Υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα: Βασικοί «ένοχοι» για τον καρκίνο του παχέος εντέρου

18:51 27/2/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Ορισμένα τρόφιμα ευνοούν την ανάπτυξη του καρκίνου του παχέος εντέρου: αυτό είναι το πόρισμα επιστημόνων στις ΗΠΑ, διευκρινίζοντας ότι το κλειδί στην ανάπτυξη του καρκίνου είναι η χρόνια φλεγμονή στο έντερο που σχετίζεται στενά με το τι βάζουμε καθημερινά στο πιάτο μας. Μάλιστα, στο πλαίσιο αυτό, συνέταξαν και μία λίστα με εκείνες τις διατροφικές επιλογές που οφείλουμε να αποφεύγουμε.

Αναλυτικότερα και για τον σκοπό της μελέτης οι ερευνητές εξέτασαν δείγματα από τους καρκινικούς όγκους ασθενών. Και όπως διαπίστωσαν, εκείνοι που

κατανάλωναν τα περισσότερα τρόφιμα πλούσια σε λιπαρά, αλάτι και ζάχαρη – κατά κανόνα υπερεπεξεργασμένα προϊόντα – είχαν υψηλότερα επίπεδα χρόνιας φλεγμονής στο έντερό τους.

Διευκρινίζεται ότι τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα είναι εκείνα που δημιουργούνται με βιομηχανικές μεθόδους και προσθήκη συστατικών, όπως λιπαρά, άμυλα, σάκχαρα, αλάτι, υδρογονωμένα λίπη. Τα πρόσθετα αυτά παρατείνουν τη διάρκειά τους και τα καθιστούν γευστικά – όχι όμως και υγιεινά.

Τα… ύποπτα σνακ

Πιο συγκεκριμένα, ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα υπερεπεξεργασμένων τροφίμων, που όπως όλα δείχνουν συμπεριλαμβάνονται συχνά στο καλάθι του σουπερμάρκετ και βρίσκονται στις σχολικές τσάντες ή στο συρτάρι του γραφείου στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι λαχταρούν ένα γρήγορο σνακ, είναι:

n Πατατάκια

n Ψωμί μαζικής παραγωγής

n Δημητριακά πρωινού

n Ντόνατς

n Παγωτά

n Λουκάνικα

n Ροφήματα με ανθρακικό

n Στιγμιαίες σούπες

n Ορισμένα οινοπνευματώδη ποτά.

Εν τω μεταξύ, τις τελευταίες δεκαετίες καταγράφεται μία δραστική αύξηση της κατανάλωσής τους παγκοσμίως, γεγονός που προβληματίζει τους ειδικούς. Είναι ενδεικτικό ότι στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο διαπιστώνονται οι υψηλότερες αναλογίες κατανάλωσης, με περισσότερες από το 50% των συνολικών θερμίδων που καταναλώθηκαν να προέρχονται από τέτοια τρόφιμα. Στην Αυστραλία το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει στο 40%, σε χώρες όπως η Ν. Κορέα και η Ιαπωνία το 25,8% με 28,2% και σε χώρες της Μέσης Ανατολής το 36,5% των συνολικών θερμίδων. Αντίθετα, στην Ιταλία τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα αποτελούν μόλις το 10% των συνολικών θερμίδων που καταναλώθηκαν.

Βιοδραστικά λιπίδια

Η παρατήρηση ότι τα άτομα που ακολουθούν μια ανθυγιεινή διατροφή διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για αυξημένη φλεγμονή στο σώμα τους δεν είναι καινούργια. Συνεπακόλουθα δεν χαρακτηρίστηκε ως «κεραυνός εν αιθρία» από τους επιστήμονες όταν επιβεβαιώθηκε και από τη νεότερη αυτή μελέτη. Ομως, η γενεσιουργός αιτία του καρκίνου και οι μηχανισμοί αντίστασης του οργανισμού παραμένουν ένα πεδίο ιδιαίτερα κρίσιμο για την πρόληψη.

«Τη φλεγμονή αυτή μπορούμε πια να δούμε στους ίδιους τους όγκους του παχέος εντέρου. Ο καρκίνος είναι σαν μία χρόνια πληγή που δεν επουλώνεται. Αν το σώμα ζει καθημερινά με υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, η ικανότητά του να επουλώνει τις πληγές του μειώνεται λόγω της φλεγμονής και καταστέλλεται το ανοσοποιητικό, με συνέπεια να αναπτύσσεται τελικά καρκίνος», τόνισε πρόσφατα ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Timothy Yeatman, καθηγητής Χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριντα (USF).

Τα καλά νέα πάντως είναι ότι τη φλεγμονή στο σώμα μπορεί να αντιμετωπίσει ενεργητικά ο ανθρώπινος οργανισμός χρησιμοποιώντας τα βιοδραστικά λιπίδια που περιέχουν τα υγιεινά λιπαρά, όπως το αβοκάντο, συμπλήρωσε από τη πλευρά του ο Dr. Ganesh Halade, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής στο USF.  Αναλυτικότερα, «τα βιοδραστικά λιπίδια είναι πολύ μικρά μόρια που προέρχονται από τα τρόφιμα που καταναλώνουμε», εξήγησε. «Οταν όμως προέρχονται από τα ανθυγιεινά λίπη των επεξεργασμένων τροφίμων, διαταράσσουν την ισορροπία του ανοσοποιητικού και ευνοούν τη χρόνια φλεγμονή».

Στο πλαίσιο αυτό είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί πως άλλα παραδείγματα υγιεινών, μη επεξεργασμένων τροφίμων που ωφελούν το έντερο και καταστέλλουν τη φλεγμονή, εκτός από το αβοκάντο είναι ο σολομός, το καβούρι, το σπανάκι, τα λαχανάκια Βρυξελλών, τα φύκια και το κρέας από ζώα εκτρεφόμενα σε βοσκοτόπια.

Η μελέτη

Για τη διεξαγωγή της μελέτης, τα ευρήματα της οποίας δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση «Gut», αναλύθηκαν 162 δείγματα καρκίνου στο παχύ έντερο από ασθενείς του Γενικού Νοσοκομείου της Τάμπα, στη Φλόριντα. Τα συνέκριναν επίσης με δείγματα από το έντερο ασθενών χωρίς καρκίνο.

Στο εσωτερικό των καρκινικών όγκων οι ερευνητές εντόπισαν αυξημένο αριθμό μορίων που προάγουν τη φλεγμονή και μειωμένο αριθμό όσων την καταστέλλουν. Παρατηρήθηκε επίσης έλλειψη των ουσιών που διεγείρουν την επούλωση του εντέρου. Επιπρόσθετα και κάνοντας ένα ακόμη ερευνητικό βήμα διαπίστωσαν πως η διατροφή επηρέαζε τα επίπεδα των ουσιών που είτε καταπολεμούν, ούτε ευνοούν τον καρκίνο στο παχύ έντερο.

«Το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου μπορεί να είναι εξαιρετικά ισχυρό και να επηρεάσει σημαντικά το μικροπεριβάλλον του όγκου. Οχι όμως όταν καταστέλλεται από τα φλεγμονώδη λιπίδια των επεξεργασμένων τροφίμων»,  ήταν η προειδοποίηση που απηύθυνε ο Dr. Yeatman.