Τρεις τρόποι να φροντίσεις την ψυχολογία σου όσο μεγαλώνεις

12:10 28/1/2025 - Πηγή: Dikaiologitika

Ποτέ δεν είναι αργά για να ασχοληθείς με την ψυχική σου υγεία: Η κατάθλιψη δεν είναι μονόδρομος για τους ηλικιωμένους, εξηγούν οι ειδικοί.

Ο τρόπος με τον οποίο μιλάμε για την ψυχική υγεία έχει αλλάξει πολύ τα τελευταία χρόνια. Μαλίστα οι νεότερες γενιές φαίνεται πως έχουν κατορθώσει σε μεγάλο βαθμό να κάνουν πέρα το στίγμα, αφού μιλούν όλο και πιο ανοιχτά για ζητήματα ψυχικής υγείας που τους ταλαιπωρούν, ενώ δεν διστάζουν να ζητήσουν και τη βοήθεια ειδικού.

Μια έρευνα της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας (APA) διαπίστωσε ότι το 37% της γενιάς Z και το 35% των millennials έχουν

λάβει θεραπεία ή συμβουλή από επαγγελματία ψυχικής υγείας σε σύγκριση με το 26% της γενιάς X, το 22% των baby boomers και το 15% των ηλικιωμένων ενηλίκων.

«Η διαδικασία της γήρανσης φέρνει συχνά αυξημένη ανθεκτικότητα, αλλά και περισσότερες δεξιότητες αντιμετώπισης, συμβάλλοντας σε καλύτερα αποτελέσματα για την ψυχική υγεία», σημείωνει στο self.com ο Δρ Τσαν.

Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι ηλικιωμένοι δεν χρειάζονται εξίσου συχνά φροντίδα: Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τα προβλήματα ψυχικής υγείας είναι διαδεδομένα μεταξύ των ηλικιωμένων, αλλά συχνά δεν διαγιγνώσκονται και δεν αντιμετωπίζονται.

Το στίγμα γύρω από τη γήρανση συνδυάζεται με το στίγμα γύρω από την ψυχική υγεία, κάνοντας τους ανθρώπους πιο απρόθυμους να ζητήσουν βοήθεια και επίσης να λάβουν επαρκή φροντίδα.

«Μία από τις μεγαλύτερες παρανοήσεις γύρω από την ψυχική υγεία είναι πως στα χρόνια της ωριμότητας είναι πολύ αργά για να αναπτύξει κανείς νέες, υγιείς συνήθειες ή τρόπους να φροντίσει τον εαυτό του», λέει στο self η Neha Chaudhary, MD, ψυχίατρος στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης.

«Μερικοί άνθρωποι αποκτούν τις δεξιότητες που χρειάζονται ήδη από την παιδική τους ηλικία, αλλά για πολλούς άλλους χρειάζονται χρόνια ενδοσκόπησης και εξάσκησης προκειμένου να φτάσουν σε ένα σημείο όπου είναι πλέον έτοιμοι να κάνουν την απαραίτητη δουλειά».

Αν έχετε μεγάλωσει και δεν έχετε σκεφτεί ποτέ να διαλογιστείτε, να κρατήσετε ημερολόγιο ή να μιλήσετε σε έναν ψυχολόγο, μπορεί να είναι δύσκολο να βρείτε πώς θα κάνετε την αρχή.

Οι ειδικοί πάντως συνιστούν να ξεκινήσετε με αυτά τα τρία πράγματα.

Ξεκινήστε από το σώμα

Μπορεί να φαίνεται αντιφατικό, αλλά ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για την ψυχική σας υγεία συνδέεται βασικα με το σώμα σας: Η σωματική άσκηση συνδέεται με τη βελτίωση της υγείας του εγκεφάλου και της γνωστικής λειτουργίας, τη μείωση του κινδύνου άγχους και κατάθλιψης, αλλά και τη βελτίωση του ύπνου και της συνολικής ποιότητας ζωής.

«Παρόλο που οι άνθρωποι τείνουν να επικεντρώνονται σε πράγματα όπως σταυρόλεξα και παζλ sudoku για να προσπαθήσουν να αποτρέψουν την άνοια, τα δύο καλύτερα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για την ψυχική σας υγεία, αλλά και για να καθυστερήσετε τη γνωστική φθορά είναι η σωματική άσκηση και η κοινωνική σύνδεση», λέει στο self η Charlynn Ruan, PhD, κλινική ψυχολόγος και ιδρύτρια του Thrive Psychology Group.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η πρώτη της σύσταση προς τους ασθενείς της είναι να κάνουν κάποιο είδος σωματικής δραστηριότητας καθημερινά: «Κατά προτίμηση κάτι που σας βγάζει στον ήλιο, το οποίο μπορεί να βελτιώσει τον ύπνο σας, να αυξήσει τα επίπεδα της βιταμίνης D και να ενισχύσει τη συνολική σας διάθεση».

Δώστε προσοχή στον κοινωνικό σας κύκλο

Πιθανότατα έχετε ακούσει για την «επιδημία μοναξιάς» στον δυτικό κόσμο - και ενώ το μεγαλύτερο μέρος αυτής της συζήτησης αφορά τους νέους που είναι κολλημένοι στις οθόνες τους, επηρεάζει επίσης σημαντικά τους ηλικιωμένους.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, περίπου το ένα τέταρτο των ηλικιωμένων ενηλίκων επηρεάζεται από την κοινωνική απομόνωση και τη μοναξιά, που αποτελούν βασικούς παράγοντες κινδύνου για προβλήματα ψυχικής υγείας.

Η τακτική ένταξη ουσιαστικών κοινωνικών δραστηριοτήτων στην ημέρα σας μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ψυχική υγεία, την ικανοποίηση από τη ζωή και την ποιότητα ζωής, καθώς και να συμβάλει στη μείωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων.

Μια μελέτη του 2010 που δημοσιεύθηκε στο PLoS Medicine διαπίστωσε μάλιστα ότι οι ισχυρές κοινωνικές συνδέσεις αυξάνουν τις «πιθανότητες επιβίωσης» κατά 50% - ουσιαστικά σημαίνει ότι σας βοηθούν να ζήσετε περισσότερο.

Οι ερευνητές λένε μάλιστα ότι η έλλειψη κοινωνικών συνδέσεων αυξάνει τον κίνδυνο θνησιμότητας αντίστοιχα με κατεξοχήν βλαπτικές συμπεριφορές, όπως το κάπνισμα ή η κατανάλωση αλκοόλ.

Επιτρέψτε στον εαυτό σας να ζητήσει βοήθεια

Είτε αντιμετωπίζετε το σύνδρομο της άδειας φωλιάς, είτε καλείστε να διαχειριστείτε την απώλεια ενός συντρόφου ή τη συνταξιοδότηση, η θεραπεία είναι πάντα μια επιλογή.

«Οι ηλικιωμένοι ωφελούνται από τη θεραπεία εξίσου με οποιονδήποτε άλλον και θα πρέπει να ενθαρρύνονται να ζητούν βοήθεια σε οποιαδήποτε ηλικία», λέει ο Δρ Ruan.

Και ενώ είναι αλήθεια ότι η γήρανση μπορεί να φέρει μοναδικές προκλήσεις, «τα προβλήματα ψυχικής υγείας δεν αποτελούν αναπόφευκτο μέρος της γήρανσης», λέει ο Δρ Τσαν. Αυτός είναι ένας διαδεδομένος μύθος. Η κατάθλιψη δεν είναι «φυσιολογική» για τους ηλικιωμένους - η άνοια δεν θα τους επηρεάσει όλους - ενώ οι ηλικιωμένοι μπορούν να υποφέρουν από άγχος όπως όλοι οι άλλοι. «Πολλοί ηλικιωμένοι διατηρούν καλή ψυχική υγεία και όταν προκύπτουν προβλήματα, συχνά είναι αντιμετωπίσιμα», προσθέτει ο Δρ Τσαν.

Τότε είναι που πρέπει να επέμβει ένας επαγγελματίας.

Οι πρακτικές θεραπευτικές προσεγγίσεις που εστιάζουν στη λύση - όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) και η θεραπεία αποδοχής και δέσμευσης (ACT) - μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής και την ψυχική υγεία και μάλιστα σχετικά γρήγορα, λέει ο Δρ Ruan, κάτι που τις καθιστά ιδανικές επιλογές για τους ηλικιωμένους.

#ΨΥΧΙΚΗ_ΥΓΕΙΑ #ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ #ΗΛΙΚΩΜΕΝΟΙ