Πώς μία υπερκόπωση πριν από 100 χρόνια έφερε στην Ελλάδα ένα Νόμπελ

11:02 12/2/2025 - Πηγή: Sportime

Το 1927, ένας 16χρονος μαθητής από το Ηράκλειο της Κρήτης έπεσε στο κρεβάτι με σοβαρή υπερκόπωση και αδενοπάθεια. Κανείς δεν φανταζόταν τότε πως αυτή η αναγκαστική ακινησία θα γινόταν η αφετηρία για μία από τις πιο λαμπρές λογοτεχνικές πορείες στην Ελλάδα. Ο νεαρός λεγόταν Οδυσσέας Αλεπουδέλης, αλλά όλος ο κόσμος αργότερα θα τον γνώριζε

ως Οδυσσέα Ελύτη, τον ποιητή που χάρισε στην Ελλάδα ένα Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Μέχρι εκείνη τη στιγμή, ο Οδυσσέας ήταν ένα δραστήριο παιδί που προτιμούσε τις βόλτες, τα παιχνίδια και τις αθλητικές δραστηριότητες. Η ξαφνική υπερκόπωση, όμως, τον καθήλωσε στο κρεβάτι για τρεις ολόκληρους μήνες. Εκεί, χωρίς σχολείο, χωρίς φίλους, χωρίς καμία άλλη διέξοδο, βρήκε καταφύγιο σε κάτι που μέχρι τότε δεν είχε εξερευνήσει σε βάθος: τα βιβλία.

Όσο ανάρρωνε, άρχισε να διαβάζει ασταμάτητα. Λογοτεχνία, ποίηση, φιλοσοφία, οτιδήποτε έπεφτε στα χέρια του. Και κάπου εκεί, μέσα στην απομόνωση του δωματίου του, γεννήθηκε η αγάπη του για τις λέξεις. Η ανάγκη του να εκφράσει όλα αυτά που ένιωθε τον οδήγησε στο να αρχίσει να γράφει τα πρώτα του ποιήματα. Ήταν η στιγμή που άλλαξε για πάντα η πορεία της ζωής του.

Λίγα χρόνια αργότερα, ο νεαρός Αλεπουδέλης αποφάσισε να αφήσει πίσω του το οικογενειακό του όνομα και να υιοθετήσει το ψευδώνυμο “Ελύτης”. Σύντομα, ήρθε σε επαφή με το λογοτεχνικό ρεύμα του υπερρεαλισμού, ενώ συναναστράφηκε με κορυφαίους Έλληνες λογοτέχνες όπως ο Ανδρέας Εμπειρίκος και ο Γιώργος Σεφέρης.

Η πορεία του τον οδήγησε στην έκδοση μεγάλων έργων, όπως το “Άξιον Εστί”, το οποίο έγινε σύμβολο της σύγχρονης ελληνικής ποίησης. Και τελικά, το 1979, ήρθε η δικαίωση: ο Οδυσσέας Ελύτης τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, φέρνοντας την Ελλάδα στο προσκήνιο της παγκόσμιας λογοτεχνικής σκηνής.

Όλα αυτά, όμως, ξεκίνησαν από ένα αναγκαστικό διάλειμμα, μια περίοδο υπερκόπωσης που θα μπορούσε να ήταν απλώς μια δυσάρεστη εμπειρία. Αντ’ αυτού, έγινε η αφετηρία μιας ποιητικής επανάστασης που άλλαξε την ελληνική λογοτεχνία για πάντα.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.