Όσα γνωρίζουμε για τον κοροναϊό – Πόσο εύκολα κολλάει, ποιος είναι ο κίνδυνος για την Ελλάδα

11:28 30/1/2020 - Πηγή: altsantiri

Πόσο επικίνδυνος είναι ο νέος κοροναϊός που ξέσπασε στην Κίνα τον Δεκέμβριο, προκαλώντας παγκόσμια ανησυχία, πόσο εύκολα κολλάει και ποιος είναι ο κίνδυνος για τη χώρας μας; Ο αντιπρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Διευθυντής του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής, Καθηγητής  Αθανάσιος Τσακρής, απαντάει σε επτά κρίσιμα ερωτήματα για τον νέο ιό, ενώ μια νέα έρευνα κινέζων ερευνητών υπολογίζει την περίοδο επώασης του

ιού.

Τι είναι οι κοροναϊοί;

Οι κοροναϊοί είναι μια ομάδα ιών οι οποίοι προκαλούν συνήθως ήπια ως μέτρια λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού με συμπτώματα που προσομοιάζουν με αυτά του κοινού κρυολογήματος: καταρροή, βήχας, πονόλαιμος, πονοκέφαλος, πυρετός. Σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή υποκείμενα νοσήματα ενδέχεται να προκαλέσουν σοβαρότερη λοίμωξη στο κατώτερο αναπνευστικό -βρογχίτιδα ή πνευμονία-, νεφρική ανεπάρκεια, ακόμη και θάνατο. Οφείλουν το όνομά τους στο σχήμα τους: στο μικροσκόπιο θυμίζουν κορώνα.

Ποια η είναι η ταυτότητα του νέου κοροναϊού;

O νέος κοροναϊός, 2019n-CoV, που εντοπίστηκε στις αρχές του έτους στην κινεζική πόλη Ουχάν, προκαλεί, αντιστοίχως, αναπνευστική λοίμωξη με σοβαρότητα που ποικίλλει. Το 15- 20% των προσβληθέντων εκτιμάται ότι θα χρειαστούν νοσηλεία. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως 2 έως 5 -αλλά και έως 14- ημέρες μετά την έκθεση στον ιό και είναι κλιμακούμενα: πονοκέφαλος, συνάχι, βήχας, πυρετός, δύσπνοια.

Πόσο επικίνδυνος είναι ο κοροναϊός 2019n-CoV;

Είναι αρκετά όσα δεν γνωρίζουμε ακόμα για τον 2019n-CoV, μια και η επιδημία βρίσκεται σε εξέλιξη. Είναι, όμως, πολύτιμη η εμπειρία μας από άλλους «συγγενείς» ιούς. Το σύστημα επιτήρησης που δημιουργήθηκε στην Κίνα μετά την επιδημία του SARS, για παράδειγμα, ήταν εκείνο που βοήθησε στην έγκαιρη ανίχνευση της νέας επιδημίας. Το 2002 ο SARS-CoV εξαπλώθηκε σε 27 χώρες, μολύνοντας σχεδόν 8.000 ανθρώπους και σκοτώνοντας περισσότερους από 770. H μεταδοτικότητα του MERS-CoV από άνθρωπο σε άνθρωπο, το 2012, ήταν μικρότερη, αλλά η θνητότητά του μεγαλύτερη: από τους 2.500 που νόσησαν κατέληξε ένα ποσοστό περίπου 35%.

Ο νέος κοροναϊός μεταδίδεται με μεγαλύτερη ταχύτητα αλλά η θνητότητά του είναι σαφώς χαμηλότερη: δεν ξεπερνά το 4%. Στην πραγματικότητα ίσως είναι πολύ πιο χαμηλή, αφού πολλοί ασθενείς με ήπια συμπτώματα ενδεχομένως δεν απευθύνθηκαν στις υγειονομικές αρχές και συνεπώς δεν έχουν καταμετρηθεί. Σύμφωνα με υπολογισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο μέσος αριθμός νέων λοιμώξεων ανά μολυσμένο άτομο είναι 1,4 – 2,5 ασθενείς. Σημειωτέον ότι στην εποχική γρίπη κάθε ασθενής κολλάει κατά μέσο όρο 1,3 άλλα άτομα. Η κρίσιμη διαφορά είναι βέβαια ότι σε αντίθεση με τη γρίπη, για τον 2019-nCoV δεν υπάρχει εμβόλιο κι αυτό σημαίνει ότι είναι πιο δύσκολο για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού -ηλικιωμένους ή άτομα με χρόνια νοσήματα- να προστατευθούν. Αντιστοίχως, δεν υπάρχει ανοσία για τον πληθυσμό σε παγκόσμιο επίπεδο.

Πώς μεταδίδεται ο κοροναϊός;

Μέσω του αέρα από άτομο που έχει προσβληθεί (σταγονίδια βήχα ή φτερνίσματος) ή μολυσμένων επιφανειών (τις οποίες αγγίζουμε και στη συνέχεια βάζουμε τα χέρια μας στο στόμα ή στη μύτη, εισάγοντας τον ιό στον οργανισμό μας). Πάντως, το Αμερικανικό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (CDC) διευκρινίζει ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να στηρίζουν το σενάριο μετάδοσης του κοροναϊού μέσω εισαγόμενων προϊόντων ή δεμάτων, λόγω του περιορισμένου χρόνου επιβίωσης των κοροναϊών σε επιφάνειες (μερικές ώρες).

Υπάρχει θεραπεία για τον κοροναϊό;

Προς το παρόν δεν υπάρχει ειδική αντιϊκή θεραπεία και βασίζεται κυρίως στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.

Υπάρχουν μέτρα πρόληψης της μετάδοσης του κοροναϊού;

Τα αντισηπτικά αλκοολούχα διαλύματα εξουδετερώνουν τον νέο κοροναϊό. Τα μέτρα ατομικής υγιεινής είναι, λοιπόν, πολύ σημαντικά: καλό πλύσιμο χεριών, με σαπούνι και νερό, για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Και, φυσικά, μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, χάρη στα πολύτιμα αντιοξειδωτικά τους, θωρακίζει σε σημαντικό βαθμό τον οργανισμό μας, κάτι που ισχύει και για την εποχική γρίπη.

Ποια είναι η εκτίμηση κινδύνου για την Ελλάδα;

Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, καθώς και τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), ο κίνδυνος εισαγωγής του ιού στη χώρα μας κρίνεται χαμηλός.

Σημειώνεται ότι το Επιστημονικό δυναμικό του ΕΚΠΑ συντονίζει τις προσπάθειές του όσον αφορά τη συμβολή στην έρευνα για το συγκεκριμένο ιό, στο σχεδιασμό μέτρων πρόληψης της μετάδοσης του ιού και στην αντιμετώπισή του εάν τυχόν ο ιός φτάσει στην Ελλάδα.
Επιστήμονες του ΕΚΠΑ μετέχουν στο σχεδιασμό του Υπουργείου Υγείας για τη θωράκιση της χώρας.

Ποια η περίοδος επώασης, σύμφωνα με κινέζικη μελέτη

Η περίοδος επώασης του νέου κοροναϊού είναι της τάξης των 5,2 ημερών κατά μέσον όρο, ωστόσο ποικίλει ανάλογα με τον ασθενή, σημειώνουν κινέζοι ερευνητές που εκπόνησαν μια από τις πιο εκτεταμένες μελέτες για την επιδημία ιογενούς πνευμονίας που έχει δημοσιευθεί μέχρι σήμερα.

Το γεγονός ότι η συγκεκριμένη εκτίμηση είναι ακόμη προκαταρκτική και «ανακριβής» και παρουσιάζει σημαντικές αυξομειώσεις δικαιολογεί «μια περίοδο παρακολούθησης ή καραντίνας διάρκειας 14 ημερών για τα πρόσωπα που έχουν εκτεθεί», κατά τη μελέτη, που αναρτήθηκε στον ιστότοπο της ιατρικής επιθεώρησης New England Journal of Medicine (NEJM).

Η εκτίμηση των κινέζων επιστημόνων για την περίοδο επώασης του 2019-nCoV βασίζεται στην παρατήρηση 10 ασθενών. Πάντως, οι δώδεκα ερευνητές μελέτησαν τα 425 πρώτα κρούσματα για να εξακριβώσουν τα βασικά χαρακτηριστικά της επιδημίας.

Αφότου ξέσπασε στην Ουχάν τον Δεκέμβριο, ο αριθμός των κρουσμάτων της επιδημίας διπλασιάζεται ανά 7,4 ημέρες, υποδεικνύουν τα δεδομένα τους.

Υπολογίζουν επίσης ότι κάθε ασθενής μολύνει κατά μέσον όρο 2,2 ανθρώπους. Εν προκειμένω, είναι συγκριτικά χαμηλό, πιο κοντά στην απλή χειμωνιάτικη γρίπη (≈1,3) από ό,τι για παράδειγμα στην εξαιρετικά μολυσματική ιλαρά (≈12+), και συγκρίσιμο με τον κοροναϊό που προκάλεσε την επιδημία του Σοβαρού Οξέος Αναπνευστικού Συνδρόμου, ή ΣΟΑΣ, από το 2002 (≈3).

Οι κινέζοι επιστήμονες επισημαίνουν στην ανάλυσή τους ότι η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο «άρχισε μεταξύ στενών επαφών στα μέσα Δεκεμβρίου 2019».

Δύο άλλες αναλύσεις που δημοσιοποιήθηκαν την Τρίτη κάνουν λόγο για περίοδο επώασης μόλις μερικών ημερών: 5,8 ημερών με βάση την παρατήρηση των δεδομένων 34 ασθενών από ερευνητές στην Ολλανδία· και τριών επιπλέον ημερών στην περίπτωση ενός 27χρονου Βιετναμέζου που μολύνθηκε από τον πατέρα του, που είχε επιστρέψει από την Ουχάν, σύμφωνα με επιστολή που δημοσιεύεται επίσης στο NEJM [2].

Στη μελέτη που έγινε στην Κίνα, οι μισοί από τους 425 ασθενείς ήταν από 60 ετών και πάνω, ενώ κανένας δεν ήταν κάτω από 15 ετών.

Πηγή: Όσα γνωρίζουμε για τον κοροναϊό – Πόσο εύκολα κολλάει, ποιος είναι ο κίνδυνος για την Ελλάδα - altsantiri