Το σκοτεινόν πάθος της οργής

17:51 27/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

H συγκέντρωση, χθες, στο Σύνταγμα και σε πολλές ακόμα πόλεις της Ελλάδας και της επαρχίας είχε δύο στόχους. Και οι δύο ήταν ευρύτεροι του αιτήματος για δικαιοσύνη στη διερεύνηση και στην απόδοση ευθυνών για το τρομερό δυστύχημα στα Τέμπη. Και οι δύο στόχοι είχαν πολιτικό περιεχόμενο. Ο ένας στόχος ήταν η προσπάθεια αναβίωσης ενός κινήματος νεο-Αγανακτισμένων. Ο άλλος στόχος ήταν η απόπειρα θεμελίωσης λαϊκού μετώπου, μιας νέας συγκρότησης συνιστωσών του πάλαι ποτέ ΣΥΡΙΖΑ ή, ευρύτερα, του προοδευτισμού.

Η απόπειρα αναγέννησης των συνθηκών που, το 2011, έφεραν τους Αγανακτισμένους στο Σύνταγμα έχει επαναληφθεί αρκετές φορές, με συνθήματα που δεν συγκινούσαν. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στην κινητοποίηση για την αξία των πτυχίων των δραματικών σχολών, οι προσδοκίες ήταν υπερβολικές και κυριαρχούσε ο ερασιτεχνισμός και το κιτς. Τα Τέμπη, ένα οδυνηρό δυστύχημα με θύματα κυρίως νέους λαϊκών τάξεων, είχαν χρησιμοποιηθεί και άλλες φορές, χωρίς τη δοσολογία της συγκίνησης που μπορεί να μετατρέψει σε λαϊκό κίνημα ένα event διαμαρτυρίας. Αυτή τη φορά, η οργάνωση είχε περισσότερο επαγγελματισμό. Είχε σλόγκαν ποιητικό («Δεν έχω οξυγόνο») με πολλές συμπαραδηλώσεις (η βασικότερη, η αναφορά στο κίνημα «I Can’t Breathe» κατά τη αστυνομικής βίας στις ΗΠΑ) και ήταν αποτέλεσμα μιας μιντιακής καταιγίδας, που επιμένει ότι πέρα και πίσω από το βασικό ζήτημα, την επιπόλαιη εγκατάλειψη από έναν υπεύθυνο εργαζόμενο της θέσης του το βράδυ του δυστυχήματος, υπάρχουν πτυχές μυστηριώδεις και ανεξερεύνητες και συμφέροντα που συγκαλύπτονται από την κυβέρνηση και, γενικότερα, «την εξουσία». Κάπως έτσι βρέθηκαν, με αντιεξουσιαστικά αιτήματα, στον δρόμο οι πρώην συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, ο Νίκος Ανδρουλάκης, πολλοί αριστεριστές αλλά και ακροδεξιοί, ο Βελόπουλος και η Νίκη, προκειμένου όλοι να καρπωθούν το εμπόριο του ανθρώπινου πόνου συγγενών, που υπέστησαν την πιο αδιανόητη οδύνη: έχασαν ξαφνικά τους δικούς τους ανθρώπους.

Το Σύνταγμα, δηλαδή, χθες έζησε τις δόξες του αντισυστημικού καλοκαιριού του 2011, το οποίο προετοίμασε το εφιαλτικό 2015 – κάτι που λησμονιέται στις μιντιακές αναδρομές σε εκείνο τον πολιτικό εφιάλτη. Από τις ίδιες ακριβώς δυνάμεις που καρπώθηκαν εκείνη την πεποιημένη αγανάκτηση για το Μνημόνιο, αριστερές και δεξιές, με την προσθήκη αυτή τη φορά της νεοαγανακτισμένης και πολιτικά άφρονος ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ. Μέχρι και οι κουκουλοφόροι με τις μολότοφ ήταν εκεί. Ολοι αυτοί μετέφεραν στον δρόμο το εργαλειοποιημένο «σκοτεινόν πάθος της πικράς οργής», σύμφωνα με τον Ιωάννη της Κλίμακος (που κάπως έτσι ορίζει τη μνησικακία). Ο τρόπος αυτός είναι οριζόντιος, πέρα από πολιτικές ταυτότητες (Δεξιά – Αριστερά) και ακατάβλητος.

Η χθεσινή εκδήλωση δεν είναι ασήμαντη. Είναι σοβαρή, επειδή κατάφερε να δώσει το έναυσμα ενός κινήματος σε μια ιστορία που εξαρχής έπρεπε να οδηγηθεί το συντομότερο στις αίθουσες των δικαστηρίων – εις βάρος όσων συστηματικά κωλυσιεργούν, προσθέτοντας φήμες και σύγχυση σε μια υπόθεση με μεγάλη συναισθηματική φόρτιση. Το κίνημα αυτό θα επιδιώξει, το επόμενο διάστημα, να αποκτήσει υπόσταση και διάρκεια, ευνοώντας και διεργασίες πολιτικών συγκλίσεων. Η διάρκεια, η συσπείρωση και η δυναμική των συγκλίσεων αυτών θα δείξουν αν και πώς η σημερινή κατακερματισμένη αντιπολίτευση θα βρει απήχηση στη μοναδική συγκροτημένη πρόταση την οποία σχεδόν έξι χρόνια αρθρώνει: τον αντιμητσοτακισμό.

Στις όποιες τέτοιες συγκλίσεις το ΠΑΣΟΚ δεν θα πρωταγωνιστήσει, επειδή όσοι αποσκοπούν στη δημιουργία λαϊκού μετώπου θα έπρεπε να εντάξουν στο αφήγημά τους τον σημιτικό εκσυγχρονισμό και την έντιμη και θυσιαστική προσπάθεια του κόμματος να σώσει την περασμένη δεκαετία τη χώρα. Αν δηλαδή το ΠΑΣΟΚ συμμετάσχει σε τέτοιες συγκλίσεις, θα έχει τον ρόλο συνιστώσας.

Η αποστολή του Αναστασίου Αλβανίας

Συνάντησα πρώτη φορά τον Αναστάσιο της Αλβανίας τον Αύγουστο του 1991, σε ένα χωριό κοντά στους Αγίους Σαράντα – στο πλαίσιο μιας δημοσιογραφικής αποστολής του περιοδικού «Αντί». Η κατάρρευση του αλβανικού κομμουνισμού ήταν επί θύραις και ο Αναστάσιος Γιαννουλάτος, λαμπρός ιερωμένος με σημαντικό συγγραφικό, διδακτικό και ιεραποστολικό έργο, είχε μια πολύ ριψοκίνδυνη αποστολή: να στήσει Oρθόδοξη Εκκλησία στη χώρα που έβγαινε από μια περίκλειστη, δογματική και ιδιαιτέρως αυταρχική κομμουνιστική δικτατορία.

Ηταν ένας ονειροπόλος παπάς, χωρίς παπαδίστικη εκφορά λόγου, ρεαλιστής, με βαθιά συνείδηση της αποστολής του. Ηξερε τους κινδύνους και ήταν διατεθειμένος να τους αντιμετωπίσει. Για να τα καταφέρει, είχε ετοιμαστεί εντατικά. Εμαθε άψογα την αλβανική γλώσσα και είχε αρχίσει να μεταφράζει τη λειτουργία. Ηθελε να είναι έτοιμος. Ηξερε όμως ότι θα αντιμετωπίσει μεγάλες δυσκολίες και, επίσης, ήξερε ότι η πρώτη και βασική επιτυχία του δεν θα ήταν το πνευματικό έργο της Εκκλησίας, στο οποίο πίστευε βαθιά, αλλά η συμβολή της στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.

Τα κατάφερε. Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας, χάρη στον Αναστάσιο, κατάφερε να συγκεντρώσει πόρους από πολλές πηγές. Και είχε για όσους είχαν ανάγκη, ανεξαρτήτως πίστης και θρησκεύματος. Πριν, δηλαδή, κερδίσει την ψυχή του πληρώματος της Εκκλησίας, είχε κερδίσει την ευγνωμοσύνη όλων των Αλβανών. Που σήμερα τον αποχαιρετούν με οδύνη.