σκηνοθέτη που είναι ο Βάλτερ Σάλες. Λέει καθαρά μια πολιτική ιστορία, κάτι που κάνει οποιονδήποτε την ψηφίσει πιο έξυπνο και σωστό στα μάτια του. Είναι μια ταινία που καταφέρνει να πει ένα αληθινό γεγονός με τη δύναμη της υπόνοιας και όχι των ρητών δηλώσεων, χωρίς κορόνες, περιττολογίες. Μ’ έναν τρόπο δηλαδή αποχρώσεων, το οποίο είναι ένα σινεμά που πάντα εκτιμάται από το αμερικανικό σινάφι. Είναι βέβαια υποψήφια και η Κοραλί Φαρζά στις κατηγορίες ταινίας, σκηνοθεσίας και σεναρίου, για μια ταινία πολύ έντονη και πολύ κινηματογραφόφιλη, το «The Substance». Αυτό δείχνει και την ποικιλία που υπάρχει πλέον στα Οσκαρ με ταινίες που δεν θα διανοείτο παλιά κάποιος να θεωρήσει ότι μπορεί να φτάσουν μέχρι εκεί. Φέτος έχουμε και μιούζικαλ και μάλιστα δύο. Το ένα είναι πολύ εναλλακτικό, το «Εμίλια Πέρεζ», το άλλο είναι πολύ αμερικανικό, πολύ mainstream, το «Wicked» και μάλιστα ταινία μηνυμάτων, ενδυνάμωσης φεμινιστικής, με τον τρόπο της πολύ κλασική διότι πηγάζει από τον «Μάγο του Οζ» που είναι κάτι σαν ευαγγέλιο για το αμερικανικό θέαμα. Εχουμε ξενόγλωσσες ταινίες, όπως το «Κονκλάβιο» που θα μπορούσε κάλλιστα να πάρει το διασκευασμένο σενάριο, ακριβώς γιατί διασκευάζει τέλεια ένα μπεστ σέλερ. Φυσικά υπάρχει και το «Anora» που δείχνει πώς από την κατάσταση της αμφιβολίας για τις δύο ταινίες που προπορεύονται σε υποψηφιότητες μπορεί να το δώσουν επιτέλους στον Σον Μπέικερ, ένα παιδί του ανεξάρτητου αμερικανικού κινηματογράφου με πολύ καθαρό προσανατολισμό στην ταινία για τη μεγάλη αίθουσα και εντελώς χειροποίητο σινεμά. Εξού και είναι υποψήφιος σε άλλες τρεις κατηγορίες. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος φέτος, κάτι που κάνει τη μετάδοση λίγο πιο ενδιαφέρουσα και συναρπαστική τα ξημερώματα.

Τα τελευταία χρόνια, σας βλέπουμε να συνεργάζεστε με το Mega. Πώς έχει εξελιχθεί αυτή η σχέση σας με το κανάλι;

Χαίρομαι πάρα πολύ που είμαι στο Mega γιατί είναι ένα κανάλι που τα έχει όλα. Εχει μία ιστορία σεβασμού στους δημοσιογράφους και αισθάνομαι ότι βρίσκομαι σε ένα κλίμα εμπιστοσύνης στο να μπορώ να μιλήσω για τις ταινίες που με ενδιαφέρουν και να κάνω τις συνεντεύξεις που έχουμε τη δυνατότητα πια ως Ελλάδα να κάνουμε, είτε στις ειδήσεις όπου συνεργάζομαι με τη Δώρα Αναγνωστοπούλου, είτε στο «Buongiorno» με τη Φαίη Σκορδά και όλη την ομάδα. Αισθάνομαι ότι εκπροσωπώ το σινεμά και ότι μπορώ να κάνω τη δουλειά μου, το οποίο πιστεύω ότι πλέον αρχίζει και σπανίζει στην τηλεόραση. Δηλαδή, το να μιλάς για πράγματα που να μην είναι ενδοτηλεοπτικά. Η τηλεόραση έχει γίνει πάρα πολύ αυτοαναφορική. Θεωρεί δεδομένο πια ο κόσμος που παρακολουθεί ή τουλάχιστον ένα κομμάτι του, ότι θα ακούσει πράγματα τα οποία γεννιούνται μέσα από την ίδια την τηλεόραση και όχι άλλα που έρχονται από τον έξω κόσμο. Εγώ είμαι σε μία ενδιάμεση κατάσταση, όπου ο έξω κόσμος είναι και λίγο ο φανταστικός κόσμος του σινεμά. Δηλαδή είναι ένα κομμάτι τέχνης, ευτυχώς λαϊκής, πολύ προσβάσιμης και πολύ φιλικής στον χρήστη, αλλά που πλέον κινδυνεύει να θεωρηθεί πολυτέλεια. Γι’ αυτό και χαίρομαι ιδιαίτερα που μου δίνει την ευκαιρία το Mega να συνεχίσω να κάνω αυτό που ξέρω καλύτερα.

{ER}Θεωρείτε ότι η τηλεόραση αγαπάει τον κινηματογράφο;{ER}

Είναι γενικά οξύμωρο για έναν δημοσιογράφο, κριτικό κινηματογράφου, να είναι στην τηλεόραση και να προτρέπει τους τηλεθεατές να πάνε να δούνε μια ταινία έξω. Ετσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα όμως, κάποια στιγμή, η ταινία αυτή καταλήγει μέσα στην τηλεόραση, είτε σε κανάλι είτε σε streaming. Αρα δηλαδή, εγώ είμαι ένας ενδιάμεσος της εικόνας που μοιάζει με την τηλεοπτική, αλλά δεν είναι ακριβώς αυτή. Η τηλεόραση και το σινεμά είχαν πάντα μια σχέση φυσική. Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε ένα ενδιαφέρον πάντρεμα. Οι σειρές πλέον που έχει μάθει να αγαπάει περισσότερο και να εκτιμάει ο κόσμος, μοιάζουν όλο και περισσότερο με το σινεμά. Γιατί οι άνθρωποι του σινεμά και για οικονομικούς λόγους, αλλά και για καλλιτεχνική πρόκληση, έχουν μεταπηδήσει χωρίς ντροπή, χωρίς το παλιό κόμπλεξ που υπήρχε στον τηλεοπτικό χώρο, κάνοντας μίνι ή και μάξι σειρές πολλών επεισοδίων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και πλέον όλα είναι ένα. Υπάρχουν ηθοποιοί, σκηνοθέτες, σεναριογράφοι, οι οποίοι πηγαίνουν και έρχονται ανάμεσα στην τηλεόραση και το σινεμά, τη μικρή και τη μεγάλη οθόνη. Πλέον ο κόσμος νομίζω ότι οφείλει να έχει περισσότερο τα αφτιά του ανοιχτά για να μάθει πού παίζει τι και ποιος είναι πού. Υπάρχει φοβερή κινητικότητα κι εγώ το βρίσκω συναρπαστικό. Θεωρώ ότι αυτή η κινητικότητα είναι πολύ ωφέλιμη. Το μόνο μου πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει ο χρόνος για να τα παρακολουθήσω όλα. Περνάει πολλές φάσεις η σχέση του κινηματογράφου με την τηλεόραση και δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα όπως παλιά. Πλέον μια σειρά που μοιάζει με ταινία, μπορεί να είναι περισσότερο σινεμά στην τηλεόραση από ό,τι μια ταινία. Το «Maestro» του Χριστόφορου Παπακαλιάτη ή το «Milky Way» του Βασίλη Κεκάτου είναι μία μετάγγιση ανθρώπων που αγαπάνε το σινεμά στην τηλεόραση, ο καθένας με διαφορετικό τρόπο, σε ένα πιο περιεκτικό μυθοπλαστικό μοντέλο σειράς, το οποίο έχει ανταπόκριση.

{ER}Εκτός από το Mega, συνεργάζεστε και με την Cosmote TV όπου παρουσιάζετε το «Watch Next». Ποια ανάγκη σας καλύπτει αυτή η εκπομπή;{ER}

Είναι δύο διαφορετικές δουλειές, αν και τηλεοπτικές. Τα πολλά χρόνια που είμαι στην ιδιωτική τηλεόραση, μου δίνουν τη δυνατότητα να έρθω σε επαφή με ένα κοινό που δεν είναι αναγκαστικά σινεφίλ. Ή που κατά σύμπτωση είναι σινεφίλ. Η τηλεόραση μου έχει μάθει να είμαι πιο δεκτικός σε ανθρώπους που δεν έχουν δει ό,τι έχω δει, δεν συμφωνούν αναγκαστικά γιατί δεν ξέρουν για τι πράγμα μιλάω. Η δουλειά μου είναι να τους το κάνω ενδιαφέρον. Δηλαδή να βρω έναν τρόπο, μια γωνία λήψης που να μη φύγουν την ώρα που το βλέπουν γιατί είναι ένα «ρεπορτάζ» πολύ διαφορετικό από τα υπόλοιπα. Ενώ το σινεμά είναι κάτι πολύ οικείο στον κόσμο, δεν είναι απαραίτητα οικείο σε όσους βλέπουν τηλεόραση, δεν τέμνονται τα κοινά. Ετσι λοιπόν γίνομαι λίγο πιο περιφραστικός και πιο επεξηγηματικός στην τηλεόραση, με κίνδυνο να γίνω λίγο πιο φλύαρος. Για να είμαι προφανώς τόσα χρόνια, πάει να πει πως κάποιος κόσμος θέλει να το βλέπει αυτό. Η εκπομπή η κινηματογραφική, το «Watch Next» είναι μια άλλη φάση. Είναι μια αφορμή να μιλήσει κανείς για σινεμά λίγο πιο από μέσα. Δηλαδή να έχω καλεσμένους όπως ο Γιώργος Μαυροψαρίδης, ο μοντέρ δις υποψήφιος για Οσκαρ ή ο Ευθύμης Φιλίππου ο σεναριογράφος. Αυτό είναι κάτι το οποίο δεν μπορείς εύκολα να κάνεις σε εκπομπές της ιδιωτικής τηλεόρασης. Θέλεις κάτι ειδικό. Το ειδικό αυτό λοιπόν, το οποίο περιλαμβάνει και σχολιασμό βραβείων, όπως της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας, είναι περισσότερο μια ασφαλής και οικογενειακή ζώνη για μένα. Είναι σαν να πηγαίνω σε ένα σπίτι που είναι η ιδιωτική τηλεόραση και μετά να πηγαίνω και σε ένα ιδιαίτερο δωμάτιο που είναι το «Watch Next».

INFO{CR}Η απονομή των Οσκαρ θα προβληθεί την Κυριακή 2 Μαρτίου, στις 02.00 (ξημερώματα Δευτέρας), στο Cosmote Cinema Oscars HD σε περιγραφή Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλου. Η βραδιά θα ξεκινήσει στις 23.30 με την εκπομπή «Oscars’ Night» με τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο να υποδέχεται live στο στούντιο και να σχολιάζει με τους καλεσμένους του τις υποψηφιότητες και τα προγνωστικά. Σε απευθείας σύνδεση με το Λος Αντζελες, ο Γιώργος Σατσίδης θα δίνει ανταποκρίσεις από το κόκκινο χαλί. Ολο το πρόγραμμα των Οσκαρ θα προβληθεί και με ελληνικούς υπότιτλους τη Δευτέρα 3 Μαρτίου στις 19.30.{LF}Ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος εμφανίζεται κάθε Παρασκευή στις 12.45 στο μεσημβρινό δελτίο ειδήσεων του Mega και επιλεγμένες Πέμπτες στο «Buongiorno», στις 09.20, στο Mega. Ακόμα, κάθε Κυριακή στις 14.00 παρουσιάζει την εκπομπή «Watch Next» στο Cosmote Cinema1