Μελέτη αναδεικνύει τις συνέπειες της πανδημίας στον κλάδο τροφίμων-ποτών της Ε.Ε.

06:00 30/3/2021 - Πηγή: meatnews

Σε σχετικά γρήγορη ανάκαμψη φάνηκε να περνάει η ευρωπαϊκή βιομηχανία τροφίμων και ποτών, μετά το πρώτο κύμα του κορωνοϊού την περσινή άνοιξη.

Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει έρευνα σχετικά με τον αντίκτυπο που είχε η πανδημία στους βασικούς οικονομικούς κλάδους της Ευρ. Ένωσης. Το συμπέρασμα της μελέτης, που διεξήχθη για λογαριασμό του Ευρωκοινοβουλίου, είναι ότι η βιομηχανία τροφίμων και ποτών, καθώς και οι χημικές και κατασκευαστικές βιομηχανίες, αρχικά επηρεάστηκαν από τα μέτρα περιορισμού τον Απρίλιο, ωστόσο το γεγονός ότι διασφαλίστηκε η λειτουργία των αλυσίδων εφοδιασμού τους, ότι

τα σύνορα παρέμειναν ανοιχτά για βασικά προϊόντα κι εργαζόμενους, και ότι συνέχισαν να εκτελούνται οι ουσιώδεις εργασίες, διευκόλυνε μια γρήγορη ανάκαμψη και απέτρεψε τη σοβαρή διακοπή της παραγωγής. Αυτοί οι τρεις κλάδοι είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν μια ανάκαμψη τύπου V – εννοώντας τον τύπο απότομης και σχετικά γρήγορης ανάκαμψης.

Κατεψυγμένα και συσκευασμένα βρέθηκαν σε άνοδο

Για να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις της COVID-19 στη βιομηχανία τροφίμων της Ε.Ε. κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να γίνει διάκριση μεταξύ των διαφόρων υπο-κλάδων, καθώς οι επιπτώσεις είναι πολύ διαφορετικές. Έτσι, όσοι υπο-κλάδοι των τροφίμων και ποτών έχουν στενούς δεσμούς με τον τομέα HO-RE-CA επλήγησαν περισσότερο, ενώ αντιθέτως το λιανικό εμπόριο τροφίμων παρουσίασε αυξημένες πωλήσεις, επειδή οι καταναλωτές στράφηκαν από το φαγητό εκτός οικίας προς την κατανάλωση τροφίμων εντός οικίας. Το λιανικό εμπόριο κατεψυγμένων και συσκευασμένων τροφίμων παρουσίασε την πιο απότομη αύξηση πωλήσεων. Για παράδειγμα, κατά το δεύτερο ήμισυ του Μαρτίου, οι πωλήσεις κατεψυγμένων τροφίμων στη Γαλλία ήταν 63% υψηλότερες από ό,τι την ίδια περίοδο του 2019. Ομοίως, οι πωλήσεις συσκευασμένων τροφίμων στη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 56% στα τέλη Μαρτίου, σε σύγκριση με το 2019. Ακόμη και μετά την αρχική αύξηση κατά τις πρώτες εβδομάδες της πανδημίας, η ζήτηση σταθεροποιήθηκε το καλοκαίρι, αυξημένη 15-20% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2019.

Γενικά, η μείωση της παραγωγής στη βιομηχανία τροφίμων και ποτών ήταν πολύ χαμηλότερη σε σχέση με ό,τι παρατηρήθηκε στο σύνολο της μεταποίησης (-9,1% το δεύτερο τρίμηνο του 2019). Παρόμοια τάση είχαμε και στην εξέλιξη του κύκλου εργασιών της βιομηχανίας τροφίμων και ποτών εν συγκρίσει με το σύνολο της βιομηχανίας (-6,6% και -22,9% αντιστοίχως, σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του 2019). Επιπλέον, τα επίπεδα απασχόλησης στη βιομηχανία τροφίμων και ποτών μειώθηκαν επίσης, αλλά σε μικρότερο βαθμό από ό,τι για το σύνολο της βιομηχανίας.

Πώς πήγε το δεύτερο κύμα της πανδημίας

Κατά τη διάρκεια του δεύτερου κύματος της πανδημίας, η βιομηχανία τροφίμων επηρεάστηκε σε πολύ μικρότερο βαθμό από ό,τι στο πρώτο κύμα. Ενώ οι υπο-κλάδοι των τροφίμων που συνδέονται με το HO-RE-CA επηρεάστηκαν και πάλι αρνητικά, αυτό ήταν πιθανώς λιγότερο έντονο, καθώς ορισμένοι παραγωγοί μπόρεσαν να ανταποκριθούν στη νέα κατάσταση και ζήτηση, και να προσαρμόσουν την παραγωγή τους προσανατολίζοντάς την στο λιανικό εμπόριο.

Η παραγωγή στη βιομηχανία τροφίμων και ποτών της Ε.Ε. συνέχισε να ανακάμπτει το γ’ τρίμηνο του 2020 με αύξηση 8,2% συγκριτικά με το β’ τρίμηνο. Ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε επίσης κατά 5,9%, σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο. Επιπλέον, υπήρξε μικρή μόνο μείωση της παραγωγής (-0,4%) σε σχέση με το γ’ τρίμηνο του προηγούμενου έτους και ως εκ τούτου οι βιομηχανίες σχεδόν ανέκαμψαν στα προ κρίσης επίπεδα. Ομοίως, ο κύκλος εργασιών για το γ’ τρίμηνο ήταν μόλις 1,1% χαμηλότερος από το γ’ τρίμηνο του 2019.

Προοπτικές ανάκαμψης

Η ανάκαμψη στον τομέα των τροφίμων και ποτών εξαρτάται ουσιαστικά από τον υπο-κλάδο στον οποίο αναφερόμαστε. Ενώ το λιανεμπόριο τροφίμων (και ειδικά οι πιο μεγάλες αλυσίδες) κατάφερε να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες ζήτησης, η ανάκαμψη του υπο-κλάδου κέτερινγκ που εστιάζει σε ξενοδοχεία, εκθέσεις και εκδηλώσεις, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη δυνατότητα εκ νέου ανοίγματος των ξενοδοχείων, διοργάνωσης εκθέσεων και εκδηλώσεων. Για άλλους τομείς των τροφίμων - ποτών, το ερώτημα δεν είναι απαραιτήτως πόσο θα διαρκέσει η ανάκαμψη, αλλά πόσο καιρό θα χρειαστούν οι καταναλωτές για να προσαρμόσουν εκ νέου τη συμπεριφορά τους στη «νέα κανονικότητα». Είναι πολύ πιθανό ότι μόλις ανοίξουν ξανά τα εστιατόρια, λιγότερα άτομα θα μαγειρεύουν στο σπίτι από ό,τι σήμερα. Ομοίως, οι καταναλωτικές τάσεις που αυξάνουν τη ζήτηση για τρόφιμα τα οποία χαρακτηρίζονται υγιεινά, βιώσιμα και τοπικά –τάσεις οι οποίες είχαν ήδη αυξηθεί πριν από την πανδημία και απλώς επιταχύνθηκαν από αυτήν– είναι απίθανο να αλλάξουν σημαντικά.