«Προοδευτική διακυβέρνηση» χωρίς Σημίτη. Γίνεται;

07:02 7/1/2025 - Πηγή: Dikaiologitika

Στην ελληνική Αριστερά δεν καταλαβαίνουν πως το επίτευγμα του Σημίτη να επιβληθεί σ’ ένα κομματικό σκηνικό που πλειοψηφούσαν οι «πατριώτες» και οι κανταφικοί τριτοκοσμικοί, αυτός ήταν ό,τι πιο κοντινό στην Ανανεωτική Αριστερά.

Το παράδειγμά του δείχνει και σήμερα την εναλλακτική λύση της συνάντησης των δυνάμεων της προοδευτικής διακυβέρνησης.

Είχα σχεδιάσει λόγω των αντιδράσεων για την καφίγια της Μποφίλιου η επόμενη αρθρογραφική μου παρέμβαση να αφορά τον φανατισμό του λεγόμενου ακροκεντρώου χώρου, σύμφωνα

με τον οποίο η ελληνική κοινωνία χωρίζεται σε «φίλους της δημοκρατίας» που είναι οι ίδιοι αυτοί όψιμοι νεοδημοκράτες και σε «σταλίνες και ναζί» που είναι όλοι οι άλλοι. Μια άκρως αντιδημοκρατική και επιστημονικώς ελλιπής προσέγγιση.

Θα αναβάλλω αυτό το άρθρο, γιατί με εξέπληξε η αντίδραση κύκλων της Ανανεωτικής και της πάλαι ποτέ ριζοσπαστικής Αριστεράς σχετικά με το θάνατο του Κώστα Σημίτη. Όχι δεν αναφέρομαι στους εμπαθείς που ανέσυραν, χωρίς καμία διασταύρωση πληροφοριών, το χαρτί απόλυσης ενός τότε ανθυποπλοιάρχου που ισχυριζόταν πως ο Σημίτης έβαλε να τον απολύσουν, επειδή με το πλοίο του τον εμπόδιζε να δει τη δύση του ηλίου. Ποιος; Ο άνθρωπος που γράφτηκε κανονικά για το εμβόλιο, όπως όλοι οι άλλοι και περίμενε στην ουρά με την καπαρντίνα του και τη μάσκα του, υπομονετικά να το κάνει. Ο άνθρωπος που περίμενε υπομονετικά να κόψει εισιτήριο και να μπει στις κινηματογραφικές αίθουσες και στα θέατρα. Ο άνθρωπος που πήγαινε σε δημόσιο κουρείο και δεν καλούσε κάποιον στο σπίτι του, όπως συνήθως κάνουν άλλοι πολιτικοί. Δεν μιλώ γι’ αυτούς που «διαβάζουν βουλωμένο γράμμα» όταν πίσω από κάθε υποστηρικτή του Κώστα Σημίτη εντοπίζουν «πληρωμένους γραφιάδες». Δεν αναφέρομαι σ’ αυτούς τους «αριστερούς» που μαζί με τους ακροδεξιούς, όπως η ενδεικτική περίπτωση της Λατινοπούλου, τον «στολίζουν» με βρισιές του τύπου «μεγαλύτερος απατεώνας, βρομερός νεοφιλελεύθερος, υπάλληλος των Γερμανών». Αυτούς τους αφήνω να νομίζουν πως αποδομούν από τα αριστερά τον Κώστα Σημίτη, ενώ χρησιμοποιούν ακροδεξιά επιχειρήματα.

Μιλώ για ηγετικές φυσιογνωμίες του χώρου όπως ο Αλέξης Χαρίτσης, η Σία Αναγνωστοπούλου και ο Κώστας Ζαχαριάδης, αλλά και ο Αλέξης Τσίπρας που στον Κώστα Σημίτη είδαν πρωτίστως ένα «πολιτικό αντίπαλο», με τα θετικά του που και οι τέσσερεις, άλλοι περισσότερο, όπως ο Κώστας Ζαχαριάδης και ο Αλέξης Τσίπρας και άλλοι λιγότερο όπως ο Αλέξης Χαρίτσης και η Σία Αναγνωστοπούλου, διέκριναν. Και έχουν δίκιο, αν κρίνουν τον Σημίτη με τα κριτήρια του 1996, ακόμη και του 2015. Με αυτά τα κριτήρια ο Κώστας Σημίτης ήταν πολιτικός αντίπαλος της Αριστεράς. Ξεχνούν όμως πως ήταν Μάρτιος του 1996 και στο Συνέδριο του υπό τον Νίκο Κωνσταντοπουλο Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου, πριν αυτός γίνει λίγα χρόνια αργότερα ΣΥΡΙΖΑ, όταν ο Κώστας Σημίτης μίλησε εκεί ακριβώς και έφερε στο ελληνικό πολιτικό λεξιλόγιο, στο ευρωπαϊκό ήδη υπήρχε, τον όρο «Προοδευτική Διακυβέρνηση». Ναι καλά διαβάζετε. Τον όρο που σήμερα έχουν ως κεντρική τους πρόταση τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, όσο και η Νέα Αριστερά αλλά και ο Αλέξης Τσίπρας, πρώτος ο Σημίτης τον χρησιμοποίησε. Κατηγορούν πολλοί αριστεροί τον Κώστα Σημίτη πως δεν τα κατάφερε να αγνοήσει το «πατριωτικό» και να πατάξει το διεφθαρμένο ΠΑΣΟΚ. Έχουν δίκιο κατά ένα μέρος. Αλλά στο υπόλοιπο «μέρος» ας σκεφτούν τι θα γινόταν αν ο τότε Συνασπισμός είχε απαντήσει θετικά στο κάλεσμα και δεν στρεφόταν- με την καθοριστική συμβολή του τότε αρχηγού του- προς τον «αριστερό» Άκη, αντί στον «δεξιό» Σημίτη;

Όλοι αυτοί/ες στ’ όνομα της καθαρής Αριστεράς αρνούνται οποιαδήποτε κριτική προσέγγιση της σοσιαλδημοκρατίας, η οποία όντως έχει φθαρεί, όχι γιατί ακολούθησε νεοφιλελεύθερες πολιτικές, αλλά γιατί στην εποχή της παγκοσμιοποίησης δεν κατόρθωσε να βρει αντινεοφιλελεύθερες λύσεις. Και για το Θεό, δεν είναι το ίδιο. Λύσεις σαν αυτές που επιχείρησε ο Κώστας Σημίτης- με σχετική επιτυχία- να εφαρμόσει. Λύσεις όπως η δημιουργία κράτους παροχής κοινωνικών υπηρεσιών (βοήθεια στο σπίτι, ολοήμερο, ενισχυτική διδασκαλία, σχολείο δεύτερης ευκαιρίας, πολιτικές για τους Ρομά). Στην ελληνική Αριστερά δεν καταλαβαίνουν πως το επίτευγμα του Σημίτη να επιβληθεί σ’ ένα κομματικό σκηνικό που πλειοψηφούσαν οι «πατριώτες» και οι κανταφικοί τριτοκοσμικοί, αυτός ήταν ό,τι πιο κοντινό στην Ανανεωτική Αριστερά. Το παράδειγμά του δείχνει και σήμερα την εναλλακτική λύση της συνάντησης των δυνάμεων της προοδευτικής διακυβέρνησης.

Ο Σημίτης δεν ήταν με την αριστερή ούτε με τη δεξιά, ούτε με την κεντρώα σοσιαλδημοκρατία. Οι αναφορές σε αριστερή και δεξιά σοσιαλδημοκρατία είναι ανούσιες και άκαιρες. Υπάρχει μια ενιαία σοσιαλδημοκρατία με άλλους προσανατολισμένους πιο αριστερά, άλλους πιο δεξιά και άλλους πιο στο κέντρο. Η όλη όμως η σοσιαλδημοκρατία ήταν μια παράταξη που αναζητούσε λύσεις στα κέντρα των κοινωνιών. Ο Κώστας Σημίτης ήταν με τη μεριά των αριστερών της σοσιαλδημοκρατίας, αν και οι προτεραιότητες του, ίσως, υποτίμησαν την πλευρά του διεφθαρμένου κομματιού του κόμματός του για χάρη της προοδευτικής διακυβέρνησης.

Σήμερα όμως το όποιο «Ενιαίο Μέτωπο» δεν μπορεί να είναι μέτωπο κατά του Σημίτη. Του ανθρώπου που πάντοτε, αν και σφοδρός αντίπαλος του ΚΚΕ, στηλίτευε την κομμουνιστοφοβία. Δεν είναι παράξενο που το ΚΚΕ έβγαλε την πιο συγκρατημένη ανακοίνωση για τον θάνατο του. Σήμερα η κομμμουνιστοφοβία που κατάγγελλε ο Σημίτης, προβάλει ως ακροκεντρώα αριστεροφοβία. Η Αριστερά δεν θα μπορέσει να την αντιμετωπίσει με τη σημιτοφοβία. Είναι κρίμα και άδικο τον Κώστα Σημίτη να ιδιοποιηθούν ακριβώς αυτοί οι ακροκεντρώοι. Δεν είχε τίποτα κοινό μαζί τους. Είναι κρίμα τον άνθρωπο που διακήρυσσε πως η διάκριση Αριστερά-Δεξιά είναι διαρκώς παρούσα και επίκαιρη, να αφήσουμε να τον «εκπροσωπούν» όσοι είναι κατά αυτής της διάκρισης, γιατί οι ίδιοι είναι πλέον με τη Δεξιά.

Έχει δίκιο η πολύ αξιόλογη πρώτα πανεπιστημιακός και μετά πολιτικός Σία Αναγνωστοπούλου, όταν γράφει πως «ενώ το ΠΑΣΟΚ (του Σημίτη) «εκσυγχρόνιζε» την κοινωνία, ελάχιστα από τα μεγάλα στελέχη αυτού του κόμματος «σήκωσαν» στους ώμους τους βαριές ατζέντες, όπως την ατζέντα της αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες ή το σχέδιο Ανάν. Οι «μίζεροι» του ΣΥΝ ωστόσο έδιναν αυτές τις μάχες. Γιατί αυτά ήταν θέμα αρχών για μας τους «μίζερους», και όχι ζητήματα μικροκομματικής εκμετάλλευσης».

Μήπως όμως αν το 1996 «οι μίζεροι» είχαν ακούσει την έκκληση Σημίτη, να είχαμε σωθεί από πολλούς που αμαύρωσαν τον Σημίτη και το ίδιο το ΠΑΣΟΚ, αλλά και η Αριστερά να μην είχε φτάσει στον σημερινό εκφυλισμό της; Και αν αυτό δεν έγινε τότε με τον Σημίτη, μήπως μπορεί να γίνει τώρα χωρίς αυτόν; Μήπως είναι καιρός αυτοί οι «μίζεροι» της Ανανεωτικής Αριστεράς να συναντηθούν με τους «μίζερους» της σοσιαλδημοκρατίας; Αυτό που στο κάτω- κάτω ήταν ο ευρωκομμουνισμός. Ο τελευταίος, μέχρι σήμερα, δρόμος προς τη σοσιαλδημοκρατία.

(Ο Γιώργος Σιακαντάρης είναι δρ Κοινωνιολογίας και συγγραφέας- Τελευταίο του βιβλίο «Τι δημοκρατίες θα υπάρχουν το 2050; Μεταδημοκρατία, μεταπολιτική, μετακόμματα», εκδόσεις Αλεξάνδρεια)

#ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ #ΚΩΣΤΑΣ_ΣΗΜΙΤΗΣ