Καθηγητής Σωτήρης Ρούσσος στο Dnews: Η πιθανή νίκη Ερντογάν και η επόμενη ημέρα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις

16:19 16/5/2023 - Πηγή: Dikaiologitika

Ο καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Σωτήρης Ρούσσος μιλά αποκλειστικά στο Dnews.gr για τις τουρκικές εκλογές, την επικράτηση Ταγίπ Ερντογάν και την επόμενη ημέρα στη γειτονική χώρα.

Οι εκλογές της 14ης Μαΐου 2023 στην Τουρκία ανέδειξαν ξεκάθαρο νικητή τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν

με ποσοστό 49,51% ενώ ο αντίπαλός του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ακολουθεί με 44,88%. Η χώρα οδηγείται σε δεύτερες κάλπες με τον Ερντογάν απόλυτο φαβορί για την ανανέωση της θητείας του.

Εάν κερδίσει, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα βρίσκεται στην εξουσία της γειτονικής χώρας για περισσότερα από 20 χρόνια, αρχικά από την θέση του πρωθυπουργού (2003) και μετέπειτα του προέδρου (2014). Τι σηματοδοτεί η νίκη του Ερντογάν για την εσωτερική αλλά και εξωτερική πολιτικής της Τουρκίας; Αποτελεί τελικά έκπληξη η επικράτηση Ερντογάν;

Συνομιλήσαμε με τον καθηγητή στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Σωτήρη Ρούσσο.

«Αν διάβαζε κανείς τις δημοσκοπήσεις, ναι είναι έκπληξη. Αν κοίταζε την κοινωνική κατάσταση που υπάρχει στην Τουρκία, τις κοινωνικές πολώσεις, τότε δεν είναι έκπληξη», σχολιάζει στο Dnews ο καθηγητής.

INTIME NEWS - O καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Σωτήρης Ρούσσος Σε ποιους απευθύνθηκε

«Ο Ερντογάν είναι ένας δύσκολος αντίπαλος και δυσκολοκατάβλητος, δεν είναι έκπληξη ότι νίκησε. Νίκησε γιατί απευθύνθηκε στα στρώματα της κεντρικής, βόρειας και βορειοανατολικής Τουρκίας, της περιοχής του Ευξείνου, όπως και στη νότια Τουρκία που έγινε ο σεισμός, τα οποία έχουν μια συγκεκριμένη κοινωνική και πολιτιστική ταυτότητα», διευκρινίζει.

«Είναι κυρίως συντηρητικά, μεσαία στρώματα και προσλαμβάνουν την πολιτική με έναν πατριαρχικό τρόπο, δηλαδή θέλουν έναν ισχυρό ηγέτη, "ισχυρό πατέρα" και βεβαίως είναι θρησκευόμενα. Αυτά τα στρώματα έχουν "ευεργετηθεί" κατά κάποιο τρόπο από τις οικονομικές πολιτικές του Ερντογάν, τα τελευταία 15-18 χρόνια. Δεν θα τον εγκατέλειπαν λόγω της κρίσης. Έχουν τον ίδιο αξιακό κώδικα με αυτόν», επεξηγεί ο Σ.Ρούσσος.

Σαφέστατα, υπάρχουν διαφοροποιήσεις στον τρόπο που ψήφισαν τα μεγάλα αστικά κέντρα της Τουρκίας σε σύγκριση με τις περιοχές στο βάθος της Ανατολής. «Τα μητροπολιτικά κέντρα -Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα, Σμύρνη- και πόλεις που βρίσκονται στα παράλια, ψήφισαν εναντίον του Ερντογάν. Αντιθέτως, η κεντρική και η βορειοανατολική Τουρκία, όπως και στα νότια, έχουν ψηφίσει υπέρ του Ερντογάν, με την εξαίρεση των κουρδικών περιοχών, οι οποίες ψήφισαν με μεγάλα ποσοστά υπέρ του Κιλιτσντάρογλου».

Ρήγματα στην αντιπολίτευση

«Η πιθανότητα να μην βγει ο Ερντογάν είναι ελάχιστη. Θα υπάρξουν συγκρούσεις στις δυνάμεις της αντιπολίτευσης, όχι όμως τώρα. Μετά την πιθανότατη νίκη του Ερντογάν, οπωσδήποτε θα υπάρξουν. Ούτως ή άλλως ο συνασπισμός αυτός είναι τόσο ετερόκλητος πολιτικά που δεν έχει μεγάλο μέλλον», προβλέπει στο Dnews ο καθηγητής.

Κυρίαρχος και αυταρχικός

«Ο Ερντογάν, τώρα, θα έχει επιβεβαιωθεί ακόμα και σε μία περίοδο που όλοι περίμεναν ότι θα χάσει. Αφού έχει επιζήσει από όλα αυτά, αυτό θα τον κάνει περισσότερο κυριαρχικό και αυταρχικό. Αλλά δεν νομίζω ότι θα αλλάξει άρδην κάποιες πολιτικές του, θα έχουμε μία συνέχιση των πολιτικών που είχαμε έως σήμερα και στο επίπεδο της εσωτερικής, αλλά και της εξωτερικής πολιτικής.

Νομίζω ότι θα ακολουθήσει την ίδια πολιτική, "μία στο καρφί και μία στο πέταλο", που έχει ακολουθήσει μέχρι τώρα. Επί Ερντογάν, η Τουρκία δεν έχει αποτολμήσει να κάνει ένα θερμό επεισόδιο. Αν εξαιρέσουμε την κατάσταση στον Έβρο με τους πρόσφυγες, δεν έχει δημιουργήσει θερμό επεισόδιο. Στα άλλα ζητήματα, θα ακολουθήσει τις γνωστές διεκδικήσεις της Τουρκίας. Και οι δύο πλευρές [σ.σ. Ερντογάν και Κιλιτσντάρογλου], εάν υπήρχε ένα ζήτημα στην ατζέντα τους στο οποίο συμφωνούσαν και προσπαθούσαν με υπερβάλλοντα ζήλο να τονίσουν, ήταν τα ζητήματα με την Κύπρο και το Αιγαίο. Άρα, λοιπόν δεν νομίζω ότι θα έχουμε μία αλλαγή στην ερντογανική πολιτική που έχουμε δει μέχρι τώρα», υπογραμμίζει ο Σωτήρης Ρούσσος αναφορικά με τα ελληνοτουρκικά θέματα.

Η βελτίωση των σχέσεων την επόμενη ημέρα

Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων θεωρεί πως η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων μετά τους σεισμούς «ήταν μια ευκαιρία» αλλά πλέον «έχουν περάσει αρκετοί μήνες». «Ο Ερντογάν, στην περίπτωση που θα βγει, θα έχει σταθεροποιήσει την θέση του πλήρως. Δεν νομίζω ότι θα έχουμε κάποια μεγάλη αλλαγή στις σχέσεις μας. Τουλάχιστον, μέχρι να υπάρξει και στην Ελλάδα μια σταθερή κυβέρνηση. Δεν νομίζω ότι ο Ερντογάν θα αλλάξει την τακτική του. Κάνει ένα "μεγάλο παζάρι", βάζει μία σειρά από αιτήματα -εξωφρενικά πολλές φορές- και απλώς περιμένει να δει τι θα πάρει», συμπληρώνει.

«Πιέσεις» για συμφωνία

Τις τελευταίες ημέρες διαβάζουμε αρκετά άρθρα και αναλύσεις στον ελληνικό Τύπο που μιλούν για «πιέσεις» από το εξωτερικό που αποσκοπούν σε ελληνοτουρκική συμφωνία. «Θα "φοβόμουν" πιο πολύ κάτι τέτοιο -θα σας πω γιατί λέω φοβόμουν- εάν είχε βγει ο Κιλιτσντάρογλου. Κι αυτό γιατί πια η Δύση δεν θα είχε κανέναν λόγο να πιέσει την Τουρκία, διότι δεν θα υπήρχε εκεί ο Ερντογάν ο οποίος ήταν προβληματικός σύμμαχος και τον έβλεπαν με δυσπιστία», σχολιάζει ο Σ.Ρούσσος.

«Με τον Ερντογάν, θεωρώ ότι είναι πιο εύκολο να πείσουμε τους εταίρους πως δεν υπάρχουν άλλες διαφορές μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας, πέρα από την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ.
Άρα λοιπόν, δεν βλέπω αυτή τη στιγμή μία δυνατότητα των ευρωπαϊκών χωρών να μας πιέσουν στην κατεύθυνση μιας συμφωνίας, πέρα από τις δικές μας "κόκκινες γραμμές". Κι αυτό διότι θα παραμείνει η δυσπιστία απέναντι στον Ερντογάν, θα παραμείνει το προβληματικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί για τον Ερντογάν στο Κογκρέσο», προβλέπει ο καθηγητής και δεν θεωρεί πως αναμένονται ραγδαίες αλλαγές.

Αντι-δυτική ρητορική

«Η αντιδυτική ρητοτική Ερντογάν δεν θα συνεχιστεί για μεγάλο διάστημα. Τον βόλευε γιατί συσπείρωνε τα στρώματα που σας προανέφερα κατά την διάρκεια των εκλογών. Είναι ένας παλιός και έμπειρος παίκτης, δεν θα συνεχίσει την ρητορική αυτή. Ο Ερντογάν -για να το πούμε πολύ απλά- παίζει 60-40 την Δύση. Δηλαδή 60% είναι με την Δύση και 40% προσπαθεί να κάνει συνεργασίες με άλλες χώρες (Ρωσία, Κίνα, χώρες του Κόλπου κτλ). Το 60% βέβαια δεν είναι αρκετό για τους Αμερικανούς και την Δύση», επισημαίνει ο Σωτήρης Ρούσσος σχετικά με την ρητορική που ακολούθησε προεκλογικά ο Ταγίπ Ερντογάν.

Πρόκειται για έναν ιστορικό ηγέτη

«Πρόκειται για έναν ιστορικό ηγέτη, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για αυτό. Ο Ερντογάν άλλαξε όλη την μορφή της Τουρκίας. Η Τουρκία ήταν πάντοτε μία ισχυρή χώρα στην περιοχή της και έπαιζε έναν σημαντικό ρόλο λόγω της γεωπολιτικής της θέσης, αλλά ο Ερντογάν -για να το πούμε πολύ απλά- άλλαξε πίστα για την Τουρκία. Η Τουρκία τώρα παίζει σε παγκόσμιο επίπεδο. Και η οικονομική της ανάπτυξη, κατά την διάρκεια του Ερντογάν ήταν αλματώδης και η θέση της στον κόσμο άλλαξε εντελώς. Ο Ερντογάν άλλαξε και τις κοινωνικές δομές, φέρνοντας στο προσκήνιο τα μεσαία στρώματα της Ανατολίας. Άλλαξε και τον πολιτικό χάρτη. Αυτή τη στιγμή μιλάμε για άλλες πολιτικές δυνάμεις εντελώς, άλλους παίκτες», επισημαίνει ο Σωτήρης Ρούσσος, αναδεικνύοντας την ιστορικότητα της προσωπικότητας και της πολιτικής πορείας του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

#ΤΟΥΡΚΙΑ #ΡΕΤΖΕΠ_ΤΑΓΙΠ_ΕΡΝΤΟΓΑΝ #ΕΚΛΟΓΕΣ #ΚΕΜΑΛ_ΚΙΛΙΤΣΝΤΑΡΟΓΛΟΥ #ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΑ