ΑΔΑΜΑΣΤΟΣ: Η Οδύσσεια των ναυαγών στο ωκεανό μετά από το χτύπημα γερμανικής τορπίλης

06:06 16/11/2022 - Πηγή: militaire

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

Την 1η Ιουλίου του 1940, η Ελλάδα ήταν μια ουδέτερη χώρα, αν και τα σύννεφα του πολέμου είχαν αρχίσει να απλώνονται στην Ευρώπη.

Ο εμπορικός μας στόλος, ταξίδευε σε όλες τις θάλασσες και τους ωκεανούς, ανεμπόδιστα μεταφέροντας κάθε είδους φορτία.

Κίνδυνος δεν φαινόταν πουθενά για τους ναυτικούς μας (ακόμα)…

Το φορτηγό ατμόπλοιο “Αδάμαστος”, πρώην “Hanover” είχε ναυπηγηθεί

το 1919 στις ΗΠΑ για λογαριασμό

της εταιρείας LYKES BROTHERS SHIPPING

COMPANY INCORPORATED.

Είχε ολική χωρητικότητα 5.889 κόρους,

μήκος 434 πόδια, μεταφορική ικανότητα 10.400τόνων και μέγιστη ταχύτητα 11

κόμβων.

Αγοράστηκε από τον Κωνσταντίνο Μιχ. Λαιμό

την 19 Ιουνίου 1939.

Ο Κώστας Δόμβρος ήταν ο Α’ μηχανικός του

«Αδάμαστου» κατά το τελευταίο του ταξίδι .

Πριν από χρόνια έγραψε τις αναμνήσεις του, από μια πορεία 45 ετών στην θάλασσα.

Και περιγράφει συγκλονιστικά το τελευταίο του ταξίδι όταν το πλοίο του βούλιαξε από γερμανική τορπίλη, με όλο το πλήρωμα να μένει για μέρες ναυαγοί στον ωκεανό…

Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ

«Το S/S «Αδάμαστος» ήτο ένα πολύ καλό καράβι, αγορασθέν από Αμερικάνους στην Ν. Ορλεάνη, χωρητικότητας περί τους 4.000 τόνους.

Μ’ αυτό κάμαμε μεγάλα ταξίδια

. Από Καναδά ξύλα στο Ντούρμπαν.

Από Ισπανία αλάτι στο Μόζι Ιαπωνίας για πρώτην φοράν και τέλος από Μπουένος Άιρες Αργεντινής δι’ Αγγλίαν.

Εν τω μεταξύ είχε κηρυχθεί ο   Πόλεμος.

Η Ελλάς δεν είχε ακόμα εμπλακεί.

Στο Μπουένος Άιρες που είμεθα προς φόρτωσιν τον Ιούνιον του 1940 μαθαίναμε τα του πολέμου ότι εισέβαλε η Γερμανία στην Γαλλία και εγίνοντο μάχες μεγάλες με πάντα νικητάς τους Γερμανούς, ότι τα γερμανικά υποβρύχια έκαμαν θραύση στα συμμαχικά καράβια και ότι ήταν ο κόσμος κατατρομαγμένος από τας στρατιωτικάς επιτυχίας της Γερμανίας.

Ο φόβος των ταξιδιών ήτο μεγάλος διότι τα γερμανικά υποβρύχια είχαν γεμίσει τις θάλασσες και κάθε ημέρα μαθαίναμε τορπιλισμούς και απώλειες καραβιών με τα πληρώματα.

Σ’ αυτήν την ψυχολογικήν κατάστασιν ευρισκόμεθα στο Μπουένος Άϊρες, οπότε ήλθε διαταγή φορτώσατε σιτάρι με κατεύθυνσιν την Αγγλίαν!

Αφού φορτώσαμε, αναχωρήσαμε μέσα Ιουνίου με κατεύθυνση το Λας Πάλμας στις Καναρίους Νήσους και εκείθεν θα παίρναμε νέες διαταγές.

Άρχισε λοιπόν  το ταξίδι μας για την Αγγλία που, όπως θα ιδούμε πιο κάτω, δεν κατορθώσαμε να φθάσουμε.

Οι καιροί ήταν καλοί, ξεύραμε ότι ταξειδεύουμε σε επικίνδυνες ζώνες, σε μέρη δηλαδή που πιθανόν να μας συναντήσουν πολεμικά και ναι μεν το καράβι έφερε ελληνικήν σημαίαν και η Ελλάς ήτο ακόμα ουδετέρα, το φορτίο όμως προορίζετο για την Αγγλία και φυσικά ήταν εχθρικό των Γερμανών.»

ΤΟ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟ ΤΩΝ ΝΑΖΙ

Και η αφήγηση συνεχίζεται…

«Ήταν η 1η Ιουλίου (1940), ημέρα Δευτέρα και ώρα 4.05’ ώρα που η αλλάζει η φυλακή (βάρδια).

Περπατούσα στην κουβέρτα κοντά στο αμπάρι Νο 3 οπότε δεξιά και περί τα 100 μέτρα βλέπω ξαφνικά να βγαίνει από την θάλασσα υποβρύχιον και να ρίχνει μίαν άσφαιρο βολή κατακόκκινη στο καράβι μας. Δύο τρεις ναύτες που βρέθηκαν να καθαρίζουν εκεί κοντά ένα βίντσι έσκυψαν μήπως τους χτυπήσουν τα βόλια της μικρής ειδοποιητικής κανονιάς.

Κατάλαβα πως ήταν υποβρύχιο και ειδοποιούσε αμέσως με την βολή του να σταματήσουμε.

Έτρεξα αμέσως στην πόρτα του μηχανοστασίου και φώναξα δύο φορές στους μηχανικούς που ήσαν στην μηχανή.

– Παιδιά υποβρύχιο! Παιδιά υποβρύχιο!

Κάναμε «κράτει» στις μηχανές  και ολόκληρο το πλήρωμα του καραβιού σε λίγα μόνο λεπτά της ώρας βρέθηκε μέσα στις δύο σωσίβιες σιδερένιες μεγάλες βάρκες.

Τότε είδαμε και την μικράν σημαίαν του υποβρυχίου που ήτο Γερμανική.

Αι δύο βάρκες πλησιάσαμε το υποβρύχιο.

Ο πλοίαρχός του, ένας άνδρας περίπου 45 ετών με μικράν γενειάδαν με ναυτικό πηλίκιο, με στενό χρυσό σειρήτι.

– Σας δίδω μισή ώρα καιρό ήτοι 30 λεπτά. Μπορείτε να ανεβείτε στο καράβι σας, να πάρετε τρόφιμα, τσιγάρα, σκεπάσματα και έναν εξάντα (όργανο ναυσιπλοΐας) και να επιστρέψετε αμέσως.

Μη βάλετε όμως το χέρι σας στον ασύρματο για να ειδοποιήσετε τους εχθρούς μας, διότι θα σας σφάξω όλους.

Εν τω μεταξύ φανερώθηκε και δεύτερο γερμανικό υποβρύχιο και συνεννοείτο με σήματα με το προηγούμενο.

Επειδή όμως λυπήθηκαν την τορπίλη άρχισαν να κανονιοβολούν τον «Αδάμαστο» με σφαίρες κανονιού και αφού έριξαν πέριξ της ισάλου γραμμής του πλοίου μας αρκετές, έμειναν όπως και εμείς αρκετήν ώραν θεαταί δίχως να φανεί στον ορίζοντα ούτε ίχνος καπνού.

Τέλος, σιγά σιγά ο «Αδάμαστος» εβυθίζετο και σε μια στιγμή σηκώθηκε η πλώρη του σαν να μας χαιρετούσε και το ωραίο καράβι μας χάθηκε στο βάθος του Ωκεανού.

Σε λίγη ώρα πλησιάσαμε στο ναυάγιο και περισυλλέξαμε από τις άλλες βάρκες που επέπλευσαν κουπιά, σχοινιά κλπ.

Επέπλευσαν και μερικά ζωντανά πρόβατα τα οποία οι ναύται Γερμανοί του υποβρυχίου συνέλεξαν για γεύμα.

ΝΑΥΑΓΟΙ ΣΤΟΝ ΩΚΕΑΝΟ

Μείναμε λοιπόν στον Ωκεανό οι 25 ναυαγοί μέσα σε δύο βάρκες μακριά περί τα 500 ναυτικά μίλια από την ξηράν.

Το στίγμα που βυθίστηκε ο «Αδάμαστος» ήτο: Β. Πλάτος 46ο20’ Δ. Μήκος 14ο 32’ 30’. «Αδάμαστος» πλέον δεν υπάρχει.

Απ΄το περίφημο καράβι έμειναν οι δύο βάρκες και το εξ 25 ανδρών πλήρωμά του που ταξίδευε τώρα έρμαιο στην μέση του ωκεανού.

Τώρα πλέον δεν υπάρχει άλλη σωτηρία ειμή μια προσέγγισις στην ξηρά οπουδήποτε, ή μια καλή συνάντησις με άλλο πλοίο που θα μας σώσει.

Βράδιαζε και σκοτείνιαζε.

Απεφασίσαμε να δέσουμε ταις δύο βάρκες με ένα μακρύ σκοινί για να μη χαθούμε.

Βάλαμε τα κουπιά σηκώσαμε τα μικρά τους πανιά και με το μικρό κυματάκι και τον λίγο αγέρα πήραμε μια κατεύθυνση προς τας Ισπανικές ακτές, κατά τους υπολογισμούς των πλοιάρχων μας.

Κατά την ημέραν λύναμε τον κάβο και η μία κατόπιν της άλλης έπλεαν οι βάρκες σχεδόν στο άγνωστο, μέσα στον Ωκεανό.

Από τρόφιμα!!!

Εκτός από μικρά δοχεία με άσπρες τετράγωνες γαλέτες άνοστες, που όταν ταις έτρωγες σου ερχόταν αναγούλα, μόνο λίγο νερό σε μικρά βαρελάκια που πίναμε από ένα μικρό ντενεκεδάκι, μόλις και βρέχαμε τα χείλη μας γιατί δεν ξεύραμε πόσον καιρό θα μέναμε σ΄ αυτήν την κατάστασιν.

Ευτυχώς δεν είχε φουρτούνα, ούτε βροχή είχε αλλιώς δεν θα μπορούσαμε να ζήσουμε. Όλων τα μάτια ερευνούσαν τον ορίζοντα μήπως παρουσιασθεί καμιά κάπνα καραβιού ή μήπως ιδούμε κανένα πλεούμενο, μεγαλύτερο φυσικά από τις βάρκες μας, για να μας σώσει.

Ζωσμένοι με τα σωσίβια για να μην κρυώνουμε περνούσαμε ταις ώρες μας μέσα στις βάρκες στην μία 13 και στην άλλην 12. Ταξειδεύουμε αναπολώντας τους δικούς μας που δεν ξεύραν φυσικά την ταλαιπωρία μας. Ούτε ύπνος μας ερχόταν, βέβαια, ούτε και μέρος κατάλληλο είχαμε να ξαπλώσουμε. Φόβος μας έπιανε μήπως πιάσει καμμιά φουρτούνα ή καμμιά βροχή και τότε ασφαλώς η θέσις μας θα ήταν τραγική.

Έτσι περάσαμε το πρώτο εικοσιτετράωρο κατόπιν το δεύτερο και εν συνεχεία το τρίτο δίχως να βλέπουμε πουθενά σωτηρία.

Τώρα φθάσαμε και περνούσαμε την τέταρτη ημέρα από του ναυαγίου και πουθενά στεριά.

Στριμωγμένοι ο ένας κοντά στον άλλον, μοιρολογούσαμε την τύχη μας.

Η βάρκα μας λίγο πιο μικρή, πάντα προηγείτο της άλλης περί τα 300 μέτρα.

Την τετάρτην ημέραν το απόγευμα βλέπουμε στην πισινή μας βάρκα χειρονομίες και φωνές.

Ολόρθοι μας έκαμαν σημεία να ιδούμε μπροστά μας. Και πράγματι προσέξαμε πολύ βαθιά στον ορίζοντα καπνό, άρα καράβι.

Αλλά έρχεται προς εμάς ή πηγαίνει με τη πορεία μας;

Η ΣΩΤΗΡΙΑ

Όλων τα μάτια τώρα παρακολουθούν τον ορίζοντα και το ότι ο καπνός προέρχεται από καράβι που με μεγάλους ελιγμούς πότε μας πλησιάζει και πότε απομακρύνεται. Μαζέψαμε το πανί της βάρκας, βάλαμε τα κουπιά και αρχίσαμε να κωπηλατούμε με κατεύθυνση τον καπνό του καραβιού.

Ρίξαμε ρουκέτες, ανάψαμε στουπιά, κάναμε κανό και τέλος μετά πολλή ώρα φαίνεται ότι μας αντελήφθησαν από το καράβι και μας πλησίαζαν.

Σε λίγη ώρα παρουσιάσθηκε μπροστά μας το S/S “Orcades” ένα θαυμάσιο αγγλικό καράβι εξοπλισμένο με κανόνια, τορπίλες, αντιαεροπορικά κ.λ.π.

Σωθήκαμε!

Κατεβάζουν σχοινιά, σκάλες, ανακόπτει ταχύτητα και τέλος σκαρφαλώνουμε ένας ένας και ανεβαίνουμε στον σωτήρα μας. Εγκαταλείπουμε ταις βάρκες και το καράβι βάζει ολοταχώς για τον προορισμό του.

Οι Άγγλοι μας περιποιήθηκαν, μας έδωσαν όλα τα εφόδια να πλυθούμε να φάμε και κατάλληλο θέσιν να κοιμηθούμε.

Το “Orcades” υπερωκεάνιο 25 χιλ. τόνων της “Orient Line” με δύο χιλιάδες επιβάτες, Ολλανδούς ως επί το πλείστον, και με 300 ναύτας του αγγλικού πολεμικού ναυτικού διευθύνετο από Αγγλίαν μέσω Γιβραλτάρ – Κείπ Τάουν προς Βατάβιαν (ολλανδικές κτήσεις).

Θα διήρχετο από το Γιβραλτάρ, θα άφηνε εκεί τους 300 ναύτας και θα εξακολουθούσε το προλεχθέν ταξείδι του.

Το στίγμα που μας εύρε το “Orcades”: Β. Πλάτος 44ο 12’ Δ. Μήκος 11ο00

Τέλος φθάσαμε στο Γιβραλτάρ στας 6 Ιουλίου και αγκυροβολήσαμε.

Δίχως ρούχα, δίχως φυλλάδια και κατακουρασμένοι και εξαντλημένοι  από την περιπέτεια»…

Το γερμανικό υποβρύχιο που βούλιαξε το καράβι  ήταν το Uboat-29, όπως επιβεβαιώνουν γερμανικές πηγές.

Το Uboat-29 από τον Σεπτέμβριο του 1939 μέχρι τον Ιανουάριο του 1941 ήταν επικεφαλής του μάχιμου 2ου στολίσκου υποβρυχίων και είχε βυθίσει συνολικά 13 συμμαχικά πλοία, εκ των οποίων τα 12 ήταν εμπορικά και το 1 πολεμικό και το βρετανικό αεροπλανοφόρο HMS “Courageous”.

Πληροφορίες

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΖΩΝΗ

Ο ναυαγός- συγγραφέας

The post ΑΔΑΜΑΣΤΟΣ: Η Οδύσσεια των ναυαγών στο ωκεανό μετά από το χτύπημα γερμανικής τορπίλης appeared first on Militaire.gr.